میرزا محمدعلی نوری
میرزا محمدعلی (۱۸۵۳–۱۹۳۷) یکی از پسران میرزا حسینعلی نوری (بهاءالله)، بنیانگذار آئین بهائی، بود.[1] بهاءالله به پسران خود لقب اغصان (جمع کلمه غصن به معنی شاخه) داده بود. او پسر ارشدش، عبدالبهاء، را غصن اعظم و محمدعلی را غصن اکبر نامید.[2][1]
سالهای اولیه زندگی
میرزا محمد علی دومین پسری بود که از بهاءالله بر جای ماند.[3] او در اولین سال تبعید پدرش در بغداد به دنیا آمد. مادر او مهدعلیا بود.[3]
جانشینی بهاءالله
بهاءالله بهطور رسمی و مشخص در وصیتنامهاش- کتاب عهدی- که به دست خط خود نوشته بود عبدالبهاء را به عنوان جانشین خود اعلام نموده و از بازماندگان خواسته بود تا پس از وی به عبدالبهاء روی بیاورند.[1] این وصیتنامه اندک زمانی پس از درگذشت بهاءالله در جمع بزرگی خوانده شد.[1] در این وصیتنامه همچنین ذکر شده بود که میرزا محمد علی- پسر دوّم بهاءالله- در رتبهٔ دوم بعد از عبدالبهاء قرار دارد.[1] بهاءالله، عبدالبهاء را «غصن اعظم» به معنی بزرگترین شاخه و محمدعلی را «غصن اکبر» به معنی شاخه بزرگتر نامید.[2][1] جانشینی عبدالبهاء دور از انتظار و تعجببرانگیز نبود[1] و اکثریت قریب بالاتفاق بهائیان مطابق کتاب عهدی، عبدالبهاء را به عنوان مبیّن و مفسّر رسمی آثار بهاءالله، مرکز عهد و میثاق و سرمشقی از زندگی بهائی پذیرفتند.[4][1]
اندکی بعد امّا، محمد علی، برادر ناتنی عبدالبهاء،[3] بر خلاف این وصیتنامه عمل کرده،[4] مرجعیّت عبدالبهاء را انکار کرد[3] و در ابتدا به صورت پنهان و سپس آشکار به مخالفت با او پرداخت.[3][1] اگرچه این مخالفتها نتوانست در وفاداری تودهٔ بهائیان به عبدالبهاء خللی وارد کند، امّا باعث بروز مشکلات برای عبدالبهاء از جانب مقامات عثمانی شد[1][3] از جمله زیر نظر گرفتن عبدالبهاء توسط دولت عثمانی و برنامه برای تبعید او به بیایانهای شمال آفریقا که مورد دوم به دلیل انقلاب جوانان ترک در سال ۱۹۰۸ که به آزادی زندانیان سیاسی دولت عثمانی انجامید اتفاق نیفتاد.[1]
این مخالفتهای طولانی مدّت باعث شد که عبدالبهاء توّجه بهائیان را به اصل «عهد و میثاق» جلب نماید. این اصل بیان میکند که در هر زمان، پیروی از آن مرجعی که برای ادارهٔ جامعه تعیین شده، باعث حفظ اتحاد جامعهٔ بهائی میشود.[3][1] عبدالبهاء کسانی که این عهد و میثاق را زیر پا گذاشته بودند از جمله میرزا محمد علی را «ناقض عهد و میثاق» اعلام کرد.[3][1]
پانویس
- Smith، Peter (۲۰۰۸). An Introduction to the Baha'i Faith. Cambridge University Press.
- Taherzadeh, Adib (2000). The Child of the Covenant. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 0-85398-439-5. 265
- Smith، Peter (۲۰۱۳). A Concise Encyclopedia of the Bahá'í Faith. Oneworld Publications.
- A. Bausani, D. MacEoin. «ʿABD-AL-BAHĀʾ». Iranica.