پژوهشگاه دانشهای بنیادی
پژوهشگاه دانشهای بنیادی یا IPM پژوهشگاهی در ایران است که در سال ۱۳۶۷ تأسیس شد. ریاست پژوهشگاه را از بدو تأسیس تاکنون بمدت سی سال محمد جواد لاریجانی با حکم دکتر محمد فرهادی بر عهده دارد. این مرکز قبلاً «مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات» نام داشت. هدف اولیه «مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات»، پیشبرد پژوهش و نوآوری در این دو رشته و فراهم آوردن الگویی برای ترویج و اعتلای فرهنگ پژوهش در سطح کشور بود که فعالیت خود را با ۳ هسته تحقیقاتی در فیزیک نظری و ۳ هسته تحقیقاتی در ریاضیات آغاز کرد.
پژوهشگاه دانشهای بنیادی | |
![]() | |
نوع | دانشگاه دولتی |
---|---|
بنیانگذاری شده | ۱۹۸۹ |
رئیس | محمد جواد لاریجانی[1] |
موقعیت | تهران، استان تهران، ایران ۳۵٫۸۱۰°شمالی ۵۱٫۴۷۰°شرقی |
پردیس | Urban |
وبگاه |

تسری فعالیت این مرکز به حیطههای دیگر، منجر به ارتقای مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات در سال ۱۳۷۶ به پژوهشگاه شد و به این ترتیب «پژوهشگاه دانشهای بنیادی» در جامعه علمی ایران شناخته شد. ساختمان اصلی این مرکز واقع در ضلع جنوبی میدان نیاوران قبل از سال ۵۷ متعلق به دفتر مخصوص فرح پهلوی بود. ساختمان فرمانیه واقع در ضلع جنوبی چهار راه کامرانیه و متعلق به فرمانفرما بودهاست.
راه اندازی اینترنت در ایران
این پژوهشگاه اولین سازمان دولتی در ایران است که به شبکه اینترنت متصل شد. همچنین سالها بعد پروژهٔ ثبت دامنههای .ir را با همت سیاوش شهشهانی راهاندازی کرد.
دورههای دکتری
پژوهشگاه علاوه بر تحقیقات سالانه تعداد معدودی دانشجوی دکتری از میان نخبگان را میپذیرد. رسالت آموزشی دوره دکتری پژوهشگاه، بینیازی کشور در رشتههایی است که دانشگاهها در خصوص تربیت دانشجوی دکتری عملکرد چندان مطلوبی نداشتهاند یا رشته مورد نظر هنوز در دانشگاهها قوام نیافته باشد.دانشجویان دکتری، بعد از موفقیت درآزمون جامع و دفاع از پروپوزال پژوهشی وفق قوانین و مقررات وزارت عتف، هزینه انجام فرصت مطالعاتی دریافت میدارند.
پژوهشکدهها
این پژوهشگاه در حال حاضر با ۸ پژوهشکده در زمینههای گوناگون علوم بنیادی با عناوین پژوهشکده ذرات و شتابگرها، پژوهشکده ریاضیات، پژوهشکده علوم شناختی، پژوهشکده علوم کامپیوتر، پژوهشکده علوم نانو، پژوهشکده فلسفه تحلیلی، پژوهشکده فیزیک و پژوهشکده نجوم در حال فعالیت است. طبق اساسنامه خود پژوهشگاه مدیریت هر پژوهشکده حداکثر تا ۵ سال توسط ریاست قابل تمدید است. با این وجود در خصوص پژوهشکده علوم شناختی و ریاضیات این قانون رعایت نشدهاست.
این پژوهشگاه دارای چند پژوهشکده و مرکز است:
- پژوهشکده ریاضیات واقع در ساختمان اصلی میدان نیاوران
- پژوهشکده فیزیک واقع در ساختمان فرمانیه
- پژوهشکده علوم کامپیوتر واقع در ساختمان فرمانیه
- پژوهشکده علوم شناختی واقع در باغ لارک
- پژوهشکده علوم نانو واقع در ساختمان فرمانیه
- پژوهشکده فلسفه تحلیلی واقع در ساختمان اصلی نیاوران
- پژوهشکده نجوم واقع در باغ لارک
- پژوهشکده ذرات و شتابگرها واقع در باغ لارک
- آزمایشگاه علوم محاسباتی
- گروه رایانش مشبک
- مرکز مهندسی مغز واقع در باغ لارک
بودجه پژوهشگاه
بودجه پژوهشگاه که عمدتاً از ناحیه وزارت علوم تأمین اعتبار میشود بالغ بر نود میلیارد تومان به صورت سالانه میباشد که بیشتر از اکثر دانشگاههای مادر است. به عنوان نمونه پس از شفاف سازی خزانه داری، معلوم شد که این پژوهشگاه بالغ بر دو میلیارد تومان هزینه اجتناب ناپذیر برای فروردین ماه ۹۷ دریافت نمودهاست.
معاونت مالی اداری پژوهشگاه
وجود یک ساختمان سه طبقه در ساختمان نیاوران تحت عنوان معاونت امور مالی اداری که دارای یک دستگاه ای تی ام تحت عنوان خزانه داری است، شبهات زیادی را در خصوص فعالیتهای مالی به وجود آوردهاست.
جستارهای وابسته
- علوم شناختی
- زبانشناسی شناختی
- زبانشناسی رایانهای
- هوش مصنوعی
- فلسفه ذهن
- حوزههای کاربردی علوم شناختی
- پژوهشکده علوم شناختی
پانویس
- «مديران ارشد». پژوهشگاه دانشهای بنیادی. دریافتشده در ۶ سپتامبر ۲۰۱۹.