خا-۳۵
خا-۳۵ (به روسی: Х-۳۵ Уран) نوعی موشک کروز ِ ضد کشتی روسی ساخت کارخانه زوزدا است. این موشک از سال ۲۰۰۳ به خدمت نیروهای مسلح روسیه درآمده و تاکنون به کشورهای الجزایر، هند، ویتنام، قزاقستان آذربایجان ، ترکمنستان ، ایران ، ونزوئلا ، میانمار و کرهٔ شمالی هم صادر شده‌است. ویتنام از سال ۲۰۱۲ و کرهٔ شمالی در چند مدل متفاوت تولید تحت لیسانس خا-۳۵ را نیز آغاز کرده‌‌اند.
| خا-۳۵ | |
|---|---|
 | |
| نوع | موشک کروز، موشک هوابه‌سطح ، موشک سطح‌به‌سطح، موشک ضدکشتی |
| خاستگاه |  اتحاد جماهیر شوروی |
| تاریخچه خدمت | |
| خدمت | ۱۹۹۳ |
| استفاده شده توسط |  روسیه |
| تاریخ تولید | |
| طراح | زوزدا |
| سازنده | صنایع موشک تاکتیکی |
| خصوصیات | |
| وزن | ۵۲۰ کیلوگرم |
| طول | ۳۸۵ سانتیمتر |
| قطر | ۴۲ سانتیمتر |
| طول بال | ۱۳۳ سانتیمتر |
| برد موثر |
۳۰۰ کیلومتر |
| سرعت | ۰٫۹ ماخ |
| سامانه هدایت |
داخلی و رادار فعال باند ایکس ARGS-35E |
| سکوی پرتاب |
میگ-۲۱، میگ-۲۹، سوخو-۳۰، سوخو-۳۵، کا-۲۷، کا-۲۸ |
نوع اصلی این موشک با نام‌گذاری ناتو:آاس-۲۰ کایاک، از جت‌های جنگنده شلیک می‌شود و همچنین به کمک تقویت‌کننده راکتی، قابلیت پرتاب از هلیکوپتر، کشتی جنگی و آتشبار دفاع ساحلی را دارد. مدل همراه با راکت کمکی این موشک اوران (به معنای اورانیوم؛ نام ناتو: اس‌اس-ان-۲۵ سویچ‌بلید؛ کد: ۳ام-۲۴) یا بال (به معنای نهنگ؛ نام ناتو: اس‌اس‌سی-۶ استوج؛ کد: ۳کی۶۰) نامیده می‌شود.[1]
از آن‌جا که این موشک شباهتهایی به موشک آمریکایی ای‌جی‌ام-۸۴ هارپون دارد، در زبان روسی به هارپونسکی هم مشهور شده‌است. خا-۳۵ با وزن ۵۲۰ کیلوگرمی (۶۱۰ کیلو در مدل همراه با راکت کمکی)، سر جنگی ۱۴۵ کیلویی کیلویی یا هسته ای ، سرعت ۰.۹ ماخ و برد عملیاتی ۳۰۰ کیلومتری برای حمله به کشتی‌های حداکثر ۵۰۰۰ تنی طراحی گردیده و هزینه تولید هر فروند آن حدود ۵۰۰ هزار دلار است.[1]
نیروی هوایی روسیه از این موشک کروز هدایت راداری در مدل‌های مختلف جنگنده‌های فلانکر (سوخو-۲۷اس‌ام، سوخو-۳۰ و سوخو-۳۴) میگ-۲۹ و بالگردهای کاموف-۲۷ استفاده می‌کند. مدل ارتقایافته این موشک ، در سال 2015 میلادی ، با موتور تقویت یافته رمبوجت ، برد عملیاتی ۶۶۰ کیلومتر، ناوبری ماهواره‌ای و آشیانه‌یابی راداری و مقاومت در برابر حیله‌های دفاعی نیز و بیشمار بروزرسانی ؛ به نیروهای مسلح روسیه تحویل داده شد و مدل قبلی که مدل مقدماتی محسوب می‌شود با تعغییراتی به محصول صادراتی تبدیل شد.
پانویس
- «نسخه آرشیو شده» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۳۰ اکتبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۶.
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Kh-۳۵». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۴ مارس ۲۰۰۹.