کیوان کریمی
کیوان کریمی (زاده ۳۰ شهریور ۱۳۶۴ در بانه) کارگردان کردتبارِ ایرانی است. او فارغالتحصیل رشتهٔ علوم ارتباطات اجتماعی از دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران است. کریمی کارش را در سینما با ساخت فیلم کوتاه شروع کردهاست. فیلمهای او ریشه در نگاه انتقادی نسبت به انسان معاصر دارد.
کیوان کریمی | |
زاده | ۳۰ شهریور ۱۳۶۴ ۲۱ سپتامبر ۱۹۸۵ (۳۵ سال) |
ملیت | ایرانی |
زمینه فعالیت | مستندساز کارگردان |
صفحه در وبگاه IMDb |
منش فیلمسازی
کریمی در پیوند و تداوم با فرایند و چشماندازی قرار داد که با نگاه و رویکردی متفاوت به سینما مینگرد که یکی از جریانهای عمدهٔ نظری و عملی در عرصهٔ این نوع نگاه به سینما جنبشِ سیتواسیونیستها (موقعیتسازان) و بهخصوص آثار گی دوبور بودهاست و کیوان کریمی علاقهٔ خاصی به نقدِ اجتماعیِ ریشهای در آثار سیتواسیونیستها دارد. همین ویژگی در نگاه و رویکرد کیوان کریمی به سینما باعث شده که رائول ونهگم[1] از فعالان و نویسندگان اصلیِ جنبش سیتواسیونیستی، پس از دیدنِ فیلمِ مستند «نوشتن بر شهر»[2] ساختهٔ کریمی، در قطعه ایی برای وی مینویسد:
“ به کیوان کریمی / دیوار یک آینه است. / آینهٔ خانه، آینهٔ شهر، آینهٔ جهان. / گوناگونترین بازتابها، همچون ابرها در آسمان، بر آن میگذرند. / ما آموختهایم که باید به آنسوی آینه برویم، تا آنچه که بستهاست گشوده شود. / آزادیِ دیوارها، دیوارهای زندان را درهممیشکند. / آنگاه که واقعیت حجاباش را برمیدارد، رؤیا به واقعیت بدل میشود. / زیرِ پوششِ اعتقادات و ایدهها، آنچه زیسته میشود همواره برهنه است. / پس هیچچیز انسان را از خویش پنهان نمیسازد. / روزی دیوارها شفافیتِ امیالمان را خواهند داشت ”[3]
حمید دباشی نویسنده و استاد دانشگاه کلمبیا نیز پس از مشاهده فیلم نوشتن بر شهر در یادداشتی در سایت الجزیره نوشت: «یک مستند فاخر راجع به سیر تکاملی گرافیتیهای شهر تهران در طی سه دهه گذشته. کیوان با «نوشتن بر شهر» عواقب پس از جنبش سبز سال ۸۸ را با مضمونی بسیار تند و بحرانی از تاریخ و زیباییشناسی روایت کردهاست».[4]
فیلمشناسی
- کانکس ضد زلزله[5]
- مرد و دبه[6]
- کودکان اعماق
- مرز شکسته[7]
- حرکت
- ماجراهای زن و شوهر کارگر[8]
- نوشتن بر شهر
- طبل
«مرز شکسته» که به مسئله قاچاق سوخت در مرزهای کردستان میپردازد در جشنوارههای تولفا ایتالیا، موسترمپ اسپانیا و لایدن هلند جایزهٔ ویژهٔ هیئت داوران را بدست آورده و در جشنواره واگن اف سی مکزیک، آلبوفرا آرژانتین ، فیلو فست اسلونی و سیزدهمین دوره جشنواره بینالمللی فیلم بیروت جایزهٔ بهترین فیلم مستند را به خود اختصاص داد. «ماجرای زن و شوهر» در جشنوارههای متعددی از جمله در لا فیلا اسپانیا و سورئالید کلمبیا جوایزی کسب کرد. این فیلم کوتاه یازده دقیقهای با تصاویر سیاه و سفید و بدون هیچ دیالوگی روایتی است از زندگی روزمرهٔ یک زن و شوهر کارگر که با اقتباس از اثری به همین نام از ایتالو کالوینو ساخته شدهاست. سبک ویژهٔ این فیلم توجه منتقدان سینمایی بسیاری را در عرصهٔ بینالمللی به خود جلب کرده[9] و فیلم بلند سینمایی «کارگر عشق» ساخت کشور هندوستان که برنده جایزه بهترین کارگردانی از هفتاد و سومین جشنوار فیلم ونیز میباشد از اثر کریمی اقتباس کردهاست[10] و منتقدان زیادی دربارهٔ آن نوشتهاند.[11]
«نوشتن بر شهر»، مستندی ۶۰ دقیقهای است که به گونهای منسجم و با نگاهی متفاوت، به دیوارنویسیها و گرافیتیهای شهر تهران از اوایل انقلاب ۱۳۵۷ ایران تا دوران پس از جنبش سبز میپردازد و تاکنون در جشنوارههای متعدد بینالمللی به نمایش درآمده است. این فیلم نخستین بار در بهمن ماه ۱۳۹۴ در جشنواره فیلم پونتو د ویستا اکران و برنده جایزه ویژه از هیئت داروان این جشنواره شد.[12][13] دومین نمایش این فیلم ۱۵ اسفند ۱۳۹۴ در مرکز بینالمللی فرهنگ معاصر تاباکالر در شهر سن سباستین اسپانیا بود.[14] «نوشتن بر شهر» همچنین در اردیبهشت سال ۱۳۹۵ در جشنواره فیلم ویزیون دوریل کشور سوئیس[15] و پس از آن در جشنواره بینالمللی سینمای مستقل بوینس آیرس در کشور آرژانتین به نمایش درآمد.[16] جشنواره فیلم مونپلیه کشور فرانسه نیز در تاریخ ۱۲ تیر ۱۳۹۵ (۲ ژوئیه ۲۰۱۶) فیلم نوشتن بر شهر را اکران کرد.[17][18] این مستند در اوت سال ۲۰۱۶ در جشنواره Filmes do Homem در کشور پرتغال نیز به نمایش درآمد.[19]
فیلم «طبل» اولین فیلم بلند داستانی کیوان کریمی که در بهار سال ۱۳۹۵ ساخت آن کلید خورد، قرار است در بخش رقابتی هفته منتقدین جشنواره بینالمللی فیلم ونیز برای نخستین بار اکران شود. فیلم ماجرای وکیلی را به تصویر میکشد که پس از دریافت بستهای زندگیاش تحت تأثیر آن بسته، به کلی دگرگون میشود. تمامی وقایع فیلم در شهر تهران و در فضایی رویاگونه، با تصاویر سیاه و سفید رخ میدهند.
کریمی فیلم «طبل» را با اقتباس از کتابی به همین نام، نوشته علیمراد فدایینیا ساختهاست.[20][21][22]
بازداشت و حکم شش سال زندان و ۲۲۳ ضربه شلاق
کیوان کریمی در ۲۳ آذر سال ۱۳۹۲ به دلیل ساختِ فیلم مستند نوشتن بر شهر در منزل مسکونی خویش بازداشت و روانه سلولهای انفردای زندان اوین شد.[23] او در ۵ دی با تودیع وثیقهٔ ۱۰۰ میلیون تومانی از زندان آزاد شد.[24] در مهر (ماه) سال ۱۳۹۴ بعد از طی هشت جلسه رسیدگی شعبه بیست و هشت دادگاه انقلاب اسلامی به ریاست قاضی مقیسهای، کیوان کریمی را به اتهام «تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی و توهین به مقدسات» به ۶ سال حبس تعزیری و ۲۲۳ ضربه شلاق محکوم کرد.[25]
دادگاه تجدید نظر
دادگاه تجدید نظر شعبه ۵۴ در اسفند ۱۳۹۴، حکم کیوان کریمی را از ۶ سال حبس تعزیری و ۲۲۳ ضربه شلاق، به ۱ سال حبس تعزیری، ۵ سال حبس تعلیقی، ۲۲۳ ضربه شلاق و ۲۰ میلیون ریال جریمه نقدی تغییر داد.[26] پس از دریافت حکم نهایی، کیوان کریمی در جریان مصاحبهای با خبر گزاری آسوشیتد پرس اعلام کرد که به هیچ وجه قصد خروج از کشور را ندارد و باید حکم صادر شده را اجرا کند.[27]
اجرای حکم زندان
روز چهارشنبه سوم آذر با تماس تلفنی از سوی دایرهٔ اجرای احکام شعبه یک دادسرای شهید مقدس واقع در زندان اوین برای گفتگو احضار شد که پس از مراجعه در همان محل بازداشت و برای اجرای حکم یک سال زندان و ۲۲۳ ضربه شلاق به زندان اوین منتقل شد.[28]
واکنشهای داخلی و بینالمللی به حکم زندان و شلاق
حکم صادره بازتاب فراوانی در مجامع بینالمللی سینمایی و حقوق بشری دربرداشت.[29] تنی چند از جامعه شناسان و فیلسوفان و فعالان حقوق بشر در بیانیهایی به ۹ زبان تحت عنوان «شعر جنایتی علیه دولت»[30] اولین واکنش را به حکم کریمی نشان دادند.[31] سپس انجمن ملی کارگردانان، فیلمنامه نویسان، بازیگران و عوامل سینما در[32] فرانسه و ایتالیا و انجمن ملی روزنامهنگاران و منتقدان سینمایی ایتالیا[33] طی بیانیهای به حکم صادره علیه کیوان کریمی اعتراض کرده و خواستار لغو مجازات او شدند.
جشنواره پونتو د ویستا در اقدامی نمادین و با همکاری بنیاد «ناوارو» و خانواده «ژان ویگو» فیلمساز اسپانیایی، کمپینی را در حمایت از کیوان کریمی به راه انداختند و از ۲۲۳ کارگردان معروف جهان دعوت کردند تا با ضبط یک کلمه توسط دوربین و ارسال آن به جشنواره، در ساخت فیلم کوتاهی به نام «۲۲۳ کلمه» و در اعتراض به حکم ۲۲۳ ضربه شلاق برای این فیلمساز مشارکت کنند. فیلمسازانی همچون «انیس واردا»، «ویکتور کوزاکوفسکی»، «الن برینال»، «پاتریک گازمن» و دهها فیلمساز دیگر در این اقدام مشارکت کردند. این فیلم در نهایت در جشنواره پونتو د ویستا (اواخر دسامبر ۲۰۱۵ تا اوایل فوریه ۲۰۱۶) به نمایش درآمد.[34]
در ۱۹ نوامبر ۲۰۱۵ خوزه لوئیس روبوردینوس مدیر هنری جشنواره بینالمللی فیلم سن سباستین در یک کنفرانس مطبوعاتی که به منظور حمایت از کریمی در اسپانیا برگزار شد، بیانیه رسمی جشنواره و کارزار همبستگی با کیوان کریمی را اعلام کرد.[35]
همچنین پیشتر در تاریخ ۳ نوامبر ۲۰۱۵ چهل و پنج نماینده پارلمان اروپا از حزب سیریزا و دیگر احزاب چپ و طرفدار محیط زیست با امضای بیانیهایی مشترک نگرانی خود را از وضعیت کریمی ابراز کرده و خواهان آزادی بدون قید و شرط او شدند.[36]
سازمان عفو بینالملل نیز با نگارش نامهای و با اعتراض به احکام صادره برای کیوان کریمی، خطاب به مقامات ایران، خواهان جلوگیری از اجرای حکم سنگین ۶ سال زندان برای او شد. این نامه تاکنون موفق به جمعآوری بیش از ۳۰ هزار امضا شدهاست.[37]
ششصد و هفتاد فیلمساز و نویسنده نیز از کشورهای مختلف جهان به صورت مستقل در نامهایی به رئیس قوه قضاییه خواستار تبرئه کیوان کریمی از اتهامات وارده شدند.[38] در داخل ایران نیز ۱۳۷ کارگردان مستند در نامهای از قوه قضاییه ایران خواستهاند کیوان کریمی را تبرئه کنند. آنها در این بیانیه گفتهاند حق خود میدانند که در فضایی امن و بیدغدغه و بیاتهام به خلق آثار خود بپردازند. کانون نویسندگان ایران حکم صادره را «بس سنگین و ناعادلانه» خوانده بود.[39]
در ابتدای دی ماه ۱۳۹۴، انجمن جهانی قلم، (PEN International) با انتشار نامهای خطاب به لاریجانی، رئیس قوه قضائیه به حکم صادر شده برای کیوان کریمی اعتراض کردند و خواهان اجرای حکم زندان و شلاق برای او شدند. آنها همچنین از سایر شعبهها و نمایندگیها انجمن قلم در سراسر دنیا خواستند تا در ارائه این درخواست به مقامات ایران مشارکت کند.[40] در همین خصوص بیش از ۶۵۰ نویسنده و فیلمساز از سرار دنیا با امضای نامهای مراتب اعتراض خود به وضعیت کیوان کریمی و همبستگی با او اعلام کردند. نامه مذکور در تاریخ ۲۱ دی ماه ۱۳۹۴ در سایت انجمن جهانی قلم منتشر شد.[41]
برناردو برتولوچی، روبرتو بنینی و نیکولا پیوانی سه کارگردان برنده جایزه اسکار، در ماه مارس ۲۰۱۶، با امضای طوماری از کیوان کریمی حمایت و به حکم او اعتراض کردند.[42]
همچنین در اقدامی مشابه تعدادی از فعالین مدنی در توکیو ژاپن گردهماییای تحت عنوان «آزادی بیان» در ۸ فروردینماه ۱۳۹۵ برگزار کردند.[43] این گردهمایی با هدف اطلاعرسانی و بالا بردن آگاهی در مورد مشکلات این فیلمساز و مناظره دربارهٔ آزادی بیان در ایران و ژاپن به میزبانی «توکیو اسپرینگ» (Tokyo Spring) برگزار شد. در این مراسم فیلمهای «مرز شکسته» و «ماجراهای زن و شوهر کارگر» به نمایش درآمد.[44] همزمان نوام چامسکی فیلسوف و زبانشناس، پیامی در حمایت از کیوان کریمی به این گردهمایی فرستاد و به حکم صادره برای او اعتراض کرد. «از خبر پرداختن به مسئله این فیلمساز شجاع ایرانی، کیوان کریمی که اعتراضش را نسبت به رفتار ناشایست و جنایتکارانهای که مقامات دولتی با او داشتهاند نشان میدهد، بسیار خرسندم.»[45]
در آستانه برگزاری شصت و نهمین جشنواره فیلم کن، هیئت داوران بخش مستند این جشنواره، خواهان توجه جهانیان به سرنوشت کیوان کریمی شدند. آنها در اعلامیهای مطبوعاتی خواستار ادامهٔ تلاشهای بینالمللی تا لغو حکم این فیلمساز شدهاند. در این اعلامیه آمدهاست: «هیئت داوران بخش مستند جشنواره کن (L’OEil d’Or) خواهان توجه به سرنوشت کیوان کریمی فیلمساز ایرانی است که به خاطر فیلم مستند اخیر خود، نوشتن بر شهر که دربارهٔ گرافیتیها و دیوارنوشتههای تهران از انقلاب ۱۹۷۹ تا جنبش سیاسی ۲۰۰۹ است، از سوی دادگاه تجدید نظر در فوریه سال ۲۰۱۶ به یک سال حبس، ۲۲۳ ضربه شلاق و ۲۰ میلیون جریمه نقدی محکوم شدهاست؛ او به تبلیغ علیه نظام و توهین به مقدسات متهم شدهاست. تلاشهای بینالمللی تا لغو حکم او و برداشتن همه ممنوعیتها و آزادی برای همه جامعه هنری در سراسر جهان باید ادامه پیدا کند.»[46][47][48]
در بیست و نهمین جشنواره موسیقی موتسارت ایتالیا که با همکاری سازمان عفو بینالملل، شاخه ایتالیا در تاریخ ۷ مه ۲۰۱۶ (۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۵) برگزار شد، قطعاتی از دیمتری اشکنازی و استرینگ در حمایت از کیوان کریمی نواخته شد.[49] این جشنواره همچنین از میهمانان خود خواست که با امضای طومار عفو بینالملل اعتراض خود را نسبت به حکم صادر شده برای کیوان کریمی اعلام کنند.[50]
در اقدامی مشابه، روز جمعه ۲۷ مه ۲۰۱۶ (۷ خرداد ۱۳۹۵)، دانشگاه والنسیا با همکاری سازمان عفو بینالملل (شعبه والنسیا) مراسمی برگزار کردند و ضمن اکران فیلم «نوشتن بر شهر» حمایت خود را از کیوان کریمی اعلام کردند.[51]
سایر اقدامات
- کمپین گرافیتی برای کیوان کریمی در ایتالیا[52]
- بیانیه انجمن قلم کانادا[53]
- حمایتهای تصویری: - خوزه لوئیس روبوردینوس، مدیر هنری جشنواره بینالمللی فیلم سن سباستین اسپانیا[54] - دنیل ویکاری کارگردان، فیلمنامهنویس و تهیهکننده ایتالیایی[55] - کلودیا جرینی، بازیگر ایتالیایی[56] - گرتا اسکارنو، بازیگر ایتالیایی[57] - احمد رأفت، روزنامهنگار[58]
- حمایت سینماگران فرانسوی[59][60]
- حمایت سینماگران آلمانی[61]
جستارهای وابسته
منابع
- رائول ونه گم
- "تریلر نوشتن بر شهر".
- The Wall is a Mirror
- «آخماتوا، ماکایوفسکی، کیوان کریمی و من؛ یادداشت حمید دباشی در الجزیره». www.aljazeera.com.
- «73 مستند در جشنواره فیلم شهر رقابت میکنند». پایگاه خبری فیلم کوتاه. بایگانیشده از اصلی در ۸ دسامبر ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۵.
- «نمایش 10 فیلم مستند در دومین روز "هفته فیلم مستند 50"». www.rybondoc.com. بایگانیشده از اصلی در ۸ دسامبر ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۵.
- "مرز شکسته". Archived from the original on 4 March 2016.
- "ماجراهای زن و شوهر کارگر".
- "L' «histoire kafkaïenne" d'un cinéaste iranien condamné à six ans de prison et 223 coups de fouet".
- «کپی برداری هندیها از سینمای ایران». صدای آمریکا. بایگانیشده از اصلی در ۸ دسامبر ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۵.
- «Plagiarism allegations mar Asha Jaoar Majhe success! - Times of India». The Times of India.
- «FULL-LENGTH FILMS - Writing on the City - Punto de Vista - International Documentary Film Festival of Navarra». www.puntodevistafestival.com. پارامتر
|first1=
بدون|last1=
در Authors list وارد شدهاست (کمک) - «جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره پونتو د ویستا برای فیلم «نوشتن بر شهر»» (PDF). www.dropbox.com.
- «Writing on the city». www.tabakalera.eu. پارامتر
|first1=
بدون|last1=
در Authors list وارد شدهاست (کمک) - «نمایش فیلم «نوشتن بر شهر» در جشنواره ویزیون دوریل، سوئیس». Visions du Réel. بایگانیشده از اصلی در ۸ اوت ۲۰۱۶. دریافتشده در ۱۹ ژوئن ۲۰۱۶.
- «. : FESTIVALES de Buenos Aires - writing-on-the-city :». festivales.buenosaires.gob.ar. پارامتر
|first1=
بدون|last1=
در Authors list وارد شدهاست (کمک) - «مستند کیوان کریمی در جشنواره مونپلیه به نمایش درمیآید».
- «Cinéma :: Montpellier Danse». www.montpellierdanse.com.
- «Filmes do Homem». filmesdohomem.pt. بایگانیشده از اصلی در ۱۵ اوت ۲۰۱۶. دریافتشده در ۱۵ اوت ۲۰۱۶.
- Critica، Settimana Internazionale della. «Drum | Venice International Film Critics' Week». بایگانیشده از اصلی در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۶.
- Vivarelli، Nick (۲۰۱۶-۰۷-۲۵). «Venice Critics' Week: New Film from Iranian Director Who Was Sentenced to Jail and 223 Lashes» (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۱۶-۰۸-۱۷.
- ««طبل» از سینمای ایران در جشنواره ونیز پذیرفته شد». ۲۰۱۶-۰۸-۰۲. دریافتشده در ۲۰۱۶-۰۸-۱۷.
- «کیوان کریمی، فیلمساز ناپدید شدهاست». www.radiozamaneh.com.
- "کیوان کریمی، فیلمساز کرد آزاد شد".
- www.akskhaneh.com. «محکومیت کیوان کریمی، مستندساز به ۶ سال حبس و ۲۲۳ ضربه شلاق».
- «اعلام حکم قطعی دادگاه کیوان کریمی - سایت خبری تحلیلی ساعت 24 - اخبار ایران و جهان». سایت خبری "ساعت 24".
- "Associated Press". Archived from the original on 23 February 2016.
- «بازداشت و انتقال کیوان کریمی به زندان اوین برای اجرای حکم حبس». https://www.radiozamaneh.com. پیوند خارجی در
|ناشر=
وجود دارد (کمک) - قریشی، کاوه. «محکومیت جهانی حکم فیلمساز ایرانی». www.roozonline.com. بایگانیشده از اصلی در ۴ دسامبر ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۵.
- «شعر جنایتی علیه دولت». بایگانیشده از اصلی در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۵. دریافتشده در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۵.
- Collectif de solidarité avec Keywan, le 16 octobre 2015
- «انجمن سینماگران فرانسه ARP». بایگانیشده از اصلی در ۵ دسامبر ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۵.
- انجمن ملی روزنامه نگاران و منتقدان سینمایی ایتالیا
- «Festival Punto de Vista's Videos on Vimeo». vimeo.com.
- جشنواره بینالمللی فیلم سن سباستین
- پارلمان اروپا
- España، Amnistía Internacional. «Cineasta iraní condenado a un año de prisión y 223 latigazos». www.es.amnesty.org.
- La SRF, Société des réalisateurs de films
- بیبیسی فارسی : اعتراض ۱۳۷ کارگردان به مجازات حبس کیوان کریمی
- «Iran: Upcoming appeal of prominent Kurdish filmmaker Keywan Karimi PEN International». www.pen-international.org.
- «Iran: More than 650 filmmakers and writers from around the world call for charges against Keywan Karimi to be dropped PEN International». www.pen-international.org.
- «Gli autori italiani contro le frustate al regista iraniano - la Repubblica.it». Archivio - la Repubblica.it.
- «表現の自由 / freedom of speech». www.facebook.com.
- «Tokyo cafe to screen controversial short films by Iranian director Keywan Karimi | The Japan Times» (به انگلیسی). The Japan Times.
- «پیام نوام چامسکی به کیوان کریمی». tokyospring.blogspot.de.
- «Documentaries at Cannes». Scam.fr.
- «LA GRÂCE POUR KEYWAN KARIMI | L'ARP». www.larp.fr. بایگانیشده از اصلی در ۱۳ اوت ۲۰۱۶. دریافتشده در ۱۹ ژوئن ۲۰۱۶.
- مدنی، گزارشگر کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و (۲۰۱۶-۰۵-۰۶). «هیئت داوران بخش مستند جشنواره فیلم کن: باید تلاشهای بینالمللی تا لغو حکم کیوان کریمی ادامه یابد». کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی.
- «Amnesty Rovereto e Alto Garda: WAM Festival Mozart per Amnesty International». www.amnesty-rovereto-alto-garda.it.
- Italiana، Amnesty International Sezione. «Azione urgente - Iran: regista condannato a 6 anni di carcere». www.amnesty.it.
- «La Nau hosts the presentation of a documentary about Teheran that caused the imprisonment of its director». www.uv.es.
- «Writing on the City - Writing for Keywan. Un graffito per Keywan Karimi». www.facebook.com.
- «Iran: Upcoming Appeal of Prominent Kurdish Filmmaker Keywan Karimi». PEN Canada. ۲۰۱۵-۱۲-۲۲.
- "José Luis Rebordinos per keywan Karimi".
- "Daniele Vicari per Keywan Karimi".
- "Appello dell'attrice Claudia Gerini per il regista Keywan Karimi".
- "L'appello di Greta Scarano per Keywan Karimi".
- "Ahmad Rafat per Keywan Karimi".
- «Des cinéastes s'inquiètent du sort de Keywan Karimi | Nouvelles» (به فرانسوی). La Presse.
- «Les cinéastes français inquiets pour le réalisateur iranien Keywan Karimi». Le Film Français.
- "حمایت سینماگران آلمانی". Archived from the original on 11 August 2016.