دوسیران

دوسیران، روستایی از توابع بخش کوهمره شهرستان کوه‌چنار در استان فارس ایران است.

دوسیران

اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	فارس
شهرستان	کوهچنار
بخش	دوسیران
دهستان	دوسیران
نام محلی	دُسِرو
نام‌های قدیمی	دوست ایران
دوسیران ۲۹٫۷۸۵۰°شمالی ۵۱٫۷۸۵۰°شرقی
مردم
جمعیت	۱۱۵۲ نفر (سرشماری ۹۵)
جغرافیای طبیعی
مساحت	۳۰هزار هکتار
ارتفاع از سطح دریا	۱۴۲۰
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه	۳۲
روزهای یخبندان سالانه	~۱۰
کد آماری	۰۸۰۲۱۴

این روستا که از توابع شهرستان کوه چنار بوده‌است. دوسیران، روستایی است از. دارای اقلیم نسبتاً سرد و کوهستانی، ساکنین این روستا از نظر تاریخ دانان از نژاد آریایی می‌باشند و به دو دستهٔ کلی تقسیم می‌شوند ۱: دسته اول که بومی این منطقه بوده و از اقوام پارس تبارند. ۲: دسته دوم که مهاجر می‌باشند و علاوه بر روستای دوسیران در سایر مناطق کوهمره سکنی گزیده‌اند و این قوم در واقع از جبل سماق شام (کردستان سوریه) وارد این منطقه شدند و از تبار قوم حاتی می‌باشند.

نژاد مردم دوسیران

دوسیران، روستایی است از توابع شهرستان کازرون استان فارس. دارای اقلیم سرد و کوهستانی، ساکنین این روستا از نظر تاریخ دانان ازنژاد آریایی می‌باشند وبه دو دستهٔ کلی تقسیم می‌شوند ۱: دسته اول که بومی این منطقه بوده واز اقوام پارس تبارند. ۲: دسته دوم که مهاجر می‌باشند و علاوه بر روستای دوسیران در سایر مناطق کهمره سکنی گزیده‌اند واین قوم در واقع ازجبل سماق شام (کردستان سوریه) که شرح آن را در ذیل مفصلاً می‌گویم وارد این منطقه شدند واز تبار قوم حاتی می‌باشند.

چگونگی ورود قبایل مهاجر به سرزمین زاگرس:

درسال۳۰۰ هجری قمری سرمینهای لرنشین (کوهستان نشین یا زاگرس نشین) به دو نیم تقسیم شد که بخش اعظم آن متعلق به قبایل شول بوده وتوسط آنان حکمرانی می‌شد و نیمی دیگرآن توسط سایر لران اداره می‌شد ودر آن عهد لرستان وسعت داشت از مشرق به کامفیروز و اردکان واز شمال و غرب به زرگرد ولرستان امروزی وگتوند خوزستان واز جنوب به کهمره اشکفت منتهی می‌شد. پیشوای شولان سیف الدین ماکان روزبهانی بود. در سنه ۵۰۰ هجری قمری سرزمین زاگرس دارای سه حکومت مجزا شد به نامهای ۱- شولستان ۲-اتابکان لرکوچک ۳- اتابکان لر کوچک. از این سه حکومت از همه ضعیف‌تر حکومت اتابکان لر بزرگ بود که با خدمت به ترکان قدرت و مقام یافتند درآن عهد سرزمین زاگرس رشک بهشت گردیده بود ودر سرزمین شام حکام عرب سنی به قبایل کرد حاتی که از نژاد آریایی می‌باشند و به دین تشیع بودند ظلم می‌کردند و عرصه را بر اینان تنگ کرده بودند؛ این عاملی شد تا طوایف زیادی از جبل سماق شام به سرزمین زاگرس بیایند و جمعیت کثیری از آنان در سرزمین اتابکان لر بزرگ سکنی گزیدند اسامی بعضی ازین طوایف بدین شرح می‌باشد: استرکی، مماکویه، بختیاری، جوانکی، بیدانیان، زاهدیان، علائی، کوتوند، بتوند، بوازکی، شوند، زاکی، جاکی، هارونی، اشکی، شحنه، کوی لیراوی، ممویی، یحفومی، کمانکشی، مماسنی، ارملکی، توانی، کسدانی، مدیحه، اکورد، کولارد و سادات عقیلی و هاشمی ودیگر طوایف که انسابشان معلوم نیست این طوایف به اتابکان لر بزرگ پیوسته وبه شوکت و قدرت آن افزود. آنان با قدرت به دست آمده به شبانکاره، شولستان، اصفهان، کهمره و اتابک لر کوچک تاخته وقسمتی از خاک این مناطق را به قلمرو حکومتی خود افزودند.

شحنه‌ها:

همان‌طور که در بالا به شحنه‌ها اشاره شد، شحنه‌ها در سال۵۵۰ هجری قمری همراه با دیگر طوایف از جبل سماق شام (کردستان سوریه) به رشته کوه‌های زاگرس کوچ کردند قسمتی از آنها وارد خاک اتابک لر بزرگ شدند و در حوالی شهرستان مسجد سلیمان خوزستان سکنی گزیدند قسمتی دیگر از آنام وارد سرزمین شولستان شده ودر منطقه کهمره ساکن شدند. دلیل جدا شدن شحنه‌ها از دیگر طوایف رفتن آنان به محیطی امن در دل کوهستان بود. آنان پس از ورود به کهمره با نجات جان پسربچه خان آن منطقه که نام آن خان (ایرانشاه) بود مورد حمایت ایرانشاه واقع شدند وبه دلیل رفتار مناسبشان با دیگران، مردم آنان را به جمع خود پذیرفتند واز آن موقع به نام دوسیران (دوست ایرانشاه) خوانده شدند واین نام هنوز بعد از گذر ۸۵۰ سال برمردمان این دیار باقی است. منطقه اشتر خوس (محل خوابیدن شتر):

در سرزمین دوسیران منطقه ای بنام اشتر خوس می‌باشد که این منطقه محل نگهداری شترهای سرخ‌موی سلطنتی شاهنشاه ساسانی می‌باشد که نگهداری آنان برعده مردم کهمره بوده‌است.

آثار باستانی معروف دوسیران عبارتست از:

1. کوه شاه نشین که متعلق به دوره ساسانیان است وحکاکی‌هایی از حوضچه ه وپلکان سنگی درآنجا مشاهده می‌شود..
2. تعداد چهار سَرا یا بنای عالی که به آنها صٌفه می‌گفته‌اند. (صُفّه به معنای خانه تابستانی سقف دار) است. به این بناهای عالی، چهارصفه می‌گویند. وباتوجه به الواح کوفی حکاکی شده بر دیوارهای آن قدمتی بیش از هزار ساله دارد.
3. شیرهای سنگی که به عنوان سنگ قبر بر تعدادی از آرامگاه‌ها نصب شده‌است.

محصولات روستای دوسیران انجیر، انگور، انار، عناب، گردو، بادام می‌باشد.

نامگذاری

دو روایت درباره نامگذاری این روستا وجود دارد. 1_از نام دوسَران که بخاطر وجود دو کوه بلند در جنوب و شمال روستا واقع شده است گرفته شده و به مرور زمان در گویش محاوره ای به دُسِرون و در آخر به نام دوسیران نامگذاری شده است 2_ وقتی طایفه کرد تبار شحنه و ملا که از شام سوریه به این روستا کوچ کردند برای آنها نام روستا به دوست ایران نامگذاری شده است و بعد به دوسیران تغییر کرده.(روایت اول معتبر تر است)

از مهم ترین {{

آثار تاریخی

آثار تاریخی روستای دوسیران که در مرکز آثار ملی ایران ثبت شده‌است.[1]

آب انبار روستای دوسیران: مربوط به دوره قاجار، شمارهٔ ثبت ۲۰۷۸۶

قبرستان رئیسی‌ها: مربوط به دوره صفوی - دوره قاجار، شمارهٔ ثبت ۲۰۷۸۴

قبرستان پای تپه (پای امامزاده): مربوط به دوره قاجار، شمارهٔ ثبت ۲۰۷۸۸

عمارت چهار صفه رئیسی: مربوط به دوره ایخانیان، شمارهٔ ثبت ۲۰۹۶۱

عمارت چهار صفه گودرز نادری: مربوط به دوره ایلخانیان، با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۳۶

عمارت چهار صفه کهیار دشتی: مربوط به دوره ایلخانیان، با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۳۵

عمارت چهار صفه غلامحسین نادری: مربوط به دوره ایلخانیان، با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۳۳

عمارت چهار صفه ملاگرگی محمدی: مربوط به دوره ایلخانیان، با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۳۴

عمارت چهار صفه ابوالحسن بازدار: مربوط به دوره ایلخانیان، با شمارهٔ ثبت ۲۰۷۸۷

عمارت چهارصفه عبدالسلام نادری: مربوط به دوره ایلخانیان، با شمارهٔ ثبت ۲۳۹۰۲

قبرستان شحنه و ملاها: مربوط به دوره قاجار، با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۴۱

تاریخ

افزون بر شش هزار سال پیش، تمدن آریایی زمین را شخم می زد، دانه می کاشت و گندم برمی داشت تا سنگ آسیابها را با آب توفنده و بخشنده چشمه ساسان و آبریزک بچرخاند. قوم پارس اینجا در سپیده دم تاریخ بر بلندای یبیشاپور ایستاده و در مسیر باد، خوشه گندم می پاشید. بی آنکه بخل بورزد. از پس آن بخشندگی، جهان به گندمزاری مبدل شد تا موسیقی آب و سنگ و آرد نخستین ترانه انسان باشد. پارسیان، بخشایش را از آسمان بخشنده می آموختند و چه مهربان و گشاده دست بودند.

اینک از آن روزگار و آن تمدن تنها اسکلتهایی باقی است و چشمه هایی که از آن همچنان آب می جوشد. مشعلی که در آغاز مدنیت این قوم روشن شد با تندبادهای مهیب، هرگز فراموش نشد. انسانها گرچه با دستهای خود تمدنی را نابود می کنند اما بر ویرانه های آن تمدن تازه ای را خلق می کنند. آوارگان این تمدن دیرسال، ناگزیر در جستجوی مکان های امن و دستیابی به آسایش برآمدند و گروهی از ایشان روستاهای دورافتاده اطراف کازرون را برگزیدند تا گوشه هایی از این فرهنگ و تمدن کهن را از گزند حوادث مصون نگه دارند.

و بدین گونه فوج فوج به سمت روستاها حرکت کردند. آنها آمدند و ماندند با اسطوره ها و شیوۀ زندگیشان. و دوسیران، این سرزمین کهن، با همۀ نداریش، هر چه داشت در طبق اخلاص با خوانده و ناخوانده در میان نهاد. فرزندان را پرورش داد، گور نیاکان شد و از چشمه های کوچک خود سیرابشان کرد، روح خویش به ایشان دمید و با آنان عهدی جاودانه بست.

دوسیران سرزمینی شد که هر وجب آن نامی دارد از نامداران بی ادّعا. هر درّه و هر تپه و هر چشمه و هر دشت و هر پستی و بلندی آن نامی بامسمّا دارد که هر کدام وجه تسمیه ای داشته و داستان مفصلی دارد. حدود هزار نقطه جغرافیایی با اسامی مشخص، دلیلی بر ارزشمندی این آب و خاک در گذر تاریخ داشته و می تواند بعنوان یک پیش فرض پژوهشی، دستمایه محققین حوزه مردم شناسی قرار گیرد

پانویس

1. «دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۲۳ اکتبر ۲۰۱۵. بازبینی‌شده در ۱۹/۵/۲۰۱۱