پلی وینیل کلراید

پلی‌وینیل کلراید (به انگلیسی: Polyvinyl chloride) یا پی‌وی‌سی (PVC) نوعی پلاستیک بسیار پرکاربرد است. در شرایط حاضر یکی از ارزشمندترین محصولات صنعت پتروشیمی است. به‌طور عمومی بیشتر از ۵۰٪ از پی وی سی ساخت بشر در ساختمان‌سازی استفاده می‌شود؛ زیرا پی وی سی ارزان بوده و به سادگی سر هم‌بندی می‌شود. در سالهای اخیر پی وی سی جایگزین مواد ساختمان‌سازی سنتی نظیر چوب، سیمان و سفال در بسیاری از مناطق شده‌است. با وجود ظهور یک ماده ایدئال در ساختمان‌سازی همچنان نگرانی در رابطه با هزینه پی وی سی برای محیط زیست طبیعی و سلامتی انسان وجود دارد.

پلی وینیل کلراید
نام‌گذاری آیوپاک

poly(1-chloroethylene)[1]

دیگر نام‌ها

Polychloroethylene

شناساگرها
کوته‌نوشت‌ها PVC
شماره ثبت سی‌ای‌اس ۹۰۰۲-۸۶-۲
KEGG C19508
MeSH Polyvinyl+Chloride
ChEBI CHEBI:53243
خصوصیات
فرمول مولکولی (C2H3Cl)n[2]
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Infobox references

موارد استفاده فراوانی برای پی وی سی شامل: وینیل سایدینگ، علامت مغناطیسی کارت‌ها، برش عمودی پنجره‌ها، صفحات گرامافون، لوله، لوله‌کشی، کانال و لوازم نصب کردنی، کیف‌های ارزان قیمت، پنجره‌های تاریک (بدون دید) و در شکل نرم آن برای لباس، اثاثه یا لوازم داخلی نظیر پرده، کف‌سازی و ساختن سقف، پوسته کابل‌های الکتریکی، توپ‌های بازی سبک‌وزن وجود دارد.

همچنین ماده ایست که اغلب برای لوله‌کشی آب و فاضلاب به علت ارزان بودن طبیعی و انعطاف‌پذیر بودن استفاده می‌شود.

تکنیک‌های شکل‌دادن پی‌وی‌سی

مخلوط کن‌های پودری: مخلوط کردن مواد مختلف توسط این مخلوط‌کننده‌ها انجام می‌گیرد. البته باید توجه کرد که در مخلوط کردن پایدارکننده‌ها، روان‌کننده‌ها، پیگمنت‌ها و… که باید مقدار آن‌ها نسبتاً کم باشد امکان ایجاد اشکالات عملی وجود دارد.

دستگاه‌های ژلیفیکاسیون: معمولاً از نوع ماشینهای تهیه ورقه می‌باشند.

دستگاه‌های فرم دادن: شامل یک یا چند پیچ مته‌ای گردان است.

کلندرها: جهت تهیه ورقه‌های طویل از کائوچو و ترموپلاستیک‌ها رزین نرم شده را بین دو یا چند سیلندر عبور می‌دهند.

شکل‌دادن در فشار کم: قالب‌گیری به‌وسیله فشار و انژکسیون بسیار سریع و برای تهیه اشیا قالب‌گیری شده با ابعاد کم و متوسط به کار می‌رود.

قالب‌گیری به روش تزریقی، اکستروژن و شکل‌دادن حرارتی نیز از روش‌های دیگر هستند.

تاریخ

پلی وینیل کلراید به‌طور اتفاقی در دو موقعیت کوچک در قرن ۱۹ کشف شد. نخستین بار در سال ۱۸۳۵ به‌وسیله هنری ویکتور رگنالت و در ۱۸۷۲ به‌وسیله اوگن بومان. در هر دو موقعیت پلیمر زمانی آشکار شد که جامد سفید رنگ داخل فلاسک وینیل کلراید در معرض نور آفتاب قرار گرفت.

آمایش (تدارک)

پلی وینیل کلراید به‌وسیله پلیمریزاسیون مونومر وینیل کلراید شکل می‌گیرد. تولید تجارتی قسمت اعظم پی وی سی عمدتاً از طریق بسپارش تعلیقی انجام می‌شود و از بسپارش‌های توده‌ای و امولسیونی به میزان کمتر و از بسپارش محلولی به ندرت استفاده می‌شود. پلی وینیل کلراید از بلورینگی ناچیزی برخوردار بوده اما به علت زنجیرهای حجیم بسپار (نتیجه استخلاف بزرگ کلر) از استحکام و سختی برخوردار است. تی جی برای آن بالا و به میزان ۸۱ درجه سانتیگراد است ولی میزان این تی جی آنقدر بالا نیست که فرایند با روش‌های گوناگون را دچار مشکل کند. در مقابل حرارت و نور نسبتاً ناپایدار بوده و کلرید هیدروژن از آن خارج می‌شود. این ماده اثرات زیانبخشی روی خواص اشیا دم دست (اجزای الکتریکی) علاوه بر اثرات فیزیولوژیکی بر جای می‌گذارد. پی وی سی پلاستیکی سخت است که به‌وسیله اضافه کردن روان‌کننده‌ها نرم و انعطاف‌پذیر می‌شود. بیشترین مورد استفاده آن فتالیت است.

پیش از قرن بیستم شیمیدان روسی ایوان استرا میسلنسکی و فریتز کلیت از کمپانی گریشم الکترون شیمی آلمان هر دو تلاش کردند تا پی وی سی را در محصولات تجاری به کار گیرند اما مشکلات در فرایند، سختی و گاهی شکنندگی پلیمر تلاش‌های آن‌ها را بی‌نتیجه می‌گذاشت. در سال ۱۹۲۶ والدو سیمون از بی اف گودریچ روشی برای نرم کردن پی وی سی به‌وسیله مخلوط کردن آن با افزودنی‌های گوناگون گسترش داد. نتیجه ماده‌ای انعطاف‌پذیر بود که به سادگی در فرایندها شرکت می‌کرد و به سرعت در استفاده‌های تجاری شایع شد.

مونومر وینیل کلرید

اعتقاد بر این است که بیشتر محصولات وینیلی زمانی‌که به‌طور صحیح مصرف شوند عموماً بی ضررند هر چند تعدادی از افزودنیها و نرم‌کننده‌ها از محصول وینیلی می‌توانند نشت کنند حتی با وجود اینکه پی وی سی اسباب بازی‌های نرم به منظور نوزادان برای سال‌ها ساخته شده‌است، این نگرانی وجود دارد که این افزودنیها از اسباب بازی‌های نرم به دهان کودکانی که آن را به دهان می‌برند نشت کند.

با وجود اینکه محصولات پی وی سی تولید شده‌اند یکی از بیشترین مواد سمی شیمیایی به نام دی-اوکسین را منتشر می‌کنند. محصولات پی وی سی زمانی‌که می‌سوزند یا دفن می‌شوند می‌توانند مضرانه نفوذ کنند. سوزاندن تولید و آزادسازی مقدار زیادی دی-اوکسین است و اجزای تشکیل دهنده کلرین که محیط زیست را می‌آلاید.

در ژانویه ۲۰۰۶ اتحادیه اروپا یک تحریم برای ۶ نوع فتالیت نرم‌کننده در اسباب بازی‌ها قرار داد. در سال ۲۰۰۳ کمیسیون امنیتی محصولات مصرفی آمریکا عریضه برای تحریم مشابه در ایالات متحده را انکار کرد. با وجود این در آمریکا بیشتر کمپانی‌ها به‌طور اختیاری اسباب بازی‌های بشر ساخت پی وی سی برای نوزادان را متوقف کردند.

U-PVC (پلی وینیل کلراید سخت Unplasticized PolyVinyl Chloride)
نوشتار اصلی: پنجره‌های یوپی‌وی‌سی

همچنین محصولات فرعی وجود دارد که پروفیلهای اکسترود شده بر پایه پلی وینیل کلراید سخت (یو پی وی سی) با مقاومت ضربه بالا است که دارای سطح خارجی سفید می‌باشند و در ساخت در و پنجره‌هایی که در دیواره خارجی ساختمان بکار می‌روند، استفاده می‌گردند.

پروفیلها می‌توانند کاملاً از مواد خام ساخته شده باشند یا دارای یک هسته از ضایعات یا مواد بازیافتی باشند که این هسته می‌تواند توسط پی وی سی سخت و بوسیله کواکستروژن پوشش داده شده باشد.

کارت‌های پی‌وی‌سی(PVC)

کارت‌های پی‌وی‌سی کارت‌هایی هستند که از پلاستیک فشرده تهیه شده و یکی از محصولات صنعت پتروشیمی می‌باشند و مقاومت آنها در مقابل گرما و سرما در مقایسه با کارت‌های کاغذی بسیار بالاتر بوده و دوام و ماندگاری آن نیز به دلیل نوع مواد به کار رفته در آنها بیشتر است و بر اثر فشار یا ضربه آسیب نمی‌بینند. این امکان وجود دارد که در آنها از تراشه و حافظه‌های بسیار ظریف و کوچک استفاده شود، بنابراین می‌تواند جهت ذخیره داده‌ها و تشخیص هویت و برای ارائه انواع خدمات مورد استفاده قرارگیرد. ضمن اینکه در تهیه آنها از کاغذ استفاده نمی‌شود و این نوعی همزیستی با محیط زیست و طبیعت می‌باشد.

  • عوامل و مزایای استفاده از کارت‌های پی وی سی:

در دنیای امروز کارت‌های پی وی سی کاربرد زیادی در زندگی روزانه مردم دارد. زیرا این کارتها برای خرید، عبور و مرور، حمل و نقل عمومی (مترو یا اتوبوس)، بانک و … مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کارتهای پی وی سی جنس مقاوم و قابل انعطافی دارند و به دلیل ماندگاری زیادی که دارند می‌توانند برای چاپ کارت‌های هوشمند و کارت بانکی و اعتباری و همچنین برای چاپ کارت پرسنلی و شناسایی مورد استفاده قرار بگیرند. از دیگر مزایای کارت‌های پی وی سی می‌توان به قابلیت ضدآب بودن آن اشاره کرد که در برابر رطوبت نیز مقاوم هستند؛ و همچنین پلاستیک مورد استفاده در تولید و چاپ کارت pvc (پی وی سی) امکان بازیافت و استفاده دوباره را دارد و به این ترتیب با استفاده از کارتهای پی وی سی به جای کاغذ و مقوا از آسیب به محیط زیست هم پیشگیری می‌شود.

ابعاد کارت پی وی سی

کارت پی وی سی (pvc) عمدتاً به کارتهایی که از نظر ابعاد (8.6 * 5.4) و از نظر متریال سطح کارت بتوان روی آن چاپ زد را در بازارهای جهانی به کارت pvc معروف هستند.

جستارهای وابسته

منابع
  1. "poly(vinyl chloride) (CHEBI:53243)". CHEBI. Retrieved July 12, 2012.
  2. "Substance Details CAS Registry Number: 9002-86-2". Commonchemistry. CAS. Retrieved July 12, 2012.

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ پلی وینیل کلراید موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.