کلیسای ایرانی

کلیسای ایرانی یا کلیسای پارسی (به انگلیسی: Persian Church) شورایی از اسقف‌های مسیحی و ایرانی بود که در سال ۴۱۰ پس از میلاد مسیح به دستور یزدگرد اول پادشاه ساسانی در امپراتوری ایران تشکیل شد. مسیحیان حوزه امپراتوری ایران بخشی از ایرانیان بودند که به واسطه جنگ های پی در پی با بیزانس مورد بی‌مهری قرار گرفته بودند. پس از در اختیار گرفتن رشته امپراتوری توسط یزدگرد اول، این بی‌مهری به پایان رسید و پادشاه تصمیم گرفت این ایرانیان را که نسل‌ها در این امپراتوری زندگی کرده بودند دوباره در چتر حوزه نفوذ ایران فرهنگی قرار دهد و برای آسانی زندگی آنان دستور داد تا کلیسای مشرق یا کلیسای نِستوری یا کلیسای ایرانی (سریانی: ܥܕܬܐ ܕܡܕܢܚܐ Ēdṯāʾ d-Maḏenḥā) گردد. کار این بود که تمامی اسقف‌نشین‌های ایران را پیرو اسقف اعظم در تیسفون نماید.[1]

تاریخچه

نقش سازمان های دینی در روابط خارجی ایران امپراتوری ساسانی و امپراتوری بیزانس برجسته بود. این دو امپراتوری همزمان با جنگ واقعی، یک جنگ ایدئولوژیک را نیز رهبری می‌کردند. مبلغان زرتشتی و اسقف‌های مسیحی در جنگ تبلیغاتی که از همه ابزارهای خود استفاده می‌کردند. هنگامی که کنستانتین یکم دین رسمی بیزانس را مسیحیت اعلام کرد، نیروی بزرگ مذهب را در اختیار سیاست قرار داد که موجب گسترش سیاسی این امپراتوری ایجاد کرد.[1] البته چد دهه پیش از او امپراتوری ساسانی دین رسمی ایران را زرتشتی‌گری اعلام کرده و ایران تا حد زیادی زرتشتی شده بود. آموزه زرتشت به ستون پشتیبانی پادشاهی ساسانی تبدیل شد. اما هیچ‌گاه استفاده‌ای که کنستانتین از به‌کارگیری دین در سیاست انجام گرفته بود توسط امپراتوری ساسانی متحقق نشد. یزدگرد اول می‌بایست موقعیت خود را با این نیروی تازه ظهور یافته از یک طرف و مسیحیان ایرانی روشن سازد. برای همین دستور داد تا شورایی تشکیل شود که اسقف‌های ایرانی را تحت یک نظام واحد درآورد و وفاداری ایشان به سرزمین مادری خود را یادآور شود.[2] این کار باعث شد خیال او از جبهه‌های غربی تا حد زیادی آسوده شود. این ایرانیان بعدها در فرایند نهضت ترجمه که در آن مجموعه دانشی که در امپراتوری ایران جمع شده بود را به عربی برگردانده شد نقش مهمی را ایفا کردند.[3]

منابع

  1. Jullien, Christelle (2006-05-15). "«The Zoroastrian Priests and the Foreign Affairs of Sasanian Iran and the Later Roman Empire (5th Cent.) ". Nāme-ye Irān-e Bāstān 3/1, (2003), pp. 47-78". Abstracta Iranica (Volume 27). doi:10.4000/abstractairanica.6169. ISSN 0240-8910.
  2. فرای، ریچارد (۱۳۸۲). «تاریخ سیاسی ایران در دورهٔ ساسانیان». تاریخ ایران کمبریج. سوم، قسمت اول. ترجمهٔ حسن انوشه. تهران: مؤسسهٔ انتشارات امیرکبیر. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۰۰-۰۰۲۳-۶. صفحه 343.
  3. Baum, W. , & Winkler, D. W. (2003). The church of the east: A concise history (Vol. 1). Routledge. ‏.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.