کوه مهرگان
کوه مهرگان، تپه‌ای باستانی در چند کیلومتری شهرستان سراوان، در منطقهٔ بلوچستان، استان سیستان و بلوچستان است.
این تپه در حومهٔ شرقی شهرستان سراوان و در حد فاصل دو جادهٔ آسفالتهٔ سراوان به روستای دزک و همچنین جادهٔ آسفالته دیگر سراوان به آسپیچ محمدی و کوهک و در موازات آن قرار گرفته‌است. مردم محلی از این تپه به نام کوه مهرگان یاد می‌کنند که بر فراز آن و بر روی سطح صخره‌هایش نقوش متنوعی نقش شده بود و متأسفانه در حال حاضر فقط بخش اندکی از آن‌ها باقی مانده‌است. اکثر سالمندان ساکن در همجواران از تعداد فراوان و تنوع این نقوش از بین رفته یاد می‌کنند، که احتمالاً بعد از آمدن آیین اسلام به‌تدریج نابود شده‌اند. بر فراز کوه مهرگان، که کوهی کم‌ارتفاع است و در حدود ۴۰ متر ارتفاع دارد، بر روی صخره‌های نسبتاً صاف و هموار آن، نقوش فراوانی دیده می‌شود که از جملهٔ مهم‌ترین موضوعات آن‌ها می‌توان به نقوش شکار حیوانات علف‌خواری همانند غزال، جبیر و بز کوهی اشاره کرد. همچنین آثاری از نقوش انسانی یا حیوانی همچون نقش دو انسان در حال گفتگو با یکدیگر یا نقش یک بز و یک غزال یا جبیر نیز در میان سنگ‌نگاره‌های کوه مهرگان به چشم می‌آید[1]
در آبادی داورپناه در شهرستان سراوان، تپه‌ای سنگی وجود دارد که مردم محلی از قدیم به آن کوه مهرگان می‌گویند و از اجداد خود نقل می‌کنند که در روزهای معینی بالای این تپه آتش می‌افروختند و مراسم نیایش اهورامزدا به جای می‌آوردند. در محدودهٔ همین تپه سنگ‌نگاره‌هایی با قدمت هزاران سال قبل از میلاد کشف شده‌است.[2] این کوه و سنگ‌نگاره‌های باستانی آن ثبت ملی شده‌اند.
احتمال می‌رود بعد از آمدن دین اسلام دیگر نیایش و آتش افروختن توسط مردم محلی در این مکان صورت نمی‌گیرد اما نقل قول‌هایی نسل به نسل به یادگار رسیده‌است که مبنی براین نکته است که آتش افروختن و نیایش بر بالای این کوه در این منطقه وجود داشته‌است.
منابع
- «سنگ‌نگاره‌های کوه مهرگان». iranamzibast.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۸.
- افشار سیستانی، ایرج (۱۳۷۱). بلوچستان و تمدن دیرینهٔ آن. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. صص. ص۲۳۳.