GAPDH

گلیسرآلدئید-۳-فسفات دهیدروژناز (انگلیسی: Glyceraldehyde 3-phosphate dehydrogenase‎) یک آنزیم است که در انسان توسط ژن «GAPDH» کُدگذاری می‌شود. این آنزیم مرحلهٔ ششم از قندکافت را کاتالیز می‌کند و در شکستن مولکول قند و تأمین انرژی نقش دارد.

Glyceraldehyde-3-phosphate dehydrogenase
معین‌کننده‌ها
نام‌های دیگرglyceraldehyde-3-phosphate dehydrogenasepeptidyl-cysteine S-nitrosylase GAPDHOCASp38 componentepididymis secretory sperm binding protein Li 162eP2.6.99.-GAPDHaging-associated gene 9 proteinOct1 coactivator in S phase38 Kd component
شناسه‌های بیرونیGeneCards:
الگوی گسترش RNA
More reference expression data
هم‌ساخت‌شناسی
گونه‌هاانسانموش
Entrez

n/a

n/a

آنسامبل

n/a

n/a

یونی‌پروت

n/a

n/a

RefSeq (mRNA)

n/a

n/a

RefSeq (پروتئین)

n/a

n/a

موقعیت (UCSC)n/an/a
جستجوی PubMedn/an/a
ویکی‌داده
مشاهده/ویرایش Human
گلیسرآلدئید-۳-فسفات دهیدروژناز، دومین متصل‌شونده به نیکوتین‌آمید آدنین
شناسه‌ها
نمادGp_dh_N
پی‌فمPF00044
پی‌فم clanCL0063
اینترپروIPR020828
PROSITEPDOC00069
SCOPe1gd1 / SUPFAM

این آنزیم همچنین در چندین فرایند غیرمتابولیک همچون فعال‌سازی رونویسی ژنی، آغاز آپوپتوز،[1] حمل مواد مابین شبکه آندوپلاسمی و دستگاه گلژی، حمل‌ونقل تسریع‌شدهٔ آکسونی یا آکسونوپلاسمیک یاخته‌های عصبی[2] نقش دارد.

اهمیت بالینی

بیان ژنی این آنزیم در چندین نوع سرطان از جمله ملانومای جلدی تشدید می‌شود و میزان بیان ژنی آن با پیشرفت تومور ارتباط مستقیم دارد.[3][4] به سبب عملکرد گلیکولیتیک و اثرات ضد آپوپتوز، این آنزیم سرطان‌زایی را تشدید می‌کند. GAPDH از کوتاه‌شدن تلومر که توسط داروهای شیمی‌درمانی تحریک‌کنندهٔ اسفنگولیپید و سرامید القا می‌شود، جلوگیری می‌کند. در عین حال، هرگونه استرس اکسیداتیو عملکرد GAPDH را مختل کرده و موجب پیری و مرگ سلول می‌گردد.[5] بر این اساس، از بین بردن این آنزیم در سلول‌های سرطانی موجب پیری آنها می‌شود که یک استراتژی جدید در کنترل رشد سلول‌های سرطانی محسوب می‌شود.[6]

آنزیم GAPDH احتمالاً در بروز چندین بیماری تحلیل‌برندهٔ عصبی نقش دارد که از آن میان می‌توان به «بیماری پارکینسون» و «بیماری آلزایمر دیرهنگام»[7] اشاره کرد.

واکنش شیمیایی
گلیسرآلدئید-۳-فسفات گلیسرآلدئید-۳-فسفات دهیدروژناز دی-اسید ۳٬۱-بیس‌فسفوگلیسریک
 
NAD+ +Pi NADH + H+
NAD+ +Pi NADH + H+
 
 

مادهٔ شیمیایی C00118 در پایگاه داده مسیر KEGG. آنزیم 1.2.1.12 در پایگاه داده مسیر KEGG. واکنش شیمیایی R01063 در پایگاه داده مسیر KEGG. مادهٔ شیمیایی C00236 در پایگاه داده مسیر KEGG.

منابع
  1. Tarze A, Deniaud A, Le Bras M, Maillier E, Molle D, Larochette N, Zamzami N, Jan G, Kroemer G, Brenner C (April 2007). "GAPDH, a novel regulator of the pro-apoptotic mitochondrial membrane permeabilization". Oncogene. 26 (18): 2606–20. doi:10.1038/sj.onc.1210074. PMID 17072346.
  2. Zala D, Hinckelmann MV, Yu H, Lyra da Cunha MM, Liot G, Cordelières FP, Marco S, Saudou F (January 2013). "Vesicular glycolysis provides on-board energy for fast axonal transport". Cell. 152 (3): 479–91. doi:10.1016/j.cell.2012.12.029. PMID 23374344.
  3. Ramos D, Pellín-Carcelén A, Agustí J, Murgui A, Jordá E, Pellín A, Monteagudo C (January 2015). "Deregulation of glyceraldehyde-3-phosphate dehydrogenase expression during tumor progression of human cutaneous melanoma". Anticancer Research. 35 (1): 439–44. PMID 25550585.
  4. Wang D, Moothart DR, Lowy DR, Qian X (2013). "The expression of glyceraldehyde-3-phosphate dehydrogenase associated cell cycle (GACC) genes correlates with cancer stage and poor survival in patients with solid tumors". PLOS ONE. 8 (4): e61262. doi:10.1371/journal.pone.0061262. PMC 3631177. PMID 23620736.
  5. Nicholls C, Li H, Liu JP (August 2012). "GAPDH: a common enzyme with uncommon functions". Clinical and Experimental Pharmacology & Physiology. 39 (8): 674–9. doi:10.1111/j.1440-1681.2011.05599.x. PMID 21895736.
  6. Phadke M, Krynetskaia N, Mishra A, Krynetskiy E (July 2011). "Accelerated cellular senescence phenotype of GAPDH-depleted human lung carcinoma cells". Biochemical and Biophysical Research Communications. 411 (2): 409–15. doi:10.1016/j.bbrc.2011.06.165. PMC 3154080. PMID 21749859.
  7. Allen M, Cox C, Belbin O, Ma L, Bisceglio GD, Wilcox SL, Howell CC, Hunter TA, Culley O, Walker LP, Carrasquillo MM, Dickson DW, Petersen RC, Graff-Radford NR, Younkin SG, Ertekin-Taner N (January 2012). "Association and heterogeneity at the GAPDH locus in Alzheimer's disease". Neurobiology of Aging. 33 (1): 203.e25–33. doi:10.1016/j.neurobiolaging.2010.08.002. PMC 3017231. PMID 20864222.

بیشتر بخوانید
  • Voet D, Voet JG (2010). Biochemistry. New York: Wiley. ISBN 0-470-57095-4.
  • Stryer L, Berg JM, Tymoczko JL (2002). Biochemistry, Fifth Edition & Lecture Notebook. San Francisco: W. H. Freeman. ISBN 0-7167-9804-2.
  • diagram of the GAPDH reaction mechanism from Lodish MCB at NCBI bookshelf
  • similar diagram from Alberts The Cell at NCBI bookshelf
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.