قلعه‌نو (کلات)
قلعه‌نو (کلات)، روستایی از توابع بخش زاوین شهرستان کلات در استان خراسان رضوی ایران است. این روستا در ۴۵ کیلومتر جاده کلات به مشهد قرار دارد. [1]
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | خراسان رضوی |
| شهرستان | کلات |
| بخش | بخش زاوین |
| دهستان | زاوین |
| نام محلی | قلعه نو/QALE NO نام دیگر=ینی قله/YENI QALA |
| سال بنیاد | ۱۰۵۰ش. |
| مردم | |
| جمعیت | ۱٬۱۶۸ نفر |
پیشینه
نام
قلعه نو به انگلیسی/QALE NO به لاتین کوردی , "GELÊ NÛ" نام روستا از دو کلمه قلعه و نو ساخته شده در مورد کلمه قلعه دو نظر وجود دارد: 1) قلعه در زبان فارسی به معنای دژ و بارو ست که با این وجود دژ نو 2)ولی طبق نام ترکی این روستا و کلمه قله/QALE که در شمال خراسان مرسوم برای نامیدن روستاست قله نو/QALE NO یا همان روستای تاز که از سال ساختش مشخص است ایمی درست ترست. " قله در واقع کلمه کوردی کرمانجی ست که از گل/GAL( لاتین کرمانجی/GEL ) به معنی جمعیت که در فارسی گ به ق تبدیل که تلفظ اصلی این کلمه که کوردهای خراسان درست تلفظ میکنن ما بین ک و گ ست و پس وند ه/E ساخته شده‌است "
نژاد
عمده این روستا از نژاد ( ترک ) و ( کورد کرمانج ) هستن ترکها ترکهای این منطقه از روستای مجاور ( آقداش ) هستن که در زبان کوردی روستای قلعه نو به آن‌ها کرکز/QERQEZ گفته میشه که با توجه به نبود این اسم در میان خود و دیگر اقوام منطقه احتمال میرود به خاطر شباهت شکل صورت و زبان مشترک با اقوام ( چرکس ) به کوردی چرکز/ÇERKEZ در آناتولی میانه که زادگاه کوردهای این روستاست این نام هم از همان جا گرفته شده و به قدمی‌ترین و نزدیک‌ترین اقوام و داده شده, و ترکها , بومی گذشته کلات بوده‌اند که از آسیای میانه هم چند اقوام به این منطقه خلوت و امن کوهستانی پناه آورده و در این قوم حل شدن. کوردها کوردهای کورمانج این منطقه با توجه به شندیده‌های بزرگان روستا از اشیره شیخان/şeyxan که از اشیرههای دیگری چون رشوانی/reşo مهاجر پزیر بوده‌است تشکیل شده که با کمی تحقیق متوجه تفاوت‌های چندین کلمه با کرمانجهای همان منطقه و خراسان میشویم که اصالت زبان را به منطقه روژآو ( Rojavaya Kurdistanê ) کوردستان یا ( کوردستان سوریه ) می‌توان نسبت داد که البته ریشه اشیره شیخان از رشته کوههای شیخان عراق که نسبی ( ایزدی ) دارن شروع می‌شود.
مالکین اصلی قلعه نو
هر چنده زمین و برای شخص نیست و متعلق به همه انسان‌های کره خاکیست و نسل حاضر با این موضوع غریبه‌اند ولی هنوز می‌شود از بافت ساختمانی روستا دو روستا دید ( ولی خان ) و ( قلعه نو ) , گرچه حالا دارای یک نام هست ولی هنوز بزرگانش تعلق غیرت خاصی نسبت به حریم خود دارن . بنا به گفته‌های روستا زمین اصلی قلعه نو قبل از ورود کوردها متعلق به ( آقداشی )ها بوده که بعد از تصاحب بین دو قوم نزایی صورت میگیره که با پیوندهای بین قبیله‌ای و اسکان عده‌ای از آقداشی‌ها تا اندازه‌ای فروکش می‌کند.
جمعیت
این روستا در دهستان زاوین قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱٬۱۶۸ نفر (۳۱۲خانوار) بوده‌است.
منابع
- «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.