گیفت کارت
گیفت کارت یا کارت هدیه (به انگلیسی: Gift Card) یک کارت کاغذی یا پلاستیکی است که در آمریکای شمالی به عنوان گواهی هدیه یا کوپن هدیه یا نشان هدیه در انگلستان شناخته میشود. به طور کلی، یک کارت پول با ارزش ذخیره شده پیش پرداخت است که معمولا توسط خرده فروش یا بانک صادر میشود و به عنوان جایگزین پول نقد برای خرید در یک فروشگاه خاص یا مشاغل مرتبط استفاده میشود.
کارت های هدیه نیز توسط کارفرمایان یا سازمان ها به عنوان پاداش یا هدیه داده میشوند. این توزیع ها ممکن است توسط خرده فروشان و بازاریابان به عنوان بخشی از یک استراتژی تبلیغاتی توزیع شود تا گیرنده را به ورود یا بازگشت به فروشگاه فریب دهد و در بعضی مواقع به این کارتها کارت های نقدی میگویند. کارت های هدیه به طور کلی فقط برای خرید در محل های خرده فروشی مربوطه قابل بازخرید هستند و قابل پرداخت نیستند و در برخی شرایط ممکن است منوط به تاریخ انقضا یا هزینههایی باشد.
امروزه گیفت کارتها انواع مختلفی دارند؛ کمپانیهایی نظیر مایکروسافت، اپل، گوگل، آمازون، سونی و … گیفت کارتهایی با اعتبارهای گوناگون پولی در اختیار خریداران قرار میدهند تا خریداران قادر باشند بدون استفاده از کارتهای اعتباری بانکی و فقط توسط کُد گیفت کارت از فروشگاههای آنلاین آنان خریداری انجام دهند.
تاریخچه
نیمان مارکوس اولین کارت هدیه را با استفاده از زیرساخت پرداخت در اواخر سال 1994 معرفی کرد. اگرچه Blockbuster Entertainment اولین شرکتی بود که این کار را در مقیاس گسترده انجام داد، آنها در سال 1995 آزمایش و بازاریابی کرد و سال آینده در سراسر کشور راه اندازی کرد. در آغاز کارت هدیه Blockbuster جایگزین گواهینامههای هدیه ای شد که در حال جعل دستگاههای کپی رنگی و چاپگرهای رنگی بودند.
اولین معاملات کارت هدیه Blockbuster توسط آنچه در آن زمان Nabanco از Sunrise فلوریدا بود، پردازش شد. Nabanco توسعه دهنده اولین پلتفرم شخص ثالث برای پردازش کارت های هدیه با استفاده از زیرساخت های پرداخت موجود بود.
بعداً نیمان مارکوس و بلاک باستر کارت بنزین Mobil که در ابتدا ارزش تلفنی پیش پرداخت ارائه شده توسط MCI را ارائه میداد، دنبال شد. Kmart در مرحله بعدی با معرفی Kmart Cash Card بود که در نسلهای اولیه وقت تلفنی پیش پرداخت را با AT&T فراهم میکرد. بعداً Kmart و Mobil این ویژگی را کنار گذاشتند زیرا برای آنها سودآورد نبود.
Kmart Cash Card اولین جایگزینی برای بازپرداخت وجه نقد بود که خریدار قبض هدیه را نداشت. این عمل دادن کارت نقدی به جای پول نقد برای بازدههای بدون دریافت، امروزه در بیشتر بازرگانان امری عادی است. از این معرفی های اولیه خرده فروشان دیگر شروع به تطبیق برنامه کارت هدیه برای جایگزینی برنامههای گواهی هدیه خود کردند.
ویژگیها
MasterCard, American Express و Visa کارت های هدیه عمومی ارائه میدهند که نیازی به استفاده از آنها در فروشگاه های خاص نیست و به طور گسترده ای برای استراتژی های بازاریابی وجه نقد استفاده میشود. از ویژگیهای این کارتها این است که آنها به طور کلی ناشناس هستند و با از بین رفتن مقدار ذخیره شده روی کارت، دفع میشوند.
عملکرد و انواع
کارت هدیه ممکن است شبیه کارت اعتباری باشد یا تم خاصی را روی کارت پلاستیکی به اندازه کارت اعتباری نشان دهد. کارت با شماره یا کد مشخصی مشخص میشود، معمولاً با نام شخصی نیست و بنابراین می تواند توسط کسی استفاده شود. آنها توسط یک سیستم الکترونیکی آنلاین برای مجوز پشتیبانی میشوند. برخی از کارت های هدیه را می توان با پرداخت دوباره بارگیری کرد و بنابراین میتوان چندین بار از آنها استفاده کرد.
کارتها ممکن است دارای شماره سریال، بارکد و نوار مغناطیسی باشند که توسط دستگاه کارت اعتباری الکترونیکی خوانده میشوند. بسیاری از کارتها تا زمانی که فروخته نشوند هیچ ارزشی ندارند و در آن زمان صندوقدار مبلغی را که مشتری میخواهد روی کارت قرار دهد وارد میکند. این مقدار به ندرت در کارت ذخیره میشود اما در عوض در بانک اطلاعاتی بازرگان، که از طریق اتصال به شناسه کارت است، ذکر شده است. بنابراین کارت های هدیه معمولاً کارتهایی با ارزش ذخیره شده نیستند، همانطور که در بسیاری از سیستمهای حمل و نقل عمومی یا دستگاههای فتوکپی کتابخانه استفاده میشود، جایی که یک سیستم ساده و بدون شبکه، مقدار را فقط روی کارت خود ذخیره میکند. برای خنثیسازی جعل و تقلب، دادهها رمزگذاری میشوند. نوار مغناطیسی نیز غالباً متفاوت از کارتهای اعتباری قرار میگیرد، بنابراین نمیتوان آنها را با تجهیزات استاندارد خواند یا نوشت. کارت های هدیه دیگر ممکن است یک مقدار تعیین شده داشته باشند و لازم است با تماس با یک شماره تلفن خاص فعال شوند.
کارت های هدیه همچنین میتوانند به صورت جداگانه و متناسب با نیازهای خاص تنظیم شوند. با افزودن پیام یا نام سفارشی بر روی کارت، میتواند هدیهای شخصی باشد یا به عنوان یک تشکر از کارمند مورد استفاده قرار گیرد.
کارت های هدیه به کارت های حلقه باز یا شبکه و کارت های حلقه بسته تقسیم می شوند. اولی توسط بانکها یا شرکتهای کارت اعتباری صادر می شود و میتواند توسط بازرگانان مختلف خریداری شود، دومی توسط یک فروشگاه یا رستوران خاص و فقط توسط ارائه دهنده صادر کننده قابل استفاده است. با این حال، موارد اخیر مشکلات کمتری در رابطه با پوسیدگی ارزش کارت و کارمزد دارند. از زمان تصویب قانون مسئولیت پذیری و افشای کارت اعتباری (CARD) توسط کنگره آمریکا در سال 2009، پوسیدگی ارزش کارت کمتر مورد توجه است. قانون جدید، هزینههای عدم فعالیت و انقضا کارتها، هر دو محدود شده است.
در هر صورت، هدیه دهنده کارت هدیه را خریداری میکند و ممکن است مجبور به پرداخت هزینه اضافی برای خرید یا فعالسازی باشد و گیرنده کارت در معامله بعدی از ارزش کارت استفاده میکند. شکل سوم کارت حلقه بسته ترکیبی است که صادرکننده آن تعدادی کارت حلقه بسته را بسته است. به عنوان مثال کارت های هدیه رایگان برای یک مرکز خرید خاص است.
کارت های هدیه با گواهینامه های هدیه اسکریپت فرق می کنند، زیرا کارت های دوم معمولاً به عنوان یک سند کاغذی با امضای مجاز توسط یک رستوران، فروشگاه یا دیگر موسسات شخصی به عنوان کوپن برای خدمات آینده فروخته میشوند. مجوز الکترونیکی وجود ندارد یک گواهی هدیه ممکن است تاریخ انقضا داشته باشد یا نداشته باشد و به طور کلی هیچ هزینه اداری ندارد.
کارت های هدیه صادر شده توسط بانک ممکن است به جای چک به عنوان راهی برای پرداخت وجوه تخفیف استفاده شود. برخی از خرده فروشان از سیستم کارت هدیه برای بازپرداخت به جای پول نقد استفاده می کنند و بدین ترتیب اطمینان میدهند که مشتری بودجه را در فروشگاه خود خرج خواهد کرد.
کارت هدیه خیریه به هدیه دهنده این امکان را میدهد که کمک خیرخواهانه انجام دهد و گیرنده هدیه خیریهای را انتخاب کند که کمک مالی را دریافت کند.
کارت های هدیه می توانند مختص کشورها باشند و میتوانند برای دسترسی به برنامهها و رسانههای خاص ایالات متحده در خارج از ایالات متحده استفاده شوند.
شروع محبوبیت
از نظر خریدار کارت هدیه، هدیه ای است که به جای شیئی که ممکن است گیرنده به آن نیازی نداشته باشد، داده میشود؛ درصورتی که هدیه دادن پول نقد از نظر اجتماعی نامناسب تلقی میشود.
در ایالات متحده کارت های هدیه از محبوبیت بالایی برخوردارند؛ در سال 2006 به عنوان دومین هدیه بیشترین هدیه توسط مصرفکنندگان، بیشترین هدیه مورد درخواست زنان و سومین هدیه مورد درخواست مرداد شناخته شده بود. گیفت کارت ها به طور فزاینده ای محبوب هستند زیرا آنها اهدا کننده را از انتخاب یک هدیه خاص راحت میکنند. در سال 2012 تقریبا 50 درصد از کل مصرفکنندگان ایالات متحده ادعا کردند که کارت هدیه را به عنوان هدیه در فصل تعطیلات خریداری کردهاند.
در کانادا 1.8 میلیارد دلار برای کارت های هدیه هزینه شد و در انگلیس تخمین زده میشود که در سال 2009 به 3 میلیارد پوند رسیده باشد. در حالی که در ایالات متحده حدود 80 میلیارد دلار برای کارت های هدیه در سال 2006 پرداخت شده است.
گیرنده کارت هدیه میتواند بنا به صلاح دید خود، در محدودیتهای تعیین شده توسط این مسئله از آن استفاده کند؛ به عنوان مثال درمورد مدت اعتبار و مشاغل پذیرفته شده کارت خاص.
موبایل و گیفت کارت های مجازی
کارت های هدیه موبایل از طریق ایمیل یا پیام کوتاه به تلفنهای همراه تحویل میشوند و برنامههای تلفنی به کاربران امکان میدهند فقط تلفن همراه خود را حمل کنند.
کارت های هدیه مجازی از طریق ایمیل به گیرنده تحویل داده میشوند ، مزایای آن این است که نمیتوان آنها را از نظر جسمی از دست داد و مصرف کننده مجبور نیست زمان بیشتری را برای خرید کارت هدیه فیزیکی در فروشگاه آجر و ملات صرف کند و این کار را راحت تر میکند. کارت های هدیه از این نوع نیز میتوانند سریعتر خریداری شوند، که مخصوصاً اگر یک مراسم هدیه در آستانه باشد بسیار جذاب است.
شرکتهای دیگر کارت های هدیه مجازی را معرفی کردهاند که کاربران از طریق تلفن هایهوشمند خود از آنها استفاده میکنند. از آنجا که تاجر درگیر این حلقه نیست، به جای کارت هدیه سنتی انتقال نقدی محسوب میشود.
کارت های هدیه ویزا مجازی جهانی هستند زیرا به گیرنده شما اجازه می دهند در یک ثانیه ایماندار وجه نقد خود را بدل کند. بدون صف طولانی یا روش اشتباه. نکته باورنکردنی در مورد انتخاب کارت های هدیه ویزا مجازی این است که گیرنده شما نیز به جای کارت مجازی، جایگزین دریافت کارت فیزیکی است. در صورت بروز هرگونه آشفتگی، بدون کشش زیاد میتوان به آن کمک کرد.
میزان بازخرید
همه کارت های هدیه استفاده نمیشوند. کارت ممکن است گم شود، ممکن است انقضا زمان و هزینهها یا قوانین پیچیده بازخرید وجود داشته باشد، یا گیرنده علاقهای به فروشگاهی که کارت را می پذیرد علاقهمند نباشد یا با این تصور غلط باشد که استفاده از آن باعث صرفه جویی در هزینه برای هدیه دهنده میشود. تخمین زده شده است که شاید 10٪ کارت ها بازخرید نشوند، که این مبلغی برای خرده فروشان در حدود 8 میلیارد دلار سود در سال 2006 در ایالات متحده است.
در سال 2012، بیش از 100 میلیارد دلار کارت هدیه در ایالات متحده خریداری خواهد شد، جایی که بیش از 20 درصد از کارت های هدیه خریداری نشده یا بلااستفاده میمانند. این امر مانند بازار ثانویه بلیط در اوایل دهه 2000، فرصت بزرگی را در بازار ثانویه جمع کرده است. برخی از شرکت ها مشاغلی را در بازار کارت های هدیه ثانویه ایجاد کردهاند که به مصرفکنندگان امکان میدهد کارت های هدیه استفاده نشده خود را بفروشند یا کارت های هدیه تخفیف را به مارک های مورد علاقه خود خریداری کنند. این امر با تبدیل کارت های هدیه بلااستفاده خود به پول نقد، به کاربران آنها کمک کرده است هر روز با پرداخت 55 میلیون دلار در روز که هر ساله در ایالات متحده پرداخت نمیشود، سهم خود را پس بگیرند.
تلهها
گفته شده است که هدیه دادن در تعطیلات به دلیل عدم تطبیق هدایا ارزش را از بین میبرد. کارآمدترین راه برای حفظ ارزش در هدیه دادن پول نقد است. با این حال، این از نظر اجتماعی فقط در حدود قابل قبول است. کارت های هدیه، تا حدی ممکن است بر این مشکل غلبه کنند اما مشکلات خاصی دارند. برخی احساس میکنند که عدم تصور انتخاب یک هدیه خاص، کارت هدیه را به گزینهای بدتر از هدیه ضعیف اجرا شده اما فردی تبدیل میکند. محصولات جدید در صنعت کارت هدیه برای مقابله با این دام "غیرشخصی" کارت های هدیه در حال پیشرفت هستند. خدمات جدیدی که توسط برخی از ارائه دهندگان خدمات راه اندازی شده است، امکان شخصی سازی و شخصی سازی کارت های هدیه را فراهم میکند.
کارت های هدیه به دلیل توانایی صادرکنندگان در تنظیم قوانینی که به ضرر خریدار یا گیرنده کارت است، مورد انتقاد قرار گرفتهاند. به عنوان مثال، کارت های هدیه ممکن است در صورت تقلب یا ضرر، منقضی به تاریخ انقضا، هزینههای اداری، محدودیت استفاده و عدم محافظت کافی باشند. با گذشت زمان هزینهها ممکن است ارزش کارت هدیه را صفر کنند. با این حال، در سالهای اخیر در برخی از حوزههای قضایی به این موارد پرداخته شده است. در ایالات متحده، بسیاری از حوزههای قضایی کلیه هزینهها یا تاریخ انقضا کارت های هدیه را محدود یا منع میکنند. علاوه بر این، به دلیل تأثیر منفی بر فروش که چنین سیاستهایی میتواند داشته باشد، اکثر بازرگانان کارت های هدیه خود را بدون پرداخت هیچ گونه هزینهای، بدون سیاست انقضا و بدون در نظر گرفتن قوانین ایالتی اتخاذ کرده و حتی تبلیغ میکنند. در سال 2011 تخمین زده میشود که 2.5٪ کارت های هدیه منقضی شده باشند و 2.7٪ هزینه های فروش.
طبق یک نظرسنجی از Consumer Reports، یک چهارم دریافت کنندگان کارت های هدیه هنوز یک سال پس از دریافت کارت های هدیه هزینه نکردهاند و اکثریت مردم میگویند پس از ورود به فروشگاه، در نهایت آنها بیش از ارزش کارت هزینه میکنند.
در صورت ورشکستگی خرده فروش صادر کننده، ارزش برجسته کارت های هدیه بدهی بدون وثیقه محسوب میشود و به همین دلیل کارت های هدیه ممکن است بیارزش شوند. اگر این شرکت قصد ادامه تجارت را داشته باشد، ممکن است کارت های هدیه حتی در ورشکستگی مورد احترام قرار گیرند.
مسئله دیگر در مورد کارت های هدیه، نگرانیهای روزافزون خرده فروشان و سایر مشاغل در مورد این است که چه کاری میتوان برای جلوگیری از سو استفاده کارت های هدیه توسط کلاهبرداران انجام داد. اطلاعات کارت هدیه یا میتواند توسط صاحبان کلمه توسط کلاهبرداران به سرقت رفته و یا با اطلاعات کارت اعتباری سرقت شده خریداری شود. در سال های اخیر، مجرمان اینترنتی تلاش خود را برای استفاده از کارت های هدیه جعلی افزایش دادهاند زیرا بهرهبرداری ساده با حملات ربات خودکار بیرحمانه است. رایج ترین شکل کلاهبرداری کارت هدیه از طریق سرقت اطلاعات کارت برای فعال شدن انجام میشود کارتها با تعادل موجود با حمله به سیستمهای یک خرده فروش که دادههای کارت هدیه را ذخیره می کنند. پس از به خطر افتادن کارت هدیه، متقلب قبل از استفاده از وجوه یا فروش مجدد در بازار کارت های هدیه ثانویه، موجودی را از طریق درگاه های آنلاین مشتری بررسی میکند.
استفاده از گیفت کارتهای مختلف در ایران
در ایران با توجه تحریمهای بانکی و عدم دسترسی به حسابهای بینالمللی جهت پرداختهای ارزی ، از گیفت کارتهای مختلف جهت پرداختهای درون برنامهای و خرید برنامهها و اپلیکیشنهای غیررایگان در پلتفرمهای iOS، اندروید، پلیاستیشن، مایکروسافت ، اسکایپ و... استفاده میشود.
منابع
- صفحه Gift card ویکی پدیا انگلیسی
- «سایت گیفت کارت» . گیفت کارت دات آی ام. دریافت شده در 02-01-2021