خمیازه

خمیازه (کوتاه‌شده واژه خامیازه، یازه به معنای کشش) یا دهان‌دره یا فاژه[1][2] (از فعل فاژیدن[3][4][5][6])بازکردن دهان و تنفس عمیق به صورت «غیرارادی» و گاهی کشش در دست‌ها و سینه است که تقریباً از زمان پیش از تولد و به عبارتی دقیق تر از دوره جنینی و در یازده هفته‌ای قابل مشاهده است. معمولاً خمیازه از نشانه‌های خواب است[7] و موجب تهویه همه حبابک های تنفسی انسان می شود. زیرا در تنفس عادی طبیعی لزوما چنین چیزی روی نمی دهد.[8] این پدیده در انسان و برخی حیوانات دیده می‌شود، اما در بیشتر حیوانات امری است.[9] تجارب و پژوهش‌ها نشان می‌دهند که این عمل، مسری است؛ به این معنا که اگر کسی در حضور شما خمیازه کشید، ناخودآگاه شما هم خمیازه خواهید کشید.[9]

خمیازه
اندام‌هامهره‌داران
دستگاه زیستیدستگاه عصبی
اثرات برروی سلامتیبدون اثر یا مفید
کنترل واکنشغیرارادی
محرکخواب‌آلودگی
فشار عصبی
خستگی
طریقۀ انجامبازکردن دهان و تنفس عمیق به صورت «غیرارادی» و گاهی کشش در دست‌ها و سینه
مدت زمان فرایند۶ ثانیه
نوزاد در حال خمیازه کشیدن

علت خمیازه
  • اولین مربوط به کمبود اکسیژن و افزایش دی اکسید کربن در بدن است. شخص با خمیازه کشیدن (بازکردن دهان) اکسیژن بیشتری وارد بدن خود کرده و کمبود آن را جبران می‌کند.[10]
  • دومی ارتباط میان خمیازه و خستگی را مورد بررسی قرار می‌دهد. این نظریه مبنی بر این است که بدن در پی خستگی یک واکنش طبیعی به صورت خمیازه نشان می‌دهد.
  • علت سوم خمیازه بدلیل تغییر فشار گوش میانی حین صحبت با تلفن یا رانندگی می باشد که محققین بسیار بر نقش آن در تنظیم تعادل تاکید دارند.

آیا خمیازه مسری است؟

پژوهش‌ها همچنین نشان می‌دهد که خمیازه کشیدن به دلیل یک عمل همدلانه به‌وسیله دیگران تکرار می‌شود.[11] همچنین دانشمندان در یک بررسی در سال ۲۰۰۵ مغزهای گروهی را که خمیازه‌کشیدن افراد را مشاهده می‌کردند، اسکن کردند و توانستند الگوهایی منحصربه‌فرد از فعالیت در نواحی از مغز که به تقلید رفتاری مربوط می‌شدند را مکان‌یابی کنند.[12]

نگارخانه

منابع
  1. «واژه خمیازه در لغت‌نامه دهخدا». وب‌گاه میبوسرچ. ۱۶ شهریور ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ اکتبر ۲۰۰۸.
  2. «واژه خمیازه درفرهنگ معین». وب‌گاه میبوسرچ. ۱۶ شهریور ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ اکتبر ۲۰۰۸.
  3. بوالمثل بخاری: شراب شب و نشأهٔ آن نیرزد****به فاژیدن بامداد خمارش
  4. لبیبی: گر ندانی بندیش تا چگونه بود****که سبزه خورده بفاژد بهارگه اشتر
  5. فرهنگ ریشه واژگان زبان فارسی، علی نورایی، ص 152
  6. http://parsi.wiki/dehkhodaworddetail-cd31796ade924c468f585ed9771eaf49-fa.html
  7. فرهنگ عمید، مدخل خمیازه.
  8. زیست شناسی (1) پایه دهم علوم تجربی، دوره دوم متوسطه، چاپ چهارم، تالیف سال 98، پایگاه کتاب های درسی جمهوری اسلامی ایران (PDF).
  9. «دانستنی‌های پزشکی - چرا خمیازه می‌کشیم؟». وب‌گاه تکخال. ۱۶ شهریور ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ سپتامبر ۲۰۰۸.
  10. «خمیازه». وب‌گاه دانشنامه رشد. ۱۶ شهریور ۱۳۸۷.
  11. «چرا خمیازه مسری است؟». وب‌گاه آفتاب. شهریور ۱۳۸۷.
  12. «چرا خمیازه کشیدن مسری است؟». وب‌گاه برهاد. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ فوریه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۷ شهریور ۱۳۸۷.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.