فیلترشکن
فیلترشکن (به انگلیسی: Internet censorship circumvention، دورزدن سانسور اینترنت ) در اصطلاح عامیانه، به مجموعهای از روشها و نرمافزارهای مختلف گفته میشود که برای عبور از سد فیلترینگ و یا دور زدن تحریم اینترنتی از آن استفاده میکنند. جستجوی کلمه فیلتر شکن و VPN (ویپیان) از پر کاربردترین و بیشترین جستجو در گوگل و سایتهای جستجو مشابه در کشور ایران را دارا می باشد. وزیر ارتباطات دولت دوازدهم از تجارت چند صد میلیاردی خرید و فروش فیلترشکن، پراکسی سرور و VPN خبر داده است که خود رقم بالایی در دنیا برای این تجارت محسوب میگردد.[1][2][3]
به دلیل گستردگی فیلترینگ و سانسور اینترنت در ایران، بسیاری از کاربران ایرانی از این روشها و نرمافزارها بهعلت سانسور اینترنت بهره میگیرند. البته فیلترشکنها میتوانند کاربرد امنیتی نیز داشته باشند، یعنی با عوضکردن پروتکل اینترنت فرد مورد نظر، از هکشدن او جلوگیری میکند. فیلترشکن یا وی پی ان مناسب میتواند با رمزنگاری اطلاعات، امنیت کاربران را بالا ببرند.[4] هنگام استفاده از اینترنت محلکار یا اینترنتعمومی (مانند وای-فای رایگان) افراد دیگر میتوانند فعالیتهای کاربران را مشاهده کنند و از اطلاعات آنها به روشهای گوناگون استفاده شود.[5] حتی اغلب شرکتهای ارائه دهنده خدمات اینترنت بهصورت قانونی میتوانند برای اهداف متفاوت، از اطلاعاتشخصی کاربران خود بهره ببرند.[6] فیلترشکن یا وی پی ان (VPN) مناسب کاربران را از این تهدیدها و خطرات، محافظت و مراقبت میکند.[6][7][8]
فیلتر سایت در ایران را تنها کشور دانست که حتی شبکههای اجتماعی و پیام رسان نظیر فِیسبوک ،توییتر، وایبر و... فیلتر می باشند. دولت ایران در طی سال ١٣٩٢ قدم را فراتر گذاشت و سرویس ارسال ایمیل گوگل یعنی جیمِیل را نیز فیلتر کرد. که با اعتراضات در فضای مجازی و شکایت سرویس جیمیل باز شد.[9][10] همچنین در سال ١٣۹۹ سایت کوتاهکننده لینک بیتلی (Bitly) فیلتر شد.[11]
سازمان گزارشگران بدون مرز ایران را بهدلیل سانسور گستردهٔ اینترنت در ردهٔ ۱۳ کشور دشمن اینترنت آزاد دستهبندی کردهاست.[12][3]
عبور از تحریم اینترنت

از کاربرد دیگر فیلترشکنها و ویپیان (VPN) گذر از تحریمهای اینترنتی برخی از کشورها میباشد.[13]
با دستور نهاد دفتر سرمایه خارجی آمریکا تعدادی از سایتها مانند اسلک، اپ استور، کال آو دیوتی و سرویسهای وب آمازون برای کاربران ایرانی مسدود شد.[14][15][16]

به همین دلیل برخی از کاربران ایرانی برای دسترسی به وبسایتهای تحریم شده، از ویپیان (VPN) و فیلترشکنها بهره میگیرند.[15][16]
روشها
روشهای متعددی برای عبور از فیلترینگ وجود دارند. از ساده تا پیچیده، البته همه این روشها کار نخواهند کرد تا بتوانید همه فیلترها را دور بزنید.
تور
سامانه تور پیادهسازیای از روش مسیریابی پیازی است که در آن اطلاعات رمزنگاری میشوند و از داخل شبکهای از سامانهها که به وسیلهٔ کاربران داوطلب در نقاط مختلف جهان راهاندازی شده است، عبور داده میشوند. [17]
شبکهٔ خصوصی مجازی (VPN)
با استفاده از شبکهٔ خصوصی مجازی، کاربرانی که در شرایط سانسور اینترنت هستند میتوانند با یک اتصال امن به اینترنت کشور دیگری که محدودیتهای فیلترینگ را ندارد از آن عبور کنند. تفاوت وی پی ان و پروکسی در این است که پروکسی از طریق یک واسطه در کشور خارجی به اینترنت وصل میشود و در وی پی ان دادههایی که تبادل میشوند رمزنگاری میشوند.
نرمافزارها
نام |
نوع |
توسعهدهنده |
هزینه |
وبگاه |
توضیحات | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
الکاسیر[18] | پروکسی HTTP | روزنامهنگار یمنی، Walid al-Saqaf | رایگان | www.alkasir.com | |||
Anonymizer[19] | پروکسی HTTP | Anonymizer, Inc. | پولی | www.anonymizer.com/ | |||
CGIProxy[20] | پروکسی HTTP | James Marshall | رایگان | www.jmarshall.com/ | |||
Flash proxy[21] | پروکسی HTTP | دانشگاه استنفورد | رایگان | crypto | |||
فریگیت[22] | پروکسی HTTP | Dynamic Internet Technology, Inc. | رایگان | www.dit-inc.us | از تعدادی پراکسی باز برای ایجاد دسترسی به وبسایتهای فیلترشدهاستفاده میکند | ||
freenet[23] | peer-to-peer | Ian Clarke | رایگان | freenetproject.org | |||
پروژه اینترنت مخفی[24] | re-routing | I2P Project | رایگان | geti2p.net | |||
Java Anon Proxy[25] | re-routing (fixed) | Jondos GmbH | رایگان و پولی | anonymous-proxy-servers.net | |||
سایفون[26][27] | پروکسی CGI | Psiphon, Inc. | رایگان | psiphon.ca | |||
Proxify[28] | پروکسی HTTP | UpsideOut, Inc. | رایگان و پولی | proxify.com/ | سرویس رمز شده و عمومی تحت وب | ||
StupidCensorship [29] | پروکسی HTTP | Peacefire | رایگان | stupidcensorship.com/ | سرویس رمز شده و عمومی تحت وب | ||
تور (سامانه نرمافزاری)[30] | re-routing (تصادفی) | The Tor Project | رایگان | www.torproject.org |
| ||
التراسرف[31] | پروکسی HTTP | Ultrareach Internet Corporation | رایگان | www.ultrasurf.us/ | |||
شادوساکس[32] | پروکسی ساکس ۵ | Zebra vpn, Inc. | رایگان | https://zebravpn.com/ | |||
لنترن | همتا به همتا | brave new software | رایگان | getlantern.org/ |
خطر احتمالی استفاده

بخشی از مجموعهای دربارهٔ |
سانسور |
---|
![]() |
برپایهٔ رسانهها |
|
روشها |
|
زمینهها |
|
بر پایهٔ کشور |
|
برخی از روشها و نرمافزارهایی که برای عبور از فیلترینگ و سانسور اینترنت وجود دارند قابل اعتماد هستند، و تعداد زیادی از آنها را میتوان بدون نگرانی استفاده کرد.[33][34] اما در این بین برخی از نرمافزارهای با امنیت کم، ممکن است خطراتی برای کاربران استفادهکننده در پی داشته باشند. برای مطمئنشدن از امنیت آنها می توان از شرکت یا فرد تولیدکننده فیلترشکن و نرمافزار مورد استفاده، گواهی های امنیتی و رمزنگاری مورد استفاده را درخواست کنید.[35] بعضی فیلترشکنها ممکن است حاوی بدافزار، ردیابی کاربران، دسترسی شرکتهای شخص ثالث به دادههای کاربران، دزدی پهنای باند، ربودن مرورگر و نشت داده هستند که ممکن است از جمله این خطرات میباشند.[13][36][37]
مجله آنلاین TechCrunch اولین مرجعی بود که متوجه پاک شدن Onavo از گوگلپلی شده بود. در حال حاضر این برنامه بر روی دستگاه کاربران فعلی به حیات خود ادامه می دهد؛ اما انتظار میرود در طول زمان به کلی تعطیل شود.
در پاسخ به وبسایت Gizmodo برای شفاف سازی بیشتر این مسئله یکی از سخن گویان شرکت فیسبوک اعلام داشت: ” تحقیقات بازاری به تولید محصولات بهتر برای مشتریان کمک میکند. در حال حاضر سعی بر روی پیاده سازی یک مدل تحقیقاتی پاداش محور هستیم که به این معناست که برنامه Onavo به زودی تعطیل خواهد شد.”
مانند هر سرویس VPN دیگری، Onavo Protect به وسیله تغییر مسیر فعالیت وبگردی کاربران در یک سرور شخص ثالث، آدرس IP و موقعیت مکانی آنها را از دید ردیاب ها مخفی نگه می دارد. کاربران ممکن است از این طریق اطلاعات شخصی خود را از شرکتی مانند Camcast دور نگه داشته باشند، اما این را فراموش کرده اند که در مقابل، دسترسی اختصاصی به فعالیت های وبگردی خود را به یکی از بزرگترین (و بدنام ترین) شرکت های فناوری داده محور سپرده اند.
جستارهای وابسته
پانویس
- «خبرگزاری فارس - انتقاد وزیر ارتباطات از تجارت چند صد میلیاردی خرید و فروش فیلترشکنها». خبرگزاری فارس. ۲۰۱۹-۰۹-۰۲. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۹-۰۸.
- "How to help #KeepItOn in Iran". Access Now. 2018-01-10. Retrieved 2020-11-20.
- Boom, Daniel Van. "Iran's internet freedom is on life support". CNET. Retrieved 2020-08-02.
- March 2020, Adam Marshall 31. "5 reasons why VPN services are so essential right now". TechRadar. Retrieved 2020-11-29.
- «Why use a VPN: The advantages and benefits you should know about». Android Authority (به انگلیسی). ۲۰۲۰-۱۰-۱۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۹.
- Vaughan-Nichols, Steven J. "How to use a VPN to protect your internet privacy". ZDNet. Retrieved 2020-11-21.
- Hautala, Laura. "A VPN can protect your online privacy. But there's a catch". CNET. Retrieved 2020-11-21.
- «Tag: virtual private networks». TechCrunch (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۳.
- «فیلترینگ». زومیت. بایگانیشده از اصلی در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۹. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۹-۰۷.
- "What You Need to Know about Internet Censorship in Iran". Centre for International Governance Innovation. Retrieved 2020-11-20.
- «سایت بیتلی (bitly) فیلتر شد». زومیت. ۲۰۲۰-۱۰-۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
- "مقالهٔ گاردین در مورد سانسور اینترنت در ایران". وبگاه. Retrieved ۱۲ فوریه، ۲۰۱۱. Check date values in:
|تاریخ بازدید=
(help) - "Free VPN Guide 2018". وبگاه. Retrieved 2018 05 May. Check date values in:
|تاریخ بازدید=
(help) - Motamedi, Maziar. "Locked out: Why is Amazon blocking Iranians from its services?". www.aljazeera.com. Retrieved 2021-04-12.
- Brandom, Russell (2018-12-20). "Slack is banning some users with links to Iran even if they've left the country". The Verge. Retrieved 2021-04-12.
- Kastrenakes, Jacob (2018-03-15). "Apple appears to have totally cut off Iran from the App Store". The Verge. Retrieved 2021-04-12.
- Dixon, Lucas; Ristenpart, Thomas; Shrimpton, Thomas (2016-11). "Network Traffic Obfuscation and Automated Internet Censorship". IEEE Security Privacy. 14 (6): 43–53. doi:10.1109/MSP.2016.121. ISSN 1558-4046. Check date values in:
|date=
(help) - "About alkasir" بایگانیشده در ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine, alkasir.com, accessed 16 September 2011
- www.anonymizer.com/, Anonymizer, Inc. , accessed 16 September 2011
- CGIProxy", James Marshall, accessed 17 September 2011
- "Flash proxies", Applied Crypto Group in the Computer Science Department at Stanford University, accessed 21 March 2013
- "About D.I.T." بایگانیشده در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine, Dynamic Internet Technology, accessed 16 September 2011
- "What is freenet?" بایگانیشده در ۱۶ سپتامبر ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine, The freenet Project, accessed 16 September 2011
- "I2P Anonymous Network", I2P Project, accessed 16 September 2011
- "Revocable Anonymity" بایگانیشده در ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine, Stefan Köpsell, Rolf Wendolsky, Hannes Federrath, in Proc. Emerging Trends in Information and Communication Security: International Conference, Günter Müller (Ed.), ETRICS 2006, Freiburg, Germany, 6–9 June 2006, LNCS 3995, Springer-Verlag, Heidelberg 2006, pp.206-220
- "About Psiphon", Psiphon, Inc. , 4 April 2011
- "Psiphon Content Delivery Software", Launchpad, accessed 16 September 2011
- "About Proxify", UpsideOut, Inc. , accessed 17 September 2011
- About StupidCensorship.com, Peacefire, accessed 17 September 2011
- "Tor: Overview" بایگانیشده در ۶ ژوئن ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine, The Tor Project, Inc. , accessed 16 September 2011
- "About UltraReach", Ultrareach Internet Corp. , accessed 16 September 2011
- Amiri، Kevin Amiri, Saber. «ZebraVPN». ZebraVPN. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
- Das، Abhilekh (۲۰۱۸-۰۳-۰۶). «Should I Use Free VPN Services? Is A Free VPN Safe To Use?». Fossbytes (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۸-۰۸.
- «Can free VPN be trusted? Is it safe to use a free VPN?». Windows Report | Error-free Tech Life (به انگلیسی). ۲۰۲۰-۰۷-۲۹. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۸-۰۸.
- «Are VPNs Safe To Use? – Safe VPNs Rated | Tech.co 2020». Tech.co (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۸-۰۸.
- «دربارهٔ فیلتر شکن رایگان و خطرات آن». وبگاه. دریافتشده در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۷.
- فیلتر شکن چه مشکلاتی را برای کاربر ایجاد میکند؟