دین مارتین
دین مارتین (به انگلیسی: Dean Martin؛ ۷ ژوئن ۱۹۱۷ - ۲۵ دسامبر ۱۹۹۵)، خواننده، بازیگر، تهیه‌کننده فیلم و کمدین و مجری قهار تلویزیون ایتالیایی-آمریکایی بود. به دلیل اینکه یکی از مشهورترین سرگرم‌کنندگان آمریکایی اواسط قرن بیستم بود، مارتین با لقب «شاه باحال» (به انگلیسی: King of Cool) به خاطر کاریزما و اعتماد به نفسش شناخته می‌شد.
| دین مارتین | |
|---|---|
 دین مارتین در ریو براوو | |
| اطلاعات پس‌زمینه | |
| نام شناسنامه‌ای | دینو پاول کروچتی Dino Paul Crocetti |
| زاده | ۷ ژوئن ۱۹۱۷استوبنویل، اوهایو |
| درگذشته | ۲۵ دسامبر ۱۹۹۵ (۷۸ سال)بورلی هیلز، کالیفرنیا |
| علت مرگ | نارسایی تنفسی |
| ژانر | وکال جاز، بیگ بند، کانتری |
| سال‌های فعالیت | بازیگری سینما: (۱۹۴۶–۱۹۸۴) خوانندگی: (۱۹۳۹–۱۹۹۵) |
| نوع صوت | رماتیک |
| تحصیلات | فرانک سیناترا، جری لوییس |
| علت سرشناسی | صدای عالی، شخصیت کاریزماتیک |
| آلبوم پرآوازه | Italyan loves songs |
| جایزه(ها) | ۳گرمی |
او و جری لوییس در تیم کمدی مشهور «مارتین و لویس» همکار بودند و پس از آن مارتین عضو گروه «رت پک» و همچنین به عنوان ستاره‌ای در کنسرت‌ها، کلوپ‌های شبانه، فیلم‌ها و تلویزیون شد. او مجری دو برنامه تلویزیونی بود.
وی ترانه‌های معروفی از قبیل «خاطرات از این ساخته شده‌اند»، «تو کسی نیستی مگر کسی تو را دوست داشته باشد»، «هرکسی، کسی را دوست دارد»، و «مامبو ایتالیانو» را در کارنامه خویش دارد، طبق نظرسنجی‌ها او بزرگترین خواننده قرن بیستم است و بالاتر از کسانی مثل فرانک سیناترا
مارتین و لوییس
جری لوئیس شهرت اولیه خود را در کنار «دین مارتین» به دست آورد. مارتین همواره مردی عاقل بود که باید با لوییس دیوانه سرمی کرد. گروه کمدی مارتین و لوییس با تعداد زیادی از نمایش‌های متنوع در دهه چهل معروف شدند. شاید شهرت و محبوبیت لوییس به این خاطر بود که بیشتر اوقات فی البداهه از کلمات و حالات خنده‌آور استفاده می‌کرد و زیاد پایبند متن نبود. در اواخر دهه ۱۹۴۰ آن دو با برنامه‌های شبانه‌شان کاملاً شناخته شدند. منتقدین اغلب قادر به توصیف حالات بی نظم و شلوغ آن دو نبودند و فقط به یک جمله بسنده می‌کردند: «مارتین آواز می‌خواند و لوییس دلقک بازی درمی‌آورد.» ولی تماشاچیان از انرژی و هیجان این تیم دو نفره لذت می‌بردند و همیشه برنامه آن‌ها را از تلویزیون و استودیو پارامونت پیکچرز دنبال می‌کردند. کم‌کم نقش مارتین در فیلم نامه‌ها کمرنگ تر شد و توجهات، بیشتر به لوییس معطوف می‌شد. به‌طوری‌که یک بار مجله لوک عکسی بزرگ از این زوج را چاپ کرد. این عکس در حقیقت تصویر لوییس را نشان می‌داد و تنها گوشه‌ای از صورت مارتین دیده می‌شد. این کار عملاً مارتین را از لوییس دور کرد و سرانجام در سال ۱۹۵۴ این زوج حرفه‌ای از یکدیگر جدا شدند اما پس از جدایی هر دوی آن‌ها به شهرت انفرادی دست یافتند. باردیگر که این دو در کنار هم دیده شدند در سال ۱۹۷۶ و در فیلمی به کارگردانی «فرانک سیناترا» بود که بسیار مورد توجه مردم قرار گرفت. لوییس ده سال پس از مرگ دین، در سال ۲۰۰۵ در کتاب «دین ومن یک داستان عاشقانه» احساس خود را نسبت به همکار قدیمی اش «دین مارتین» بیان کرد.
شغل انفرادی
مارتین می‌خواست بیش از فیلم‌های کمدی، یک بازیگر دراماتیک شود. برای فیلم شیرهای جوان، او می‌توانست در کنار مارلون براندو، مونتگومری کلیفت نقش آفرینی کند. تونی رندال تقریباً نقش را داشت اما آژانس استعدادیابی متوجه شد که با این فیلم، مارتین می‌تواند تهدید سه‌گانه به حساب بیاید و آن‌ها می‌توانند از کارهایش در کلوپ‌های شبانه، فیلم‌ها و آهنگ‌ها پول در بیاورند. مارتین جایگزین رندال شد و فیلم به آغاز بازگشت مارتین تبدیل شد. مارتین برای اولین بار در کنار فرانک سیناترا در درام "وینسنت مینلی" با نام "بعضی‌ها دونده آمدند" (۱۹۵۸) نقش آفرینی کرد. تا اواسط دهه ۱۹۶۰، مارتین ستاره کلوپ‌های شبانه، تلویزیون، آهنگسازی و فیلم‌ها شده بود در حالی که شغل لویس در بازار فیلم افت کرد. مارتین نقش رفیق را در فیلم ریو براوو (۱۹۵۹) به کارگردانی هاوارد هاوکس و نقش آفرینی ریکی نلسون و جان وین ایفا کرد. او همچنین توانست با جان وین در فیلم پسران کیتی الدر (۱۹۶۵) تیم بشود و نقش برادران را بازی کنند. در سال ۱۹۶۰ میلادی، مارتین در نسخه فیلمِ کمدی موزیکال جودی هالیدی به نام "زنگها به صدا در می‌آیند" نقش آفرینی کرد. او یک نامزدی گلدن گلاب را برای اجرایش در فیلم کمدی "آن خانم، چه کسی بود؟" در سال ۱۹۶۰ برد.
او و سیناترا در فیلم‌های بیشتری همچون، «یازده یار اوشن»، فیلم موزیکال «رابین و هفت هود» و کمدی‌های «مأمور شماره سه» و «چهار برای تگزاس» هم تیمی شدند. همچنین آن‌ها بعضاً با اعضای گروه رت پک شامل سامی دیویس و جونیور پیتر لافورد و جویی بیشاپ در کمدی رمانتیک «ازدواج روی صخره‌ها» همکاری داشتند.
به عنوان یک خواننده، مارتین سبک هری میلز و بینگ کراسبی و پری کومو را برای خود برگزید تا اینکه سبک خود را گسترش داد و در دوئت‌هایش با سیناترا و کراسبی توانست سبک خود را حفظ کند. همانند سیناترا، او نیز نمی‌توانست نت موسیقی را بخواند اما او بیش از ۱۰۰ آلبوم و ۶۰۰ آهنگ منتشر کرد. آهنگ مشخصهٔ او، «هرکسی، یک کسی را دوست دارد» جای آهنگ «شبِ یک روز سخت» اثر بیتلز را در رتبه یک در سال ۱۹۶۴ در ایالت متحده گرفت. این رخداد، در ادامه جایگیری آهنگ «در به روی قلبم همچنان باز است» در رتبه ۶ همان سال بود. الویس پرسلی گفته‌است که تحت تأثیر مارتین قرار گرفته‌است و آهنگ «مرا مهربان تر دوست بدار» را از سبک او برگرفته‌است. همانند الویس، مارتین نیز تحت تأثیر موسیقی کانتری قرار گرفته بود.
فیلم‌شناسی
| سال | فیلم | نقش | توضیحات |
|---|---|---|---|
| ۱۹۴۶ | Film Vodvil: Art Mooney and Orchestra | کوتاه | |
| ۱۹۴۹ | دوست من ایرما | Steve Laird | |
| ۱۹۵۰ | دوست من ایرما به فنا می‌رود | ||
| آشپز هنگ | 1st Sgt. Vic Puccinelli | ||
| Screen Snapshots: Thirtieth Anniversary Special | کوتاه | ||
| ۱۹۵۱ | That's My Boy | Bill Baker | |
| ۱۹۵۲ | The Stooge | Bill Miller | |
| Sailor Beware | Al Crowthers | ||
| Jumping Jacks | Corp. Chick Allen | ||
| جاده بالی | Man in Lala's dream | حضور افتخاری، Uncredited | |
| ۱۹۵۳ | Scared Stiff | Larry Todd | |
| The Caddy | Joe Anthony | ||
| پول از خانه | Herman 'Honey Talk' Nelson | ||
| ۱۹۵۴ | Living It Up | Dr. Steve Harris | |
| 3 Ring Circus | Peter 'Pete' Nelson | ||
| ۱۹۵۵ | You're Never Too Young | Bob Miles | |
| Artists and Models | Rick Todd | ||
| ۱۹۵۶ | Screen Snapshots: Hollywood, City of Stars | کوتاه | |
| Little New Orleans Girl | Simon Gold | ||
| یاران | Slim Mosely Jr. / Slim Mosely Sr. | ||
| Hollywood or Bust | Steve Wiley | ||
| ۱۹۵۷ | Ten Thousand Bedrooms | Ray Hunter | |
| ۱۹۵۸ | شیرهای جوان | Michael Whiteacre | |
| بعضی دوان‌دوان آمدند | Bama Dillert (professional gambler) | ||
| ۱۹۵۹ | ریو براوو | Dude ('Borrachón') | |
| سابقه | Maurice 'Maury' Novak | ||
| ۱۹۶۰ | Who Was That Lady? | Michael Haney | نامزد – جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم موزیکال یا کمدی |
| Bells Are Ringing | Jeffrey Moss | ||
| ۱۱ یار اوشن | Sam Harmon | ||
| Pepe | Dean Martin | حضور افتخاری | |
| ۱۹۶۱ | All in a Night's Work | Tony Ryder | |
| آدا | Bo Gillis | ||
| ۱۹۶۲ | Sergeants 3 | Sgt. Chip Deal | |
| The Road to Hong Kong | The 'Grape' on plutonium | حضور افتخاری، Uncredited | |
| Who's Got the Action? | Steve Flood | ||
| Something's Got to Give | Nicholas 'Nick' Arden | (unfinished) | |
| ۱۹۶۳ | ۳۸-۲۴-۳۶ | خودش | |
| Come Blow Your Horn | The Bum | Uncredited | |
| Toys in the Attic | Julian Berniers | ||
| ۴ نفر برای تگزاس | Joe Jarrett | ||
| Who's Been Sleeping in My Bed? | Jason Steel | ||
| ۱۹۶۴ | چه راهی برای رفتن! | Leonard 'Lennie' Crawley | |
| Robin and the 7 Hoods | Little John | ||
| احمق مرا ببوس | Dino | ||
| ۱۹۶۵ | پسران کیتی الدر | Tom Elder | |
| Marriage on the Rocks | Ernie Brewer | ||
| ۱۹۶۶ | The Silencers | Matt Helm | |
| Birds Do It | Dean Martin | ||
| Texas Across the River | Sam Hollis | ||
| صف قاتلین | Matt Helm | ||
| ۱۹۶۷ | Rough Night in Jericho | Alex Flood | |
| The Ambushers | Matt Helm | ||
| ۱۹۶۸ | Rowan & Martin at the Movies | کوتاه | |
| How to Save a Marriage and Ruin Your Life | David Sloane | ||
| Bandolero! | Dee Bishop | ||
| 5 Card Stud | Van Morgan | ||
| ۱۹۶۹ | خدمه خرابکار | Matt Helm | |
| ۱۹۷۰ | فرودگاه | Capt. Vernon Demerest | |
| ۱۹۷۱ | Something Big | Joe Baker | |
| ۱۹۷۳ | Showdown | Billy Massey | |
| ۱۹۷۵ | Mr. Ricco | Joe Ricco | |
| ۱۹۸۱ | مسیر کاننبال | Jamie Blake | |
| ۱۹۸۴ | مسیر کاننبال ۲ | ||
| Terror in the Aisles | (archival footage) | ||
| ۲۰۱۹ | روزی روزگاری در هالیوود | خودش / مت هلم | (archival footage from The Wrecking Crew) |
منابع
- Lewis, Jerry and James Kaplan. Dean & Me (A Love Story). Doubleday, New York, 2005.