بمب‌گذاری ۱۳۸۷ شیراز

انفجار در شهر شیراز در روز شنبه ۲۴ فروردین ۱۳۸۷ (برابر با ۱۲ آوریل ۲۰۰۸) و در ساعت ۲۱ و ۱۵ دقیقه (به وقت ایران) در حسینیه شهدا وابسته به کانون رهپویان وصال در شهر شیراز مرکز استان فارس ایران رخ داد و ۱۴ نفر در آن کشته شدند. سه نفر با عنوان اعضای انجمن پادشاهی ایران به اتهام این انفجار محاکمه شدند. داد ستوان دوم زرهیارتشی محمد ابراهیمی بود که دریکی مرکزاز زرهیمخالفان شبرازجمهوری خدمتاسلامی میکردبود و بخاطردر انتظاهرات شلیکدی ازماه ۹۶ و ابان ۹۸ در تهران حضور ارتشداشت اخراج گردید. و در نهایت با اتهامات سلطنت طلبی و شرکت در تظاهرات دی ماه ۹۶ و ابان۹۸ و شلیک گلوله ی خمپاره ۸۱ م.م به حسینیه ی سید الشهدا ک مطعلق به سپاه پاسداران بود از ارتش جمهوری اسلامی ایران اخراج گردید.

روند وقایع

حادثه و علت اعلام شده آن

در روز شنبه ۲۴ فروردین ۱۳۸۷ (برابر با ۱۲ آوریل ۲۰۰۸) و در ساعت ۲۱ و ۱۵ دقیقه (به وقت ایران) انفجاری در حسینیه شهدا وابسته به کانون رهپویان وصال در شهر شیراز مرکز استان فارس ایران رخ داد و چهارده نفر در آن کشته شدند. احتمال بمب‌گذاری در اظهار نظرهای اولیه منتفی اعلام شد[1] و در ساعات بعدی نیز فرمانده انتظامی استان فارس اعلام کرد این انفجار خرابکاری نبوده و احتمالاً علت این حادثه به دلیل سهل‌انگاری بوده‌است، زیرا چندی پیش در همین محل یک نمایشگاه در وصف جنگ ایران و عراق برپا شده بود و احتمال می‌رفت مهمات باقی‌مانده در محل عامل این انفجار بوده باشد.[2]

در ۲۸ فروردین ۱۳۸۷ (۱۶ آوریل ۲۰۰۸) شورای امنیت کشور[3][4] با صدور اطلاعیه‌ای اعلام داشت که مطالعات و بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که عامل انفجار در حسینیه سیدالشهدا در شهر شیراز وجود برخی از مهمات جنگی در این محل بوده‌است و انفجار هرگونه بمب یا انتقال مواد انفجاری از بیرون توسط «عوامل و عناصر معاند اعم از داخلی و خارجی» در این حادثه منتفی است.[5]

تغییر نظر در مورد علت انفجار

در ۱۸ اردیبهشت پور محمدی وزیر کشور در دیدار با خانواده قربانیان رویداد گفت: «برای عرض تسلیت آمده بودم اما در اواسط راه، یکی از برادران با من تماس گرفت و گفت که بمبگذاران حادثه اخیر را دستگیر کردیم. این تروریست‌ها که در یکی از استان‌های دیگر؛ در حال عملیات برای انجام بمب‌گذاری بوده‌اند دستگیر شده و به بمب‌گذاری در حسینیه شیراز اعتراف کرده‌اند.» ساعتی بعد از انتشار خبر متنی از سوی وزارت اطلاعات در اختیار خبرگزاری‌ها قرار داده شد که در آن آمده بود:«وزارت اطلاعات و نیروی انتظامی از لحظه اول کار تحقیقات در این خصوص را به جد شروع کردند اما در صحنه حادثه تیم فنی آنچه را به دست آورد بیانگر آن بود که این مسایل حاکی از اقدامی عمدی نبوده ولی تحقیقات ادامه یافت. پس از مدتی عوامل بمب‌گذاری توسط نیروهای وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران شناسایی و تحت تعقیب قرار گرفتند و عامل اصلی که قصد بمب‌گذاری در دیگر نقاط کشور را داشت و تلاش می‌کرد از کشور خارج شود دستگیر شد.»[6] به گفته وزیر اطلاعات عوامل این رویداد در تدارک بمب‌گذاری در استانی دیگر بوده‌اند.[7]

وزیر اطلاعات ارتباط داشتن بمب‌گذاری با گروه‌های اسلامی (خصوصاً با توجه به تهدیدات القاعده) را رد کرد و آن را به گروه‌های سلطنت طلب و با حمایت «کشورهای داعیه دار حقوق بشر و دفاع از حقوق ملتها و ضدتروریسم» نسبت داد.[8]

مقامات دولتی گفتند که به دلایل امنیتی دروغ گفته بودند.[9] به گفته رسانه‌ها بمب ۸ پوندی منفجر شده ساخت انگلیس و کنترل از راه دور و برای کشتن هزار نفر کافی بوده‌است اما کارگذاشتن بمب در کنار ستون و نحوه ریزش ساختمان تلفات را محدود کرده‌است.[10][11]

مقامات دولتی پس از انکار اولیه، پس از چندی بمب‌گذاری را تأیید و اعلام کردند که ۱۲ مظنون را پیش از منفجر کردن کنسولگری روسیه در رشت و چند مکان مذهبی دیگر در قم دستگیر کرده‌اند. عبدالله شهبازی با بیگناه خواندن افراد بازداشت شده و با یاد آوری اطلاعات پیرامون عملکرد سعید امامی (معاون امنیتی وزارت اطلاعات در دولت اول هاشمی رفسنجانی) مدعی شد که در این مورد نیز همچون بمب‌گذاری در آرامگاه علی بن موسی، وزارت اطلاعات در حال پرونده‌سازی برای افراد بیگناه و منحرف کردن پرونده از مسیر واقعی خود است. وی همچنین تصاویری از دو تن از دستگیر شدگان (فرامرز شیخ‌الاسلامی و محمد شاه قطبی) که از سوی وزارت اطلاعات «سلطنت طلب» نامیده شده بودند، را در وبگاه خود منتشر ساخت.[12]

ابهامات

وزرای اطلاعات و مقامات کشور علت انکار شدید بمب‌گذاری در روزهای اول را تلاش برای دستگیری عوامل ذکر کردند و گفتند که در ابتدا خود نیز اعتقاد به بمب‌گذاری نداشته‌اند. این اظهار نظر با اخباری که در رسانه‌های داخلی منتشر می‌شد در تناقض است. برخی از رسانه‌های خبری داخلی ۲ روز پس از انفجار (۲۹ فرودین) اعلام کرده بودند که عوامل حادثه دستگیر شده‌اند اما خبر آن اعلام نشده‌است.[13]

سید علی محمد دستغیب خواستار عذرخواهی مقامات استان شد[14] و گزارش‌هایی از تحت فشار قرار گرفتن آتش نشانی برای انکار بمب‌گذاری در روزهای اول[15] و احضار انجوی نژاد به استانداری توسط مقامات دولتی منتشر گردید.[16]

هاشمی رفسنجانی نیز گفت: «گرچه مسئولان امنیتی در روزهای اول منکر بودند که این تخریب است، شاید به خاطر مصالحی که خود تشخیص داده بودند، و ظلم کردند به مردمی که آنجا مجروح شدند، ۲۰۰ نفر آسیب دیدند و کسانی که واقعاً شهید شده بودند آن‌ها را شهید نشناختند، ولی خب وزیر اطلاعات دیروز مسئله را حل کرد و گفت تخریب است و یک عقده از دل مردم شیراز که می‌دیدند نظریه اول درست نیست، باز کرد.»[17][18]

از سویی روزنامه ایران (ارگان خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی) نوشت به گفته یک مقام امنیتی دستگیری عوامل بمب‌گذار اتفاقی و در پی وقوع انفجاری در یکی از هتل‌های تهران روی داده‌است. بنابراین ادعا عوامل بمب‌گذار هشت کیلوگرم مواد منفجره را از شیراز به تهران منتقل کرده و قصد بمب‌گذاری در مصلی تهران هم‌زمان با برگزاری نمایشگاه کتاب را داشته‌اند که در حین فراوری و آماده‌سازی، مواد منفجره مشتعل و یکی از آنان کشته شدند. گفته‌های این مقام امنیتی با روایت وزیر اطلاعات در تناقض است. (روزنامه ایران شماره ۳۹۲۶، ۲۲ اردیبهشت ۱۳۸۷)

در حالی که طبق اظهارات حکومت ایران، متهمان اعدام شده عضو انجمن پادشاهی ایران بوده‌اند، این انجمن مدعی عدم دخالت خود در این انفجار شد.[19]

دستگیری، محاکمه و اعدام متهمان

در ۲۴ اردیبهشت ۱۳۸۷ (۱۳ مه ۲۰۰۸) سخنگوی قوه قضائیه ایران از بازداشت دوازده عامل انفجار خبر داد و گفت که این افراد، اسلحه، مهمات، تجهیزات ساخت بمب و سیانور داشتند.[20]

در ۲ آذر ۱۳۸۷، جلسه‌ای علنی به ریاست قاضی صلواتی برای سه متهم اصلی پرونده برگزار شد (در اخبار از آن‌ها با نامهای مخفف و مستعار نام برده شده بود).[21] در کیفرخواست به انجمن پادشاهی ایران نیز اشاره شده بود.

در ۲۱ فروردین ۱۳۸۸، این سه تن، به نامهای محسن اسلامیان (دانشجو)، علی‌اصغر پشتر (دانشجو)، و روزبه یحیی‌زاده (کارگر تراشکار) در زندان عادل آباد شیراز اعدام شدند. خانوادهٔ روزبه یحیی‌زاده درخواست کرده بودند عبدالفتاح سلطانی وکالت او را در دادگاه تجدیدنظر به‌عهده بگیرد، ولی «شعبهٔ اول دیوان عالی کشور اجازهٔ تنظیم وکالت‌نامه و ملاقات با متهم» را به سلطانی نداد[22] در سال 1389 شبکه پرس تی وی در مصاحبه با یک زندانی به نام علی موسوی مطلق مدعی شد که وی یکی از عوامل بمب گذاری بوده است و خبر از اعدام وی داد. اما بعدها مشخص شد که این اعترافات ساختگی بوده و این زندانی آزاد شده است. زندانی نامبرده یکی از نویسندگان ضد صهیونیست بوده و بعد از آن اطلاعی از سرنوشت وی در دسترس نیست.

اعلام نظر انجمن پادشاهی ایران

رزیتا منطقی سخنگوی انجمن در گفتگو با صدای آمریکا ضمن رد دخالت این انجمن در انفجار گفت این انجمن هرگز مشی مسلحانه نداشته‌است و وی هیچیک از اعضای محاکمه شده را نمی‌شناسد و آنان عضو انجمن پادشاهی ایران نیستند.[19][23] علی جوانمردی نیز جمشید شارمهد را وابسته به سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می‌داند که پس از ربوده شدن فرود فولادوند به دست مأموران امنیتی حکومت جمهوری اسلامی، باعث به دام افتادن و اعدام برخی از جوانان ایران شد.[24]

کشته‌شدگان

فهرست نام کشته‌شدگان:[25][26][27]

نامسن
علی نوروزی ۱۹
غلام موسوی ۴۵
عرفان انتظامی ۴
نجمه قاسمپور ۲۹
محمد جواد یاقوت ۳۰
علیرضا انتظامی ۱۱
مسعود رضایی ۲۵
محمد مهدوی ۲۱
محمد جوکار ۲۵
علی نصیری ۳۸
محمد جواد علوی
مروجی هاشمی
محمد شاهچراغی ۲۱
راضیه کشاورز ۱۶

گوناگون

منابع
  1. Fars News Agency: تعداد مجروحان حادثه انفجار شیراز به ۱۰۵ نفر رسید
  2. Fars News Agency : فرمانده انتظامی فارس: انفجار در شیراز خرابکاری نبوده است
  3. «دبیرخانه شورای امنیت کشور (زیرمجموعه وزارت کشور) درباره حادثه انفجار کانون رهپویان شیراز بیانیه‌ای صادر کرد». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ آوریل ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰ آوریل ۲۰۰۸.
  4. وظیفه شورای امنیت کشور، که ریاست آن را وزیر کشور بر عهده دارد، بررسی جریانات و پیش‌آمدهای مهم مربوط به امنیت داخلی و اتخاذ تصمیم برای مقابله با آنهاست.
  5. BBCPersian.com
  6. وزیر اطلاعات :عوامل بمب‌گذاری حسینیه رهپویان وصال شیراز دستگیر شدند (خبرگزاری ایسنا، چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۸ - ۷ مه ۲۰۰۸)
  7. بمب‌گذاری، عامل انفجار شیراز بوده‌است(رادیو زمانه، چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۸ - ۷ مه ۲۰۰۸)
  8. انفجار شیراز به سلطنت طلبان نسبت داده شد (بی بی سی فارسی، چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۸ - ۷ مه ۲۰۰۸)
  9. دروغ به دلایل امنیتی انتشار خبر دستگیری عاملین بمبگذاری شیراز با تاخیر بایگانی‌شده در ۱۲ مه ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine (روز آنلاین، پنج شنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۷۸ - ۸ مه ۲۰۰۸)
  10. بمب کار گذاشته شده در رهپویان ساخت انگلیس و کنترل از راه دور بود (آژانس خبری ایران، چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۸ - ۷ مه ۲۰۰۸)
  11. رییس کل دادگستری فارس: پرونده شهدای انفجار شیراز با سرعت رسیدگی می‌شود بایگانی‌شده در ۹ مه ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine (ایرنا، پنجشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۷۸ - ۸ مه ۲۰۰۸)
  12. انفجار حسینیه شیراز و پیامدهای آن بازی خطرناکی که با ابهام آغاز شد، سخنی دلسوزانه با دری نجف‌آبادی دادستان کل کشور(سایت شهبازی)
  13. یک منبع اگاه: فرماندار و استاندار شیراز در استانه عزل/مسئول بمب‌گذاری مشخص شده‌است اما اعلام نشده‌است (آژانس خبری ایران، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۷۸ - ۱۴ آوریل ۲۰۰۸)
  14. احتمال عزل استاندار، فرماندار و مقامات ارشد استان فارس/آیت‌الله دستغیب: از ملت عذرخواهی کنید بایگانی‌شده در ۱۴ مه ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine (انتخاب، چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۸ - ۷ مه)۲۰۰۸
  15. آتش نشانی شیراز: انفجار حسنیه رهپویان بمب‌گذاری بوده‌است/استاندار شیراز به ما فشار اورده‌است بایگانی‌شده در ۱۰ مه ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine(آژانس خبری ایران، چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۸ - ۷ مه)۲۰۰۸
  16. کارشناس سپاه: واقعه شیراز بمب‌گذاری بود/کارشناسی که حادثه را سهل انگاری نامید نان خور فرماندار است بایگانی‌شده در ۱۰ مه ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine (آژانس خبری ایران، چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۸ - ۷ مه ۲۰۰۸)
  17. هاشمی رفسنجانی:مسئولان امنیتی به مجروحان انفجار حسینیه شیراز ظلم کردند (ایسنا، جمعه ۲۰ اردیبهشت ۱۳۷۸ - ۹ مه ۲۰۰۸)
  18. انفجار حسینیه شیراز و پیامدهای آن بازی خطرناکی که با ابهام آغاز شد سخنی دلسوزانه با آیت‌الله دری نجف‌آبادی، دادستان کل کشور
  19. «صدای آمریکا». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۰.
  20. BBCPersian.com
  21. «رای دادگاه متهمان انفجار شیراز یک هفته دیگر صادر می‌شود». خبرگزاری فارس. ۲ آذر ۱۳۸۷.
  22. «سه اعدام در عادل‌آباد شیراز». دویچه وله. ۱۰ آوریل ۲۰۰۹.
  23. «انجمن پادشاهی ایران؛ از ادعا تا واقعیت». BBC Persian.
  24. «علی جوانمردی ۱۱ امرداد ۹۹: پشت پرده جمشید شارمهد؛ ترفند رژیم برای شناسایی ریزشی‌ها».
  25. «اسامی کشته‌شدگان حادثه انفجار در شیراز»، خبرگزاری فارس بازیابی‌شده در ۱۳ آوریل ۲۰۰۸.
  26. "Son enterradas las víctimas de la explosión de la mezquita Seyyed Al Shohada de Shiraz", Irna (به اسپانیایی)Retrieved on ۲۰۰۸-۰۴-۲۰
  27. خطای نابهنگام
  28. رادیو زمانه | خبر اول | ایران | ده کشته و ۱۸۳ زخمی در انفجار شیراز
  29. Fars News Agency : بیمارستان‌های شیراز برای دریافت خون از مردم کمک خواستند
  30. سی‌ان‌ان
  31. بی‌بی‌سی
  32. فردا نیوز

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.