ایران اینترنشنال

ایران اینترنشنال (از انگلیسی: Iran International‎، به‌معنی «ایران بین‌الملل») یک شبکهٔ تلویزیون ماهواره‌ای، کانال رادیویی و وب‌سایت خبری به زبان فارسی مستقر در لندن است که بر پخش اخبار و برنامه‌های سیاسی و اجتماعی مربوط به ایران تمرکز دارد. این شبکه نخستین و تنها تلویزیون خبری ۲۴ ساعتهٔ فارسی‌زبان در خارج از ایران است. پخش برنامه‌های ایران اینترنشنال از ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ مصادف با دوازدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری ایران آغاز شد.

مختصات: ۵۱°۲۹′۳۸٫۱۱″ شمالی ۰°۱۶′۲۵٫۸۶″ غربی
ایران اینترنشنال
لوگوی شبکه
کشوربریتانیا
گستره پخشجهانی
ستادچیزیک، لندن
برنامه‌سازی
زبان(ها)فارسی
فرمت تصویر۱۶:۹
مالکیت
مالکوُلَنت مدیا
تاریخچه
راه‌اندازی‌شده۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ (۴ سال پیش)
پیوندها
وبگاهiranintl.com
دسترسی
کابلی
(اسکای)کانال ۷۹۳
ماهواره‌ای
اکسپرس ای‌ام ۶۱۲۵۹۴ عمودی ۲۷۵۰۰ (SD)
یاه‌ست ۱ای۱۱۹۹۶ عمودی ۲۷۵۰۰ (HD+SD)
۱۲۰۷۳ عمودی ۲۷۵۰۰ (SD)
گالکسی ۱۹۱۱۹۶۰ عمودی ۲۲۰۰۰ (HD)
ترکمن عالم۱۰۸۴۵ عمودی ۲۷۵۰۰ (SD)
۱۰۸۸۷ افقی ۲۷۵۰۰ (SD)
یوتلست ۷۱۱۳۰۴ افقی ۲۹۷۰۰ (HD)
۱۰۷۲۱ افقی ۲۲۰۰۰ (SD)
۱۱۳۴۵ افقی ۲۷۵۰۰
آسترا ۲جی۱۱۶۷۰ افقی ۲۳۰۰۰ (HD)
بدر۱۱۷۸۵ عمودی ۲۷۵۰۰ (HD)
۱۱۲۷۰ افقی ۲۷۵۰۰ (HD)
هات‌برد ۱۳ بی۱۱۱۳۷ افقی ۲۷۵۰۰ (SD)
۱۱۳۷۳ افقی ۲۷۵۰۰ (HD)
رسانه جاری
پخش زنده

ایران اینترنشنال میگوید علی‌رغم ارسال پارازیت ماهواره‌ای توسط حکومت ایران، ۲۰ میلیون مخاطب دارد. این شبکه بیشتر بر خبررسانی و برنامه‌های خبری متمرکز است، اما برنامه‌ها و مستندهایی با موضوعات علم، هنر، فناوری، ورزش، و فرهنگ نیز پخش می‌کند. برنامه‌های امروز با نادر سلطان‌پور، تیتر اول با فرداد فرحزاد، و چشم‌انداز از جمله برنامه‌های خبری–تحلیلی و آخر هفته با صادق صبا و هت‌تریک با مزدک میرزایی به ترتیب از جمله برنامه‌های فرهنگی–هنری و ورزشی آن هستند. برخی از اقدامات این شبکهٔ تلویزیونی از جمله پوشش زندهٔ گردهمایی سالیانهٔ سازمان مجاهدین خلق و مصاحبه با عوامل حمله به رژه نظامی در اهواز خبرساز و جنجالی شده‌اند.

مالک شبکه، شرکت وُلَنت مدیا و صاحب‌امتیاز آن در بریتانیا شرکت گلوبال مدیا است. ایران اینترنشنال توسط شرکت دی‌ام‌ای مدیا راه‌اندازی شده و استخدام کارکنان و گرداندن امور روزانهٔ شبکه نیز توسط همین شرکت خدمات خبری انجام می‌شود. نحوهٔ تأمین بودجهٔ شبکه، شفاف نیست. به نوشتهٔ روزنامه‌های گاردین و وال‌استریت جورنال، ایران اینترنشنال به صورت غیرمستقیم از سوی دربار عربستان سعودی تأمین مالی می‌شود. اما خود شبکه این ادعاها را تکذیب کرده و مدعی داشتن مالک خصوصی، استقلال تحریریه و عملکرد حرفه‌ای بر مبنای اصول و اخلاق روزنامه‌نگاری است. اما اعضای شبکه از جانب مدیریت شبکه بابت عضویت در اتحادیه‌های صنفی خبرنگاران در لندن تحت فشار قرار گرفته‌اند. حکومت ایران این شبکه را «معاند» و ساختهٔ دست عربستان سعودی، رقیب اصلی‌اش در منطقهٔ خاورمیانه می‌داند که با هدف تضعیف آن ایجاد شده، و به همین دلیل به روش‌های گوناگون بر کارکنان شبکه و خانواده‌های آنان فشار آورده‌است، مخصوصاً پس از پوشش گستردهٔ اعتراضات آبان ۱۳۹۸. این شبکه نیز متقابلاً از حکومت ایران به خاطر فرستادن پارازیت مداری به سوی ماهوارهٔ هات‌برد به آفکام شکایت کرد.

محتوا و برنامه‌ها

ایران اینترنشنال ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ مصادف با دوازدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری ایران پخش برنامه‌هایش را به صورت زنده و به عنوان نخستین و تنها تلویزیون خبری ۲۴ ساعتهٔ فارسی‌زبان در خارج از کشور از یک استودیوی یک‌اتاقه آغاز کرد.[1][2][3] این شبکه بیشتر بر خبررسانی و برنامه‌های خبری متمرکز است، اما برنامه‌ها و مستندهایی با موضوعات علم، هنر، فناوری، ورزش، و فرهنگ نیز پخش می‌کند. امروز با نادر سلطان‌پور، تیتر اول با فرداد فرحزاد، و چشم‌انداز از جمله برنامه‌های خبری–تحلیلی شبکه و آخر هفته با صادق صبا از جمله برنامه‌های فرهنگی–هنری آن است.[4]

ایران اینترنشنال در کنار شبکه‌های سی‌ان‌ان، الجزیره، و الحره از سوی انجمن سخن‌پراکنی بین‌المللی[persian-alpha 1] نامزد دریافت جایزهٔ بهترین شبکهٔ بین‌المللی سال ۲۰۱۹ شد. مستند بز عبدالمجید از تولیدات شبکه به کارگردانی علیرضا میراسدالله نیز نامزد جایزهٔ بهترین اثر تولیدی در ردهٔ فرهنگ و هنر شد. این فیلم دربارهٔ نوجوانی مراکشی به نام عبدالمجید است که می‌کوشد پای شکستهٔ یکی از بزهایی را که برای خوردن ارقان از درخت بالا می‌روند درمان کند.[5] در نهایت، شبکه و مستند موفق به کسب جایزه نشدند.[6]

استودیوی خبر تلویزیون ایران اینترنشنال

ایران اینترنشنال از فناوریهای روز استفاده می‌کند و به معیارهای زیباشناختی توجه دارد. در مقایسه با شبکه‌های صداوسیمای ایران، خوش‌ آب ‌و رنگ‌تر و مدرن‌تر به نظر می‌رسد. اتاق خبر آن خلوت و دکورش به رنگ «آبی متالیک براق» است. استودیوی شبکه پرزرق‌وبرق است و دوربین‌ها بر روی سه‌پایه‌های رباتیک یا ریل‌های هوایی در جای‌جای دفتر حرکت می‌کنند.[1]

مخاطبان

ایران اینترنشنال مدعی است، علی‌رغم پارازیت‌های ماهواره‌ای، بیست میلیون مخاطب دارد.[7][8] مخاطبان اصلی شبکه ساکنان ایران هستند، البته برنامه‌هایش در سراسر جهان از طریق ماهواره‌ها و پخش زندهٔ اینترنتی در دسترس است. ارسال سیگنالها از چندین ماهواره با بسامد و زوایای متفاوت برای دور زدن پارازیت‌های ماهواره‌ای، پخش برنامه‌ها از طریق اینترنت و همکاری با سایفون برای عبور از فیلترینگ اینترنت در ایران، مشارکت در پروژهٔ توشه، و ایجاد ایستگاه‌های رادیویی از جمله اقدامات شبکهٔ ایران اینترنشنال برای رساندن محتوا به مخاطبانش در ایران است. از اردیبهشت ۱۳۹۸ تلویزیون یک بنا بر توافق‌نامهٔ دوجانبه متعهد شده‌است دست‌کم یک ساعت از برنامه‌های خبری تلویزیون ایران اینترنشنال را در سراسر افغانستان پخش کند. به تخمین ایران اینترنشنال، این همکاری تقریباً سه میلیون نفر به مخاطبان شبکه می‌افزاید.[9]

ستاد شبکه در پارک اداری چیزیک در غرب لندن واقع است و چند دفتر در نقاط مختلف جهان دارد، اما در ایران دفتر ندارد و وبگاه آن نیز در این کشور فیلتر است. به گفتهٔ صادق صبا، شبکه به داشتن دفتر و خبرنگار در ایران مایل است، اما مقامات ایران این اجازه را به آنها نمی‌دهند. شبکه برای پوشش رویدادهای ایران از کمک شهروندخبرنگارها استفاده می‌کند که روزانه چند ده ویدئو کلیپ برایش می‌فرستند.[4][1]

دنبال‌کنندگان رسانه‌های غربی فارسی‌زبان در توئیتر در پایان تیر ۱۳۹۹[10]
رسانهتعدادشروع
بی‌بی‌سی فارسی1.4M۲۰۰۷
صدای آمریکا1M۲۰۰۹
دویچه وله817K۲۰۰۷
رادیو فردا662K۲۰۰۹
وزارت امور خارجهٔ آمریکا658K۲۰۱۱
ایران اینترنشنال297K۲۰۱۶
وزارت امور خارجهٔ اسرائیل244K۲۰۱۰

طبق بررسی روزنامهٔ اعتماد، تعداد دنبال‌کنندگان ایران اینترنشنال در شبکهٔ اجتماعی توئیتر نسبت به سایر رسانه‌های مطرح غربی فارسی‌زبان کمتر است. اما ایران اینترنشنال مدعی است دنبال‌کنندگان آن در شبکه‌های اجتماعی بسیار پرشمارتر از شبکه‌های رقیب هستند.[4] با این حال، رشد تعداد دنبال‌کنندگان آن قابل توجه است. طبق بررسی ابوالفضل حاجی‌زادگان، پژوهشگر اجتماعی، تعداد دنبال‌کنندگان حساب توئیتر ایران اینترنشنال ظرف یک سال (از پاییز ۱۳۹۷ تا پاییز ۱۳۹۸) چهارده برابر شده‌است.[11]

پوشش‌های خبرساز

شبکهٔ ایران اینترنشنال در تابستان ۱۳۹۷ و ۱۳۹۹ به خاطر پوشش زنده و گستردهٔ گردهمایی سازمان مجاهدین خلق مورد انتقاد قرار گرفت.[12][13] مهدی جامی، روزنامه‌نگار، از وجود اختلاف‌های درونی دربارهٔ نفس این پوشش خبری در شبکه خبر داد که در نتیجهٔ آن شبکه همکاری‌اش را با او قطع کرد.[14] یکی از کارمندان شبکه این پوشش خبری را شاهدی بر تأثیرگذاری سرمایه‌گذاران بر محتوای برنامه‌های شبکه دانست.[15]

ساعاتی پس از حملهٔ مسلحانه به رژهٔ نظامی در اهواز در ۳۱ شهریور ۱۳۹۷، شبکه با یعقوب حر التُستَری، سخنگوی جنبش مبارزهٔ عربی برای آزادی احواز که مسئولیت حمله را بر عهده گرفته بود، مصاحبه کرد. این اقدام از سوی سفارت ایران در بریتانیا به آفکام، نهاد ناظر بر رسانه‌های تصویری در بریتانیا، گزارش شد.[16] فردای آن روز کاردار بریتانیا در تهران بابت این مصاحبهٔ تلویزیونی احضار شد.[17] علی‌اصغر رمضان‌پور، سردبیر خبر تلویزیون، مصاحبه را بر اساس قواعد حرفه‌ای دانست و شکایت ایران از این شبکه را تلاش برای فشار بر شبکه و سانسور آن خواند که در پی افزایش بینندگانش صورت گرفته‌است.[18] آفکام اعلام کرد که این مصاحبه از قوانین تخطی نکرده‌است.[19] دست‌کم یک روزنامه‌نگار پس از حملهٔ اهواز شبکه را ترک کرد.[14]

شبکهٔ ایران اینترنشنال به خاطر حمایت مالی از جشنوارهٔ تیرگان ۱۳۹۸ در تورنتو و پوشش مراسم آن از سوی برخی همچون آرزو خدیر، پزشک خانواده در مونترآل، به باهنرشویی متهم شد.[20]

پوشش گستردهٔ شبکه از اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران، خشم مقامات ایرانی را برانگیخت. قوهٔ قضائیهٔ ایران در رویکردی جدید رسماً از وضع «محدودیت‌های قضایی و حقوقی» بر کارکنان شبکه خبر داد. پیشتر قوهٔ قضائیه ممنوع‌المعامله شدن کارکنان بی‌بی‌سی فارسی را نه تأیید و نه تکذیب می‌کرد.[21] وزارت اطلاعات ایران شبکه را به بزرگنمایی بحران، دادن دستور آتش‌افروزی به معترضان خیابانی، و تحریک مخاطبان به اغتشاش متهم کرد.[7][22] حمید بعیدی‌نژاد، سفیر ایران در لندن، از شکایت از سه شبکهٔ تلویزیونی لندنی از جمله ایران اینترنشنال به آفکام خبر داد. شبکه نیز متقابلاً از ایران به خاطر ارسال پارازیت مداری به سمت ماهوارهٔ هات‌برد به آفکام شکایت کرد.[23] چهار دی ۱۳۹۸، منوچهر فرامرزی به اتهام ارتباط با شبکهٔ ایران اینترنشنال در ماهشهر دستگیر شد.[24] مجید محمدی، جامعه‌شناس، پوشش ایران اینترنشنال از وقایع آبان را نسبت به سایر شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی فارسی‌زبان خارج ایران «موفق‌تر» دانست و نشانه رفتن «بیشترین حملات» به سمت این شبکه را شاهدی بر این مدعا ذکر کرد.[25]

بخش ورزشی

ایران اینترنشنال ورزشی از بخش‌های ایران اینترنشنال است که پوشش داخلی و خارجی ورزش را برای پخش تلویزیونی و آنلاین فراهم می‌کند. ایران اینترنشنال حق پخش چندین رویداد ورزشی را به صورت زنده از تلویزیون داراست. در کنار آن برنامه‌های تحلیلی مانند هت‌تریک با مزدک میرزایی و چند چند نیز پخش می‌شود.[26] به نوشتهٔ عرب نیوز، ایران اینترنشنال در زمینهٔ ورزش برای مخاطبان جوانش قوی عمل کرده‌است و رویدادها و خبرهایی را پوشش می‌دهد که شبکه‌های ایرانی معمولاً پوشش نمی‌دهند.[4] مثلاً در فروردین ۱۳۹۸، مسابقهٔ بوکس صدف خادم با حریف فرانسوی‌اش که اولین مبارزهٔ رسمی بین‌المللی یک بوکسور حرفه‌ای زن ایرانی بود، از شبکه به صورت زنده پخش شد.[27] مهاجرت مزدک میرزایی، گزارشگر ورزشی باسابقهٔ صدا و سیما، از ایران و پیوستنش به شبکه در تابستان ۱۳۹۸ واکنش‌های فراوانی در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها برانگیخت.[28]

مالکیت و سرمایه‌گذاری

مالک شبکهٔ ایران اینترنشنال شرکت ولنت مدیا[persian-alpha 2] و صاحب‌امتیاز آن در بریتانیا شرکت گلوبال مدیا[persian-alpha 3] است[29] که عادل عبدالکریم، اهل عربستان و شهروند بریتانیا، مالک هر دوی آنهاست.[30][31][16][1] عادل عبدالکریم سابقهٔ همکاری طولانی با غول‌های رسانه‌ای عربستان چون عبدالرحمن راشد، عضو هیئت مدیرهٔ گروه سعودی پژوهش و بازاریابی و مدیر کل پیشین شبکهٔ العربیه و سردبیر پیشین روزنامهٔ الشرق الاوسط، را دارد. بنا بر اظهارات فردی که پیشتر برای محمد بن سلمان کار می‌کرده‌است، بودجهٔ ۲۵۰ میلیون دلاری شبکه توسط دربار عربستان سعودی و از طریق شرکتی فراساحلی در جزایر کیمن تأمین می‌شود.[14] این منبع ناشناس به چارچوب زمانی اشاره نکرده‌است، اما به نوشتهٔ گاردین با احتساب اجارهٔ دفتر و حقوق کارمندان، این بودجه برای ۵ سال کافی است، یعنی سالی پنجاه میلیون دلار. ترازنامهٔ مالی ولنت مدیا حاکی از ضرر ۲۶ میلیون پوندی شرکت در سال ۲۰۱۷ است.[15] به نوشتهٔ اکونومیست، سرمایه‌گذاران این شبکه تبعهٔ عربستان سعودی هستند.[32] وال‌استریت جورنال نوشت افراد مرتبط با دربار سعودی برای رقابت با نفوذ ایران در منطقه سرمایهٔ تلویزیون را تأمین و آن را راه‌اندازی کرده‌اند.[33] صادق صبا تأیید کرد که بودجهٔ شبکه توسط یک شهروند بریتانیایی–سعودی تأمین می‌شود.[8] منبعی ناشناس به گاردین گفته‌است که سعود القحطانی، تزار اطلاعاتی ولیعهد سعودی و یکی از دو مقام ارشدی که پس از ماجرای قتل جمال خاشقجی از سمتش برکنار شد، در تأمین سرمایه و بودجهٔ شبکه دخیل بوده‌است. او گفته‌است: «می‌توانید تصویر بزرگتری داشته باشید از اینکه چطور این بچه‌ها [غول‌های رسانه‌ای عربستان] با آن پول هنگفتی که [توسط محمد بن سلمان] ریخت‌وپاش می‌شود، سعی می‌کنند با خریدن رسانه‌ها، دنیا را تغییر دهند… با پولی که از دربار می‌آید».[15] شبکهٔ ایران اینترنشنال در بیانیه‌ای ارتباط با دولت‌ها را تکذیب کرد: «مالک ایران اینترنشنال شرکت بریتانیایی وُلنت مدیا است، شرکتی خصوصی و با مسئولیت محدود که دفتر آن در لندن است و سهام‌دارانش اشخاص حقیقی و مستقلند. این شرکت هیچ‌گونه ارتباطی با محمد بن سلمان یا دولت عربستان سعودی (یا هر دولت دیگری، از جمله دولت ایران) ندارد… دی‌ام‌اِی مدیا[persian-alpha 4] همچنین هرگونه تلاش جهت مخفی‌سازی هویت مالک ایران اینترنشنال را تکذیب می‌کند».[34]

خط مشی و استقلال تحریریه

شبکهٔ ایران اینترنشنال تبلیغات پخش نمی‌کند و نحوهٔ تأمین بودجهٔ آن شفاف نیست. همین امر باعث شده نسبت به استقلال تحریریهٔ شبکه اظهار تردید شود. راب بینون، مدیر موقت شبکه، بر استقلال تحریریه و حرفه‌ای بودن شبکه تأکید کرد.[15] شبکه از سعید کمالی دهقان، روزنامه‌نگار گاردین که گزارش‌های افشاگرانه‌ای در این باره نوشته بود، برای شرکت در یک مناظرهٔ تلویزیونی دعوت کرد و گفت «محتوا و پوشش خبری این شبکه را معیارهای حرفه‌ای مندرج در منشور روزنامه‌نگاری ایران اینترنشنال» از جمله بی‌طرفی و بی‌نظری تعیین می‌کند.[35] کمالی دهقان پس از انتشار توئیت‌هایی که در آن‌ها ادعا شده بود جمال خاشقجی به خاطر صحبت با او و درز اطلاعات دربارهٔ شبکهٔ ایران اینترنشنال به قتل رسیده، توسط گاردین از گزارش دربارهٔ ایران کنار گذاشته شد.[36] با این همه، گاردین مدارک به بیرون درز کرده‌ای را دیده‌است که نشان می‌دهد نبیل الخطیب، سرپرست شبکه یا نمایندهٔ سرمایه‌گذاران، دربارهٔ پوشش خبری شبکه راجع به حقوق بشر در عربستان سعودی از کارکنان سؤال‌هایی پرسیده و به آن‌ها اطلاعاتی ارائه داده‌است. او همچنین گزارش‌هایی خبری راجع به ایران و عربستان را برای پوشش دادن پیشنهاد کرده‌است. ادعا شده که از ملیت فلسطینی نبیل الخطیب برای سرپوش گذاشتن بر منابع مالی عربستانی شبکه استفاده شده‌است. هرچند الخطیب منکر این موضوع شده، می‌گوید مشاوری مستقل است که به شرکت‌های پخش برنامه در سرتاسر جهان مشاوره می‌دهد.[15] الخطیب بعداً ابتدا به سمت مدیر کل العربیه و سپس مدیرکل تلویزیون الشرق، پروژهٔ مشترک گروه سعودی پژوهش و بازاریابی و بلومبرگ، منصوب شد.[37]

به گفتهٔ اسکندر صادقی بروجردی، پژوهشگر پسادکتری در زمینهٔ تاریخ مدرن ایران در دانشگاه آکسفورد، «به نظر می‌رسد که شبکهٔ ایران اینترنشنال جزء ضروری برنامهٔ شاهزاده بن سلمان در اتخاذ رویکردی خصومت‌ورزانه علیه ایران است. شکی نیست که دولت ترامپ، شاهزاده را در اقداماتش تشجیع کرده‌است».[15] برخی کارمندان شبکه به وال‌استریت جورنال گفته‌اند مدیریت شبکه مشی طرفداری از عربستان سعودی و ضدیت با ایران را تحمیل می‌کند. به گفتهٔ نگار مرتضوی، از کارمندان پیشین شبکه، «عربستان سعودی به صورت نظام‌مند و بسیار مجدانه در راستایی جدید در فضای رسانه‌ای تلاش می‌کند، چون دنبال نفوذ و اعتبار است و حاضر است پول زیادی هم بابتش بپردازد».[33] به گفتهٔ یکی از کارکنان شبکه «تلویزیون ایران اینترنشنال به سکویی برای دامن زدن به تعصبات قومی و فرقه‌گرایی مبدل شده‌است».[15] احسان منصوری، فعال سیاسی، هدف تلویزیون ایران اینترنشنال را تریبون دادن به «گروه‌های تروریستی و سازمان‌های مسلح مبارز علیه ایران» می‌داند که قبلاً خط قرمز محسوب می‌شدند و سایر رسانه‌ها به دلایل گوناگون از جمله حرفه‌ای‌گری از تریبون دادن به این صداها خودداری می‌کردند.[38]

پرس تی‌وی، شبکهٔ انگلیسی‌زبان صداوسیما، دستور کار و هدف از تأسیس ایران اینترنشنال را پروپاگاندا ضد ایران، تحریک ایرانیان علیه نظام اسلامی، و هموار کردن مسیر براندازی و تغییر نظام می‌داند و این شبکه را «سخنگوی تروریست‌های ضدایرانی» خوانده‌است.[39][40][41] ایران اینترنشنال نسبت به برداشت‌ها راجع به مخالفتش با حکومت ایران حساس است و می‌گوید که با حکومت ایران خصومتی ندارد. به گفتهٔ کریستینا میلمن،[persian-alpha 5] از اعضای دی‌ام‌اِی مدیا، شبکه مایل نیست نقش رسانهٔ اپوزیسیون را ایفا کند.[1] هرچند به نوشتهٔ کوروش ضیابری، خبرنگار فیر آبزرور،[persian-alpha 6] شبکه مرتباً مهمانانی را روی آنتن می‌برد که شدیداً منتقد جمهوری اسلامی هستند و از اینکه خود را سازمان رسانه‌ای اپوزیسیون نشان دهد ابا نمی‌کند.[42] روح‌الله فقیهی، روزنامه‌نگار، نیز شبکه را سکویی برای مخالفان ایران دانسته‌است.[43] دربارهٔ گرایش‌های سیاسی شبکه نظرهای متفاوتی ابراز شده‌است. عبدی کلانتری، جامعه‌شناس، ایران اینترنشنال را به «رژیم‌چنجی‌های سلطنت‌طلب» نزدیک‌تر دانسته،[44] ولی روزنامهٔ کیهان لندن نوشته‌است که «گروهی از اصلاح‌طلبان خارج کشور» از جمله علی‌اصغر رمضانپور، از مقامات وزارت ارشاد دولت خاتمی، در تحریریهٔ آن فعالند.[45]

نظرها دربارهٔ موفقیت شبکه یا عدم موفقیت آن، متفاوت است. صادق صبا، از خبرنگاران ارشد شبکه، علت موفقیت شبکه در جلب مخاطب را سیاست‌زدگی جامعهٔ ایران و تشنگی مردم برای دسترسی به اخبار سانسورنشده و اطلاع از مواضع اپوزیسیون دانست که شبکه توانسته این خلأ را پر کند.[4] آرش عزیزی، روزنامه‌نگار ایندیپندنت فارسی، این شبکه را «سی‌ان‌ان ایرانی» خواند.[5] به نوشتهٔ آرمین روزن،[persian-alpha 7] روزنامه‌نگار آمریکایی، شبکه خودش را در قامت «بی‌بی‌سی در تبعید ایرانی» می‌بیند.[1] از آن طرف، علی دهباشی، سردبیر مجلهٔ بخارا، شبکه را در «اوج ابتذال» می‌بیند و آن را برای جوانان ایرانی «سم» می‌پندارد. او ضعف عملکرد صداوسیمای ایران را علت افزایش گرایش به تماشای شبکه‌های ماهواره‌ای می‌داند.[38] حسین جلوه، روزنامه‌نگار، به خاطر «صعود سریع و ناخوشایند شبکه به قله‌های بدنامی» آن را جدی نمی‌گیرد.[46]

کارکنان

شبکه توسط دی‌ام‌ای مدیا راه‌اندازی شد. استخدام کارکنان و گرداندن امور روزانهٔ شبکه نیز توسط همین شرکت خدمات خبری انجام می‌شود که در راه‌اندازی بی‌بی‌سی فارسی نیز دخیل بود.[47] در ابتدا راب بینون،[persian-alpha 8] مدیرعامل دی‌ام‌ای مدیا، به صورت موقت مدیریت شبکهٔ ایران اینترنشنال را هم بر عهده داشت.[14] از دی ۱۳۹۷ محمود عنایت مدیریت شبکه را بر عهده دارد.[48] علی‌اصغر رمضانپور سردبیر و حسین رسام مدیر تأمین برنامه‌های شبکه است.[49][50] شبکه تقریباً ۲۰۰ نفر[4] از جمله ۱۴۰ روزنامه‌نگار[51] را در استخدام دارد. برخی از چهره‌ها و کارمندان پیشین شبکه‌های من و تو، بی‌بی‌سی فارسی، صدای آمریکا، و صدا و سیمای ایران توسط شبکه جذب شده‌اند.[52][46] ایران اینترنشنال شمار زیادی از ایرانیان مقیم خارج، از جمله فعالان حقوق بشر را استخدام کرده‌است و بنا بر گفتهٔ یکی از کارکنان، حقوق آنان دو برابر مبلغی است که شبکه‌های رقیب (من و تو و بی‌بی‌سی) حاضرند بپردازند.[14] بسیاری از کارکنان شبکه تا همین دههٔ اخیر در ایران بوده‌اند.[1]

فشار حکومت ایران
مجتبی پورمحسن از کارکنان شبکه که خانواده‌اش در ایران تحت فشار حکومت قرار گرفتند.

کارکنان شبکه و خانواده‌هایشان در ایران از سوی نیروهای امنیتی و قضایی ایران تحت فشار، آزار، تهدید، و ارعاب قرار دارند و از آن‌ها خواسته می‌شود که کارشان را رها کنند و به ایران برگردند. اعضای خانواده‌شان در ایران بازجویی می‌شوند و گذرنامه‌هایشان ضبط می‌شود تا نتوانند از کشور خارج شوند.[53][7] پنج آذر ۱۳۹۸ در پی اعتراضات آبان، قوهٔ قضائیهٔ ایران برخی از اعضای شبکه را ممنوع‌المعامله کرد.[54][55] چهار روز بعد وزارت اطلاعات ایران در بیانیه‌ای از شناسایی و دستگیری افرادی که اقدام به ارسال اطلاعات به شبکهٔ ایران اینترنشنال می‌کردند خبر داد و «اقدامات این شبکه و کارکنان آن را مصداق همکاری با دشمنان ج.ا.ا در اقدامات تروریستی دانست» و وعدهٔ «تعقیب بین‌الملل» آنان را داد.[56][57] ایران تهدید کرده‌است که در صورت عدم استعفا، کارکنان شبکه را در خاک بریتانیا خواهد ربود و به ایران باز خواهد گرداند. مجتبی پورمحسن از جمله کسانی بوده‌است که اعضای خانواده‌اش از جمله پدر ۷۵ ساله و خواهر مامایش تحت فشار قرار گرفته و احضار شده‌اند. برادر یکی از مجریان شبکه دستگیر شده و والدینش پنج‌بار در عرض یک ماه بازجویی شده‌اند. یکی از گزارشگران شبکه در یک بازهٔ ۱۰ روزه بیش از ۳۰۰ تماس از شماره‌های ناشناس و بیشتر در شب دریافت کرده‌است.[7] آزاده شفیعی،[58] پویا عزیزی،[59] و ساناز قاضی‌زاده[60] نیز از جمله دست‌کم بیست نفری از اعضای شبکه هستند که به نحوی مورد فشار قرار گرفته‌اند. در نتیجهٔ این تهدیدها شبکه ملاحظات امنیتی‌اش را ارتقا داده و با اسکاتلندیارد و پلیس ضدتروریسم بریتانیا هماهنگ شده‌است. همچنین نیروهای امنیتی با لباس شخصی برای مراقبت از دفتر تلویزیون گماشته شده‌اند و امکان دسترسی به روان‌شناس برای کسانی که مورد تهدید قرار گرفته‌اند فراهم شده‌است. شبکه به کارکنانش نیز توصیه کرده به ایران یا کشورهایی که ایران در آن‌ها نفوذ قابل توجه دارد، مانند عراق یا سوریه، سفر نکنند.[61]

هکرهایی که گمان می‌رود برای سپاه پاسداران کار می‌کنند نسخه‌هایی بدلی از حساب‌های کاربری ایران اینترنشنال را در شبکه‌های اجتماعی ساخته‌اند تا به اعتبار گزارشگران شبکه خدشه وارد کنند و دنبال‌کنندگان این حساب‌های جعلی را شناسایی کنند. آگهی‌های کاریابی جعلی نیز در این دست صفحات برای اغوای دنبال‌کنندگان به فرستادن اطلاعات شخصی‌شان منتشر می‌شود که به عقیدهٔ کارشناسان چون مارک استیونز،[persian-alpha 9] رئیس ابتکار شبکهٔ جهانی[persian-alpha 10] و وکیل شبکه، جانشان را به خطر می‌اندازد. استیونز اینستاگرام و مالکش فیس‌بوک را به خاطر قصور در این زمینه و میزبانی از این حساب‌ها و صفحات جعلی به نقض قانون بین‌المللی حقوق بشر متهم کرد. یک کانال جعلی ایران اینترنشنال در تلگرام ۶۰۰٬۰۰۰ مشترک داشته‌است.[62]

فشار مدیریت شبکه

یکی از کارکنان شبکه به گاردین گفته‌است به او به‌دروغ گفته بودند که حتی یک ریال سعودی به این شبکه تزریق نمی‌شود. اگر او واقعیت ماجرا را از اول می‌دانست به شبکه نمی‌پیوست. به گفتهٔ یکی از کارمندان پیشین شبکه، کارکنان شبکه در مخمصه گیر افتاده‌اند: «تازه فهمیده‌اند که حقیقت ماجرا را به آن‌ها نگفته‌اند، که نمی‌دانستند حقوقشان را در واقع سعودی‌ها می‌پردازند. اما در عین حال نمی‌توانند فوراً استعفا کنند یا کارشان را ترک کنند، چون بر پایهٔ قراردادهایشان باید غرامت بپردازند. برخی هم برای ادامهٔ زندگی در لندن، به روادید حمایت کارفرما نیاز دارند».[15] شبکه در پاسخ به نوشته‌های گاردین، «هرگونه ادعا مبنی بر درخواست بازپرداخت هزینهٔ جابه‌جایی یا سایر هزینه‌ها از کارکنانش» را تکذیب کرد و حقوق‌های پرداختی به کارکنانش را منطبق بر استانداردهای بازار کار دانست.[34]

به گفتهٔ اتحادیهٔ ملی روزنامه‌نگاران بریتانیا و ایرلند و فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران در بلژیک، در حالی که «اکثریت قاطع» کارکنان تلویزیون ایران اینترنشنال از پیش، عضو اتحادیهٔ ملی روزنامه‌نگاران، بزرگ‌ترین تشکل صنفی روزنامه‌نگاران در بریتانیا، بوده‌اند، مدیریت ایران اینترنشنال رایزنی‌ها برای ایجاد شعبهٔ این اتحادیه در تلویزیون را به بن‌بست کشانده و در عوض با یک تشکل صنفی ناشناخته به نام انجمن روزنامه‌نگاران بریتانیا[persian-alpha 11] که هیچ‌یک از کارمندان شبکه پیشتر عضو آن نبوده‌اند، به صورت انحصاری به توافق رسیده‌است.[2][63] به گفتهٔ اتحادیهٔ ملی روزنامه‌نگاران، مدیریت ایران اینترنشنال کارمندانش را برای پیوستن به انجمن روزنامه‌نگاران بریتانیا تحت فشار گذاشته و تا ژوئیه ۲۰۲۰ بیست کارمند شبکه به آن انجمن پیوسته‌اند. در پی رسانه‌ای شدن این ماجرا، انجمن روزنامه‌نگاران بریتانیا قرارداد انحصاری‌اش را با تلویزیون لغو کرد و به دنبال بستن قرارداد تازه‌ای به صورت غیر انحصاری است.[51]

یادداشت
  1. Association for International Broadcasting
  2. Volant Media
  3. Global Media Circulating
  4. DMA Media
  5. Kristina Millman
  6. Fair Observer
  7. Armin Rosen
  8. Rob Beynon
  9. Mark Stephens
  10. Global Network Initiative
  11. British Association of Journalists

منابع
  1. Rosen, Armin (5 Oct 2018). "Iranian exiles use creativity and tech smarts to get real news past the regime's censors". Fast Company.
  2. «انتقاد دو نهاد صنفی روزنامه‌نگاران از تلویزیون ایران اینترنشنال». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۲ تیر ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۷ آوریل ۲۰۲۱.
  3. «ایران اینترنشنال نامزد دریافت جایزه شبکه بین‌المللی سال شد». ایران اینترنشنال. ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۹.
  4. Sarah Glubb (13 Jan 2020). "Amid threats to UK staff, Iran International TV offers alternative to Tehran regime's narratives". Arab News.
  5. آرش عزیزی (۲۱ سپتامبر ۲۰۱۹). «ایران اینترنشنال، نامزد جایزه «بهترین شبکه بین‌المللی سال»». ایندیپندنت فارسی.
  6. "The AIBs 2019 – Winners and finalists" (PDF). AIB. Retrieved 23 Jul 2020.
  7. Das, Shanti (22 Dec 2019). "Iran threatens to 'snatch' Farsi reporters from British soil". The Sunday Times.
  8. Luke O'Reilly (11 Jan 2020). "Iran sees UK as 'Small Satan' but Brits 'should not fear attack'". Evening Standard.
  9. «پیمان همکاری ایران اینترنشنال با تلویزیون یک افغانستان». ایران اینترنشنال. ۱ اردیبهشت ۱۳۹۸.
  10. «رزم با چاشنی شبکه‌های اجتماعی». اعتماد. ۳۱ تیر ۱۳۹۹.
  11. حاجی‌زادگان، ابوالفضل (۱۸ دی ۱۳۹۸). «دوقطبی‌تر از همیشه». شرق.
  12. «واکنش‌ها به پوشش زنده گردهمایی «شورای مقاومت ملی ایران» ازسوی ایران‌اینترنشنال». ایران اینترنشنال. ۹ تیر ۱۳۹۷.
  13. چشم‌انداز: واکنش به پوشش خبری نشست شورای ملی مقاومت؛ رسالت رسانه چیست؟. ایران اینترنشنال. ۱۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۰.
  14. Kamali Dehghan, Saeed (2 Oct 2018). "Ofcom examining TV network over interview praising attack in Iran". Guardian.
  15. Kamali Dehghan, Saeed (22 Sep 2018). "Terrorists kill Iranian children and soldiers in military parade attack". Guardian.
  16. Kamali Dehghan, Saeed (23 Sep 2018). "Iran says response to terrorist attack on military parade will be 'crushing". Guardian.
  17. «پاسخ ایران‌اینترنشنال به دولت ایران: مصاحبه براساس قواعد حرفه‌ای بود». ایران اینترنشنال. ۱ مهر ۱۳۹۷.
  18. Waterson, Jim (26 Mar 2019). "Iran TV station did not break rules over interview praising attack – Ofcom". Guardian.
  19. شمیرانی، خسرو (۳۱ ژوئیه ۲۰۱۹). «حاشیه‌های تیرگان و ماجرای ایران اینترنشنال». مجلهٔ هفته مونترال.
  20. «گزارشگران بدون مرز: سفیر ایران در لندن تهدیدی علیه رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران است». رادیو فردا. ۵ آذر ۱۳۹۸.
  21. "Iran: Government attacks critical TV channel as 'terrorist'". IFJ. 2 Dec 2019.
  22. "London-Based Persian TV To Lodge Complaint Against Iran For Satellite Jamming". Radio Farda. 23 Nov 2019.
  23. «بی‌خبری از وضعیت یک شهروند بازداشت‌شده به اتهام ارتباط با رسانه بیگانه». ایران‌وایر. ۳ ژانویهٔ ۲۰۲۰.
  24. محمدی، مجید (۲ ژانویه ۲۰۲۰). «عملکرد شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی و وبسایت‌های فارسی‌زبان خارج کشور در جریان اعتراضات آبان ۹۸». کیهان لندن. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ اوت ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۰.
  25. «مشاور روحانی خواستار برگشت عادل فردوسی‌پور و برنامه نود شد». بی‌بی‌سی فارسی. ۸ دسامبر ۲۰۱۹.
  26. "De Téhéran à Royan, la boxeuse Sadaf Khadem combat pour la première fois sur un ring". France.tv Sport. 12 Apr 2019.
  27. «کوچ یک گزارشگر و موجی از داوری». دویچه وله. ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۹.
  28. "Ofcom - Iran International". Ofcom. Retrieved 19 Jul 2020.
  29. "Companies House - VOLANT MEDIA UK - Officers". Companies House. Retrieved 19 Jul 2020.
  30. "Companies House - GLOBAL MEDIA CIRCULATING LIMITED". Companies House. Retrieved 19 Jul 2020.
  31. "Iran's troubles are mounting at home and abroad". Economist. 27 Sep 2018.
  32. Rory Jones, Benoit Faucon, and Keach Hagey (8 Feb 2019). "Saudi Arabia Sought Vice's Help to Build a Media Empire". Wall Street Journal.
  33. «ایران اینترنشنال با هیچ دولتی ارتباط ندارد». ایران اینترنشنال. ۶ آذر ۱۳۹۷.
  34. «دعوت تلویزیون ایران اینترنشنال از سعید کمالی دهقان». ایران اینترنشنال. ۱۹ آبان ۱۳۹۷.
  35. Benjamin Weinthal (28 Feb 2020). "Guardian reporter removed from Iran beat due to unfounded Khashoggi claim". The Jerusalem Post.
  36. "SRMG announces Nabil Khatib as general manager of Asharq". Arab News. 1 Oct 2019.
  37. «مستند اعتماد». اعتمادآنلاین. ۴ مرداد ۱۳۹۹.
  38. "Iran envoy grills UK daily over Saudi-linked TV station". PressTV. 4 Nov 2018.
  39. "Hook scorns anti-Iran outlet for not serving US well, wasting taxpayers funds". PressTV. 28 May 2020.
  40. "Saudi network 'utterly shameless' in airing anti-Iran terrorists event: Iranian UK envoy". PressTV. 18 July 2020.
  41. Ziabari, Kourosh (19 Aug 2019). "Is Iran's national broadcaster being pushed to brink of irrelevance?". Al-Monitor.
  42. Rohollah Faghihi (20 Mar 2020). "Backlash in Iran after singers perform at Saudi Arabia festival". Middle East Eye.
  43. «اخلاق و سیاستِ کنشگری در غربت». رادیو زمانه. ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹.
  44. «محسن کدیور: نظام جمهوری اسلامی اصلاح‌پذیر نیست». کیهان لندن. ۷ خرداد ۱۳۹۷.
  45. Hossein Jelveh (26 Sep 2018). "The twopenny-halfpenny war by Reuters & 'Iranintl' on Iran". PressTV.
  46. James Walker (19 Feb 2019). "News services company running Iran International TV expands into Brussels with buyout". Press Gazette.
  47. «انتصاب محمود عنایت به عنوان مدیر شبکه ایران اینترنشنال». ایران اینترنشنال. ۲۷ دی ۱۳۹۷.
  48. «پاسخ علی اصغر رمضانپور، سردبیر ایران اینترنشنال در خصوص ارائه پیشنهاد به عادل فردوسی‌پور برای همکاری با این شبکه». ایران اینترنشنال. ۲۳ تیر ۱۳۹۸.
  49. «چرا ایران اینترنشنال یکی از حامیان برگزاری جشنواره تیرگان است؟ گفتگو با حسین رسام، مدیر تأمین برنامه‌های ایران اینترنشنال». ایران اینترنشنال. ۴ مرداد ۱۳۹۸.
  50. Charlotte Tobitt (17 Jul 2020). "Iran International face state threats and union 'trampling' at same time". Press Gazette. Retrieved 27 April 2021.
  51. «واکنش گزارش‌گران بدون مرز به توییت سفیر ایران». ایران‌وایر. ۷ نوامبر ۲۰۱۸.
  52. Mayhew, Freddy (28 Nov 2019). "Iran issues new threats to snatch BBC Persian journalists from streets of London, warns NUJ". Press Gazette.
  53. «محدودیت‌های قانونی علیه پایگاه بن سلمان در لندن / عناصر مؤثر و کلیدی شبکه سعودی-صهیونیستی «ایران اینترنشنال» نقره داغ شدند». خبرگزاری میزان. ۵ آذر ۱۳۹۸.
  54. «قوه قضائیه کارمندان ایران اینترنشنال را ممنوع‌المعامله کرد». بی‌بی‌سی فارسی. ۵ آذر ۱۳۹۸.
  55. «در خصوص شبکه ماهواره‌ای ایران اینترنشنال». وزارت اطلاعات. ۹ آذر ۱۳۹۹.
  56. "Iran Intelligence Ministry Threatens Iran International TV Employees". Radio Farda. 30 Nov 2019.
  57. Satter, Raphael; Bing, Christopher (5 Feb 2020). "Exclusive: Iran-linked hackers pose as journalists in email scam". Reuters.
  58. «خانواده حداقل شش روزنامه‌نگار ایرانی تحت‌فشار و تهدید وزارت اطلاعات قرار گرفته‌اند». ایران‌وایر. ۲۵ نوامبر ۲۰۱۹.
  59. "Reporter Without Borders: Iran's UK Ambassador Threatens Diaspora Journalists". Radio Farda. 26 Nov 2019.
  60. Jack Dutton (5 Dec 2019). "London-based Iran International staff members targeted by regime harassment campaign". The National.
  61. Ball, Tom (23 May 2020). "Instagram accused of endangering Iran critics". The Times.
  62. "IFJ condemns the actions of Iran International to frustrate the recognition process of its affiliate, the National Union of Journalists". IFJ. 10 Jul 2020.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.