احمد عزیزی
احمد عزیزی (زادهٔ ۴ دی ۱۳۳۷ – درگذشتهٔ ۱۶ اسفند ۱۳۹۵) شاعر معاصر کُرد اهل ایران و ارائهدهندهٔ سبک جدیدی از مثنوی بود که در زمینهٔ شعر آیینی و انقلاب با درونمایهای عرفانی فعال بود. وی بر اثر بروز یک بیماری، ۹ سال پایان عمرش را با سطح هشیاری پایین به سر برد.
احمد عزیزی | |
---|---|
زاده | ۴ دی ۱۳۳۷ سرپل ذهاب، کرمانشاه |
درگذشته | ۱۶ اسفند ۱۳۹۵ (۵۸ سال) بیمارستان امام رضا، کرمانشاه انسداد روده |
پیشه | شاعر و نویسنده |
ملیت | ایران |
بنیانگذار | مثنوی و شطحیات جدید |
کتابها | کفشهای مکاشفه، یک لیوان شطح داغ، باران پروانه، ناودان الماس، روستای فطرت، طغیان ترانه، قوس غزل، ترانههای ایلیایی |
دلیل سرشناسی | ارائهدهندهٔ سبکی متمایز و نو در شعر (مثنوی) و نثر (شطحگونه) |
تأثیرپذیرفته از | مولوی، سهراب سپهری، بیدل دهلوی |
فرزند(ان) | ابوالفضل عزیزی |
زندگینامه
احمد عزیزی در ۴ دی ماه ۱۳۳۷ در سرپل ذهاب استان کرمانشاه در خانوادهای کُرد به دنیا آمد. وی قبل از رفتن به دبستان، خواندن و نوشتن را بدون داشتن معلم و تنها از روی کنجکاوی و دقت به نوشتههای روی تابلوها و اسامی خیابانها و… فراگرفت. وی قبل از پیروزی انقلاب بهدعوت شمس آل احمد به تهران رفت و دیداری نیز با مرتضی مطهری داشت. وی با آغاز جنگ بههمراه خانواده به تهران نقل مکان کرد و برای مدتی ساکن شهرستان نور در مازندران شد، سپس در تهران اقامت گزید و به همکاری با روزنامه جمهوری اسلامی پرداخت.[1]
وی سرودن شعر را از سالهای جوانی با مجلۀ جوانان آغاز کرد. وی از پانزدهم اسفندماه ۱۳۸۶ به علت کاهش سطح هوشیاری ناشی از تشنج، بیماری قلبی و کلیوی در بخش آیسییو بیمارستان بستری بود. با تأکید رهبر جمهوری اسلامی ایران پس از دیدار با وی، مسئولان بر آن شدند که وی را جهت درمان به خارج از کشور اعزام کنند.[2]
فعالیتهای ادبی
از وی آثار شعر و نثر ادبی متعددی به جا ماندهاست. تمایل سبک وی به معنویت و عرفان اسلامی با فرم جدیدی از مثنوی — ملهم از مثنوی مولوی — در شعر معاصر قابل توجه است. این سبک تأثیر زیادی در شعر معاصر گذاشتهاست. اشعار عزیزی با عرفان اسلامی آمیختگی دارد و تمجید از اهلبیت در بیشتر آثارش دیده میشود. او مثنویهایش را غالباً با وصف طبیعت آغاز میکرد و با تمهیدات گوناگون و با توسل به مناسبات و ترکیبات نو و تجنیسات سنتی، رفتهرفته به موضوع اصلی گریز میزد. وی دست به ساختن ترکیبات نو به شیوهٔ شعرای سبک هندی نیز میزد. برای نمونه میتوان به این ترکیبها اشاره کرد: جبرئیل آباد الهام، آب بازیهای فطرت، تابستان عزلت، تب خیس تکلم، درختان پا به ماه و کولیان شبنم فروش.[3]
دورهٔ بیماری
وی در ۱۵ اسفند ۱۳۸۶ تا ۱۶ اسفند ۱۳۹۵ بر اثر اختلالات کلیوی دچار اغما شد و در بیمارستان امام رضای کرمانشاه (بخش آیسییو) بستری گردید و پس از آن بهمدت ۹ سال (تا پایان عمر) در سطح هشیاری کمتر از نرمال سپری کرد. حال عمومی او پس از سه سال به حدی رسید که وی نسبت به محرکهای بیرونی، پاسخهای غیر کلامی نشان میداد و میتوانست سخنان اطرافیان را بشنود و عکسالعمل نشان دهد.[4]
سید علی خامنهای در ۲۸ مهر ۱۳۹۰، طی سفرش به کرمانشاه، از احمد عزیزی در بیمارستان دیدار کرد.[5]
عزیزی در بیمارستان کرمانشاه بستری بود و طبق نظر پزشکی در آبان ۱۳۹۱ اعلام شد حال عمومی وی تغییر خاصی نداشته اما هشیاری او نسبت به قبل بهتر شده است، اگرچه هنوز توانِ صحبتکردن نداشت.[6]
عزیزی در ۱۳ اسفند ۱۳۹۵ دچار نارسایی و انسداد روده شد. دو روز بعد، تحت یک عمل جراحی اضطراری قرار گرفت که بهعلت ریسک بالا، یک روز بعد از عمل، منجر به مرگ وی شد.[7]
درگذشت
وی پس از ۹ سال اغما در بیمارستان امام رضای کرمانشاه و بهدنبال انسداد روده، بعد از ظهر روز دوشنبه ۱۶ اسفندماه ۱۳۹۵ در ۵۸ سالگی درگذشت.[8]
خامنهای رهبر جمهوری اسلامی، ۱۷ اسفند ۱۳۹۵ در پیامی درگذشت احمد عزیزی را تسلیت گفت.[9]
آثار
به فارسی
- «کفشهای مکاشفه» ۱۳۶۷
- «شرجی آواز» ۱۳۶۸
- «خوابنامه و باغ تناسخ» ۱۳۷۱
- «ترجمه زخم» ۱۳۷۰
- «باران پروانه» ۱۳۷۱
- «رودخانه رؤیا» ۱۳۷۱
- «ناودان الماس»
- «ترانههای ایلیایی»
- «غزالستان»
- «قوس غزل»
- «طغیان ترانه»
- «یک لیوان شطح داغ»
- «ملکوت تکلم»
- «سیل گل سرخ» ۱۳۵۲
- روستای فطرت
- رؤیای رویت[1]
به کردی
- عزیزی، احمد، شوون میلکان: مجموعه اشعار کردی، کرمانشاه: دیباچه، ۱۳۹۶.
منابع
- «پایگاه رسمی انتشارات سوره مهر، احمد عزیزی». بایگانیشده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۰. دریافتشده در ۳۱ مه ۲۰۰۹.
- عزیز شعر (شرح مختصر زندگانی احمد عزیزی)، سدید خاکساری، مشرق «نشریه داخلی نهاد کتابخانههای عمومی کشور»، شماره دوازدهم/ مهرماه ۱۳۹۰، ص ۳۰ و ۳۱.
- مهرابی، سید محسن. "ادبیات معاصر کرمانشاه". انتشارات گلچین ادب. 1395.
- وبگاه نشریهٔ بلوط، «نشریهٔ فرهنگی غرب کشور»
- "عیادت رهبر انقلاب از احمد عزیزی". farsi.khamenei.ir. Retrieved 20 January 2020.
- افزایش میزان هوشیاری احمد عزیزی بایگانیشده در ۵ دسامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine خبرآنلاین
- احمد عزیزی بار دیگر زیر تیغ جراحی/ حال شاعر اهل بیت(ع) وخیم است مهر نیوز
- پس از ۹ سال تحمل رنج بیماری «احمد عزیزی» شاعر انقلاب درگذشت فارس نیوز
- رهبر انقلاب درگذشت احمد عزیزی را تسلیت گفتند ایسنا
پیوند به بیرون
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به احمد عزیزی در ویکیگفتاورد موجود است. |
- احمد عزیزی، در خلوت با خدای متعال + تصاویر تسنیم نیوز
- نخستین کنگره ملی شاعر انقلابی احمد عزیزی انتشارات بابان