محمدرضا همزهای
محمدرضا همزهای یا فریبرز همزهای (زادهٔ ۱۳۲۸ در هرسین -)، جامعه‌شناس، پژوهشگر اجتماعی، نویسنده، مستندساز و استاد دانشگاه رازی کرمانشاه است. وی عضو انجمن ایران‌شناسان اروپا و نیز از نویسندگان دانشنامه ایرانیکا است.[1][2]
محمدرضا همزهای | |
|---|---|
| زاده | ۱۳۲۸ هرسین |
| محل زندگی | کرمانشاه |
| پیشه | نویسنده، مردم‌شناس، مترجم و استاد دانشگاه |
| ملیت | ایرانی |
زندگی
محمدرضا همزهای در سال ۱۳۲۴ در هرسین در استان کرمانشاه به دنیا آمد. تا سال ۱۳۵۰خورشیدی- تحصیلات ابتدایی و متوسطه در شهرهای کرمانشاه و تهران به پایان رساند. در دوران متوسطه مدتی به عنوان حسابدار مشغول به کار شد. در سال ۱۳۵۰ برای خدمت وظیفه به نیروهای ویژهٔ هوابرد- تهران پیوست و در سال ۱۳۵۳ در شرکت اتومبیل سازی جنرال موتورز ایران در تهران به عنوان حسابدارمشغول به کار شد. سپس به هندوستان رفت و در سال ۱۳۵۷ از دانشگاه پونا لیسانس اقتصاد دریافت کرد. وی پس از آن مدتی در فرانسه زندگی کرد، اما دوباره به هندوستان بازگشت و در سال ۱۳۵۹ فوق لیسانس خود را در رشته جامعه‌شناسی از دانشگاه پونا دریافت کرد. همزهای از آن تاریخ به آلمان رفت و تا سال ۱۳۶۵ در آنجا مشغول به پژوهش و مطالعه شد. وی اولین مدرک دکترای خود را از دانشگاه پونا با رساله‌ای دربارهٔ جامعه‌شناسی ادیان «جنبشهای اجتماعی هزاره‌گرا» دریافت کرد. در سال‌های ۱۹۸۶ تا ۱۹۸۹ میلادی- پژوهش میانرشتهای در دانشکدهٔ جامعه‌شناسی و علوم اجتماعی دانشگاه آوگسبورک (آلمان) با رسالهٔ دکترای درباره‌ی؛ بررسی جامعه‌شناختی و تاریخی کردان یارسان انجام داد و دومین مدرک دکترا را از این دانشگاه دریافت نمود. سپس برای ادامه تحصیل به آلمان بازگشت و با ارائه رساله‌ای دربارهٔ کشورهای در حال رشد کره جنوبی، ایران و آرژانتین مدرک فوق دکترای خود را در رشته توسعه بین‌الملل از دانشگاه کاسل آلمان دریافت کرد. همزهای همچنین در سال‌های ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۸ میلادی پژوهشی میان رشته‌ای و مقایسه‌ای دربارهٔ فعالیت‌های اقتصادی در پیوند با هویت گروهی (نمونه‌ها از تاریخ و ساختار هویتی کولیان مشرق زمین) در رابطه با «پیوندهای موجود میان اقتصاد و هویت گروهی» انجام داد و از دانشگاه اوزنابروک آلمان درجه پروفسوری خود را دریافت کرد.
فریبرز همزهای به زبان‌های فارسی، کردی (آشنایی به سه گویش جداگانه) عربی، انگلیسی، آلمانی و هندوستانی و اردو آشنایی دارد و آثار خود را به زبان‌های فارسی، انگلیسی، آلمانی، ترکی و کُردی نوشته‌است.[1][2]
تحصیل همزهای در زبان‌های خارجی
- ۱۳۵۳هجری خورشیدی دریافت دیپلم زبان انگلیسی از کانون تعلیماتی انجمن ایران و آمریکا، تهران
- از ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۸ میلادی- تحصیل زبان هندیوستانی (هندی/اردو) در پونا
- از ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۳ میلادی- تحصیل زبان آلمانی در انجمن فرهنگی آلمان در پونا و در دانشگاه آوگسبورگ
- ۱۹۸۳ میلادی- دریافت دیپلم زبان آلمانی از دانشگاه آوگسبورگ
فعالیت هنری
محمدرضا همزهای رمانی به نام «ورچم» به زبان فارسی نوشته‌است. از وی همچنین دفتر شعری به نام «از کوچههای خاکی سرتپه تا خاک» به چاپ رسیده‌است. وی در نگارش رمان به پست مدرنیسم توجه دارد. وی همچنین در زمینه فیلمسازی نیز دست به تجربیاتی زده‌است. فیلم وی دربارهٔ محله بوداییان هند در سال ۲۰۰۹ در دانشگاه آوگسبورگ آلمان به نمایش درآمد.
آثار
تألیف
- همزهای، فریبرز، خ‍اس‍ت‍گ‍اه خ‍ی‍زش: سرآغازی بر جامعه. ش‍ن‍اس‍ی توسعه و جنبشهای اجتماعی در ایران، وی‍راس‍ت‍ار عبدالحمید پ‍ای‍زن، کرمانشاه: نشر تاق‌ب‍س‍ت‍ان و انتشارات دانشگاه رازی، ۱۳۸۴.
- همزهای، محمدرضا (فریبرز) و عبدالحمید پاپ زن، سرآغازی بر پژوهش‌های دانش بومی و فرهنگ شفاهی غرب ایران، کرمانشاه: انتشارات دانشگاه رازی، ۱۳۸۵.
- همزهای، فریبرز، جامعه‌شناسی هویت گروهی و قومی در ایران، نمونه: گویشوران لکی، کرمانشاه: انتشارات دانشگاه رازی، ۱۳۸۵.
- همزهای، فریبرز، بررسی جامعه‌شناسی فرهنگ خوراک در ایران: در دورنمای گفتمان توسعهٔ پایدار، کرمانشاه: انتشارات دانشگاه رازی، ۱۳۸۸.
- همزهای، فریبرز، بررسی فرهنگ خوراک و هنر آشپزی مردم ایران، ۲ج، کرمانشاه: انتشارات دانشگاه رازی، ۱۳۸۹.
- همزهای، محمدرضا (فریبرز) و فاضل‌بیگی، محمدمهدی، از توسعه‌نیافتگی تا توسعهٔ پایدار، جلد اول و جلد دوم کرمانشاه: انتشارات دانشگاه رازی، ۱۳۹۰.
- همزهای، فریبرز، پژوهشی میانرشتهای در تاریخ و فرهنگ هرسین از دیدگاه توسعهٔ پایدار، کرمانشاه: انتشارات دانشگاه رازی، ۱۳۹۱.
- همزهای، فریبرز، هنر باستانی بافندگی در فرش کردی، کرمانشاه: انتشارات دانشگاه رازی، ۱۳۹۱.
- همزهای، محمدرضا (فریبرز)، رزم‌نامه: اسطوره‌های کهن زاگرس (۴ جلد)، کرمانشاه: دانشگاه رازی، چاپ اول: ۱۳۹۳.
- همزهای، محمدرضا (فریبرز)، جایگاه دانش بومی در توسعه پایدار نمونه باغداری و جنگل‌کاری در هورامان، کرمانشاه: دانشگاه رازی، چاپ اول: ۱۳۹۶.
- همزهای، محمدرضا (فریبرز)،
به زبان انگلیسی
- همزهای، محمدرضا، یارسان: بررسی جامعه شناختی، تاریخی و دینی-تاریخی یک جامعه کردی(از مجموعهٔ مطالعات اسلامی)، برلین: انتشارات ک. شوارتس، ۱۹۹۰. شابک ۹۷۸-۳-۹۲۲۹۶۸-۸۳-۲
به زبان آلمانی
- همزهای، محمدرضا، زندگی کولی‌ها در شرق: بررسی مقایسه میانرشتهای بر روی تاریخ، هویت و فعالیت‌های اقتصادی کولی‌های شرق، شرکت انتشاراتی پیتر لانگ، ۲۰۰۲. شابک ۹۷۸-۳-۶۳۱-۳۹۱۱۹-۸
ترجمه
- راب‍ی‍ن‍و، ی‍اس‍ن‍ت ل‍وی‍ی، گزارشی از بازرگانی و اجتماع شهر و ایالت کرمانشاه در سدهٔ نوزدهم میلادی، برگردان از انگلیسی، توضیح و مستندسازی تصویری محمدرضا (فریبرز) همزهای، کرمانشاه: انتشارات دانشگاه رازی، ۱۳۹۱.
ادبیات
- همزهای، فریبرز، ورچم، تهران: ۱۳۷۳ (تهران: ب‍ه‍م‍ن).
- همزهای، فریبرز، از کوچههای خاکی «سرتپه» تا خاک، تهران: ۱۳۷۰ (ب‍ی‌ج‍ا: ب‍ه‍م‍ن).
دربارهٔ محمدرضا همزهای
- رحیمی زنگنه، ابراهیم، زندگی‌نامه پروفسور محمدرضا (فریبرز) همزهای، به اهتمام ادارهٔ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه، کرمانشاه: انتشارات گلچین ادب، ۱۳۹۴.
پانویس
- همزهای، محمدرضا، جامعه‌شناسی هویت گروهی و قومی در ایران، نمونه:گویشوران لکی، انتشارات دانشگاه رازی، ۱۳۸۵، ص۴۵۳.
- راب‍ی‍ن‍و، ی‍اس‍ن‍ت ل‍وی‍ی، گزارشی از بازرگانی و اجتماع شهر و ایالت کرمانشاه در سدهٔ نوزدهم میلادی، برگردان از انگلیسی، توضیح و مستندسازی تصویری محمدرضا (فریبرز) همزهای، کرمانشاه: انتشارات دانشگاه رازی، ۱۳۹۱، ص۱۷۱.