هاکی
اولین فدراسیون هاکی در ایران به‌طور رسمی همزمان با مسابقات آسیایی، در سال ۱۳۵۱ تأسیس گردید. یکی از عللی که باعث ایجاد این فدراسیون گردید؛ حضور ورزش هاکی در این دوره از مسابقات بود و ایران نمی‌توانست بدون داشتن فدراسیون در این مسابقات شرکت نماید. پس از تأسیس فدراسیون هاکی، اولین تیم هاکی ایران از بین ۱۸ نفر از تبعه کشورهای هلند، آلمان، هند، پاکستان که در ایران زندگی می‌کردند تشکیل و زیر نظر آقای خداداد جاماسپیان تمرینات خود را در استادیوم شهید شیرودی (امجدیه سابق) شروع کردند. اولین مربی ایرانی آقای خداداد جاماسپیان بودند که ایشان آشنایی کاملی با قوانین و مقررات هاکی داشتند. بر همین اساس اولین دوره کلاس آموزش هاکی زیر نظر ایشان در تابستان ۱۳۵۰ در تهران و با حضور چند تن از افراد شرکت کننده برگزار گردید. محل برگزاری کلاس استادیوم شهید کشوری (استادیوم داوودیه سابق) بود.
هاکی از قدیمی‌ترین انواع بازیهای توپ و چوب است که در هر گوشه از دنیا در زمان‌های مختلف به شکلی انجام می‌شده‌است.
هاکی روی زمین سده‌ها در انگلستان رایج بوده و از سال ۱۹۰۱ به بعد نیز در آمریکا رواج یافته‌است. اصل هاکی روی یخ از کانادا است و به گمان بسیار دانشجویان دانشگاه میگل کانادا آن را به صورت امروزی درآوردند.[1] اولین اردوی تیم ملی ایران در شهریور سال ۱۳۲۰ (خورشیدی) تشکیل شد و در همان سال به عضویت فدراسیون جهانی درآمد و در سال ۱۳۵۰ (خورشیدی) در قالب تشکیل فدراسیون رسمیت یافت.[2]
ریشه‌شناسی
اولین مورد ثبت شده‌استفاده از واژه " هاکی " در متن یک بیانیه سلطنتی که در سال ۱۳۶۳ توسط ادوارد سوم در مورد منع استفاده از هر گونه ورزش و بازی، می‌باشد. متن بیانیه:
...at no tyme to use ne occupye the horlinge of the litill balle with hockie stickes or staves, nor use no hande ball to play withoute walles, but only greate foote balle[6
ریشه واژه هاکی ( Hockey ) در نوع خود از نظر منشأ ناشناخته می‌باشد ، اگر چه به نظر می‌رسد محتملاً ار کلمه hoquet ، یک واژه فرانسوی میانه برای چماق چوپانان باشد .
تاریخچه
بازیهای انجام شونده با چوب دستی خمیده و یک توپ در تاریخ بسیاری از ملت‌ها یافت می‌شود. در مصر، کنده کاری‌هایی با ۴۰۰۰ سال قدمت نشان دهنده تیم‌ها با چوب دستی‌ها که تاریخ آن‌ها به قبل از ۱۲۷۲ سال قبل از میلاد در ایرلند می‌باشد، و همچنین تصویری مربوط به ۶۰۰ قبل از میلاد مسیح در یونان باستان که به آن kerētízein or kerhtízein (κερητίζειν) می‌گفتند زیرا با شاخ یا چوب دستی‌هایی شبیه شاخ بازی می‌شدند. در مغولستان، برای مدت ۱۰۰۰ سال، مردم بازی را انجام می‌دادند که شبیه به هاکی روی چمن امروزی است،
انواع هاکی
- هاکی داخل سالن
- هاکی روی چمن
هاکی روی چمن یک ورزش گروهی است که بین دو تیم ۱۱ نفره بر روی یک زمین چمن با هدف وارد کردن یک توپ کوچک به وسیله چوب هاکی به دروازه حریف انجام می‌شود.
نهاد اداره‌گر این رشته ورزشی فدراسیون بین‌المللی هاکی است و مهم‌ترین مسابقات این رشته ورزشی المپیک و جام جهانی هاکی است که هر ۴ سال یک‌بار برگزار می‌شوند.
هاکی روی یخ (در انگلیسی: Ice hockey) نام یکی از رشته‌های ورزشی پرطرفدار است که در آمریکای شمالی (ایالات متحده و کانادا) تنها به عنوان هاکی نامیده می‌شود. بازی هاکی، یک بازی تیمی است که بر روی یخ انجام می‌شود. ورزش هاکی در کشورهای سردسیری که فصل سرما و یخبندان در آنان طولانی است دارای محبوبیت بسیار زیادی است.
- هاکی رولر ( کواد )
- اینلاین هاکی (اسکیت هاکی)
- هاکی روی یخ معلولان
هاکی روی یخ معلولان یا هاکی روی یخ با سورتمه (به انگلیسی: Ice sledge hockey) ورزشی است که بر اساس بازی هاکی روی یخ برای افراد معلول طراحی شده‌است. این ورزش در دهه ۱۹۶۰ در یک مرکز بازپروری در استکهلم سوئد ابداع شد. در حال حاضر این ورزش یکی از رشته‌های پرطرفدار در بازیهای پارالمپیک زمستانی است.
منابع
- مصاحب، غلامحسین (به سرپرستی). دایرةالمعارف فارسی، سرواژه: هاکی.
- سازمان تربیت بدنی. «فدراسیون هاکی». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ نوامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۳۸۷.
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ هاکی موجود است. |