کلمنتیا

کلمنتیا (به لاتین: Clementia)[1] یک الهه رومی بود که پس از قتل ژولیوس سزار وارد آیین رومی شد، ژولیوس سزاری که در زندگی‌اش تجسمی از فضیلت «عفو و بخشندگی» بود؛ بخشندگی‌ایی که بر طبق گفته سیسرون، (که خود از آئولوس هیرتیوس[یادداشت 2] نقل می‌کند) یکی از علل مرگ سزار بود.[2] سنای روم تصمیم گرفت به افتخار خداوندگار سزار[یادداشت 3] و الهه ترحم سزاری،[یادداشت 4] یک معبد بسازد، معبدی که در آن سزار و الههٔ ترحم، دست در دست یکدیگر تصویر شده‌اند.[3][4][5]

تصویری بر روی یک دناریوس نشانگر معبدی که وقف الهه کلمنتیای سزار[یادداشت 1] شده‌است.

پس از پایان جنگ داخلی سزار و پیروزی ژولیوس سزار در آن، سزار از فراخوانی برخی دشمنان سیاسی‌اش برای بازگشت به میهن پشتیبانی می‌کرد؛ یکی از این دشمنان همانا مارکوس کلادیوس مارکلوس[یادداشت 5] بود. سیسرون هم خطابه‌ای موسوم به Pro Marcello[یادداشت 6] در سنا ایراد کرد تا از سزار به‌خاطر این اقدام (عفو دشمنان سیاسی‌اش) سپاس‌گزاری کند؛ در این خطابه، سیسرون فضیلت ترحم و عفو (که الهه Clementia تجسمی از آن است) را به سزار نسبت می‌دهد؛ واضح است که جلال و ابهت سزار همانا در نبوغ نظامی‌اش نهفته بود امّا او تنها شخص در میان فاتحان بود که به‌سبب خیراندیشی و خوش‌قلبی‌اش متمایز است؛ آنچنان‌که سیسرون دربارهٔ او می‌گوید: «آنکس که این‌کارها (بخشش مخالفان) را انجام می‌دهد، من نه تنها او را با کل والامردان قیاس می‌کنم، بلکه شبیه‌ترین [مرد] به خدا می‌پندارمش».[یادداشت 7]

در سدهٔ دوم میلادی، مفهوم کلمنتیا یا ترحم‌ـ حتی از حیث لغوی‌ـ جای مفهوم یوستیتیا[یادداشت 8] یا «عدالت» را گرفت. امپراتوری که ترحم (کلمنتیا) را به‌کار بِبَرد، از منظر اندیشه رواقی نمایانگر رویکرد خودخواهانه‌ای است که امپراتور را ـ‌شاید برای یک هوس شخصی‌ـ وامی‌دارد به یک نفر التفات نموده و دیگران را نادیده بگیرد؛ از همین‌رو بهتر آن است که او بر مبنای عدالت (یوستیتیا) و رعایت حقوق، نفع همگان را مرعی بدارد.

در اساطیر یونانی، کلمنیتا برابرنهاد الئوس[یادداشت 9] است.

جستارهای وابسته

یادداشت‌ها
  1. به لاتین Clementia Caesaris
  2. به لاتین Aulus Hirtius، یکی از دوستان سزار بود که پس از قتل او (۴۴ قبل از میلاد) به کنسولی رسید.
  3. یولیوس سزار پس از مرگ خود ایزدانگاشته شد، و بدو لقب divus Iulius به معنای خداوندگار یولیوس دادند.
  4. به لاتین Clementia Caesaris
  5. به لاتین Marcus Claudius Marcellus
  6. جمله‌ای لاتین به معنای «خطاب به مارسلوس» یا «برای مارسلوس»
  7. به لاتین haec qui faciat, non ego eum cum summis viris comparo, sed simillimum deo iudico
  8. به لاتین iustitia، به انگلیسی justice
  9. به یونانی Eλεος، به انگلیسی Éleos

پانویس
  1. L. Rocchetti (۱۹۵۹). Enciclopedia dell'Arte Antica. Treccani. ص. in the corresponding entry.
  2. Cicerone. Ad Atticum. ص. ۱۴, ۲۲.
  3. Plutarch. Vita di Cesare. ص. ۵۷, ۳.
  4. Appiano di Alessandria. bellum civile. ص. ۲, ۱۰۶.
  5. Cassio Dione. Storia romana. XLXIV. ص. ۶.

منابع
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.