فهرست ریشه‌ها، پیشوندها و پسوندها در واژه‌های پزشکی

فهرست ریشه‌ها, پیشوندها و پسوندها در واژه‌های پزشکی (انگلیسی: List of medical roots, suffixes and prefixes‎) شامل فهرستی از پیشوندها, پسوندها و ریشه واژه‌ها و اصطلاحات رایج در علوم پزشکی است. بیشتر این واژه‌ها از زبان‌های یونانی و لاتین مشتق شده‌اند.

تصویری از بقراط, پزشک یونانی که برخی به وی لقب پدر علم پزشکی داده اند

تندیس اسقلبیوس، خدای پزشکی یونان که عصای اسقلبیوس با مار پیچ خورده‌اش را در دست دارد

A

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
a-, an-	عدم, بدون	Analgesic, apathy
ab-	از; دور از	Abduction
abdomin(o)-	(لاتین) شکم	Abdomen
-ac, -acal	پسوند نسبیت	cardiac, hydrophobiac
acanth(o)-	خار, ستون فقرات	acanthion, acanthocyte, acanthoma, acanthulus
acous(io)-	شنوایی	acoumeter, acoustician
acr(o)-	انتها, بالاترین	Acrocrany, acromegaly, acroosteolysis, acroposthia
-acusis	شنوایی	paracusis
-ad	به سوی, در راستای	dorsad
ad-	در, افزایش , روی , به سوی	Adduction
aden(o)-, aden(i)-	(لاتین) غده	Adenocarcinoma, adenology, adenotome, adenotyphus
adip(o)-	(لاتین)چربی یا بافت چربی	Adipocyte
adren(o)-	(لاتین) غده فوق کلیه	adrenal artery
BrE)	خونی, مربوط به خون	Anaemia
aer(o)-	هوا, گاز	Aerosinusitis
aesthesio- (BrE)	حس	Anesthesia
-al	پسوند نسبیت	abdominal, femoral
alb-	سفید یا رنگ پریده	Albino
alge(si)-	درد	Analgesic
-algia, alg(i)o-	درد	Myalgia
all(o)-	اشاره به چیزی متفاوت یا اضافه شده	Alloantigen, allopathy
ambi-	مستقر در دو جهت, اشاره به "هر دو"	Ambidextrous
amni-	اشاره به کیسه غشایی جنین (آمنیون)	Amniocentesis
amph(i)-,	در هر دو سمت	Amphicrania, amphismela, amphomycin
an-	نه, بدون	Analgesia
ana-	عقب, دوباره, بالا	Anaplasia
an-	مقعد	anal
andr(o)-	اشاره به مرد	Android, andrology
angi(o)-	رگ	Angiogram
aniso-	نامتعادل , غیریکنواخت	Anisocytosis, anisotropic
ankyl(o)-, ancyl(o)-	کج شده, خم شده	Ankylosis
ante-	قرار گرفتن چیزی در جلوی چیز دیگر	antepartum
anti-	برعکس, برخلاف	Antibody, antipsychotic
apo-	دور, جدا از, مشتق از	Apoptosis
arch-	نخست, ابتدایی	archinephron
arsen(o)-	مربوط به جنس مذکر	arsenoblast
arteri(o)-	مربوط به رگ	Arteriole, artery
arthr(o)-	مربوط به مفصل یا اندام	Arthritis
articul(o)-	مفصل	Articulation
-ary	صفت نسبی	biliary tract
-ase	آنزیم	Lactase
-asthenia	ضعف	Myasthenia gravis
atel(o)-	تکامل ناقص یا ناکامل	atelocardia
ather(o)-	رسوب چربی	Atherosclerosis
-ation	فرایند	medication
atri(o)-	دهلیز	atrioventricular
aur(i)-	مربوط به گوش	Aural
aut(o)-	خود	Autoimmune
aux(o)-	افزایش; رشد	Auxocardia , Auxology
axill-	مربوط به زیربغل	Axilla
azo(to)-	nitrogenous compound	azothermia : افزایش دمای بدن به دنبال وجود ترکیبات نیتروژن دار در خون

B

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
balano-	مربوط به گلانس پنیس یا گلانس کلیتوریس	Balanitis
bi-	دوبار, دوبل	Binary
bio-	زندگی	Biology
blast(o)-	جوانه, عنصر زاینده	Blastomere
blephar(o)-	مربوط به پلک	Blepharoplast
brachi(o)-	لاتین)) مربوز به بازو	Brachium of inferior colliculus
brachy-	کوتاه, اندک	brachycephalic
brady-	آهسته	Bradycardia
bronch(i)-	مربوط به نای (لاتین)	Bronchiolitis obliterans
bucc(o)-	مربوط به گونه	Buccolabial
burs(o)-	بورس(آناتومی)	Bursitis

C

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
capill-	مربوط به مو	Capillus
capit-	مربوط به سر	Capitation
carcin(o)-	سرطان	Carcinoma
cardi(o)-	مربوط به قلب	Cardiology
carp(o)-	مربوط به مچ	Carpopedal
cata-	پایین, زیر	Cataract
-cele	کیسه, فتق	Hydrocele, Varicocele
-centesis	آسپیراسیون	Amniocentesis
cephal(o)-	مربوط به سر	Cephalalgy
cerat(o)-	مربوط به شاخ	Ceratoid
cerebell(o)-	مربوط به مخچه	Cerebellum
cerebr(o)-	مربوط به مغز	Cerebrology
cervic-	مربوط به گردن	Cervicodorsal
chem(o)-	شیمی, دارو	Chemotherapy
chir(o)-, cheir(o)-	مربوط به دست	Chiropractor
chlor(o)-	اشاره به رنگ سبز	Chlorophyll
chol(e)-	مربوط به صفرا	Cholaemia (UK)/ Cholemia (US), Cholecystitis
cholecyst(o)-	مربوط به کیسه صفرا	Cholecystectomy
chondr(i)o-	غضروف, گرانول, گرانولی	Chondrocalcinosis
chrom(ato)-	رنگ	Hemochromatosis
-cidal, -cide	کشتن, تخریب	bacteriocidal
cili-	مربوط به مژه, مژه ای, پلکی	Ciliary
circum-	اشاره به استقرار یک چیز حول چیزی دیگر	Circumcision
cis-	در این سمت
clast	شکستن	osteoclast
clostr-	دوک	Clostridium difficile
co-	با, همراه, در کنار	coenzymes
col-, colo-, colono-	روده بزرگ	Colonoscopy
colp(o)-	مربوط به واژن	Colposcopy
com-	با, همراه
contra	برخلاف	Contraindicate
cor-	با, همراه
cor-, core-, coro-	مربوط به مردمک	Corectomy
cordi-	مربوط به قلب	Commotio cordis
coron(o)-	تاج	coronary
cost(o)-	مربوط به دنده	Costochondral
cox-	مربوط به لگن یا استخوان خاصره	Coxopodite
crani(o)-	جمجمه ای	Craniology
-crine, crin(o)	ترشح	Endocrine
cry(o)-	سرما	Cryoablation
cutane-	پوست	زیرجلدی
cyan(o)-	اشاره به رنگ آبی	Cyanopsia
cycl-	چرخه, سیکل
cyph(o)-	خمیده	Cyphosis
cyst(o)-, cyst(i)-	مربوط به مثانه	Cystotomy
cyt(o)-, -cyte	سلول	Cytokine, leukocyte

D

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
dacryo-	اشک	Dacryocystitis
-dactyl(o)-	مربوط به انگشت	dactylology, polydactyly
de-	دور از, توقف, فقدان	dehydrate
dent-	دندانی	Dentist
dermat(o)-, derm(o)-	پوستی	Dermatology
-desis	اتصال, جوش دادن	arthrodesis
dextr(o)-	راست, در سمت راست.	Dextrocardia
di-	دو	Diplopia
di-	apart, separation
dia-	through, during, across	dialysis
dif-	دور از, جدا	different
digit-	مربوط به انگشت	Digit
-dipsia	پسوندی به معنی "حالت تشنگی"	polydipsia, hydroadipsia, oligodipsia
dis-	جداسازی	Dissection
dors(o)-, dors(i)-	مربوط به پشت	dorsal, Dorsocephalad
dromo-	دویدن, هدایت, کورس	Dromotropic
duodeno-	دوازدهه	Duodenal atresia
dynam(o)-	انرژی, توان, نیرو	Hand strength dynamometer
-dynia	درد	Vulvodynia
dys-	بد, دشوار, معیوب, غیرطبیعی	Dysphagia, dysphasia

E

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
-eal	پسوند نسبیت	esophageal, Perineum|perineal
ec-	خارج, دور	Ectopia
ect(o)-	بیرون, خارج	Ectoblast, ectoderm
-ectasia, -ectasis	اتساع, گشاد شدن	Bronchiectasis, telangiectasia
-ectomy	اشاره به عمل جراحی یا جدا کردن بخشی از بدن	Mastectomy
-emesis	استفراغ	Hematemesis
-emia	خونی	Anemia
encephal(o)-	مغزی	Encephalogram
endo-	اشاره به درون یا داخل چیزی	Endocrinology, endospore
eosin(o)-	قرمز	Eosinophil granulocyte
enter(o)-	روده ای	Gastroenterology
epi-	روی, بالای	epidermis, epidural, episclera, epistaxis
episi(o)-	مربوط به ناحیه شرمگاهی	Episiotomy
erythr(o)-	قرمز	Erythrocyte
-esophageal, -esophago-	مری	Esophagus
esthesio-	حس	Esthesia
eu-	درست, خوب, نو, صحیح	Eukaryote
ex-	بیرون از, خارج از	exophthalmos
exo-	اشاره به استقرار یک چیز در خارج از چیزی دیگر	Exoskeleton
extra-	بیرون	Extradural hematoma

F

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
faci(o)-	مربوط به صورت	Facioplegic
fibr-	رشته	fibril, fibrin, fibrinous pericarditis, fibroblast
filli-	باریک, مومانند
-form	به شکل	cruciform, cuneiform, falciform
fore-	پیش از, جلوی	foregut
fossa	ناحیه فرورفته یا توخالی; تونل یا کانال	fossa ovalis
front-	مربوط به پیشانی	frontonasal

G

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
galact(o)-	شیر	Galactorrhea
gastr(o)-	مربوط به معده	Gastric bypass
-gen	(1) مشتق از, زاده شده ااز (2) اشاره به "یک نوع خاص"	(1) Endogen; (2) Heterogenous
-genic	اشاره به "ایجادکننده" یا به وجود آورنده	Cardiogenic shock
genu-	مربوط به زانو	Genu valgum
-geusia	مزه, چشیدن	Ageusia, dysgeusia, hypergeusia, hypogeusia, parageusia
gingiv-	مربوط به لثه ها	Gingivitis
glauc(o)-	اشاره به رنگ خاکستری یا آبی مایل به خاکستری	Glaucoma
gloss(o)-, glott(o)-	مربوط به زبان	Glossology
gluco-	شیرین	Glucocorticoid
glyc(o)-	قند	Glycolysis
gnath(o)-	آرواره ای	Gnathodynamometer
-gnosis	دانش,دانستن	diagnosis, prognosis
gon(o)-	بذر, منی; تناسلی	Gonorrhea
-gram, -gramme	ثبت, تصویر	Angiogram
-graph	ابزار ثبت داده یا تصویر	Electrocardiograph
-graphy	فرایند ثبت	Angiography
gyno-, gynaeco- (BrE), gyneco- (AmE)	زن	Gynecomastia

H

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
halluc-	to wander in mind	Hallucinosis
hemat-, haemato- (haem-, hem-)	مربوط به خون	Hematology, older form Haematology
hema- or hemo-	خون	Hemal, Hemoglobin
hemangi or hemangio-	رگ‌های خونی	Hemangioma
hemi-	نیمه	Cerebral hemisphere
hepat- (hepatic-)	مربوط به کبد	Hepatology
heter(o)-	دیگری, اضافه شده, متفاوت	Heterogeneous
hidr(o)-	عرق	Hyperhidrosis
hist(o)-, histio-	بافت	Histology
home(o)-	شبیه	Homeopathy
hom(o)-	اشاره به اشتراک یا شباهت چیزی به چیز دیگر	Homosexuality
humer(o)-	اشاره به شانه یا بالای بازو	Humerus
hydr(o)-	آب	Hydrophobe
hyper-	بیش از حد طبیعی	Hypertension
hyp(o)-	زیر حد طبیعی	Hypovolemia,
hyster(o)-	مربوط به رحم	Hysterectomy, Hysteria

I

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
-i-asis	شکل گیری, تشکیل, وجود	Mydriasis
iatr(o)-	مربوط به پزشک یا پزشکی	Iatrochemistry
-iatry	اشاره به حوزه‌ای خاص در طب	Podiatry, Psychiatry
-ic	پسوند نسبیت	Hepatic artery
-icle	کوچک	Ovarian follicle
-ics	درمان, دانش ساختارمند	Obstetrics
idio-	خود, مال خود	Idiopathic
ileo-	ایلئوم	Ileocecal valve
infra-	زیر	Infrahyoid muscles
inter-	بین, میان	Interarticular ligament
intra-	درون, داخل	intramural
ipsi-	همان	Ipsilateral
irid(o)-	عنبیه	Iridectomy
isch-	محدودیت	Ischemia
ischio-	مربوط به ایسکیوم یا مفصل لگن	Ischioanal fossa
-ism	بیماری, وضعیت	Dwarfism
-ismus	انقباض,اسپاسم	Hemiballismus
iso-	برابر, معادل	Isotonic
-ist	پسوند تخصص	Pathologist
-ite	ماهیت, تشابه	Hermaphrodite
-itis	التهاب	Tonsillitis
-ium	ساختار, بافت	pericardium

J

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
Juxta (iuxta)	مجاور, در امتداد,کنار	Juxtaglomerular apparatus

K

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
kal-	پتاسیم	Hyperkalemia
karyo-	هسته	Eukaryote
kerat(o)-	قرنیه,بخش شاخی پوست	Keratoscope
kin(e)-, kin(o), kinesi(o)-	حرکت	Kinesthesia
koil(o)-	توخالی	Koilocyte
kyph(o)-	گوژدار, کوهان دار	Kyphoscoliosis

L

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
labi(o)-	مربوط به لب	Labiodental
lacrim(o)-	اشک	Lacrimal canaliculi
lact(i)-, lact(o)	شیر	Lactation
lapar(o)-	مربوط به پهلو یا دیواره شکم	Laparotomy
laryng(o)-	مربوط به حنجره	Larynx
latero-	جانبی, طرفی	Lateral pectoral nerve
lei(o)-	صاف	Leiomyoma
-lepsis, -lepsy	حمله, تشنج	Epilepsy, narcolepsy
lept(o)-	سبک, لاغر	Leptomeningeal
leuc(o)-, leuk(o)-	سفید	Leukocyte
lingu(a)-, lingu(o)-	زبانی	Linguistics
lip(o)-	چربی	Liposuction
lith(o)-	سنگ, سنگریزه	Lithotripsy
log(o)-	گفتار
-logist	اشاره به کسی در زمینه‌ای خاص پژوهش و مطالعه می‌کند	Oncologist, pathologist
-logy	اشاره به مطالعات آکادمیک در حوزه یک علم خاص	hematology, urology
lymph(o)-	لنف	Lymphedema
lys(o)-, -lytic	حل شدن, تجزیه	Lysosome
-lysis	تخریب, جداسازی	Paralysis

M

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
macr(o)-	بزرگ, بلند	Macrophage
-malacia	نرم شدن	Osteomalacia
mamm(o)-	Of or pertaining to the breast	Mammogram
mammill(o)-	مربوط به نوک پستان (نیپل)	mammillaplasty, mammillitis
manu-	مربوط به دست	Manufacture
mast(o)-	مربوط به پستان	Mastectomy
meg(a)-, megal(o)-, -megaly	بزرگ شدگی, میلیون	Splenomegaly, megameter
melan(o)-	سیاه	Melanin
melos	انتها, نهایت	erythromelalgia
mening(o)-	غشا	Meningitis
mero-	بخش, عضو	merocrine, meroblastic
mes(o)-	وسط	Mesoderm
meta-	بعد, پشت	Metacarpus
-meter	ابزار شمارش یا اندازه‌گیری	Sphygmomanometer
-metry	فرایند اندازه‌گیری	Optometry
metr(o)-	مربوط به ابزارها یا وضعیت‌های مرتبط با رحم	Metrorrhagia
micro-	اشاره به خرد و کوچک بودن, یک میلیونیم	Microscope
milli-	هزار	milliliter
mon(o)-	تک, منفرد	Infectious mononucleosis
morph(o)-	شکل, ریخت	Morphology
muscul(o)-	عضله	Musculoskeletal system
my(o)-	مربوط به عضله	Myoblast
myc(o)-	قارچ	Onychomycosis
myel(o)-	مربوط به نخاع یا مغز استخوان	Myeloblast
myl(o)-	مربوط به فک پایین	Mylohyoid nerve
myri-	ده هزار	myriad
myring(o)-	پرده صماخ	Myringotomy
myx(o)-	مخاط	Myxoma

N

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
narc(o)-	چرت, خواب	narcolepsy
nas(o)-	مربوط به بینی	nasal
necr(o)-	مرگ	Necrosis, necrotizing fasciitis
neo-	جدید, تازه	Neoplasm
nephr(o)-	مربوط به کلیه	Nephrology
nerv-	مربوط به عصب و دستگاه عصبی	Nerve, nervous system
neur(i)-, neur(o)-	مربوط به عصب یا دستگاه عصبی	Neurofibromatosis
normo-	طبیعی	Normocapnia

O

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
ocul(o)-	مربوط به چشم	Oculist
odont(o)-	مربوط به دندان	orthodontist
odyn(o)-	درد	stomatodynia
-oesophageal, oesophago- (BrE)	مری
-oid	شبیه, مشتق شده از	Sarcoidosis
ole	کوچک, اندک
olig(o)-	کم داشتن, اندک داشتن	Oligotrophy
om(o)-	شانه	Omoplate
-oma (singular), -omata (plural)	تومور, توده, تجمع مایع	Sarcoma, teratoma
omphal(o)-	مربوط به ناف	Omphalotomy
onco-	تومور, توده, حجم	Oncology
-one هورمون| (یونانی)|	hormone
onych(o)-	مربوط به ناخن	Onychophagy
o/o-	مربوط به تخمک	Oogenesis
oophor(o)-	مربوط به تخمدان	Oophorectomy
ophthalm(o)-	مربوط به چشم	Ophthalmology
optic(o)-	مربوط به ویژگی‌های شیمیایی چشم	Opticochemical, biopsy
or(o)-	مربوط به دهان	Oral
orchi(o)-, orchid(o)-, orch(o)-	بیضه	Orchiectomy, orchidectomy
orth(o)-	مستقیم, صاف, عمودی	Orthodontist
-osis	بیماری, افزایش, وضعیت	Harlequin type ichthyosis, psychosis, osteoporosis
osseo-	استخوان	Osseous
ossi-	استخوان	Peripheral ossifying fibroma
ost(e)-, oste(o)-	استخوان	Osteoporosis
ot(o)-	مربوط به گوش	Otology
-ous	پسوند نسبیت
ovari(o)-	مربوط به تخمدان	Ovariectomy
ovo-, ovi-, ov-	مربوط به تخمک	Ovogenesis
oxo-	اضافه شدن اکسیژن
oxy-	تند, اسید, حاد, اکسیژن

P

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
pachy-	کلفت, ضخیم	pachyderma
palpebr-	مربوط به پلک	Palpebra
pan-, pant(o)-	اشاره به کامل بودن یا "دربرداشتن همه چیز"	panophobia, panopticon
papill-	اشاره به نوک پستان,پاپیلا	papillitis
papul(o)-	اشاره به جمعیت, تورم یا برجستگی پوستی, زگیل	Papulation
para-	غیرطبیعی, درامتداد	paracyesis
-paresis	فلج خفیف	hemiparesis
parvo-	کوچک	Parvovirus
path(o)-	بیماری	Pathology
-pathy	اشاره به یک بیماری یا اختلال	sociopathy, neuropathy
pauci-	کم	Pauci-immune
pector-	پستان	pectoralgia, pectoriloquy, pectorophony
ped-, -ped-, -pes	اشاره به پا	Pedoscope
ped-, pedo-	اشاره به کودکان	pediatrics. pedophilia
pelv(i)-, pelv(o)-	استخوان لگن	Pelvis
-penia	کمبود	osteopenia
peo-	اشاره به پنیس	Peotomy
-pepsia	اشاره به فرایند هضم یا لوله گوارشی	Dyspepsia
per-	از طریق, تمام, سراسر
peri-	اشاره به چیزی که یک چیز دیگر را در برگرته یا احاطه کرده‌است.	Periodontal
-pexy	ثابت کردن, فیکس کردن	Nephropexy
phaco-	عدسی شکل	phacolysis, phacometer, phacoscotoma
-phage, -phagia	بلعیدن, هضم کردن	Sarcophagia
-phago-	خوردن, بلعیدن	phagocyte
-phagy	خوردن, بلعیدن	hematophagy
phallo-	فالوس	Aphallia
pharmaco-	دارو	pharmacology
pharyng(o)-	مربوط به فارنکس, حلقی	Pharyngitis, Pharyngoscopy
-phil(ia)	گرایش به	Hemophilia
phleb(o)-	مربوط به ورید, سیاهرگی	Phlebography, Phlebotomy
-phobia	ترس افراطی, حساسیت	arachnophobia
phon(o)-	صدا	phonograph, symphony
phos-	مربوط به نور یا ویژگی‌های شیمیایی آن	Phosphene
phot(o)-	مربوط به نور	Photopathy
phren(i)-, phren(o)-, phrenico	ذهن, دیافراگم	Phrenic nerve, schizophrenia, diaphragm
phyt-	رشد کردن	hydrophyte
piri-	جفت	Piriformis muscle
-plasia	تشکیل, رشد	Achondroplasia
-plasty	ترمیم به روش جراحی, بازسازی	rhinoplasty
-plegia	فلج	paraplegia
pleio-	بیشتر, بیش از حد, چندین	pleiomorphism
pleur(o)-, pleur(a)	اشاره به دنده ها	Pleurogenous
-plexy	تشنج یا سکته مغزی	Cataplexy
pneum(o)-	مربوط به ریه ها	Pneumonocyte, Pneumonia
pneumat(o)-	هوا, ریه
pod-, -pod-, -pus	مربوط به پا	Podiatry
-poiesis	تولید	hematopoiesis
polio-	خاکستری, ماده خاکستری	Poliomyelitis
poly-	پیشوند جمع	Polymyositis
por(o)-	سوراخ
porphyr(o)-	ارغوانی	Porphyroblast
post-	پشت, پس	Postoperation, Postmortem
pre-	از پیش از, قبل	Premature birth
presby(o)-	سالخوردگی	Presbyopia
prim-	نخستین, مهمترین	Primary
pro-	پیش از, قبل از	Procephalic
proct(o)-	مقعد, راست روده	proctology
prosop(o)-	صورت	Prosopagnosia
prot(o)-	نخستین, مهمترین	Protoneuron
pseud(o)-	کاذب, دروغین	Pseudoephedrine
psych(e)-, psych(o)	ذهنی	Psychology, psychiatry
pterygo-	مربوط به بال	Lateral pterygoid plate
psor-	خارش	Psoriasis
-ptosis	افتادگی, پرولاپس	Apoptosis, nephroptosis
-ptysis	تف کردن	hemoptysis
pulmon-, pulmo-	مربوط به ریه ها	pulmonary
pyel(o)-	لگن	Pyelonephritis
pykno-	کلفت یا ضخیم شدن	Pyknosis
py(o)-	چرک	Pyometra
pyr(o)-	تب	Antipyretic

Q

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
quadr(i)-	چهار	quadriceps

R

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
radio-	اشعه	radiowave
re-	مجدد, دوباره	relapse
rect(o)-	رکتوم, راست روده
ren(o)-	مربوط به کلیه	renal
reticul(o)-	شبکه ای, توری	reticulocyte
retro-	به سمت عقب, پشت	retroversion, retroverted
rhabd(o)-	میله‌ای شکل, مخطط	rhabdomyolysis
rhachi(o)-	ستون مهره ها	rachial, rachialgia, rachidian, rachiopathy
rhin(o)-	مربوط به بینی	rhinoceros, rhinoplasty
rhod(o)-	سرخ رنگ	rhodophyte
-rrhage	انفجاری, ناگهانی	Hemorrhage
-rrhagia	خونروی سریع	menorrhagia
-rrhaphy	بخیه زدن
-rrhea (AmE)	روان بودن, ترشح	Galactorrhea, Diarrhea
-rrhexis	پارگی	Karyorrhexis
-rrhoea (BrE)	روان بودن, ترشح	diarrhoea
rubr(o)-	مربوط به هسته قرمز مغز	Rubrospinal
-rupt	پارگی, ترکیدگی	Erupt, Interrupt

S

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
salping(o)-	مربوط به لوله‌ها (مثلاً لوله‌های فالوپ)	Salpingectomy, salpingopharyngeus muscle
sangui-, sanguine-	مربوط به خون	Sanguine
sarco-	عضلانی, گوشتی	sarcoma
schist(o)-	شیار, شکاف	schistocyte
schiz(o)-	شکافدار یا دارای دو وجه	Schizophrenia
scler(o)-	سخت	Scleroderma
-sclerosis	سخت شدن	Atherosclerosis, multiple sclerosis
scoli(o)-	پیچ خورده	scoliosis
-scope	ابزار مشاهده	stethoscope
-scopy	استفاده از ابزار برای دیدن	endoscopy
scoto-	تیرگی	scotopic vision
semi-	نصف, بخشی از	semiconscious
sial(o)-	بزاق, غده بزاقی	sialagogue
sigmoid(o)-	سیگموئید, انحنای اس شکل	sigmoid colon
sinistr(o)-	چپ
sinus-	مربوط به سینوس	Sinusitis
sito-	غذا, غلات	Sitophobia
somat(o)-, somatico-	جسم, بدنی	somatic
-spadias	فیشر, شکاف	hypospadias, epispadias
spasmo-	اسپاسم	Spasmodic dysphonia
sperma-, spermo-, spermato-	منی, اسپرماتوزوآ	Spermatogenesis
splanchn(i)-, splanchn(o)-	احشا	splanchnology
splen(o)-	طحال	Splenectomy
spondyl(o)-	Of or pertaining to the spine, the vertebra	Spondylitis
squamos(o)-	مطبق, لایه لایه	Squamous cell
-stalsis	انقباض	Peristalsis
-stasis	توقف, ایست	Cytostasis, homeostasis
-staxis	چکه کردن, چکیدن
sten(o)-	باریک بودن	Stenography
-stenosis	باریک شدن غیرطبیعی رگ‌ها یا سایر ساختارهای لوله‌ای شکل	Restenosis, stenosis
steth(o)-	Of or pertaining to the upper chest, chest, the area above the breast and under the neck	Stethoscope
stheno-	قدرت, نیرو, توان
stom(a)	دهان
stomat(o)-	مربوط به دهان	Stomatogastric, stomatognathic system
-stomy	ایجاد دهانه یا منفذ	colostomy
sub-	زیر	subcutaneous tissue
super-	فراوان, بالاتر, عالیتر	superior vena cava
supra-	,بالایی, بالا, زیاد	supraorbital vein
sy, syl-, sym-, syn-, sys-	پسوند شباهت	Symptom, synalgia, synesthesia, syssarcosis

T

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
tachy-	سریع, سریع و نامنظم	Tachycardia
-tension, -tensive	فشار	Hypertension
tetan-	سفت, سخت	tetanus
thec-	غلاف	Intrathecal
thel-	مربوط به نیپل (نوک پستان)	Theleplasty
thely-	مربوط به زن, زنانه	Thelygenous
therap-	درمان	hydrotherapy, therapeutic
therm(o)-	گرما
thorac(i)-, thorac(o)-, thoracico-	مربوط به قفسه سینه, بخش بین گردن و پستان ها	Thorax
thromb(o)-	لخته, انعقاد خون	Thrombus, thrombocytopenia
thyr(o)-	تیروئید
thym-	احساسات, عواطف	dysthymia
-tic	پسوند نسبیت
toco-	زایمان
-tome	ابزار برش
-tomy	عمل بریدن یا قطع کردن	Gastrotomy
tono-	تون, تنش, فشار
-tony	تنش, فشار
top(o)-	موضع, موضعی	Topical anesthetic
tort(i)-	پیچ خورده	Torticollis
tox(i)-, tox(o)-, toxic(o)-	توکسین, سم	Toxoplasmosis
trache(a)-	نای	Tracheotomy
trachel(o)-	مربوط به گردن	tracheloplasty
trans-	اشاره به عبور یا حرکت از درون یا خلال چیزی	Transfusion
tri-	سه	triangle
trich(i)-, trichia, trich(o)-	اشاره به ساختارهای مویی شکل	Trichocyst
-tripsy	خرد کردن	Lithotripsy
-trophy	تغذیه, رشد	Pseudohypertrophy
tympan(o)-	پرده صماخ	Tympanocentesis

U

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
-ula, -ule	کوچک	Nodule
ultra-	فراتر از, بیشتر از
umbilic-	اشاره به ناف	Umbilical
ungui-	اشاره به ناخن, چنگال	Unguiform, Ungual
un(i)-	یک	Unilateral hearing loss
ur(o)-	اشاره به ادرار یا دستگاه ادراری	Urology
uri(c)-, urico-	اسید اوریک
urin-	اشاره به دستگاه ادراری	Uriniferous
uter(o)-	اشاره به رحم	Uterus

V

Affix	Meaning	Examples
vagin-	اشاره به واژن	Vagina
varic(o)-	تورم یا پیچ خوردگی وریدها	varicose
vas(o)-	مجرا, رگ	vasoconstriction
vasculo-	رگ
ven-	Of or pertaining to the (blood) veins, a vein (used in terms pertaining to the vascular system)	Vein, Venospasm
ventr(o)-	مربوط به معده	Ventrodorsal
ventricul(o)-	مربوط به بطن ها, هر فضای توخالی در یک اندام	Cardiac ventriculography
-version	چرخش, گردش	anteversion, retroversion
vesic(o)-	مربوط به مثانه	vesical arteries
viscer(o)-	مربوط به احشا	Viscera

X

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
xanth(o)-	زرد	Xanthopathy
xen(o)-	بیگانه, متفاوت	Xenograft
xer(o)-	خشک, بیابانی	Xerostomia
xiph-	sword	xiphoid, xiphoidalgia

Y

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
-y	پسوندی که نشان دهنده یک وضعیت یا حالت است.	Surgery

Z

وند	مفهوم	نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج
zo(o)-	حیوانی, زندگی جانوری	zoology
zym(o)-	تخمیر	enzyme, lysozyme

جستارهای وابسته

• پزشکی

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «List of medical roots, suffixes and prefixes». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴.