مسعود شصتچی
مسعود شصتچی نام شخصیت اصلی سریال‌های تلویزیونی ایرانی مرد هزارچهره و مرد دوهزارچهره است که از شبکه ۳ سیما پخش شد.
| مسعود شصتچی | |
|---|---|
 مسعود شصتچی در نمایی از مجموعه مرد دوهزارچهره | |
| اولین حضور | مرد هزارچهره (۱۳۸۷) |
| آخرین حضور | مرد دوهزارچهره (۱۳۸۸) |
| ساخته شده توسط | پیمان قاسم‌خانی و مهران مدیری |
| ایفای نقش توسط | مهران مدیری |
| قسمت‌ها | ۲۶ |
| لقب | مرد هزارچهره |
| نام مستعار | دکتر سپهر جندقی (پزشک) سرهنگ محسن غفاری (پلیس) استاد طوفان (شاعر) مهران مدیری (کارگردان) کاپیتان سجاد ساجدی (خلبان) بیژن شکیبا (مربی فوتبال) |
| جنسیت | مرد |
| شغل | کارمند بایگانی اداره ثبت احوال شیراز[1] |
| همسر | سحر جندقی (نامزد) |
| ملیت | ایرانی |
| سوابق کیفری | |
| اتهام | کلاه‌برداری از طریق جعل عنوان |
| مجازات |
۶ ماه حبس تعزیری (۱۳۸۷) ۱۰ سال تبعید به برره (۹۸-۱۳۸۸) |
خلق شخصیت
شخصیت مسعود شصتچی، برداشت آزادی از شخصیت یکی از رمان‌های عزیز نسین است. پیمان قاسم‌خانی، او را آدمی که چندین بار ناخواسته در موقعیت‌های مختلف و حساس گیر می‌کند، جوگیر می‌شود و بدش نمی‌آید در آن موقعیت‌ها بماند تعریف می‌کند و می‌گوید: «اول کار وقتی این ایده را مطرح کردیم، همه خیلی خوششان آمد. مهمترین ویژگی‌اش این است که شبیه بقیه کارهای ما نیست». انتخاب نام این شخصیت با مهران مدیری بوده‌است.[2]
ویژگی‌ها
«به‌به»، «خیلی ممنونم» (معمولاً با لحن ترس و تردید) و جملاتی نظیر «لطف عالی مستدام» « بله » « معذرت میخوام » از تکیه‌کلام‌های مسعود شصتچی است. او در هنگام صحبت‌کردن دست خود را به حالت خاصی تکان می‌دهد.[3][4] او عینک ته‌استکانی به چشم می‌زند.[5] ساده‌لوحی، صداقت، جوگیری و ناتوانی در «نه گفتن» از ویژگی‌های شخصیتی شصتچی است. او وقتی می‌خواهد عصبانی شود چایی بر پای خود ریخته و کلمه مامان را فریاد می‌زند[3][6]
واکنش‌ها و بازخوردها
شصتچی در ایران به شخصیتی محبوب تبدیل شد[7] و تکیه‌کلام‌ها و حرکاتش تا مدتی توسط مردم مورد تقلید قرار می‌گرفت.[4]
اداره کل ثبت احوال استان فارس در واکنش از سازندگان شکایت کرد و خواستار دریافت خسارت ۲٫۱ میلیارد تومانی شد. «انتصاب شخصیت اصلی داستان به عنوان شخص کلاهبردار شیاد و متقلب در مجموعه ثبت احوال شیراز» و «القای سوءاستفاده از موقعیت شغلی توسط کارکنان اداره کل ثبت احوال شیراز» از دلایل و مستندات این دادخواست بود.[1]
برخی از اهالی فرهنگ و هنر نیز به «حلقه ادبی درّوس» واکنش منفی نشان داده و آن را تمسخر شعرا دانستند.[8]
با این حال نیروی انتظامی نسبت به حضور یک رئیس کلانتری اشتباهی واکنش مثبتی داشت[7] و اسماعیل احمدی‌مقدم فرمانده این نیرو از سازندگان تشکر کرد.[8]
شهروندان کشورهای کویت، قطر، بحرین و امارات متحده عربی که مرد هزارچهره را با زیرنویس عربی تماشا کرده بودند، استقبال خوبی از آن داشتند.[9] در سال ۱۳۸۸، در امارات تی‌شرت‌هایی با نام و تصاویر شصتچی تولید شد و به فروش رفت.[10]
نقد شخصیت
اغلب ناهنجاری‌هایی که در یک جامعه وجود دارد، در خانواده، در فرهنگ، در سیستم اداری و اقتصادی یک کشور، ناشی از ندانم‌کاری‌ها، جابه‌جایی، یا عدم تعادل است و سعی کرده‌ایم این عدم تعادل را در قالب کمدی یا در قالب یک شخصیت (شصتچی) بیان کنیم… این کار یک نقد ۵۰ درصدی در رابطه با انسان و تمایلاتش به قدرت، ثروت و شهرت است و ۵۰ درصد آن هم خود جامعه است.[11]
هادی معیری‌نژاد، نویسنده همشهری‌آنلاین معتقد است مدیری با نمایش این شخصیت در صدد انتقاد از رفتارهای جمعی مردم ایران و یادآوری آن‌هاست، کاری که پیشتر در شبهای برره انجام داده‌است. او شصتچی را قالبی از تمرکز خلقیات غلط ایرانیان قرار داده و با نمایش رفتارهای ناپسند او چون دورویی، تعارفات بی‌پایه و اساس، بخل، خودشیرینی و حسادت که در جامعه امروز ایران عادی تلقی می‌شوند چنین قصدی دارد.[6]
سودابه قیصری نیز آن را یک طنز انتقادی می‌داند که در آن به عدم هماهنگی بین تخصص و کارآمدی فرد و سابقه و شهرت وی، اشاره مستقیم شده‌است.[12]
منابع
- «شکایت ثبت احوال فارس از سازندگان مرد هزار چهره». الف. ۴ فروردین ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۱۳ شهریور ۱۳۹۳.
- تواضعی، جابر (۲۶ اسفند ۱۳۸۶). «یک روز در پشت صحنه زندگی مرد هزار چهره: مهران مدیری در محضر پدرخوانده». جام جم آنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۳ شهریور ۱۳۹۳.
- درستانی، مریم (۱۵ فروردین ۱۳۸۷). «دربارهٔ مرد هزار چهره به کارگردانی مهران مدیری: من اشتباهی بودم». جام جم آنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۳ شهریور ۱۳۹۳.
- حسینی، نگار (۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۳). «نگاهی به تکیه‌کلام‌های به‌یادماندنی در سریال‌های تلویزیونی». قاب کوچک. ضمیمه روزنامه جام جم (۴۳۷): ۸–۹.
- محمدتبریزی، احمد (۲۲ مهر ۱۳۹۱). «این جوگیرشدن‌ها از کجا می‌آید؟ جوگیرها از ناصرالدین شاه تا پروفایل‌های استیو جابز». جوان آنلاین. دریافت‌شده در ۱۳ شهریور ۱۳۹۳.
- معیری‌نژاد، هادی (۱۶ فروردین ۱۳۸۸). «خودمحوری آقای شصتچی». همشهری‌آنلاین. دریافت‌شده در ۱۳ شهریور ۱۳۹۳.
- «مسعود شصتچی در ۵ موقعیت جدید». روزنامه دنیای اقتصاد (۱۷۴۳). ۱۳ اسفند ۱۳۸۷.
- نامجو، الهام (۱۷ اسفند ۱۳۸۷). «مصائب جدید برای مسعود شصتچی». خبرآنلاین. دریافت‌شده در ۱۳ شهریور ۱۳۹۳.
- «مرد هزار چهره به کشورهای حاشیه خلیج فارس رفت». روزنامه اعتماد (۱۶۷۵): ۱. ۲۴ اردیبهشت ۱۳۸۷.
- «تصاویر مسعود شصتچی روی تی‌شرت اعراب». فرارو. ۱۷ فروردین ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۳ شهریور ۱۳۹۳.
- ساسانی، پریسا (۲۷ اسفند ۱۳۸۷). «گفتگو با مهران مدیری به بهانه ساخت مرد دو هزار چهره: مسعود شصتچی دوباره اشتباهی می‌شود». جام جم آنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۳ شهریور ۱۳۹۳.
- قیصری، سودابه (۱۱ فروردین ۱۳۸۷). «نگاه جامعه شناختی بر یک سریال تلوزیونی: هزار چهره برای یک مرد». خبرگزاری آفتاب. دریافت‌شده در ۱۳ شهریور ۱۳۹۳.
شخصیت های سریال های مهران مدیری | ||
|---|---|---|
| مجموعه برره (شبهای برره و پاورچین) |
| |
| مجموعه هزارچهره (مرد هزارچهره و مرد دوهزارچهره) | ||
| نقطه چین |
| |
| بازیگران شخصیت ها |
| |
| سریال های شخصیت ها |
| |