آل کبود
آل کبود، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان بیجار در استان کردستان ایران است. این روستا حدوداً در 10 الی 15 کیلومتری جنوب شهر بیجار در مسیر جاده بیجار -قروه قرار دارد. اکثر ساکنان آن سادات بوده و منسوب به امام موسی کاظم (ع) می باشند.قبلاً دارای جمعیت زیادی بود ولی از سالهای دهه 40 و 50 بتدریج مردم روستا شروع به مهاجرت کرده و به شهرستان بیجار، تهران ،کرج، اسلامشهر و دیگر شهرها مهاجرت کرده و در حال حاضر( دی ماه 1399) چیزی حدود 15 خانوار در آن ساکن هستند.
اطلاعات کلی | |
---|---|
کشور | ![]() |
استان | کردستان |
شهرستان | بیجار |
بخش | بخش مرکزی |
دهستان | حومه (بیجار) |
مردم | |
جمعیت | ۷۴ نفر (سرشماری ۹۵) |
کد آماری | ۲۰۲۳۸۹ |
شغل مردم این روستا کشاورزی و دامپروری است و در زمانهای گذشته بیشتر از طریق باغداری امرار معاش می کردند. انگور آله کبود در گذشته نه چندان دور به روستاهای شهرستان بیجار و دیواندره و دهگلان و سنندج حمل می شد. متأسفانه امروزه باغهای انگور رونق گذشته خود را ندارند و فقط در حد رفع نیاز افراد ساکن در روستا و صاحبان نزدیک به روستا نگهداری می شوند.
در گذشته روستا متشکل از چندین طایفه بوده که مشهورترین آنان عبارت بودند از: طایفه کالی، طایفه زمان، و طایفه سبحان و طایفه برجی. این روستای قدیمی آداب و رسوم خاصی داشته و روابط به صورت طایفه ای بوده و مخصوصا هنگامیکه دارای جمعیتی حدود 2000 نفری بوده ، بنا به گفته بزرگان روستا نقطه ثقل منطقه بوده است .زبان مردم روستا کردی است .
موقعیت جغرافیایی
روستای باسابقه آل کبود یکی از روستاهای بخش مرکزی شهرستان بیجار- استان کردستان می باشد این روستا در ۱۲ کلیومتری شهرستان بیجار در مجاورت جاده قروه واقع شده است و دارای ۴ کیلومتر مربع مساحت می باشد. آل کبود از شمال به روستای چهل امیران ، از غرب به روستای گلبلاغ علیا (حاجی میر) ، از جنوب به شهرستان بیجار ، از شرق به روستای سیرلان محدود است. آل کبود منطقه ای است در امتداد سلسله جبال غربی ایران و بیشتر اراضی آن کوهستانی است. جنس خاک اغلب مناطق آن از سنگهای رسوبی می باشد مختصات روستای آله کبود ۵۱ شمالی و ۴۷ جنوبی و ارتفاع از سطح دریا ۶۴۶۸ فوت می باشد.
وقتی از شهرستان بیجار به سمت شهرستان قروه حرکت بکنیم ، و پس از عبور از گردنه روستای برجگه و طی ۹ کیلومتر روستای آله کبود در سمت چپ جاده خود نمایی می کند . هنگام پیچیدن به سمت چپ و عبور از عرض جاده به درهّ ای می رسیم که باغ های انگور و انبوه از بالای تا انتهای درهّ را پوشانده است . اسم این درهّ به زبان کردی و گویش محلی گجنجار می باشد. پس از بالا رفتن از تپه میانی به درهّ بعدی می رسیم که اینجا نیز مانند درهّ قبلی طرفین جاده را تاکستان فراگرفته است . البته در اینجا با چشمه آبی روبرو می شویم که نشان از گذشته بسیار آباد و پر از آب دارد . چون استخر بزرگی جلو آن است و این باغ های انگور نیز از طریق آب این چشمه و استخر سیراب شده اند. امّا متأسفانه امروز از آن رونق و آبادانی گذشته خبری نیست، اسم این چشمه ، چشمه ملاّ (کِیَنِی مَلا) می باشد[1].
بررسی علل پیدایش روستا
روستا داخل یک درّه می باشد و معلوم است که ظاهراً ساکنین اولیه روستای آل کبود مسایل مهم زیر را در نظر گرفته اند:
- امنیت: چون روستا در داخل دره ایجاد شده از هیچ طرفی معلوم نیست بجز چند خانه ای که مشخص است بعداً در اثر توسعه ساخته شدهاند . لذا دارای استتار طبیعی وعالی می باشد .
- تامین آب: در داخل شیار و درّه رودخانه ای جاری است و در کنار رودخانه چشمه های زیادی وجود دارد که این چشمه ها آب رودخانه را تأمین می کنند . البته یک چشمه اصلی در کنار رودخانه و بالای روستا وجود دارد که آب مردم روستا را تأمین می کند. و به دلایل بهداشتی روی چشمه را پوشانده اند و از دو لوله که از داخل حوض آب را به بیرون هدایت می کند می توان از آب گورا و خنک آن سیراب شد.
- مصون ماندن از سرما: ارتفاع روستای آله کبود (ارتفاع حدود ۶۴۶۸ فوت از سطح دریا) می باشد که باعث سرمای شدید پاییز و زمستان و وزش باد های سرد و گزنده در این فصل ها موجب شده که روستا را داخل شیار و درّه ایجاد کنند تا مقداری از لحاظ آب و هوا نیز بهره وری را در گرمایش و سرمایش محل زندگی شان بالا برده و از امکانات طبیعی تا حد امکان استفاده نمایند .
منابع
- «روستای آل كبود / بيجار / كردستان – سایت روستاهای ایران». دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۵.
- «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانیشده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.