فیلیپ چهارم، پادشاه فرانسه
فیلیپ چهارم یا فیلیپ زیبا (به فرانسوی: Philippe IV le Bel) (زاده ۱۲۶۸ - مرگ ۲۹ نوامبر ۱۳۱۴)، پادشاه فرانسه از ۱۲۸۵ تا زمان مرگش بود. وی همچنین پس از ازدواج با جوآن یکم ناوار توانست از سال ۱۲۸۴ تا ۱۳۰۵ با عنوان فیلیپ یکم به پادشاهی ناوار نیز برسد. با این حال وی به دلیل زیبایی و خوش‌رویی با عنوان له‌بِل(le Bel) و به دلیل اقتدار و صلبی که داشت با عنوان و لقب پادشاه آهنین نیز شناخته می‌شود.
| فیلیپ چهارم | |
|---|---|
 مینیاتور فیلیپ از سال ۱۳۱۵ | |
| پادشاه فرانسه | |
| سلطنت | ۵ اکتبر ۱۲۸۵ – ۲۹ نوامبر ۱۳۱۴ |
| فرانسه | ۶ ژانویه ۱۲۸۶، کلیسای جامع رنس |
| پیشین | فیلیپ سوم فرانسه |
| جانشین | لوئی دهم |
| پادشاه ناوار | |
| سلطنت | ۱۶ اوت ۱۲۸۴ – ۴ آوریل ۱۳۰۵ |
| پیشین | جوآن یکم |
| جانشین | لوئی دهم |
| هم‌نشین | جوآن یکم |
| زاده | ۸ آوریل – ژوئن ۱۲۶۸ کاخ فونتن‌بلو، فرانسه |
| درگذشته | ۲۹ نوامبر ۱۳۱۴ (سن ۴۶) فونتن‌بلو، فرانسه |
| آرامگاه | ۳ دسامبر ۱۳۱۴ |
| همسر(ان) | جوآن یکم، ملکه ناوار (ازدواج. ۱۲۸۴، مرگ ۱۳۰۵) |
| فرزند(ان) دیگر فرزندان … | |
| خاندان | دودمان کاپه |
| پدر | فیلیپ سوم فرانسه |
| مادر | ایزابلا آراگون |
زندگی‌نامه
وی از خاندان کاپتی‌ها و پسر فیلیپ سوم فرانسه از همسرش ایزابل آراگونی بود. وی از آنجا که چهره‌ای زیبا داشت در تاریخ لقب زیبا یافته‌است. فیلیپ چهارم به دلیل تعارضاتش با پاپ‌ها مشهور است. در زمان پاپ بونیفاس هشتم (Boniface VIII) او برای روحانیان نیز وضع مالیات کرد که این امر اعتراض شدید پاپ را برانگیخت. پاپ طی فرمانی روحانیان را از پرداخت مالیات به حکومتی این‌جهانی منع کرد و در تلافی آن فیلیپ نیز خروج سکه از فرانسه را ممنوع کرد و بدین ترتیب پاپ از عواید فرانسه محروم شد. مدتی بعد سربازان فیلیپ پاپ بونیفاس را حبس کردند و در سال ۱۳۰۵ فیلیپ یکی از هوادارانش بنام کلمنت پنجم را در مقام پاپی پذیرفت و او را وادار کرد در شهر آوینیون فرانسه و تحت انقیاد و نظارت وی «فیلیپ» زندگی کند. وی به دلیل نیاز به پول برای جنگ با فلاندری‌ها و انگلیسی‌ها چشم طمع به دارایی‌های شوالیه‌های معبد دوخت و استاد اعظم، ژاک دو موله (به فرانسوی: Jacques de Molay) از شوالیه‌های معبد را دستگیر کرد و پاپ را در فشار گذاشت تا آنها را سرکوب کند.
جنگ مهمیزهای زرین در نزدیکی کورتره که سپاهی در برگیرنده دوهزار و پانصد شهسوار و شوالیه و چهار هزار سرباز پیاده که برای سرکوبی شورش فلاندرها گسیل شده بود به شکست انجامید و پادشاه را بسیار شرمنده کرد. این سرشکستگی سپاهی که در جنگ‌های صلیبی همراهی داشت می‌توانست به کافر خواندن شاه بینجامد، ولی فیلیپ از نفوذش بر پاپ کلمنت پنجم در این مورد سود برد. چندی پس از آن هم شوالیه‌ها را بازداشت و دچار دادگاه‌های مذهبی کرد. سرنوشت دارایی‌ها و اندوخته‌های شهسوارانی که در جنگ‌های صلیبی پیکار کردند نیز در هاله‌ای از ابهام است، گویا دسته‌ای از اینان در روزگار فیلیپ که می‌خواسته دارایی‌هایشان رابه دست بیاورد از دست وی گریخته و خود را به اسکاتلند رسانده‌اند. واپسین شهسوار نامی جنگ‌های صلیبی ژاک دوموله نام داشت که وی را در پاریس به چوبی بستند و به آتش کشیدند. تاریخ نگاران گفته‌اند که او در میان گدازه‌های آتش پاپ و فیلیپ چهارم را نفرین کرده و آنها را تا یک سال دیگر به پیش خداوند فراخوانده بود. گویا یک سال پس از آن نیز فیلیپ و پاپ کلمنت پنجم مردند. فیلیپ چهارم در هنگام شکار دچار حادثه شد و درگذشت. وی را در سن‌دنی به خاک سپردند. پس از وی لوئی دهم به پادشاهی رسید.
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Philip IV of France». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۲ ژانویه ۲۰۲۰.
پیوند به بیرون
پادشاهان دودمان کاپت فرانسه (۹۸۷ میلادی - ۱۳۲۸ میلادی) | ||
|---|---|---|
هوگو کاپه - روبر دوم - آنری یکم - فیلیپ یکم - لوئی ششم - لوئی هفتم - فیلیپ دوم - لوئی هشتم - لوئی نهم - فیلیپ سوم - فیلیپ چهارم - لویی دهم - فیلیپ پنجم - شارل چهارم - ژان یکم | .svg.png.webp) | |
پادشاهان فرانسه | ||
|---|---|---|
| فرانک خاوری (۸۴۳–۹۱۸) |
|  |
| کارولنژی (۹۶۲–۱۸۰۶) | ||
| کاپت (۱۳۲۸–۹۸۷) |
| |
| دودمان والوآ (–۱۳۲۸) | ||
| والوآ-اورلئان (۱۵۱۵–۱۴۹۸) |
| |
| والوآ- (۱۵۸۹–۱۵۱۵) |
| |
| دودمان بوربون (۱۷۹۲–۱۵۸۹) |
| |
| دودمان بناپارت (۱۸۱۴–۱۸۰۴) |
| |
| دودمان بوربون (۱۸۱۵–۱۸۱۴) |
| |
| دودمان بناپارت (۱۸۱۵) |
| |
| دودمان بوربون (–۱۸۱۵) |
| |
| دودمان اورلئان (۱۸۴۸–۱۸۳۰) |
| |
| دودمان بناپارت (۱۸۷۰–۱۸۵۲) |
| |