پرالاترکسات
پرالاترکسات (انگلیسی: Pralatrexate؛ تلفظ انگلیسی: پرالاتِـرِکسـِـیت) که با نام تجاری «فُلوتین» (Folotyn) به بازار عرضه میشود، یک داروی ضد سرطان است.[1] این دارو، نخستین دارویی بود که برای درمان بیماران مبتلا به «لنفومهای سلول T محیطی» (راجعه یا مقاومبهدرمان) یا همان «PTCL» مورد پذیرش قرار گرفت.[2] این گروه از لنفومها، نوعی سرطان خون تهاجمی هستند که عموماً پیشآگهی چندان خوبی ندارند.[2]
![]() | |
---|---|
![]() | |
سامانهشناسی نام (آیوپاک) | |
N-(4-{1-[(2,4-diaminopteridin-6-yl)methyl]but-3-yn-1-yl}benzoyl)-L-glutamic acid | |
دادههای بالینی | |
نام تجاری | فُلوتین |
AHFS/دانشنامه دراگز | monograph |
Licence data | US FDA:link |
رده بارداری | D |
تجویز | تزریق داخلوریدی |
شناسه | |
شماره سیایاس | 146464-95-1 ![]() |
کد ATC | L01BA05 |
پابکم | CID 148121 |
IUPHAR ligand | 6840 |
کماسپایدر | 130578 ![]() |
UNII | A8Q8I19Q20 ![]() |
ChEBI | CHEBI:71223 ![]() |
ChEMBL | CHEMBL1201746 ![]() |
دادههای شیمی | |
فرمول | C23H23N7O5 |
وزن مولکولی | 477.47 g/mol |
SMILES | eMolecules & PubChem |
| |
![]() |
سازمان غذا و دارو آمریکا فُلوتین را سپتامبر ۲۰۰۹ میلادی در جلسهٔ فوقالعاده و بدون در نظرگرفتن برخی سختگیریهای رایج خود پذیرفت.[3] هماکنون کارآزماییهای بالینی گوناگونی در مورد احتمال تأثیر این دارو بر روی سایر انواع سرطانهای خون و غیره خونی در جریان است.
پرالاترکسات یک مادهٔ ضدفولات است (بازدارندهٔ اسید فولیک) که بهطور ترجیحی بر روی سلولهای سرطانی اثر میکند.[1] و پژوهشگران بر این باورند که این دارو بهطور اختصاصی به سلولهایی نفوذ میکند که «حامل احیاشدهٔ نوع اول فولات» (RFC-1) فراوانی در سطح خود دارند. این حامل پروتئینی در سلولهای سرطانی بسیار بیشتر از سلولهای سالم و طبیعی دیده میشود.[1] تمامی داروهای ضدفولات (همچون پرالاترکسات)، جزء داروهای خانواده آنتیمتابولیتها هستند که شباهت ساختاری فراوانی به ملکولهای ضروری برای ساخت دیانای دارند.[4] سلولهای سرطانی این داروهای ضدمتابولیت را، بجای آن مواد ضروری اشتباه میگیرد[4] و با ورود آنها به ساختار دیانایشان، آنزیمهای ضروری برای تکثیر سلولیشان ساخته نمیشود و بدین ترتیب میمیرند.[1] به دلیل اثر مستقیم بر دیانای، داروهای آنتیمتابولیت مؤثرترین دارو بر سلولهای درحالِ تقسیم است و اثر اختصاصی بر چرخهٔ تکثیر سلولی دارند.[4]
منابع
- بایگانیشده در ۱۷ ژانویه ۲۰۱۳ توسط Archive.today, Allos Therapeutics Press Release, “Allos Therapeutics' Pralatrexate Demonstrates Anticancer Activity in Multiple Cancer Cell Lines”.
- , Allos Therapeutics Press Release, “Allos Therapeutics' FOLOTYN(TM) First and Only FDA-Approved Therapy for Relapsed or Refractory Peripheral T-cell Lymphoma”.
- , FDA, “Fast Track, Accelerated Approval and Priority Review”.
- , Psychiatric Times, “Principles of Oncologic Pharmacotherapy”.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Pralatrexate». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۷.