لوب گیجگاهی
لوب گیجگاهی یکی از چهار لوب اصلی قشر مخ در پستانداران است. لوب گیجگاهی در زیر شکاف جانبی ( به انگلیسی : Lateral_sulcus) در هر دو نیمکره ی مغز پستانداران قرار دارد.[3] لوب گیجگاهی مرکز پردازش اطلاعات حس شنوایی است و همچنین در پردازش ورودی حسی به معانی مشتق شده برای حفظ حافظه بصری به شیوه ی مناسب، درک زبان و وابستگی های عواطف نقش دارد.[4] گیجگاه به شقیقه ی سر اشاره دارد.
لوب گیجگاهی | |
---|---|
لبهای مغز انسان (لب گیجگاهی به رنگ سبز است) | |
![]() بخشی از مغز که نشاندهنده سطح بالایی لب گیجگاهی است. | |
جزئیات | |
بخشی از | مخ |
سرخرگ | سرخرگ مغزی میانی[1]:16 سرخرگ مغزی پسین[1]:26 |
سیاهرگ | [1]:16 سیاهرگ آناستوموتیک پایینی[2] |
شناسهها | |
لاتین | Lobus temporalis |
MeSH | D013702 |
نورونیمز | 125 |
شناسه نورولکس | birnlex_1160 |
TA98 | A14.1.09.136 |
TA2 | 5488 |
FMA | 61825 |
ذخیره حافظه جدید، پردازش اطلاعات حواس شنوایی و بویایی ، درک زبان و سازماندهی از کارکردهای این لخته از مغز هستند.
گاه در برخی افراد در مورد بدبویی دهان، توهم بویایی پیش میآید. این توهم که معمولاً کوتاهمدت است به ندرت نشانهای از صرع لوب گیجگاهی مغز است.[5]
ساختار
لوب گیجگاهی از ساختارهایی تشکیل شده است که برای حافظه آشکار یا بلند مدت بسیار حیاتی است. حافظه آشکار (تفکیکی) یا صریح، حافظه ای آگاهانه است که به حافظه معنایی (واقعیت ها) و حافظه رویدادی (وقایع) تقسیم می شود[4]:194. ساختار های میانی لوب گیجگاهی که برای حافظه طولانی مدت مهم هستند که شامل هیپوکامپ، همراه با ساختار هیپوکمپ در مجاور آن که شامل پریرینال، پاراهیپوکامپ و نئوکورتیکال داخل رحمی است[4]:196. هیپوکامپ برای شکل گیری حافظه بسیار مهم است، و در حال حاضر این فرضیه که قشر گیجگاهی میانی مجاور برای ذخیره سازی حافظه بسیار مهم است، مطرح شده است[4]:21. قشر پیشپیشانی و قشر های بصری نیز در حافظه صریح دخیل هستند[4]:21.
تحقیقات نشان داده اند که ضایعات در هیپوکامپ میمون ها باعث اختلال های محدود در عملکرد می شود، در حالی که ضایعات گسترده که شامل هیپوکامپ و گیجگاه میانی است، منجر به اختلال شدید می شود.[6]
عملکرد
خاطرات بصری
لوب گیجگاهی با هیپوکامپ ارتباط برقرار می کند و نقش مهمی در شکل گیری حافظه بلندمدت صریح که توسط آمیگدال ساخته شده است دارد[4]:349.
شنوایی
مناطق شنوایی مجاور در قسمتهای فوقانی ، خلفی و جانبی لوب های گیجگاهی در پردازش شنوایی سطح بالا نقش دارند. لوب گیجگاهی در درک شنوایی اولیه مانند شنیدن نقش دارد و قشر شنوایی را در خود نگه می دارد[7]. قشر شنوایی اولیه اطلاعات حسی را از گوش ها دریافت می کند و مناطق ثانویه اطلاعات را به واحدهای معنی دار مانند گفتار و کلمات پردازش می کنند[7]. شکنج گیجگاهی فوقانی ( به انگلیسی : Superior temporal gyrus ) مغز شامل منطقه ای (در شکاف جانبی) می شود که در آن سیگنال های شنوایی از حلزون گوش اول به مغز می رسد و توسط قشر شنوایی اولیه در لوب گیجگاهی چپ پردازش می شوند.
بینایی
مناطق وابسته به بینایی در لوب گیجگاهی معانی محرک های دیداری را تفسیر می کنند و شناخت اشیا را تثبیت می کنند. بنظر می رسد قسمت شکمی از قشر های گیجگاهی به در پردازش بصری سطح بالا از محرکهای پیچیده مانند چهره ها (شکنج دوکیشکل) و صحنه ها (شکنج مغز پاراهیپوکتمپ)دخیل است. قسمتهای جلویی این مسیر ventral برای پردازش بینایی در ادراک و شناخت شیء نقش دارند[7].

تشخیص زبان
لوب گیجگاهی قشر اصلی شنوایی را دارا می باشد، که برای پردازش معانی در گفتار و دیدار انسان ها مهم است. ناحیه ورنیکه، که منطقه بین لوب های گیجگاهی و جفتی را در بر می گیرد، در درک گفتار نقش اساسی دارد. (در کنار هم با بروکا ، لوب فرونتال است)[8]. کارکردهای لوب تمپورال چپ محدود به درک سطح پایین نیست بلکه به ادراک، نامگذاری و حافظه کلامی نیز گسترش می یابد.[9]
خاطرات جدید
تصور می شود که لوب های گیجگاهی میانی (در نزدیکی صفحه ساژیتال) در رمزگذاری حافظه بلند مدت اعلانی دخیل هستند[4]:194–199. لوب گیجگاهی میانی شامل هیپوکامپ می شود، که برای ذخیره حافظه حیاتی هستند، بنابراین آسیب به این ناحیه می تواند باعث زیان دیدن در تشکیل خاطره ی جدید می شود و مسبب فراموشی انتروگرید دائمی یا موقت می شود.[4]:194–199
منابع
- Starr, Philip A.; Barbaro, Nicholas M.; Larson, Paul S. (30 November 2008). Neurosurgical Operative Atlas: Functional Neurosurgery. Thieme. pp. 16, 26. ISBN 9781588903990.
- Sekhar, Laligam N.; de Oliveira, Evandro (1999). Cranial Microsurgery: Approaches and Techniques. Thieme. p. 432. ISBN 9780865776982.
- "Temporal Lobe". Langbrain. Rice University. Retrieved 2 January 2011.
- Smith; Kosslyn (2007). Cognitive Psychology: Mind and Brain. New Jersey: Prentice Hall. pp. 21, 194–199, 349.
- «پایگاه دندانپزشکی ایرانیان». بایگانیشده از اصلی در ۱۰ نوامبر ۲۰۰۷. دریافتشده در ۲ مه ۲۰۰۸.
- Squire, LR; Stark, CE; Clark, RE (2004). "The medial temporal lobe" (PDF). Annual Review of Neuroscience. 27: 279–306. doi:10.1146/annurev.neuro.27.070203.144130. PMID 15217334.
- Schacter, Daniel L.; Gilbert, Daniel T.; Wegner, Daniel M. (2010). Psychology (2nd ed.). New York: Worth Publishers. ISBN 9781429237192.
- Hickok, Gregory; Poeppel, David (May 2007). "The Cortical Organization of Speech Processing". Nature Reviews Neuroscience. 8 (5): 393–402. doi:10.1038/nrn2113. PMID 17431404.
- Ruiz Mitjana, Laura. "Lóbulo temporal: anatomía, funciones y características" [Temporal lobe: anatomy, functions and characteristics]. MedSalud (به Spanish).