نیکول گالاندریان
نیکول گالاندریان (ارمنی: Նիկոլ Գասպարի Գալանդերյան) از چهره‌های برجسته موسیقی ارمنی در ایران بود.
| نیکول گالاندریان | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات پس‌زمینه | |
| زاده | ۷ سپتامبر ۱۸۸۱آکن، ارمنستان غربی(کمالیه ترکیه فعلی) |
| درگذشته | ۲ مارس ۱۹۴۴ (۶۲ سال)تهران، ایران |
زندگی‌نامه
به سال ۷ سپتامبر ۱۸۸۱ میلادی (۱۲۶۰ خورشیدی) در شهر آکن AKN ارمنستان غربی، (کمالیه ترکیه فعلی) متولد شد.
در سال ۱۸۹۹ میلادی (۱۲۷۸ خورشیدی) وی عازم سن پترزبورگ و پس از آن اسقف‌نشین اچمیادزین ارمنستان می‌شود و به تحصیل در مدرسه عالی گورگیان می‌پردازد.
در سال ۱۹۰۶ میلادی (۱۲۸۵ خورشیدی) او در وارنا، بلغارستان و سپس در گرجستان کار تدریس موسیقی را ادامه داد و در آنجا دعوتنامه‌ای از هیئت امنای مدرسه هایکازیان تهران دریافت کرد و به تهران آمد و به مدت چهار سال در مدارس ارمنی‌های تهران به تدریس موسیقی پرداخت.
در سال ۱۹۲۴ میلادی (۱۳۰۳ خورشیدی) به ساخت ترانه‌های کودکان پرداخت و از سال ۱۹۲۵ میلادی (۱۳۰۴ خورشیدی) فعالیت خود را گسترش داد.
نیکول گالاندریان در طول فعالیت هنری خویش ۵۰۰ قطعه موسیقی ساخته و تنظیم کرده‌است. وی همچنین خالق سه اپرت به نام‌های «پروانه»، «چوپان» و «شکار لالوار» و همچنین ده اپرت برای کودکان می‌باشد. وی همچنین خالق ۴۶ ترانه برای کودکان (۱۸ ترانه به زبان فارسی و ۲۸ ترانه به زبان ارمنی) می‌باشد.
گالاندریان همچنین در مدت بیش از سی سال، رهبر گروه کُر گوقتان «Goghtan» بود. ترانه‌های وی دارای ساختاری محکم و سرشار از حس موسیقایی می‌باشند و به همین دلیل اکثر آثار آن‌ها در دل مردم جای گرفته‌اند. وی هرچند بر اثر شرایط و مشکلات زندگی موفق به کسب تحصیلات آکادمیک و حتی متوسطه نشد اما در نتیجه عشق و علاقه عمیق خود نسبت به موسیقی و خصوصاً موسیقی ارمنی، توانست نقش بسزایی در رشد و شکوفایی این هنر داشته باشد.
آثار گالاندریان در دو جلد در ارمنستان منتشر شده‌اند.
وی در سال ۲ مارس ۱۹۴۴ میلادی (۱۳۲۳ خورشیدی) در سن ۶۲ سالگی شهر تهران بدرود حیات گفت.
آثار
برخی از کارهای وی عبارتند از:
- تنظیم موسیقی بر روی چند شعر از آوتیک ایساهاکیان، واهان دریان، هوهانس تومانیان
- اپرای منظومه «شکار لالوار» که در مدرسه هایکازیان و در تئاتر تابستانی زرتشتیان اجرا گردید
- اپرایی بر اساس منظومه «پروانه» اثر هوهانس تومانیان
- اپرای «چوپان»
بسیاری از آثار گالاندریان (کلا حدود ۱۰۰۰) در مجموعه‌های مختلف به چاپ رسیده‌اند از جمله در جلدهای ۵ و ۶ آوازنامه «گانزاران» (گنجنامه) قاهره، «نور هاسگر» (خوشه‌های نو)، در نشریات ارمنی ایران و در روزنامه فارسی «راهنمای زندگی»
منابع
- Նիկոլ Գալանդերյան at Avproduction.am
- کاراپتیان، آرمینه آ (زمستان ۱۳۹۱). «نیکول گالاندریان (1881- 1944م)، موسیقی دان نامی ارمنی - ایرانی سدهٔ بیستم میلادی (به مناسبت صد و سی و یکمین سالگرد تولد نیکول گالاندریان)». فصلنامه فرهنگی پیمان. سال شانزدهم (۶۲). دریافت‌شده در ۱ سپتامبر ۲۰۱۶.
- باغداساریان، ادیک. «نگاهی به تاریخ ارمنیان تهران» (PDF). آپاگا: ۱۷. دریافت‌شده در ۱ سپتامبر ۲۰۱۶.
- لازاریان، ژانت دیگرانوهی (۱۳۸۲)، «موسیقیدانان»، دانشنامه ایرانیان ارمنی، تهران: انتشارات هیرمند، ص. ۳۸۶، شابک ۹۶۴-۶۹۷۴-۵۰-۳
- «Anunner.com - NIKOL GALANDERYAN GASPARI».
- «Galandērean, Nikol 1881-1944 [WorldCat Identities]».
- «Նիկոլ Գալանդերյան - Վիքիպեդիա՝ ազատ հանրագիտարան».
- «Nicol Galanderian - Wikipedia, the free encyclopedia».
- Armenian Soviet Encyclopedia. Yerevan.