هما دارابی
هما دارابی (۲۶ دی ۱۳۱۸ در تهران - ۲ اسفند ۱۳۷۲ در تهران) متخصص پزشکی کودکان و روانپزشک ایرانی بود که در اعتراض به حجاب اجباری در میدان تجریش تهران اقدام به خودسوزی کرد.[2]
هما دارابی هما دارابی | |
---|---|
زادهٔ | ۲۶ دی ۱۳۱۸ تهران |
درگذشت | ۲ اسفند ۱۳۷۲ (۵۴ سال) تهران |
ملیت | ایرانی |
تحصیلات | دکتری |
پیشه | پزشک، روانپزشک |
شناختهشده برای | خودسوزی در اعتراض به حجاب اجباری[1] |
حزب سیاسی | حزب ملت ایران |
خویشاوندان | پروین دارابی (خواهر) |
زندگینامه
هما دارابی، ۲۶ دی ماه ۱۳۱۸ در تهران به دنیا آمد. او از سال ۱۳۳۸ همزمان با ورود به دانشکده پزشکی عضو جبهه ملی ایران و حزب ملت ایران شد و در ۱۶ آذر ۱۳۴۰ در مراسم بزرگداشت کشتهشدگان ۱۶ آذر سخنرانی کرد.[2] دارابی به همراه پروانه فروهر سازمان زنان جبهه ملی را تشکیل داد و در کنگره اول جبهه ملی در بهمن ۱۳۴۱ شرکت و سخنرانی کرد.[3]
هما دارابی از دانشجویان مبارز جنبش دانشجویی سال ۱۳۳۹ بود و بهعنوان یکی از سرشناسترین دانشجویان و یکی از اصلیترین مبارزان به زندان افتاد. او در تمامی رویدادهایی که به انقلاب انجامید، حضوری کوشا و صمیمانه داشت.[2]
هما دارابی در آمریکا مدرک روانپزشکی خود را دریافت کرد و در ایالتهای نیوجرسی، نیویورک و کالیفرنیا طبابت کرد.[4] در سال ۱۳۵۳ به ایران بازگشت و در کنار فعالیتهای سیاسی و اجتماعی خود به تدریس در دانشگاه و طبابت پرداخت.[5] اما پس از انقلاب در سال تحصیلی ۱۳۶۹ او را برخلاف نص صریح قانون به دلیل بدحجابی و با عنوان «عدم رعایت شئونات» از استادی برکنار کردند.[2] همچنین مطب او نیز تعطیل شد.[6]
هما دارابی به عنوان یک فعال اجتماعی و سیاسی بسیار امید داشت که انقلاب به تحول مثبتی بینجامد اما از مسائلی که میدید سرخورده شد. او از وضعیتی که پیش آمده بود ناخشنود بود و سرانجام نتوانست بپذیرد آنهمه تلاش و مبارزه به چیزی انجامید که داشت اتفاق میافتاد. به ویژه تضییع حقوق زنان و حجابی که بهاجبار بر سر زنان نشست برای او قابل قبول نبود.[2] تا اینکه او در ۲ اسفند ۱۳۷۲ در اعتراض به حجاب اجباری در میدان تجریش خود را به آتش کشید.[7][8][2]
پروین دارابی، خواهر هما دارابی که در آمریکا ساکن هست،[7] اقدام به نوشتن کتاب «خشم علیه حجاب: زندگی و مرگ شجاعانه یک مخالف اسلام» نمود.[9]
جستارهای وابسته
منابع
- «خودسوزی دکتر هما دارابی در اعتراض به حجاب اسلامی/رویدادهای مهم سال ۱۳۷۲».
- «هما دارابی؛ زنی که در آتش شئونات اسلامی سوخت». رادیو زمانه. فرشته قاضی. ۱۰ بهمن ۱۳۹۴. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۹-۰۳.
- «به یاد زندهیاد دکتر هما دارابی و به مناسبت سالروز خودسوزی او». تارنمای ملیون ایران. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۱-۲۶.
- «یادبود مرگ هما دارابی در شبکههای اجتماعی؛ زنی که در اعتراض به حجاب اجباری خود را به آتش کشید». صدای آمریکا. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۴.
- میرزایی، شهاب (۲۰۱۹-۰۲-۲۳). «اعتراض به حجاب اجباری؛ خودسوزی هما دارابی، 'تصویری که آدم را رها نمیکند'». دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۹-۰۳.
- میرزایی, شهاب (2019-02-23). "اعتراض به حجاب اجباری؛ خودسوزی هما دارابی، 'تصویری که آدم را رها نمیکند'". BBC Farsi. Retrieved 2019-02-24.
- Martha Shelley (Fall 1994). "A Sacrificial Light: Self-Immolation in Tajrish Square, Tehran". On The Issues Magazine. Retrieved 2019-01-26.
- «هما دارابی، استادی که در اعتراض به حجاب اجباری خود را آتش زد». توانا. ۲۰۱۵-۱۰-۲۶. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۱-۲۵.
- Darabi, Parvin; Thomson, Romin P (1999). Rage against the veil: the courageous life and death of an Islamic dissident (به English). Amherst, N.Y. : Prometheus Books. ISBN 9781573926829.