نیلوفر آبی

نیلوفر آبی (به پارسی میانه: نیلوپر) یا نیلوفر آبی مصری (به انگلیسی: Egyptian lotus) (نام علمی: Nymphaea) نام یک سرده از تیرهٔ نیلوفرآبیان است. نام دیگر این گل واتر لیلی (به انگلیسی: Water Lily) است اما برخلاف نامش به تیره سوسن تعلق ندارد.

نیلوفر آبی
آرایه‌شناسی
فرمانرو: گیاه
(طبقه‌بندی‌نشده): گیاهان گلدار
راسته: نیلوفرآبی‌سانان
تیره: نیلوفرآبیان
سرده: Nymphaea
L.
Species

درحدود ۵۰ گونه شامل:
نیلوفر آبی سفید - European White Water-lily
Nymphaea amazonum
Nymphaea ampla
Nymphaea blanda
Nymphaea caerulea - Egyptian Blue Water-lily
Nymphaea calliantha
نیلوفر آبی کاندیدا
نیلوفر آبی شنلی - Cape Blue Water-lily
Nymphaea citrina
نیلوفر آبی آفریقای شرقی
Nymphaea elegans
Nymphaea fennica
Nymphaea flavovirens
Nymphaea gardneriana
نیلوفر آبی گیگانتی - Australian Water-lily
Nymphaea heudelotii
Nymphaea jamesoniana
نیلوفر آبی کوتوله - Dwarf Water-lily
نیلوفر آبی ببری - Egyptian White Water-lily
نیلوفر آبی رومانی
 نیلوفر آبی استرالیای شمالی - Native to Australia's Top End
نیلوفر آبی موزی - Yellow Water-lily
نیلوفر آبی آفریقای غربی - Native to tropical West Africa
نیلوفر آبی قرمز و آبی - Red and blue water lily (گل ملی of سری‌لانکا)
نیلوفر آبی بیدستر - Fragrant Water-lily
نیلوفر آبی کرکین - Hairy water lily (گل ملی of بنگلادش)
Nymphaea rubra - India Red Water-lily
Nymphaea rudgeana
Nymphaea stuhlmannii
Nymphaea sulfurea
Nymphaea tetragona - Pygmy Water-lily
نیلوفر آبی ذره‌بینی
نیلوفر آبی ویولاسه

نیلوفر آبی مصری گل ملی کشور مصر است.[1] همچنین این گل یکی از نمادهای ملی ایران نیز به‌شمار می‌آید و در سنگ نگاره‌های پارسه (تخت جمشید) نیز دیده می‌شود. یک گونه از این گل که نیلوفر آبی مقدس نامیده می‌شود، نماد شهر کرمانشاه و رنگ آن گل نیز رنگ نمادین این شهر است.[2] این گل در سرآب نیلوفر در نزدیکی شهر کرمانشاه می‌روید و به عنوان نمادی از آیین مهر در نقوش طاق بستان نیز مورد استفاده قرار گرفته‌است.[3][4]

نام

نام این گل در زبان پارسی پهلوی نیلوپر بوده‌است. به معنای گلی با پرهای نیلی رنگ. با حمله مسلمانان به ایران و تأثیر زبان عربی به پارسی، این نام معرب شده و به شکل کنونی نیلوفر درآمده است.

تقدس مذهبی

نیلوفرآبی در آئین هندو، نشان «زندگی و زایندگی» و طبق باورِ آئین بودایی، نشان «پاکی و تقدس» است.[5]

نیلوفر در اسطوره‌ها

در ایران نیلوفر، نماد ایزدبانو آناهیتا بوده‌است. در اساطیر یونان، ایزدبانو آفرودیت و در اسطوره‌های هند، ایزدبانو لاکشمی با این گل پیوند دارند. در برخی روایت‌های اسطوره‌ای، میترا در میان گل نیلوفر زاده می‌شود.

نیلوفر در نقش‌ها و نمادهای کهن

گل نیلوفر در تخت جمشید و در نقش برجسته‌های آن حک شده‌است. در حجاری‌های طاق بستان کرمانشاه هم گل نیلوفر مربوط به زمان ساسانیان دیده می‌شود.

نگارخانه

پانویس
  1. "What is the National flower of egypt". the flower expert. Retrieved ۲۷ زوئن ۲۰۱۲. Check date values in: |تاریخ بازدید= (help)
  2. خبرگزاری کُردپرس: کرمانشاه با «نیلوفر ایرانی» به جهانیان معرفی می‌شود، نوشته‌شده در ۳۱ شهریور ۱۳۹۶؛ بایگانی‌شده در ۲ ژوئیه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine بازدید در ۱۱ تیر ۱۳۹۷.
  3. پایگاه اطلاع‌رسانی میراث آریا: کرمانشاه با نماد نیلوفر ایرانی «شهر گردشگری» می‌شود، نوشته‌شده در ۳۱ شهریور ۱۳۹۶؛ بایگانی‌شده در ۳ اوت ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine بازدید در ۱۱ تیر ۱۳۹۷.
  4. خبرگزاری کُردپرس: عملکرد شهرداری کرمانشاه در حوزه جذب سرمایه‌گذاری تشریح شد، نوشته‌شده در ۹ تیر ۱۳۹۷؛ بایگانی‌شده در ۹ ژوئیه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine بازدید در ۱۱ تیر ۱۳۹۷.
  5. هفت گیاه مقدس در جهان، بی‌بی‌سی فارسی

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ نیلوفر آبی موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.