ادعای آزار جنسی محسن نامجو
اتهامات آزار جنسی محسن نامجو، اشاره به مجموعه اتهامات آزارگری جنسی دارد که علیه محسن نامجو، خواننده و ترانهسرای ایرانی مطرح شدهاست.
نخستین اتهام به نامجو در شهریور ماه سال ۱۳۹۹، همزمان با موج افشای آزار و تجاوز جنسی در ایران، توسط فردی ناشناس در توییتر مطرح شد. نامجو در پاسخ این اظهارات را تکذیب کرد و گفت که هشت سال پیش نیز چنین چیزی علیه او مطرح شده بوده که صحت نداشتند.[1] چندی بعد و در فروردین سال ۱۴۰۰ اتهاماتی جدید علیه نامجو مطرح شد.
روایات
اولین کسی که این اتهامات را علیه نامجو مطرح کرد فردی با هویت ناشناس، با نام مستعار ماهی بود که در شهریور سال ۱۳۹۹ روایت خود را در توییتر نشر داد. نامجو این اتهامات را «قویا» رد کرد و گفت که در هیچ مرجع قضایی شکایتی علیه او به ثبت نرسیدهاست.[2] پس از آن و در اواخر فروردین سال ۱۴۰۰ لونا شاد (مجری و بازیگر)، پانیدا (خواننده) و بشرا دستورنژاد (شاعر و بازیگر) در شبکه کلابهاوس اتهامات خود از تجربه «آزار جنسی» توسط نامجو را مطرح کردند.[1][1]
ماهی
زنی با نام مستعار ماهی در توییتر عنوان کرد که محسن نامجو در خانه دوست مشترکشان در ایالات متحده و در خواب[3] قصد تعرض جنسی به او را داشته، ماهی در این باره گفت که گزارش این رویداد را به پلیس نیز ارائه کردهبود.[2]
پس از انتشار ویدیوی عذرخواهی محسن نامجو، ماهی به بیبیسی فارسی بیان داشت:[4]
"با چند دقیقه اول این ویدئو تروماتایز [دچار ضربه روحی] شدم و نتوانستم ادامه بدهم. چند ساعت بعد خود را مجبور کردم که به صدای ویدئو را گوش بدهم. من هشت ماه است که روایتم را به طور عمومی به قصد آگاهی رسانی و دفاع از کرامت انسانی خودم مطرح کردم. از آن زمان محسن نامجو روایت من را انکار کرد و مرا دروغگو خواند و حتی در فایل صوتی که از او منتشر شد، به صراحت گفت یک ساعت نفس کشیدنش برابر با شش ماه زندگی من و امثال من است. حالا ویدئویی داده و میگوید عذرخواهی کرده! اما از چه کسی و به خاطر چه چیزی؟"
او میگوید که نامجو در ابتدا از ماهی و دوستش خواسته که با او بخوابند، اما وقتی از هردو نه شنیدهاست، در شب به زور متوسل شده، وکیل نامجو نهایتاً در یک مصاحبه دستکم بخشی از روایت ماهی را «درخواست نامجو و نه شنیدن از ماهی» تأیید کرد.[5]
ماهی در پاسخ به این که چرا علیرغم گزارش رویداد به پلیس از ادامه فرایند قضایی صرفنظر کرده میگوید تحت فشار اطرافیان نامجو قرار داشته، او در این باره گفت که نزدیکان نامجو به او گفتهاند در صورت پیگیری شکایت احتمال ابطال ویزای آمریکایی نامجو و بروز اختلاف بین او و همسرش وجود دارد و از این مسائل برای منصرف کردن او استفاده کردهاند، او همچنین گفت که خود نامجو با تهدید سعی بر منصرف کردن او از شکایت داشته.[5]
پانیدا
پانیدا، خواننده، نامجو را متهم به تلاش برای تعرض جنسی به خود کرد و به عنوان شاهد گفتههایش از مصطفی هروی دوست نامجو نام برد، او گفت که هروی پس از واقعه او را که بدحال شدهبود دیده، که البته گفتههای پانیدا توسط هروی تکذیب گردید.[6]
بشری دستورنژاد
بشرا دستورنژاد، بازیگر، در تبیین اتهاماتش نامجو را به «اعمال قدرت» بر او بابت پاسخ منفی خود به نامجو برای آنچه «برقراری رابطه جنسی» خواند، متهم کرد. او بیان داشت که نامجو پس از شنیدن جواب منفی از سوی او برای رفتن بر سر قرار سعی داشته او را از پروژه مشترک کاریشان حذف کند.[7]
واکنش نامجو
نامجو در ویدیوی اولش در شهریورماه گفتههای ماهی را رد کرد، اما در ویدیوی دومش در فروردین اشاره داشت که «شاید در مستی زیادهروی کرده باشد»[8]
نامجو در واکنش به این اتهامات، با انتشار ویدیویی، گفت که اظهاراتش در شهریورماه «صادقانه و شفاف» نبوده و بدون اشاره به فرد خاصی و بهطور کلی از «تمام کسانی که از او رنجیدهاند» عذرخواهی «صمیمانه، خالصانه و متواضعانه» کرد.[1][1]
بخشی از گفتههای نامجو در ویدیوی عذرخواهی خود بدین شرح است:
«... دوستان، خانمهای محترم؛ بنده، محسن نامجو بابت هرگونه رفتار یا گفتاری که در سالهای گذشته نسبت به شما اشتباه یا آزاردهنده بوده صمیمانه، خالصانه و متواضعانه عذرخواهی میکنم؛ هم از شما و هم از خانواده نجیب و محترمتان و همچنین دوستان مشترک دلجویی میکنم. انتظاری هم ندارم که عذر من را الان بپذیرید. فقط امیدوارم با این پیام ویدئویی رنجتان کمی التیام پیدا کند و باور کنید رفتار یا گفتار نابههنجار من ناشی از شیطانصفتی یا خداینکرده خودشیفتگی یا احساس قدرت نبوده و نیست، بلکه ناشی از عدم آموزش روابط صحیح در یک فرهنگ هزارانساله مردسالار است.»
انتشار فایل صوتی خصوصی
اما ساعتی پس از انتشار ویدئوی عذرخواهی، یک فایل صوتی از نامجو به بیرون درز داده شد که محتوای آن با ویدئوی عذرخواهی او تفاوت داشت. در این فایل که پیش از ویدئوی عذرخواهی او ضبط گردیدهبود،[3][4][9] نامجو از منتقدان و معترضانش با عناوینی چون «افراد روانی و مریض و پاچهورمالیده که بهرهای از زیبایی ندارند، موفق نبودهاند، تحصیلات ندارند و جنبشی در اعتراض به آزار زنان تشکیل دادهاند» یاد کرده و آنها را به «حسادت» و «شلوغبازی» متهم میکند، او این اتهامات را «نبرد زامبیها» مینامد و میگوید که «یک سال از آن میگذرد، اما یک اسم 'آدمحسابی' در آن نمیبینم». نامجو در این فایل شاکیان خود را «دروغگو» میخواند، اما در ادامه اضافه میکند که «شاید در مستی زیادهروی کرده». او میگوید که حاضر است هزینه «درمان نزد بهترین تراپیستها» را به این زنان بدهد. وی همچنین از آیدین آغداشلو، نقاش ایرانی که دستکم با ۱۳ اتهام تجاوز مواجه بوده، یاد میکند و این اتهامات را بیاساس میخواند.[1] در بخشی از این فایل صوتی او با زیر سؤال بردن مفهوم «نه، یعنی نه» (که به معنای لزوم رضایت کامل زنان در برقراری رابطه جنسی است) میگوید: «کی میگه no means no؟ سراسر زیبایی ادبیات فارسی به اینه که no means هزار تا چیز.»[10][11] نامجو فحوای ادعای شاکیانش را ناشی از «یک شوخی لفظی و یک نیشگونی چیزی» قلمداد کرد که توسط آنان به تعرض جنسی تعبیر شدهاست. برخی از کاربران فضای مجازی صحبتهای نامجو در این فایل را «مردسالارانه و قلدرمآبانه» دانستند.[1]
نامجو در واکنش به این فایل به بیبیسی فارسی گفت که این حرفها را دو هفته قبل [از ویدیوی عذرخواهی] در خلوت خود و طی «درددل با یک دوست» از روی «عصبانیت و غصه چندماهه» بیان کردهاست. او در خصوص انتشار این فایل گفت که هدف از این کار حذف او بودهاست.[12]
انتشار این فایل باعث شد تا برخی راستی بیان او در ویدیوی عذرخواهیاش را زیر سؤال ببرند.[12]
در رسانهها
برخی افراد و رسانهها ویدیوی عذرخواهی محسن نامجو را «اعتراف به تعرض» تعبیر کردند.[12] خود نامجو در بخشی از این فایل صوتی میگوید تنها کاری که در این مواقع میشود کرد حرف زدن از چیزیست که «نکردی».[3] وکیل محسن نامجو در خصوص ادعای ماهی مبنی بر وجود گزارش پلیس به صدای آمریکا گفت که درخواست دیدن گزارش را کرده و از شاکی خواست تا آن را ارائه کند.[3] مهسا حکیمی، حقوقدان نیز در گفتگو با صدای آمریکا گفت که محسن نامجو اعترافی به تعرض نکرده و این مسائل در هیچ مرجع حقوقی بررسی نشدهاست.[3] یک روز پس از انتشار این گفتگو در صدای آمریکا، فرداد فرحزاد، خبرنگار ایران اینترنشنال در یکی از برنامههای این خبرگزاری، تصویری از گزارش پلیس منتشر کرد که در آن به مواردی چون «لمس بدون رضایت، اقدام برای تجاوز، حبس غیرقانونی» اشاره شده بود، وکیل نامجو در مصاحبه با صدای آمریکا آن بخش از صحبتهای ماهی را که میگوید در پاسخ به درخواست رابطه جنسی نامجو به او نه گفته تأیید کرد، این سخن، در قیاس با آن بخش از فایل صوتی درز کرده محسن نامجو مقایسه شد که در آن میگوید «در زبان فارسی نه هزار تا معنی میدهد»، ماهی میگوید دستکم ۹ بار به صورت شفاف به نامجو پاسخ منفی دادهاست.[5] همچنین در طی این گزارش فرداد فرحزاد از پیام تهدیدآمیز نامجو به خود پرده برداشت و آنرا با «سایر پیامهای تهدید آمیز نامجو به شاکیان» مقایسه کرد، او همچنین بیان داشت که بارها از خود نامجو درخواست مصاحبه کرده بودند.[5]
جستارهای وابسته
پیوند به بیرون
یادکردها
- «محسن نامجو و خط قرمز آزار جنسی». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۶.
- «محسن نامجو با انتشار ویدئویی اتهام تعرض جنسی را رد کرد». BBC News فارسی. ۲۰۲۰-۰۸-۲۹. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۶.
- «نسخه کامل برنامه #من_هم: از روایت تا عدالت | صدای آمریکا فارسی». ir.voanews.com. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۸.
- «واکنشهای گسترده به انتشار ویدئو و فایل صوتی محسن نامجو دربارهٔ آزار جنسی». BBC News فارسی. ۲۰۲۱-۰۴-۱۷. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۷.
- زیر ذرهبین: روایت ماهی از تعرض محسن نامجو در شب حادثه, retrieved 2021-05-10
- MovieMag. «چند زن سرشناس محسن نامجو را به آزار جنسی متهم کردند!». moviemag.ir. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۷.
- روایتهای تکان دهنده لونا شاد و بشریٰ از تعرضات جنسی محسن نامجو, retrieved 2021-05-07
- «محسن نامجو و خط قرمز آزار جنسی». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۷.
- «فایل صوتی لو رفته محسن نامجو بعد از عذرخواهی اش». ایران گلوبال. ۲۰۲۱-۰۴-۱۸. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۶.
- دوستدار، نعیمه (۲۹ فروردین ۱۴۰۰). «جنجال نامجو: از عذرخواهی برای آزار جنسی تا بازتولید فرهنگ تجاوز». radiozamaneh.com. رادیو زمانه. دریافتشده در ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- Aline BOTTIN; Sanam SHANTYAE; Sonia BARITELLO; Patrick LOVETT (21 April 2021). "'No doesn't mean no': Iran's 'Namjoo scandal' triggers debate on sexual abuse". france24.com. france24. Retrieved 11 May 2021.
- «نامجوی متعرض؛ خودشیفته یا شرمنده». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۱-۰۴-۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۷.