عبدالاحد مومند
عَبدُالاَحَد مومَند یا عبدالاحد مُهمَند[persian-alpha 1] نخستین فضانورد افغان و زاده ۱۱ دی ۱۳۳۷ (خورشیدی) (۱ ژانویه ۱۹۵۹) است. او در سال ۱۹۸۸ میلادی نه روز را در ایستگاه فضایی میر گذراند. وی هم‌اکنون در شهر اشتوتگارت در کشور آلمان ساکن است.
| عبدالاحد مومَند | |
|---|---|
 عبدالاحد مومند در ماموریت سایوز تی‌ام-۶ | |
| ملیت | افغان ۲۰۰۳–۱۹۵۹ آلمانی ۲۰۰۳–اکنون |
| وضعیت | بازنشسته |
| زادروز | ۱۱ دی ۱۳۳۷ (خورشیدی)۱ ژانویهٔ ۱۹۵۹ (۶۲ سال) دایمرداد، بهسود، افغانستان |
| مشاغل دیگر | خلبان و فضا نورد |
| درجه | سرهنگ |
| طول پرواز فضایی | ۸ روز و ۲۰ ساعت و ۲۶ دقیقه |
| تاریخ گزینش | ۱۹۸۸ در برنامه اینترکسموس |
| ماموریت | سایوز تی‌ام-۶ (پرواز)، سایوز تی‌ام-۵ (فرود) |
| دستاورد | نخستین فضانورد افغان |
روند شغلی
عبدالاحد مومند در سرده غزنی در کشور افغانستان به دنیا آمد و از مدرسه عالی پلی‌تکنیک کابل و سپس دانشکده نیروی هوایی فارغ‌التحصیل شد. او در نیروی هوایی افغانستان به خدمت پرداخت و بعداً در اتحاد جماهیر شوروی به عنوان خلبان آموزش دید.
مأموریت فضایی
اتحاد جماهیر شوروی در آن دوران طی برنامه‌ای با نام اینترکسموس، سعی در افزایش مشارکت فضانوردان از کشورهای دیگر به ویژه کشورهای بلوک شرق در برنامه اکتشافات کیهانی داشت و همراهی مومند در برنامه فضایی شوروی، نماد مهمی در دوران حاکمیت حزب دمکراتیک افغانستان بشمار می‌آمد.
عبدالاحد مومند به همراه فرمانده ولادیمیر لیاخوف و والری پولیاکوف عضو یک تیم سه‌نفره در مأموریت سایوز تی‌ام-۶ بود، که در تاریخ ۷ شهریور ۱۳۶۷ (۲۹ اوت ۱۹۸۸) از پایگاه فضایی بایکونور به فضا پرتاب شدند و به مدت ۸ شبانه روز و ۲۰ ساعت و ۲۶ دقیقه تا تاریخ ۱۶ شهریور (۷ سپتامبر) در فضا بود. فضاپیمای آنها در ایستگاه فضایی میر پهلو گرفت، و فضانوردان در طول اقامت در آن ایستگاه به پژوهش‌های علمی و کیهانی دست زدند.
عبدالاحد مومند در جریان اقامتش در ایستگاه فضایی میر، از افغانستان عکسبرداری نمود و در آزمایش‌های اخترفیزیکی، پزشکی و زیست‌شناختی شرکت کرد. وی از ایستگاه فضایی میر با محمد نجیب‌الله، رئیس‌جمهور وقت افغانستان نیز گفتگویی تلفنی داشت.
در پایان مأموریت، عبدالاحد مومند در فضاپیمای سایوز تی‌ام-۵ در ژزقازغان در قزاقستان بر زمین نشست.
یادداشت
- حرف واو در اینجا مانند واو در روشن تلفظ می‌شود.
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Abdul Ahad Mohmand». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۱۸.