ژان-پیر ملویل
ژان-پیِر مِلویل (به فرانسوی: Jean-Pierre Melville)با نام اصلی ژان-پیِر گرومباخ (زاده ۲۰ اکتبر ۱۹۱۷ – درگذشته ۲ اوت ۱۹۷۳)، فیلمساز و کارگردان مشهور فرانسوی بود که از بزرگترین کارگردانان فرانسه شناخته می‌شود. او نامش را به دلیل علاقه به نویسندهٔ آمریکایی هرمان ملویل به «ملویل» تغییر داد.
| ژان-پیِر ملویل | |
|---|---|
 | |
| نام در زمان تولد | ژان پیر گرومباخ |
| زادهٔ | ۲۰ اکتبر ۱۹۱۷ پاریس، فرانسه |
| درگذشت | ۲ اوت ۱۹۷۳ (۵۵ سال) پاریس، فرانسه |
| ملیت |  فرانسه |
| پیشه | کارگردان |
| سال‌های فعالیت | ۱۹۴۵–۱۹۷۲ |
| صفحه در وبگاه IMDb | |
ملویل دارای سبکی خاص بود. فیلم‌های او معمولاً کم دیالوگ همراه با سکانس‌های طولانی است و صدا کارکردِ دراماتیکی در آثارش دارد. او تبحر خاصی در فیلم‌های جنگی و نوآر داشت و از افراد تأثیرگذار بر موج نو فرانسه بود.
زندگی‌نامه
او که سرباز بود در جنگ جهانی دوم خدمت کرده‌بود و در عملیات اژدها جنگیده بود. زمانی که از جنگ برگشت برای دریافت اجازه‌نامه‌ای جهت دستیاری کارگردان اقدام کرد، اما درخواست وی رد شد. بدون داشتن این پشتیبانی، تصمیم گرفت که به روش خودش فیلمسازی را آغاز کند.
وی به فیلمسازی مستقل تبدیل شد، استودیوی شخصی خود را تأسیس نمود و با فیلم‌نوآرهای تراژیک کمینه‌گرایی (مانند سامورایی یا دایره سرخ) مشهور گردید. ستارگان سینمای جذابی چون ژان پل بلموندو، لینو ونتورا و آلن دلون در فیلمهایش بازی کردند که دلون به احتمال بهترین نمایندهٔ تیپ بازیگر ملویلی است.
سبک ملویل در فیلمسازی به شدت تحت تأثیر سینمای آمریکا و اشیای نمادین و بت‌واره‌گونی چون اسلحه‌ها، لباس‌هایی چون بارانی‌ها و بخصوص کلاه‌هاست.
سبک مستقل و گزارشگرانهٔ فیلمسازی وی (که جزو اولین فیلمسازان فرانسوی بود که از مکانهای واقعی در فیلمهایش استفاده کرد)، تأثیر عمده‌ای بر سینمای موج نوی فرانسه داشته‌است. او همچنین نقش یک نویسنده را در فیلم از نفس افتاده اثر ژان لوک گدار که از آغازگران جنبش موج نو به شمار می‌رود، بازی کرده‌است. تا امروز، وی به‌عنوان کارگردانی که فیلمسازان دیگری چون جان وو، رینگو لام، کیرک ونگ یا کوئنتین تارانتینو از وی تأثیرپذیرفته‌اند، مطرح باقی‌مانده است.
فیلم‌شناسی
- بیست و چهار ساعت از زندگی یک دلقک (۱۹۴۴)
- سکوت دریا (۱۹۴۹)
- کودکان وحشتناک (۱۹۵۰)
- وقتی این نامه را بخوانی (۱۹۵۳)
- بوب قمارباز (۱۹۵۵)
- دو مرد در منهتن (۱۹۵۹)
- لئون مورن، کشیش (۱۹۶۱)
- کلاه (۱۹۶۲)
- ارشد خانواده فرشو (۱۹۶۳)
- نفس دوباره (۱۹۶۶)
- سامورایی (۱۹۶۷)
- ارتش سایه‌ها (۱۹۶۹)
- دایره سرخ (۱۹۷۰)
- یک پلیس (۱۹۷۲)
برای مطالعهٔ بیشتر
- Jean-Pierre Melville - An American in Paris (2003) by Ginette Vincendeau (ISBN 0-85170-949-4) تحلیلی دقیق دربارهٔ آثار ملویل
- سینماگران جهان، علی اصغر شهیدی، مؤسسه انتشارات تلاش