عصر طلایی گرجستان

عصر طلایی گرجستان (گرجی: საქართველოს ოქროს ხანა‎)، به دورانی از تاریخ گرجستان اطلاق می‌شود که در طی قرون وسطی میانه از قرن ۱۱ تا ۱۳ میلادی رخ داده‌است. طی این دوران، پادشاهی متحد گرجستان توانست خود را از قید و بند سلاجقه ترک برهاند و گرجستان را به اوج قدرت خود برساند.

تاریخ گرجستان
پیشاتاریخ
  • انسان گرجی
  • فرهنگ شولاوری-شوموتپه
  • فرهنگ کورا-ارس
  • کارتلوس
  • فرهنگ تریالتی
  • فرهنگ کولخیس
  • دیائوخی
دوران باستان
سده‌های میانه
  • باگراتیونی‌ها
  • شاهزاده نشین ایبریا
  • حکومت اعراب
  • امیرنشین تفلیس
  • پادشاهی آبخازیا
  • پادشاهی تائو کلارجتی
  • دوک نشین کلدکاری
  • پادشاهی هرتی
  • پادشاهی متحد گرجستان
  • حملات مغول / تیمور لنگ / ترکان
  • دوک نشین‌های راچا / کسانی / آراگوی
دوران معاصر اولیه
  • پادشاهی کارتلی
  • پادشاهی کاختی
  • پادشاهی ایمرتی
  • شاهزاده نشین‌های گوریا / سوانتی / مسختی / سامگرلو / آبخازیا
  • پادشاهی کارتلی و کاختی
معاصر
فهرست موضوعی
گاهشمار تاریخ گرجستان

عصر طلایی

در قرن ۱۱ میلادی وابستگی پادشاهی متحد گرجستان به امپراتوری سلجوقی کاملاً قطع شد. با به سلطنت رسیدن داویت چهارم در سال ۱۰۸۹ میلادی عصر طلایی گرجستان آغاز شد. داویت چهارم در طول حکومت خود به حضور بیست سالهٔ سلجوقیان در گرجستان پایان داد و پس از اخراج سلجوقیان از گرجستان، اقداماتی انجام داد که به لقب سازنده دست یافت. در سال ۱۱۲۵ میلادی، داویت چهارم در گذشت. پس از درگذشت داویت چهارم، دمتری یکم به قدرت دست یافت. در طول حکومت‌های دمتری یکم (۱۱۲۵ تا ۱۱۵۶)، گیورگی سوم (۱۱۵۶ تا ۱۱۸۴) و ملکه تامار (۱۱۸۴ تا ۱۲۱۳) پادشاهی متحد گرجستان در مسیر پیشرفت قرار داشت.[1]

پادشاهی متحد گرجستان، در عصر طلایی خود تبدیل به یکی از برجسته‌ترین کشورهای مسیحی شد و گسترهٔ قلمرو آن به بیشترین اندازهٔ خود رسید که از قفقاز شمالی تا ایران شمالی، و از دریای سیاه تا دریای خزر امتداد داشت. از مهم‌ترین رویدادهای علمی، فرهنگی و مذهبی آن دوران می‌توان به تأسیس و فعالیت مراکز علمی و فرهنگستان‌های گلاتی، ایقالتو و گرمی در داخل خاک گرجستان، صومعه ایویرون در کوه آتوس و صومعه صلیب در فلسطین اشاره کرد. منظومهٔ پلنگینه پوش اثر شوتا روستاولی را نیز می‌توان مهم‌ترین رویداد ادبی آن دوران دانست.[2]

خوارزمشاهیان در سال ۱۲۲۵ میلادی و مغول‌ها در ۱۲۳۶ میلادی با حمله به گرجستان به عصر طلایی آن پایان دادند و مغول‌ها در گرجستان سلطه یافتند، در پی آن، گرجی‌ها مبارزاتی علیه سلطهٔ مغول در گرجستان آغاز نمودند که کمتر از یک قرن طول کشید و با شدت و ضعف‌هایی نیز همراه بود. اگر چه این مبارزات در بلند مدت به پیروزی رسید اما در کوتاه مدت باعث تجزیهٔ موقت پادشاهی متحده به دو پادشاهی شد به‌طوری‌که گروهی جاه طلب از شاخه‌ای فرعی از سلسلهٔ باگراتیونی‌ها پادشاهی ایمرتی را تشکیل داده و بر آن حکومت کردند (گرچه در برهه‌هایی نیز قلمرو پادشاهی ایمرتی به عنوان بخشی از پادشاهی متحد گرجستان تحت حکومت دولت مرکزی قرار می‌گرفت).[3][4]

جستارهای وابسته

پانویس
  1. مارشال لانگ، گرجی‌ها، ۱۳۹–۱۴۹.
  2. دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، گرجستان، ۶۹–۷۲.
  3. دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، گرجستان، ۵۶–۵۷.
  4. مولیانی، جایگاه گرجی‌ها در تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران، ۸۲–۸۹.

منابع

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ عصر طلایی گرجستان موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.