نیلوفر آبی مقدس
نیلوفر آبی مقدس | |
---|---|
![]() | |
آرایهشناسی | |
فرمانرو: | گیاهان |
(طبقهبندینشده): | گیاهان گلدار |
راسته: | نیلوفرآبیسانان |
تیره: | نیلوفرآبیان |
سرده: | نیلوفر آبی |
گونه: | N. caerulea |
نام علمی | |
Nymphaea caerulea Sav.[1] | |
نیلوفر آبی مقدس که همچنین با نامهای لوتوس آبی مقدس یا نیمفیا کارولیا (به انگلیسی: Nymphaea caerulea) شناخته میشود، از سردهٔ نیلوفر آبی است. همانند دیگر گیاهان در این سرده، این نیلوفر حاوی آلکالوئید روانگردان آپومرفین میباشد. این گیاه به مردم مصر باستان شناختهشده بود. این نیلوفر در امتداد رود نیل و در کشورهای دیگر (به عنوان مثال تایلند) بهطور طبیعی رویده میشود.
توزیع
زیستگاه اصلی این گیاه احتمالاً در امتداد رود نیل و بخشهای دیگر در شرق آفریقا بودهاست. در دوران باستان بهطور گستردهای به شبه قاره هند و تایلند گسترش پیدا کرد.
توضیحات
برگهای آن اندازهٔ ۲۵ تا ۴۰ سانتیمتر هستند. قطر گل آن بین ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر است. جوانهٔ این در طول دو تا سه روز روی سطح آب میرسد و در ساعت ۹:۳۰ صبح باز میشود و ساعت ۱۵:۰۰ دوباره بسته میشود.
دین و هنر

این گیاه اهمیت بسیار زیادی در اساطیر مصر دارد. همراه با نیلوفر مقدس، نیمفیا لوتوس نیز بومی مصر است. این گیاه و گل آن بسیار در هنر مصر به تصویر کشیده شدهاست. به عنوان مثال آن را میتوان در سنگ حجاری و نقاشیهای مختلف از جمله دیوارهای معروف معبد کرنک یافت؛ اکثر این نقاشیها در ارتباط با صحنههای مهمانی، رقص و شادی یا در جنبههای معنوی و زندگی پس از مرگ میباشند. در اساطیر مصر به این گیاه توجه بسیار زیادی شدهاست و به عنوان نمادی از خورشید محسوب میشد زیرا گل آن در شب بستهاست و در روز باز میشود. همچنین در ادیسه اثر هومر، اودوسئوس با همراهانش به جزیره لوتوفاگها وارد شدند و از میوه نیلوفر آبی خوردند و حافظه خود را از دست دادند.[2]
نماد شهر کرمانشاه
نیلوفر آبی مقدس نماد شهر کرمانشاه و رنگ این گل نیز رنگ نمادین این شهر است.[3] این گل در سرآب نیلوفر در نزدیکی شهر کرمانشاه میروید و به عنوان نمادی از آیین مهر در نقوش طاق بستان نیز مورد استفاده قرار گرفتهاست.[4][5]
خواص و کاربردها
برخی از شواهد نشان میدهد که مردم مایا و مصریان باستان از اثرات بالینی این گیاه که حاوی آلکالوئید روانگردان آپومورفین میباشد آگاه بودند.[6] دوز مصرفی لوتوس آبی ۵ تا ۱۰ گرم از گل خشک شدهاست،[7] که در ابتدا سبب کمی تحریک در افکار و افزایش درک بصری میشود و تقریباً اثری سرخوشی مانند ماریجوآنا یا کدئین دارد. دوزهای بالاتر میتواند باعث اندکی توهم بصری با چشمان باز شود. یکی دیگر از خواص آن همانند ویاگرا باعث انگیختی جنسی یا نعوظ میشود.
طرز مصرف آن عموماً به صورت نوشیدنی است. به عنوان مثال دم کردن ۵ گرم از برگ خشکشدهٔ آن در آب داغ برای مدت ۱۰ دقیقه، همانند تهیهٔ چای معمولی، برای یک نفر اثرات روانگردان آن را آشکار میسازد. در مصر باستان گل این گیاه را برای چندین ساعت در داخل شراب میگذاشتند و بعد از آن مینوشیدند. برای تهیه شراب آن، معمولاً ۵ گرم از این گیاه برای مدت ۳ تا ۴ ساعت در شراب سرخ قرار داده میشود. لازم است ذکر شود که نیلوفر آبی طعم شراب را بسیار تلخ میکند که باعث دشواری نوشیدن آن میشود. مقادیر زیاد آن در شراب توصیه نمیشود.[6][8] در دوران باستان از این گیاه همچنین برای تولید عطر و در آروماتراپی استفاده میشد.
وضعیت حقوقی
لتونی
نیلوفر مقدس در لتونی از نوامبر ۲۰۰۹ تاکنون غیرقانونی است. این گیاه به عنوان مادهٔ مخدر بسیار قوی شناختهشده و در اختیار داشتن مقدار ۱ گرم از آن جریمهای در حد ۲۸۰ یورو را در پی دارد. در صورت دومین خطا در طول یکسال یک اتهام جنایی محسوب میشود. در اختیار داشتن مقادیر بیشتر تا ۱۵ سال زندان را در پی دارد.[8]
لهستان
نیلوفر مقدس در لهستان در مارس ۲۰۰۹ ممنوع اعلام شد. اختیار و توزیع منجر به یک اتهام جنایی است.[9]
روسیه
در روسیه از ماه آوریل سال ۲۰۰۹ این گیاه همراه با تمامی محصولات مرتبط به آن شامل سالویا دیوینوروم، رز چوبین هاوایی و دیگر محصولات غیرقانونی محسوب میشود.[10]
دیگر کشورها
کاشتن، خرید و فروش نیلوفر مقدس در بسیاری از کشورهای دیگر دنیا آزاد است.
جستارهای وابسته
منابع
- "Nymphaea caerulea information from NPGS/GRIN". www.ars-grin.gov. Archived from the original on 5 June 2011. Retrieved 2008-12-04.
- Wilkinson, Richard H. (2003). The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt. Thames & Hudson. p. 133. ISBN 0-500-05120-8.
- خبرگزاری کُردپرس: کرمانشاه با «نیلوفر ایرانی» به جهانیان معرفی میشود، نوشتهشده در ۳۱ شهریور ۱۳۹۶؛ بایگانیشده در ۲ ژوئیه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine بازدید در ۱۱ تیر ۱۳۹۷.
- پایگاه اطلاعرسانی میراث آریا: کرمانشاه با نماد نیلوفر ایرانی «شهر گردشگری» میشود، نوشتهشده در ۳۱ شهریور ۱۳۹۶؛ بایگانیشده در ۳ اوت ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine بازدید در ۱۱ تیر ۱۳۹۷.
- خبرگزاری کُردپرس: عملکرد شهرداری کرمانشاه در حوزه جذب سرمایهگذاری تشریح شد، نوشتهشده در ۹ تیر ۱۳۹۷؛ بایگانیشده در ۹ ژوئیه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine بازدید در ۱۱ تیر ۱۳۹۷.
- Bertol, Elisabetta; Fineschi, Vittorio; Karch, Steven B.; Mari, Francesco; Riezzo, Irene (2004). "Nymphaea cults in ancient Egypt and the New World: a lesson in empirical pharmacology". Journal of the Royal Society of Medicine. 97 (2): 84–85. doi:10.1258/jrsm.97.2.84. PMC 1079300. PMID 14749409.
- Azarius GmbH (14 January 2017). "BLAUE LOTUS (NYMPHAEA CAERULEA)". Azarius.de. Archived from the original on 18 January 2017. Retrieved 14 January 2017.
- "Par Krimināllikuma spēkā stāšanās un piemērošanas kārtību" (به Latvian). likumi.lv. Retrieved 2013-06-23.
- (لهستانی) Dz.U. 2009 nr 63 poz. 520, Internetowy System Aktów Prawnych.
- "Постановление Правительства Российской Федерации от 31 декабря 2009 г. № 1186". 2009. Archived from the original on 25 March 2012. Retrieved 14 January 2017.
پیوند به بیرون
پروندههای رسانهای مربوط به Nymphaea nouchali var. caerulea در ویکیانبار