کشند سرخ

کشند سرخ یا آب‌سرخه[1] یک پدیده دریایی است که بر اثر ازدیاد جمعیتی انفجارگونهٔ گروهی از جلبک‌ها اتفاق می‌افتد. مقدار معمول آن حدود ۲۰۰۰ عدد در لیتر است و به علت تغییر رنگ آب دریا به رنگ سرخ یا مایل به سرخ آن را کشند سرخ (موج سرخ) می‌گویند.[2] بیشترین سهم شکل‌گیری کشند سرخ، حاصل موارد آلودگی آب همچون رواناب کشاورزی به اتفاق فاضلاب است.[3]

کشند سرخ

دو عامل اصلی در ازدیاد این جلبک‌ها - که به فیتوپلانکتون‌ها معروف هستند - دما و مواد مغذی به‌خصوص مواد فسفردار و نیترات است. تخلیهٔ پساب‌های صنعتی و خانگی و کودهای شیمیایی که مملو از موادی چون نیترات‌ها و فسفات‌ها هستند در دریا موجب فراهم شدن غذای زیاد برای فیتوپلانکتون‌ها و ازدیاد آنی جمعیت آن‌ها می‌شود. تناوب تابش ابر-آفتاب و بارندگی کمک به سزایی در رشد این موجودات می‌کند و وزش طوفان و گردوغبار از طرف بیابان‌ها نیز باعث فراهم شدن ذرات آهن‌دار می‌شود.

بعضی از این فیتوپلانکتون‌ها از خود سم ترشح می‌کنند یا باعث فزونی اکسیژن با تک اتم می‌شود که باعث تخریب آبشش ماهی‌ها می‌شود یا با مرگ این فیتوپلانکتون‌ها، باکتری‌های تجزیه کننده بقایای مرده این فیتوپلانکتون‌ها اکسیژن محلول آب را مصرف می‌کنند و در نتیجه ماهی‌ها و دیگر آبزیان منطقه دچار حالت خفگی و کمبود شدید اکسیژن شده و در نهایت منجر به مرگ آنها می‌شود. یکی از گونه‌های مذکور، یک داینوفلاژله بنام آمفیدینیوم است که در سواحل ایرانی دریای عمان نیز گزارش شده‌است.[4] پدیده کشند سرخ در دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان خسارات زیادی به ماهیگیران زده‌است.[5][6]

منابع
  1. «آب‌سرخه» [اقیانوس‌شناسی] هم‌ارزِ «red tide, red water»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر هفتم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۹۴-۸.
  2. «کشند قرمز چیست». www.asriran.com. ۷ اسفند ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۵.
  3. West, L. (2016). "Red Tide: Causes and Effects". About News.
  4. Attaran-Fariman G. & Asefi M. A. (2020). The presence of toxic dinoflagellate Amphidinium sp. (Myzozoa) in the coastal waters of Sea of Oman. Icfar International Congress.
  5. «کشند سرخ و هشدار برای نجات خزر». DW.COM. ۲۰۰۹-۰۹-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۵.
  6. «روزنامه آفتاب یزد (1387/12/12): خسارات 500 میلیارد تومانی کشند قرمز به اکوسیستم خلیج فارس». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۵.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.