پژوهش‌های باستان‌شناسی در نیشابور

این نوشتار درباره پژوهش‌ها، بررسی‌ها و کشفیات مربوط به باستان شناسی(یا باستان شناختی) در محدوده شهر نیشابور و شهرستان نیشابور می‌پردازد.

نقشه بخشی از نیشابور کهن قبل از حمله مغول.

حفاری‌ها

اولین حفاری هاو پژوهش‌های باستان شناختی در نیشابور، از سال‌های ۱۹۳۵ و ۱۹۴۷ میلادی شروع شد و توسط هیئت ایران‌شناسی موزه متروپولیتن نیویورک، ویلکینسون و اوپتن بر روی خرابه‌های شهر قدیم نیشابور-جنوب شرقی شهر کنونی نیشابور- انجام گردید و در سال ۱۹۶۶ میلادی ریچارد بولیت نیز برنامه پژوهشی مدونی را جهت تعیین وضعیت و بازسازی محلات و بازارها، و محدوده شهر قدیم نیشابور انجام داد. همچنین در سال ۱۳۴۳ شمسی یک هیئت باستان‌شناسی از طرف وزارت فرهنگ و هنر به سرپرستی سیف‌الله کامبخش‌فرد و امیر ماهانی و در سال ۱۳۶۷ نیز هیئتی به سرپرستی سید محمود موسوی در قسمت‌هایی از شهر قدیم نیشابور اقدام به کاوش نمودند. بر اثر کاوش‌های به عمل آمده مشخص گردید که نیشابور در سده‌های سوم تا هفتم هجری یکی از مهمترین و بزرگترین مراکز ساخت سفالینه‌های اسلامی در ایران بوده و سفال نیشابور با سفال شهرهایی چون ری و جرجان برابری می‌کرده‌است. در سال‌های (۱۳۸۰- ۱۳۷۸) کاوش‌های باستان شناختی محله شادیاخ نیشابور توسط هیئتی به سرپرستی رجبعلی لباف خانیکی شروع شد که تاکنون به صورت فعال و نیمه فعال ادامه دارد.

سالهیئت باستان‌شناسیافرادنتیجه
سال‌های ۱۹۳۵ و ۱۹۴۷-۱۳۱۴ و ۱۳۲۶ شمسیهیات ایران‌شناسی موزه متروپولیتن نیویورکویلکینسون و اوپتنکشفیات به موزه متروپولیتن نیویورک منتقل شد
۱۹۶۶ میلادی -۱۳۴۵ شمسیریچارد بولیتپژوهش‌ها در کتاب اشراف نیشابور منتشر شد.
۱۹۶۴ میلادی -۱۳۴۳ شمسیهیئت باستان‌شناسی وزارت فرهنگ و هنر دولت شاهنشاهی ایرانسیف‌الله کامبخش‌فرد و امیر ماهانی
۱۹۸۸ میلادی- سال ۱۳۶۷ شمسیسید محمود موسویتعیین حریم و کشف پیشنیه سفالینه در نیشابور
۱۹۹۹ و ۲۰۰۱ میلادی/۱۳۸۰- ۱۳۷۸ شمسیرجبعلی لباف خانیکیبررسی و کشف منطقه شادیاخ

اشیا کشف شده
آن چه از نیشابور کهن باقی مانده‌است منطقه‌ای به نام کُهَندِژ یا محوطه آلب ارسلان ناحیه‌ای به وسعت ۳۵۰۰ هکتار، در جنوب شهر کنونی نیشابور است.
گچبری‌های بالای سقف یک تالار، قرن یازدهم میلادی، کشف شده در نیشابور.
موزه متروپولیتن نیویورک
کاشی‌های گچبری شده، قرن یازدهم میلادی، کشف شده در نیشابور.
موزه متروپولیتن نیویورک

مکان‌های تاریخی
  • مزار شهمیر، بنایی به جا مانده از دوران سلجوقی، گمان‌ها بر این است که مکانی مقدس برای زرتشتیان یا آیین مهر پرستی بوده.
  • شادیاخ، محوطه‌ای باستان شناسی.

کشف شده ها

جستارهای وابسته

منابع
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.