وزرگ فرمذار

وُزُرگ فَرمَذار والاترین مقام رسمی در دربار ساسانیان بود[1] که آن را معادل «وزیر اعظم» در دوران خلافت عباسیان دانسته‌اند.[2] این مقام را پس از پادشاه، والاترین مقام دانسته و حتی از موبد موبدان برتر دانسته‌اند.[3]

  • کریستن سن باور دارد:

منصب وزارت اعظم که خلفا برقرار کردند و در میان دول اسلامی متداول گردید، تقلید مستقیم از مقام وزرگ فرمذار ساسانیان بوده‌است؛ از این سبب تحقیقاتی که دانشمندان عرب در اصول سیاست کرده‌اند و آنچه در باب مقام و منصب وزیر بزرگ گفته‌اند، عموماً در حق وزرگ فرمذار عهد ساسانی صحیح است. [4]

همچنین برخی «بزرگمهر» را نیز گونهٔ تغییر یافتهٔ این واژه دانسته‌اند.[5][6]

در متن فارسی میانهٔ سورسخن در دربار شاهی، رتبه و جایگاه وزرگ فرمذار، فقط از شاهنشاه و شاهزادهٔ ولیعهد پایین‌تر است، در حالی که سپاهبد (:فرماندهٔ ارشد نظامی)، شهردادور (:قاضی شاهی)، مغان اندرزبد (:رئیس شورای روحانیون زرتشتی)، هزاربد (:فرماندهٔ هزار سرباز) و درون‌یاز (:برگزارکنندهٔ مراسم درون)، همگی در مرتبهٔ پایین‌تری از وی قرار دارند.[7]

فهرست وزرگ فرمذاران ساسانی

دارندگان شناخته‌شدهٔ این مقام به قرار زیر می‌باشند:[1]

جستارهای وابسته

پیوند به بیرون

محمد سلیمان‌خانی. «وزارت در عهد ساسانیان» (PDF). دانشگاه آزاد اسلامی.

پانویس
  1. Encyclopædia Iranica، ذیل «FRAMADĀR».
  2. «وجوه مشترک نظریه‌ها و اندیشه‌های سیاسی مختلف در اسلام و ایران». نشریه الکترونیکی پرسمان. ۱۸ شهریور ۱۳۸۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ ژوئن ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۳ ژوئن ۲۰۱۴.
  3. ابوالفضل کاوندی کاتب (۲۵ فروردین ۱۳۹۳). «عناصر ساختاری حکومت در شاهنامه». گروه دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. دریافت‌شده در ۳ ژوئن ۲۰۱۴.
  4. حسین زمانی. «سازمان اداری و درباری، میراث ایران باستان در دورهٔ اسلامی» (PDF). مزدک‌نامه. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۷ ژوئن ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۳ ژوئن ۲۰۱۴.
  5. علی‌اکبر امینی (بهار ۱۳۹۲). «اندیشه‌های سیاسی-اجتماعی بزرگمهر» (PDF). روزنامه اطلاعات. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۳۱ مارس ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۳ ژوئن ۲۰۱۴.
  6. «بزرگمهر». راسخون. ۲۱ فروردین ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۳ ژوئن ۲۰۱۴.
  7. Daryaee, Mehr‐Narseh.

منابع
  • Chaumont, Marie-Louise (2001). "FRAMADĀR". Encyclopædia Iranica. X. p. ۱۲۵–۱۲۶. Retrieved 7 September 2014.
  • Daryaee, Touraj (2012). "Mehr‐Narseh". [[دانشنامه ایرانیکا|Encyclopædia Iranica]]. URL–wikilink conflict (help)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.