اندروید

اَندروید (به انگلیسی: Android) یک سیستم‌عامل موبایل است که گسترش آن با گوگل است. اندروید بر پایهٔ نسخهٔ اصلاح‌شده‌ای از هسته لینوکس و دیگر نرم‌افزارهای متن‌باز طراحی شده و نخست در دستگاه‌های تلفن همراه لمسی مانند تلفن هوشمند و تبلت استفاده شد، اما به‌تازگی گوگل Android TV را برای تلویزیون و Android Auto برای خودرو و Wear OS را برای پوشیدنی‌ها (مانند ساعت هوشمند) توسعه داده‌است. اندروید از سال ۲۰۱۱ پرکاربردترین سیستم‌عامل موبایل و از سال ۲۰۱۳ پرکاربردترین سیستم‌عامل برای تبلت‌ها بوده‌است. از سال ۲۰۱۷ نیز بیش از ۲ میلیارد کاربر فعال ماهانه داشته‌است.

برای دیگر کاربردها، اندروید (ابهام‌زدایی) را ببینید.
اندروید
نشان‌واره از سال ۲۰۱۹
نماگرفت
صفحه خانه اندروید ۱۱ با راه‌انداز پیکسل
توسعه‌دهندهمتنوع (اکثراً گوگل و اتحادیه گوشی باز)
نوشته شده به زبانجاوا (رابط کاربری)، سی (هسته)، سی پلاس‌پلاس (بخشی از کتابخانه‌ها)، و دیگر زبان‌ها[1]
خانوادهشبه‌یونیکس (هسته لینوکس اصلاح شده)
وضعیت توسعهفعال
مدل منبعمتن‌باز (بیشتر وسایل مولفه‌های مالکیتی دارند مثل گوگل پلی)
انتشار پایداراندروید ۱۱
۸ سپتامبر ۲۰۲۰ (۲۰۲۰-۰۹-08)[2]
مخزن
بازار هدفتلفن هوشمند، تبلت، تلویزیون هوشمند، (تلویزیون اندروید)، اندروید اوتو و ساعت هوشمند (اندروید پوشیدنی)
زبان (های) در دسترسبالای ۱۰۰ زبان[3]
روش روزآمدسازیتنظیمات سیستم )System Updater)
مدیر بستهمبتنی بر APK
بن‌سازه رایانش32- and 64-bit ARM, x86 and x86-۶۴
نوع هستههسته لینوکس
فضای کاربریBionic libc,[4] mksh shell,[5] Toybox as core utilities (beginning with Android 6.0)[6][7]
پیش فرض واسط کاربرگرافیکی (چندلمسی)
پروانه
وبگاه رسمی
مقاله‌های مرتبط
تاریخچه نسخه‌های اندروید

تاریخچه
اریک اشمیت، اندی رابین و هوگو بارا در یک کنفرانس خبری در سال ۲۰۱۲ برای رونمایی از تبلت Nexus 7 گوگل

در اوت ۲۰۰۵ شرکت گوگل شرکت اندروید واقع در پالو آلتو، کالیفرنیا را خرید. شرکت کوچک اندروید که توسط «اندی رابین، ریچ ماینرز، نیک سیرز و کریس وایت» راه‌اندازی شده بود، در زمینهٔ تولید نرم‌افزار و برنامه‌های کاربردی برای تلفن‌های همراه فعالیت می‌کرد. اندی رابین، مدیر عامل اجرایی این شرکت، پس‌از پیوستن اندروید به گوگل، به سمت قائم‌مقام مدیریت مهندسی این شرکت و مسئول پروژهٔ اندروید در گوگل منصوب شد.[9] تیم اندروید به‌رهبری رابین فعالیت خود را برای تولید سکوی تلفن همراه مبتنی بر هسته لینوکس آغاز کردند و نتیجهٔ اولیهٔ این پروژه در نشست خبری شرکت گوگل در ۵ نوامبر سال ۲۰۰۷، مطرح‌کردن اتحادیه گوشی باز بود. ۳۴ شرکت فعال در زمینهٔ تولید نرم‌افزار، تولید تلفن‌های همراه، اپراتور تلفن همراه و تولیدکننده نیمه‌رساناها و پردازنده‌های تلفن همراه، اعضای بنیان‌گذار این اتحادیه بودند. در میان نام‌های مشهور در بین اعضای مؤسس، شرکت‌هایی چون «سامسونگ، ال‌جی الکترونیکس، موتورولا، اچ‌تی‌سی، تی-موبایل، ان‌تی‌تی دوکومو، اینتل، انویدیا، تگزاس اینسترومنتس، کوالکام، برودکام، تلفونیکا، اسپرینت، ای‌بی» و البته گوگل به چشم می‌خوردند. اریک اشمیت مدیر ارشد اجرایی گوگل در این مراسم گفت:

اعلام امروز بسیار جاه‌طلبانه‌تر از معرفی تنها یک تلفن گوگلی است که در چند هفتهٔ اخیر توسط رسانه‌ها پیش‌بینی شده بود. از دیدگاه ما سکویی که ما ارائه کرده‌ایم، هزاران تلفن گوناگون را به بازار روانه خواهد کرد.

نخستین گوشی مبتنی بر اندروید توسط شرکت اچ‌تی‌سی با همکاری تی-موبایل تولید شد. این گوشی که به فاصلهٔ کمتر از یک سال از تشکیل اتحادیهٔ گوشی باز یعنی در ۲۲ اکتبر ۲۰۰۸ تولید شد، در بازارهای مختلف به نام‌های اچ‌تی‌سی دریم، تی-موبایل جی۱ و ارا جی۱ به بازار عرضه گردید.

۹ دسامبر ۲۰۰۸ چهارده عضو جدید از شرکت‌های صنعت تلفن همراه جهان به اتحادیه گوشی باز پیوستند. در بین این نام‌ها باید به «سونی اریکسون، اریکسون، توشیبا، ایسوز، گارمین، هواوی، آرم هولدینگز و ایسر» اشاره کرد. روند پیوستن شرکت‌های بزرگ به اتحادیه تا به امروز نیز ادامه داشته‌است و شرکت‌هایی چون «آلکاتل، لنوو، شارپ، فاکس‌کان، ان‌ای‌سی، کیوسرا، ان‌ایکس‌پی، اس‌تی-اریکسون، تلویزیون مارول، زدتی‌ئی و دل» نیز از جمله شرکت‌هایی بوده‌اند که به جمع پشتیبانی‌کنندگان اندروید پیوسته‌اند.

در ۳ سپتامبر ۲۰۱۳ توسعه‌دهندگان اندروید به‌طور رسمی اعلام کردند که با شرکت نستله، که از شرکت‌های مطرح صنعت شکلات‌سازی جهان می‌باشد، همکاری خواهند کرد. در همین راستا نگارش ۴٫۴ سیستم‌عامل اندروید، کیت‌کت نام گرفت. کیت کت از مارک‌های معروف شکلات است که توسط شرکت نستله تولید می‌شود.[10]

اندروید آب‌نبات چوبی یا اندروید لالی پاپ (به انگلیسی: Android Lollipop)، (به معنای آبنبات‌چوبی) یا اندروید ۵ یا اندروید L یکی‌از نسخه‌های سیستم عامل اندروید است که توسط گوگل در ۱۵ اکتبر ۲۰۱۴ ارائه گردید. اندروید L که مخفف این نسخه از اندروید می‌باشد و براساس گفته رئیس بخش اندروید گوگل سوندار پیچای بزرگ‌ترین به‌روزرسانی در اندروید است.[11]

اندروید مارشمالو (به انگلیسی: Android Marshmallow) یا اندروید ۶ نسخه‌ای از سیستم‌عامل اندروید است که در سپتامبر ۲۰۱۵ توسط گوگل معرفی شد.[12]

اندروید نوقا (به انگلیسی: Android Nougat) یا اندروید ۷٫۰ در سال ۲۰۱۶ منتشر شد.

اندروید اوریو (Orio) یا اندروید۸٫۰ در سال ۲۰۱۷ انتشار یافته‌است.

اندروید ۹ یا اندروید پای، در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸ معرفی شد و با ویژگی‌های جدیدی و جذابی همراه است. نام اندروید پای از یک غذای خوشمزه و شیرین آمریکایی گرفته شده‌است.

دهمین اندروید، در اقدامی بی‌سابقه، اندروید ۱۰ نام گرفت و در سوم سپتامبر ۲۰۱۹ معرفی شد. این رویه در اندروید ۱۱ نیز ادامه یافت.

اجازه‌نامه و حق امتیاز

حق امتیاز بیشتر قسمت‌های اندروید به صورت متن‌باز، براساس مجوز آپاچی نسخه ۲٫۰ (Apache License 2.0) ارائه می‌گردد. با اینکه سعی می‌شود تا بیشتر قسمت‌های این سیستم‌عامل بر اساس همین مجوز ارائه گردد، استثناهایی نیز وجود دارد. برای نمونه، هسته لینوکس موجود در این سیستم‌عامل با پروانه عمومی همگانی گنو نسخه ۲ (GPL v2) منتشر شده‌است.[13]

لوگوی اندروید

طراح لوگوی مشهور اندروید، «آیرینا بلاک» است. ۳ سال پیش از آیرینا بلاک و تیم طراحی گوگل تقاضا شد تا لوگویی برای اندروید طراحی کنند که به‌سرعت با کاربر ارتباط برقرار کند و به‌آسانی قابل شناسایی باشد؛ همچنین به بلاک گفته شد که این لوگو باید حتماً تصویری از ربات باشد چرا که اندروید به معنی ربات است. آیرینا پس‌از مطالعهٔ زیاد در مورد اسباب‌بازی‌ها و شخصیت‌های فانتزی و تخیلی، در پایان تصمیم گرفت لوگوی اندروید را از یک منبع عجیب الهام بگیرد: دستشویی! هر کسی علامت روی در دستشویی‌ها را دیده و الهام از این علامت‌ها می‌تواند باعث شود در یک نگاه لوگوی اندروید شناخته شود.

یک نکته جالب دیگر در مورد لوگوی اندروید این است که گوگل برخلاف دیگر شرکت‌ها که سعی در حفاظت از لوگویشان داشتند، تصمیم گرفت تا لوگو را به صورت آزاد و متن‌باز قرار دهد تا هر کس بتواند آن را به دلخواه خودش تغییر دهد. گوگل در این‌باره می‌گوید:

ما تصمیم گرفتیم این لوگو می‌تواند یک لوگوی اشتراکی و تعاملی باشد که هر کس در دنیا بتواند آن را تغییر دهد. این تصمیم بسیار شجاعانه بود.

شاید با برنامهٔ Androidify یا اسباب بازی‌ها و Action Figureهای کوچک اندرویدی بامزه آشنا باشید؛ همهٔ این‌ها به لطف آزاد بودن لوگوی اندروید امکان‌پذیر شده‌است.

معنی و گویش درست اندروید

بنابر ترجمه واژه‌نامهٔ کمبریج، اندروید این‌گونه تعریف شده‌است:

یک ربات (ماشینی که توسط رایانه کنترل می‌شود) که به گونه‌ای ساخته شده تا شکل ظاهری شبیه به انسان داشته باشد.[14]

بنابر این تعریف شاید بتوان واژهٔ ربات انسان‌نما را ترجمهٔ مناسبی برای این واژه در نظر گرفت.

گویش درست این‌واژه، براساس واژه‌نامهٔ کمبریج در هر دو گویش آمریکایی و بریتانیایی، اندروید (/ˈæn.drɔɪd/) می‌باشد و در هیچ‌کدام از این گویش‌ها، حرف «آ» در ابتدای این واژه به‌کار نمی‌رود.[14]

ویژگی‌های اندروید
  • اندروید از تمامی فناوری‌های اتصال (=Connectivity) شامل GSM/EDGE, CDMA, EV-DO, UMTS, بلوتوث و وای-فای پشتیبانی می‌کند.
  • اندروید از فرمت‌های مختلف فایل‌های مالتی مدیا مثل MPEG-4, H.264, MP3, AAC, AMR, JPEG, PNG, GIF پشتیبانی می‌کند.
  • اندروید برای ارسال پیغام‌های متنی یا همان اس‌ام‌اس (SMS) از فرم‌های SMS, MMS و XMPP پشتیبانی می‌کند.
  • مرورگر موجود در اندروید بر اساس فریم ورک اوپن سورس WebKit توسعه یافته‌است.
  • اندروید برای ذخیره داده‌ها و مدیریت بانک‌های اطلاعاتی سبک از نرم‌افزار SQLite استفاده می‌کند.
  • ابزارهای مختلف اندروید برای توسعه دهندگان به راحتی در دسترس است و توسط شرکت گوگل پشتیبانی می‌شوند. این ابزارها شامل کتابخانه‌ها، خطایاب، شبیه‌ساز گوشی و یک پلاگین برای اکلیپس است.
  • اندروید از سخت‌افزارهای مختلف همچون جی پی اس و دوربین‌های متنوع سنسورهای مخصوص همچون سنسور مجاورت و… پشتیبانی می‌کند.
  • تصاویر و فایل‌های گرافیکی به وسیلهٔ OpenGL پردازش می‌شوند که کیفیت بالاتری خواهند داشت.
  • با استفاده از تکنولوژی نسبتاً جدید شرکت Adobe با نام AIR نیز می‌توان به توسعه برنامه‌های کاربردی تحت این سیستم عامل پرداخت.

رابطه اندروید و جاوا

نرم‌افزارهای جانبی اندرویدی با استفاده از زبان جاوا نوشته می‌شوند و برای ارتباط با لایه‌های زیرین سیستم عامل می‌توانند از کتابخانه‌های جاوایی اندروید استفاده کنند. بخش رابط کاربری سیستم عامل اندروید با زبان جاوا نوشته شده‌است و بسیاری از برنامه‌های اندروید هم با جاوا نوشته شده‌اند. اما این سیستم عامل، Java Virtual Machine ندارد. برای اجرای برنامه‌های جاوایی روی این سیستم عامل، کدهای جاوا به کدهای Dalvik تبدیل می‌شوند و سپس روی Dalvik vitrual machine اجرا می‌شوند. دالویک یک ماشین مجازی جاوایی است که برای سیستم عامل اندروید بهینه شده‌است تا هم RAM و هم CPU و هم باتری کمتری مصرف کند). برنامه‌های جاوایی معمولی هم که روی گوشی‌های دیگر اجرا می‌شوند با استفاده از نرم‌افزار شبیه‌ساز جاوا مانند J2ME LOADER روی این سیستم عامل قابل اجرا هستند.

آرت
نوشتار اصلی: آرت

آرت محیط اجرای جدید اندروید برای برنامه‌های تحت جاوا است که جایگزین دالویک شده‌است. شرکت گوگل برای اولین بار در اندروید ۴٫۴ آرت را در کنار دالویک قرار داد و کاربران می‌توانستند با مراجعه به تنظیمات آن را فعال کنند.

فرمت فایل‌های پشتیبانی شده

اندروید در حالت پیش‌فرض فایل‌های mp3, aac , ogg , amr , midi , mpeg4 , wav , bmp , gif , png , jpg را پشتیبانی می‌کند. اندروید Adobe Flash را نیز پخش می‌کند و می‌تواند فایل‌های GIF متحرک را با حرکت پخش کند. برای پخش فایل‌های جریان دار مانند صوت و ویدئو نیز می‌توانید از تگ ویدئو html۵ و همچنین تکنولوژی Adobe Flash Streaming استفاده کنید. در نسخه‌های جدید اندروید، موتور جاوااسکریپت مرورگر کروم که سرعت بسیار بالایی در اجرای کدهای جاوا اسکریپت دارد به مرورگر اندروید متصل شده‌است. (در ضمن مرورگر اندروید کدهای HTML۵ را پشتیبانی می‌کند)

قابلیت بررسی دیسک برای عیب

گوگل از همان ابتدا کدهای نظیرfsck_msdos,e2fsck,fsck.exfat به اندورید اضافه نمود که حلال بسیاری از مشکلات در زمینهٔ عیب‌های دیسک‌ها می‌باشد؛ که این قابلیت مشابه قابلیت check disk در سیستم عامل ویندوز می‌باشد. متأسفانه سیستم عامل اندروید به‌طور مستقیم سیستم فایل NTFS را پشتیبانی نمی‌کند البته فقط VFAT(FAT32) را برای USB OTG پشتیبانی می‌کند.

محیط برنامه‌نویسی اندروید

مجموعه برنامه‌نویسی اندروید یا Android SDK شامل یک دیباگر، کتابخانه‌های اندروید، شبیه‌ساز سیستم عامل، مستندات اندروید و فایل‌های نمونه و آموزشی است که به کاربر در ایجاد برنامه‌ها کمک می‌کند. هم‌اکنون این SDK بر روی یک سیستم ۳۲ بیتی که لینوکس، ویندوز یا mac OSX داشته باشد اجرا می‌شود. پیش نیازهای نصب این SDK عبارتند از کیت توسعه جاوا و Apache Ant و python 2.2. برنامه‌های نوشته شده برای اندروید با نسخه‌های مختلف می‌باشد.

مشکل روت در اندروید

روت به معنی دسترسی ریشه به سیستم‌عامل است و زمانی که یک ابزار اندرویدی، روت می‌شود دسترسی کاربر به ابزار مربوط افزایش می‌یابد؛ در سیستم‌عامل لینوکس به کاربری که دسترسی‌های مدیریتی دارد روت و در ویندوز به آن ادمین (Administrator) می‌گویند، در بیشتر سیستم‌عامل‌ها، گرفتن دسترسی روت ساده است و به سادگی چند کلیک می‌توان از سیستم‌عامل دسترسی روت گرفت یا مجوز دسترسی را باطل کرد؛ اما این مسئله در سیستم‌عامل اندروید به یک معضل واقعی تبدیل شده که گاهی حتی می‌تواند دستگاه اندرویدی مربوط را برای همیشه خراب کند و در بیشتر مواقع، روت‌شدن یا خراب‌شدن دستگاه اندرویدی قابل برگشت نیست برای نمونه با توجه به توسعهٔ اندروید بر مبنای هستهٔ لینوکس، می‌توانیم یک سیستم‌عامل مبتنی بر دبیان را با اندروید مقایسه کنیم: در دبیان کافیست در پنجرهٔ ترمینال، عبارت sudo su را تایپ کنیم و گذرواژه را وارد کنیم، بعد از این کار، هر دستوری که در ترمینال تایپ کنید، با دسترسی روت اجرا خواهد شد، بعد از بستن پنجره ترمینال مجوز دسترسی روت باطل خواهد شد و سیستم‌عامل مانند گذشته با دسترسی محدود به فعالیت خود ادامه می‌دهد در اندروید این فرایند، با دانلود درایورهای مربوط و رام روت‌شده انجام می‌شود؛ به این‌ترتیب که رام روت‌شده باید جایگزین رام داخلی گوشی شود، این فرایند معمولاً قابل برگشت نیست و ریسک‌هایی نیز به همراه دارد که از جملهٔ آن ریسک‌ها می‌توان به Break شدن دائمی دستگاه اندرویدی اشاره کرد. البته این مشکل توسط نرم‌افزارهایی مانند کینگ‌روت تقریباً حل شده؛ تا جایی که بیشتر دستگاه‌های اندرویدی توسط این‌گونه برنامه‌ها روت می‌شوند و به آسانی هم آن‌روت شده و همین فرایندهای ساده، جلوی بسیاری از مشکلات روت‌بودن دستگاه را می‌گیرد. ضمن این‌که این برنامه‌ها، مجهز به یک آنتی‌ویروس داخلی نیز هستند تا امنیت دستگاه را افزایش دهند. البته گاهی اوقات، خود کاربر دردسرهایی برای خود می‌سازد! برای نمونه با تغییر اشتباه یک پروندهٔ سامانه، در بوت‌شدن دستگاه مشکلاتی به‌وجود می‌آید.

دستیار صوتی شخصی

دستیار گوگل (به انگلیسی: Google Assistant) دستیار صوتی هوشمند مجهز به هوش مصنوعی است که می‌تواند کارهایی از جمله جستجو در اینترنت، زمان‌بندی وقایع و هشدارها، تنظیمات سخت‌افزاری روی دستگاه کاربر آن، نشان دادن اطلاعات از حساب کاربری گوگل، تشخیص اشیا، جمع‌آوری اطلاعات دیداری از طریق دوربین دستگاه، پشتیبانی از خرید محصولات، پشتیبانی از ارسال پول، توانایی تشخیص آهنگ‌ها و ترانه‌ها را برا کاربران انجام دهد.

گوگل اسیستنت به صورت پیش فرض روی گوشی‌های گوگل پیکسل قرار دارد و برای سایر دستگاه‌ها باید آن را دانلود کرد.

آپدیت: روی اکثر گوشی های جدید اندرویدی، دستیار گوگل به طور پیش فرض نصب شده است.

دستیار گوگل بجز اندروید برای آی‌اواس و کروم او اس در دسترس است.

نسخه‌های اندروید
نوشتار اصلی: تاریخچه نسخه‌های اندروید
نسخهنام نسخهترجمهٔ فارسی
نام نسخه		نمای صفحه اصلیتاریخ انتشار اولیهAPI
۱٫۰alphaآلفا
۲۳ دسامبر ۲۰۰۸1
۱٫۱betaبتا
۹ فوریه ۲۰۰۹2
۱٫۵Cupcakeکیک فنجانی
۳۰ آوریل ۲۰۰۹3
۱٫۶Donutدونات
۱۵ سپتامبر ۲۰۰۹4
۲٫۰

۲٫۱

 Eclairنان خامه‌ای
۲۶ اکتبر ۲۰۰۹5، 6 و 7
۲٫۲

۲٫۲٫۳

 Froyoماست یخ‌زده
۲۰ می۲۰۱۰8
۲٫۳

۲٫۳٫۷

 Gingerbreadنان زنجبیلی
۶ دسامبر ۲۰۱۰9 و 10
۳٫۰

۳٫۱

۳٫۲

۳٫۲٫۶

 Honeycombکندوی عسل
۲۲ فوریه ۲۰۱۱11، 12 و 13
۴٫۰

۴٫۰٫۴

 Ice Cream Sandwichساندویچ بستنی
(در برخی منابع: بستنی حصیری)
نوامبر ۲۰۱۱14 و 15
۴٫۱

۴٫۲

۴٫۳٫۱

 Jelly Beanآب‌نبات ژله‌ای
۰۹ ژوئیه ۲۰۱۲16، 17 و 18
۴٫۴

۴٫۴٫۴

 KitKatکیت کت
۳۱ اکتبر ۲۰۱۳19
۵٫۰

۵٫۱٫۱

 Lollipopآبنبات چوبی۱۲ نوامبر ۲۰۱۴[15]21 و 22
۶٫۰

۶٫۰٫۱

 Marshmallowمارشمالو
۰۵ اکتبر ۲۰۱۵23
۷٫۰

۷٫۱٫۲

 Nougatنوقا
۲۲ اوت ۲۰۱۶24 و 25
۸٫۰

۸٫۱

 Oreoاوریو
۲۱ اوت ۲۰۱۷26 و 27
۹ Pieپای
۶ اوت ۲۰۱۸28
۱۰ Qکیو
۳ سپتامبر ۲۰۱۹29
۱۱ Rآر
سپتامبر ۲۰۲۰30

میزان پراکندگی نسخه‌های اندروید

بر پایه آماری که شرکت گوگل در۲۰۱۹ منتشر کرده:

  • نسخهٔ ۲٫۲: ۰٫۱ درصد
  • نسخهٔ ۲٫۳: ۰٫۳ درصد
  • نسخهٔ ۴: ۰٫۳ درصد
  • نسخهٔ ۴٫۱، ۴٫۲ و ۴٫۳: ۳٫۰ درصد
  • نسخهٔ ۴٫۴: ۶٫۹ درصد
  • نسخهٔ ۵ و ۵٫۱: ۱۴٫۵ درصد
  • نسخهٔ ۶: ۱۶٫۹ درصد
  • نسخهٔ ۷ و ۷٫۱: ۱۹٫۲ درصد
  • نسخهٔ ۸ و ۸٫۱: ۲۸٫۳ درصد
  • نسخهٔ ۹: ۱۰٫۴ درصد

جستارهای وابسته

منابع

پانویس
  1. "Android Language Breakdown". Open Hub. October 25, 2017. Archived from the original on December 14, 2017. Retrieved December 15, 2017.
  2. Gartenberg, Chaim (September 8, 2020). "Android 11 is here — and not just for Google Pixel phones". The Verge.
  3. "Android 7.0 Nougat". Archived from the original on August 22, 2016. Retrieved September 5, 2016. Internationalization
    Multi-locale support [..]
    New languages supported: Coupled with allowing you to select multiple languages preferences, Android Nougat allows you to select from 100 new languages and 25 locales for commonly used languages such as English, Spanish, French, and Arabic. This enables Apps to better support and understanding your language preferences even if your devices lacks official support for it.
  4. "android/platform/bionic/". Archived from the original on December 3, 2017.
  5. "android/platform/external/mksh/". Archived from the original on January 21, 2016.
  6. "android/platform/external/toybox/toys/". Archived from the original on March 14, 2016.
  7. "Android gets a toybox". Archived from the original on March 4, 2016.
  8. "Licenses". Android Source. Archived from the original on December 15, 2016. Retrieved March 11, 2017.
  9. "Google Buys Android for Its Mobile Arsenal". وبگاه Businessweek.com. 17-08-2005. Retrieved ۶ دسامبر ۲۰۱۱. Check date values in: |تاریخ= (help)
  10. «گوگل و نستله با هم همکاری می‌کنند». سپتامبر ۳, ۲۰۱۳. دریافت‌شده در سپتامبر ۴, ۲۰۱۳.
  11. رونمایی از جدیدترین نسخه اندروید ۱۶ اکتبر ۲۰۱۴، وب سایت: techradar، جان مک کان
  12. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Android Marshmallow». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.
  13. http://source.android.com/source/licenses.html
  14. http://dictionary.cambridge.org/dictionary/british/android
  15. John McCann (September 20, 2013), Android KitKat release date revealed by Nestle, Techradar, retrieved September 27, 2013
  16. Morrill, Dan (September 23, 2008). "Announcing the Android 1.0 SDK, release 1". Android Developers Blog. Archived from the original on March 5, 2017. Retrieved March 11, 2017.

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ اندروید موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.