کدام آبان

کدام آبان هشتگی با بازدید میلیونی کاربران شبکه‌های اجتماعی به ویژه توئیتر و اینستاگرام، برای یادآوری کشتار، سرکوب و بازداشت معترضان، به رهبر و مقام‌های دیگر جمهوری اسلامی می‌باشد که آبان ۱۳۹۹، در سالگرد اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران مورد استفادهٔ کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت[1][2][3] و در کم‌تر از یک روز به ترند نخست توئیتر فارسی تبدیل شد.[4][5][6][7]

#کدام_آبان؟

پیشینه

استفاده از هشتگ «#کدام_آبان» از آن‌جا آغاز شد که پوران حشم‌دار، خواهر محمد حشم‌دار، یکی از کشته‌شدگان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ در گفت‌وگویی با رادیو فردا گفت که خانوادهٔ او شکایت کرده‌اند و خواهان معرفی قاتل فرزندشان شده‌اند، اما در پاسخ به پی‌گیری‌های آن‌ها در دادگستری بهبهان گفته‌اند که پرونده همین‌جاست و باید از بالا دستور بیاید تا به شما خبری بدهیم. او در بخش دیگری از سخنانش، از تماس تلفنی مقامی از دفتر علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، با خانواده‌اش خبر داد که در آن تماس، دلیل شکایت قضایی‌شان پرسیده شده بود. اما وقتی او شکایت را مربوط به کشته شدن برادرش در اعتراضات «آبان» اعلام کرد، مقام تماس‌گیرنده پرسید: «کدام آبان؟»[1]

او در این باره گفت:[8][9][10][11]

«از دفتر رهبر به موبایل مادرم زنگ زدند. چون مادرم سواد نداشت، گوشی را به من داد. گفتند از دفتر رهبری تماس می‌گیریم، شما شکایت کردید؟ گفتم بله. گفتند چه‌جوری بوده، چی بوده؟ گفتم برادرم آبان کشته شده. گفتند کدام آبان؟ گفتم آبان خونین ۹۸. گفتند خب پروندهٔ شما دارد رسیدگی می‌شود. همین! اما من بعد از سالگرد برادرم هر روز مادرم را می‌برم و می‌آورم تا به جایی برسد و حداقل یک جوابی به ما بدهند.»

مشارکت‌کنندگان

ساعتی پس از انتشار گزارش رادیو فردا، بسیاری از کاربران توئیتر با استفاده از هشتگ «کدام آبان» به یادآوری قتل‌هایی پرداختند که در جریان سرکوب شدید اعتراضات آبان ۱۳۹۸ رخ داد.[12] هشتگ «کدام آبان» در کمتر از یک روز به ترند نخست توئیتر فارسی تبدیل شد.[4]

کاربران توییتر، این موج هشتگی را در آستانهٔ ۲۴ آبان، سالروزِ آغاز اعتراضات، دنبال کردند و با انتشار تصاویری از زنان، جوانان و کودکان کشته‌شده با اسلحهٔ مأموران امنیتی، پلیس و سپاه پاسداران، خواستار پاسخگویی حکومت شدند.[1]

مصادرهٔ هشتگ

برنامهٔ خبریِ ۲۰:۳۰ شبکه دوم تلویزیون حکومتی ایران در شامگاه ۲۴ آبان ۱۳۹۹ ماهیت این هشتگ را به نفع منافع حکومتی مصادره کرد.[13]

آمنه سادات ذبیح‌پور، گزارش‌گر این برنامه که پیش‌تر به «بازجوخبرنگار» نیز متهم شده بود، هشتگ «کدام آبان» را تحریف کرد و در گزارش خود با اشاره به این که هشتگ کدام آبان یکی از پرکاربردترین هشتگ‌های توییتر در ۲۴ ساعت گذشته بوده‌است، آن را به سفر شاه وقت ایران به آمریکا در ۲۳ آبان ۱۳۵۶ مرتبط کرد. او در ابتدای گزارش خود گفت: «کاربران با انتشار دیدار ۲۳ آبان ۱۳۵۶ شاهنشاه از آمریکا و حضور او در کنار رئیس‌جمهور دموکرات نوشته‌اند.»

ذبیح‌پور مدعی شد هشتگ کدام آبان در ۲۴ ساعت گذشته جزو پرکاربردترین توییت‌ها در توییتر بوده‌است، در حالی که این هشتگ از ۲۱ آبان مورد استفاده قرار گرفته بود. لازم به ذکر است چند ساعت پیش از پخش این گزارش، تعداد اندکی از کاربران نزدیک به حکومت، با هشتگ کدام آبان، متن‌هایی دربارهٔ سفر شاه به آمریکا در آبان ۱۳۵۶ منتشر کردند که گزارش ۲۰:۳۰ با استناد به آن هشتگ‌ها پخش شد.[13]

این اقدام صدا و سیما با واکنش کاربرانی مواجه شد که آن را «وقاحت» خواندند. ریحانه طباطبایی، روزنامه‌نگار، با انتشار این گزارش نوشت: «خبرنگار-بازجو آمنه‌سادات ذبیح‌پور از کدام آبان می‌گوید، صداوسیمای حقیر که هشتگ ما را با توییت‌های ارتش سایبریشان معطوف به آبان چهل سال پیش کرده‌است.»[1]

جستارهای وابسته

منابع

  1. «#کدام_آبان: کنایه میلیونی کاربران توییتر به فراموشی دفتر خامنه‌ای». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۰-۱۱-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۵.
  2. «گفتند کدام آبان؟ گفتیم آبان خونین ۹۸». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۰-۱۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۵.
  3. «همان آبانی که در حافظه تاریخ ثبت شد». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۰-۱۱-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۷.
  4. «هشتگ «کدام آبان» ۱۱۰ هزار بار توئیت و ریتوئیت شد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۴.
  5. iranianuk.com (۲۰۲۰). «هشتگ «کدام آبان» ۱۱۰ هزار بار توئیت و ریتوئیت شد». iranianuk.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۵.
  6. «هشتگ «کدام آبان» ۱۱۰ هزار بار توئیت و ریتوئیت شد». ایران آینده (به انگلیسی). ۲۰۲۰-۱۱-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۵.
  7. «هشتگ «کدام آبان» بیش از ۱۸۲ هزار بار توئیت و ری‌توئیت شد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۵.
  8. ««از دفتر رهبری پرسیدند کدام آبان؟»». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۴.
  9. «سرنوشت کشته شدگان آبان ۹۸؛ دفتر خامنه ای پرسید کدام آبان؟ | نیک نیوز». کنگره ملی ایرانیان (به انگلیسی).
  10. «چشم‌انداز زنان؛ پاسخ دفتر خامنه‌ای به مردم در مورد سرنوشت کشته‌های اعتراضات سراسری آبان /کدام آبان؟». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۰-۱۱-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۴.
  11. لندن، کیهان (۲۰۲۰-۱۱-۱۴). «هنوز یکسال نگذشته، کدام آبان؟! همان آبان که ردّ خونین آن در امتداد تاریخ می‌ماند». KayhanLondon کیهان لندن. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۴.
  12. «هشتگ «کدام آبان» ۱۱۰ هزار بار توئیت و ریتوئیت شد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۴.
  13. «سانسور و سرکوب هفتگی؛ آمنه سادات هشتگ کدام آبان را مصادره کرد». IranWire | خانه. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۵.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.