کال شور خارتوران

کال شور خارتوران (یا خارطوران یا طرود) بزرگترین رود کویر مرکزی ایران است. سرشاخه‌های این رود از استان‌های خراسان رضوی، خراسان شمالی و سمنان سرچشمه می‌گیرند و پس از تلاقی با یکدیگر در دشت خارتوران فرو می‌ریزند.

کال شور خارتوران
ویژگی‌های ظاهری
دهانهکویر طرود
طول۴۳۳ کیلومتر

مشخصات

کال شور خارتوران رودخانه‌ای دائمی است که در محدوده‌ای به مساحت ۵۶۰۸۹ کیلومتر مربع[1] در سه استان خراسان رضوی، خراسان شمالی و سمنان جریان دارد. طول این رودخانه حدود ۴۳۳ کیلومتر[2] است و غلظت زیاد املاح، آن را غیر قابل استفاده کرده‌است.[3][4]

مسیر

این رود از دو شاخهٔ اصلی موازی به نام کال شور سبزوار و کال شور جاجرم تشکیل شده‌است که در ۵۵ کیلومتری شرق بیارجمند به یکدیگر می‌پیوندند.[5] کال شور سبزوار از کوه‌های بینالود در شمال نیشابور و کوه‌های کدکن در شمال تربت حیدریه سرچشمه می‌گیرد و با طی مسیر شرقی-غربی، از جنوب نیشابور و سبزوار می‌گذرد. کال شور جاجرم نیز از کوه‌های اسفراین سرچشمه می‌گیرد، ابتدا مسیر شرقی-غربی را طی می‌کند و پس از گذر از جنوب جاجرم، جهت آن شمالی-جنوبی می‌شود تا به کال شور سبزوار برسد. پیش از آن، دو شاخهٔ کال شور جوین و کال شور میامی در مرز استان‌های خراسان شمالی و سمنان به این رود ملحق می‌شوند. پس از به هم پیوستن شاخه‌های مختلف، رود در مسیر شمالی-جنوبی جریان می‌یابد و وارد منطقهٔ حفاظت‌شدهٔ توران می‌شود.

منابع
  1. دستورالعمل تقسیم‌بندی و کدگذاری حوضه‌های آبریز و محدوده‌های مطالعاتی در سطح کشور. معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی. ۱۳۹۱. ص. ۱۰۶.
  2. شامل ۱۱۸ کیلومتر کال شور خارتوران و ۳۱۵ کیلومتر کال شور سبزوار (شاخه بلندتر)
  3. افشین، یدالله (۱۳۷۳). رودخانه‌های ایران. دوم. تهران: وزارت نیرو، شرکت مهندسین مشاور جاماب. ص. ۳۴۳.
  4. «رودخانه کال شور جاجرم از ارتفاعات بینالود سرچشمه می گیرد+ عکس». شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا. ۳ دی ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۳ خرداد ۱۳۹۸.
  5. فرهنگ جغرافیایی رودهای کشور: حوضه آبریز ایران مرکزی. انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح. ۱۳۸۳. ص. ۱۷۸.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.