کان بادام
کانِ بادام (به فارسی تاجیکی: Конибодом) شهری است در استان سغد کشور تاجیکستان.
| کانِ بادام | |
|---|---|
 بنای خوش‌آمدگویی به کان بادام از سوی خجند | |
| اطلاعات کلی | |
| نام رسمی : | کانِ بادام |
| کشور : | تاجیکستان  |
| استان : | |
| شهرستان : | کان بادام |
| نامهای قدیمی : | کَند |
  کانِ بادام | |
| مردم | |
| جمعیت | ۴۵٬۰۰۰ |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا : | ۳۸۷ متر |
جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۰ میلادی ۴۵ هزار نفر بوده‌است که از نظر جمعیت در ولایت سغد پس از شهر خجند قرار دارد.
در سمت شمال‌غربی شهر کان بادام دریاچه سد قیروق‌قوم (Кайроккум) قرار گرفته و در جنوب‌شرقی آن شهر اسفره واقع شده‌است.
از مرکز منطقهٔ کانِ بادام، کانال بزرگی به نام کانال فرغانه گذر می‌کند که نیازهای آب منطقه را تأمین می‌کند.
پیشینه
شهر کانِ بادام را در قدیم کَند می‌نامیدند. قدیمی‌ترین سندی که نام کند در آن ضبط شده، نامهای است که در سال ۷۱۲-۷۱۳ به هنگام لشکرکشی عرب‌ها، قتیبه بن مسلم به دیوشتیج پادشاه سغد نوشته‌است.
نام کند در کتاب اشکال‌العالم کتاب جغرافیایی معروفی نوشتهٔ ابوالقاسم بن احمد جیهانی، از روزگار سامانی نیز آمده‌است. نویسندهٔ این کتاب در توصیف خجند آورده‌است: «در اعمال آن (یعنی خجند) هیچ شهر دیگر نیست مگر کَند.»
شهر کانِ بادام از دیرباز به داشتن بادام خوب معروف بوده‌است. حکیم سوزنی سمرقندی (مرگ: ۱۱۷۹) و شیخ بابا طبیبی، شاعر کان بادامی سدهٔ ۱۲ آشکارا به بادام این شهر اشاره کرده‌اند.
یاقوت حموی، جغرافیدان عرب در کتاب خود معجم‌البلدان دربارهٔ کند نوشته: «کند به سبب فراوانی بادام به نام کان بادام معروف است، بادام این‌جا بسیار خوش‌طعم بوده پوستش به سایش دست کنده می‌شود.»
از متون تاریخی چنین برمی‌آید که رایج شدن نام کانِ بادام برای کند ظاهراً در سده‌های ۱۷ و ۱۸ صورت گرفته‌است.
یکی از شاخه‌های جادهٔ ابریشم به مدت ۳٬۷۰۰ سال از این شهر می‌گذشت. این راه از خجند و استروشن به سمرقند و بخارا و مرو می‌رفت.
کان بادام در سال ۷۱۲ هنوز به عنوان یک شهر بزرگ تجارتی مشهور بوده‌است. بهترین خطاطان خان خجند از کان بادام بوده‌اند. از بزرگان ادبی این شهر در سده‌های گذشته می‌توان افراد زیر را نام برد: مولانا کوشککی، شرف‌الدین پنج‌دهی، ملا شاکر کان بادامی، ایشان غریب کان بادامی و غربت معصوم.
امروز
شهر کان بادام دارای یک تئاتر شهر است.[1]
عبدالقادر منیازف اندیشمند و پژوهشگر فارسی‌زبان تاجیکستان در این شهر به‌دنیا آمده است.[2]
منابع
Википедиа contributors, "Конибодом," Википедиа, (accessed май 16, 2008).
| مرکز |  | |
|---|---|---|
| شهرها | ||
| بخشبندی | ||
| نقاط دیدنی | بومجکث باستان • چهارگنبد • ریگستان پنجشنبه • سر مزار • کاخ ارباب • کوکگنبد • مسجد حضرت شاه • موزه استروشن • نگارخانه هنر سامانیان | |