نور عنایت خان
نور عنایت خان (انگلیسی: Noor Inayat Khan؛ زاده ۱ ژانویهٔ ۱۹۱۴ – درگذشته ۱۳ سپتامبر ۱۹۴۴ ) یک فرد نظامی اهل بریتانیا بود. وی افسر زن بریتانیایی بود که در زمان جنگ جهانی دوم در فرانسه اشغالی به عنوان جاسوس فعالیت می‌کرد. وی سرانجام توسط مأموران رژیم آلمان نازی دستگیر شد و پس از مدتی تیرباران شد.
نور عنایت خان | |
|---|---|
 | |
| نام(های) مستعار | 'مادلین' (Callsign: پرستار); 'Jeanne-Marie Renier'; 'نورا بیکر' |
| زاده | ۱ ژانویهٔ ۱۹۱۴ مسکو، امپراتوری روسیه |
| درگذشته | ۱۳ سپتامبر ۱۹۴۴ (۳۰ سال) اردوگاه کار اجباری داخائو، آلمان نازی |
| وفاداری | بریتانیا، فرانسه |
| شاخه نظامی | Women's Auxiliary Air Force (WAAF), Special Operations Executive (SOE) First Aid Nursing Yeomanry |
| سال‌های خدمت | 1940-1944 (WAAF) 1943-1944 (SOE) |
| درجه | Assistant Section Officer (WAAF) Ensign (FANY) |
| یگان | Cinema |
| نشان‌ها | صلیب جرج، Croix de Guerre, Mentioned in Dispatches |
زندگی‌نامه
نور عنایت خان، شاهزاده هندی و جاسوس بریتانیایی از نوادگان تیپو سلطان، حاکم مسلمان میسور در قرن ۱۸ میلادی بود.
او از پدری هندی و مادری آمریکایی در مسکو به دنیا آمد و در پاریس تحصیل کرد. مهارت‌های نور در زبان راه را برای ورود او به تشکیلات سری به نام سازمان عملیات ویژه بریتانیا (اس‌اوای) باز کرد.
مأموران اس‌اوای با چتر در فرانسه اشغالی فرود می‌آمدند تا با خرابکاری فعالیت‌های نازی‌ها را مختل کنند، با نیروهای مقاومت فرانسه تماس بگیرند و در مورد جابجایی واحدهای نظامی ارتش آلمان اطلاعات کسب کنند.
عنایت خان اپراتور رادیو بود و با این که به‌طور مرتب مکان خود را عوض می‌کرد، توسط گشتاپو (پلیس مخفی آلمان نازی) دستگیر، بازجویی و شکنجه شد.
او بارها دست به فرار زد اما بعد از هر بار دستگیری، مجازاتش سنگین‌تر می‌شد. گفته می‌شود نور هیچ اطلاعات با ارزشی در اختیار آلمانی‌ها که او را فقط به اسم رمزش یعنی مادلین می‌شناختند و نمی‌دانستند اصالت هندی دارد، قرار نداد.
اعدام و یادبود
نور و سه مأمور زن دیگر از سازمان عملیات ویژه بریتانیا روز ۱۳ سپتامبر ۱۹۴۴ در اردوگاه کار اجباری داخائو با گلوله اعدام شدند.
به منظور بزرگداشت نور عنایت خان، بنای یادبودی برای او در پارک گوردن اسکوئر لندن نصب شده‌است.
شرابانی باسو، زندگی‌نامه‌نویس به بی‌بی‌سی گفت: «نور عنایت خان حتی تا به امروز هم منبع الهام است، نه فقط به دلیل شجاعت مثال‌زدنی‌اش، بلکه به دلیل اصولی که به آن‌ها پایبند ماند.»
پس از فراخوان دادن خزانه‌داری بریتانیا برای برگزیدن تصویری برای اسکناس ۵۰ پوندی پلیمری در اکتبر ۲۰۱۸، کارزاری برای انتخاب تصویر نور برپا شد. در صورت موفق بودن این کارزار، او اولین زن از یک اقلیت مذهبی (مسلمان) خواهد بود که تصویرش بر روی اسکناس‌های بریتانیا نقش می‌بندد.[1]
جستارهای وابسته
منابع
- «Noor Inayat Khan On The New £50 Would Be The First Ethnic Minority On A UK Banknote». هافینگتون پست. ۱۷ اکتبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Noor Inayat Khan». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۱ اوت ۲۰۱۴.
- «Noor Inayat Khan». دریافت‌شده در ۲۱ اوت ۲۰۱۴.
- «بهارتی شهزادی نور کی شجاعت مندی پر اعزاز».
- «فراموش کرده مسلمان خاتون جاسوس».
- مارک شی. «از شاهزاده جاسوس تا بانوی مرگ؛ ۸ زن تأثیرگذار در جنگ جهانی دوم». بی‌بی‌سی.
