آرتاباسدوس
آرتاباسدوس (به یونانی: Ἀρταύασδος، به ارمنی: Արտավազդ) (درگذشتهٔ ۷۴۳) ژنرالی ارمنی و امپراتور روم شرقی برای مدت کوتاهی از ۷۴۱ تا ۷۴۳ بود.
آرتاباسدوس ἈρταύασδοςԱրտավազդ | |
---|---|
امپراتور بیزانس (روم شرقی) | |
سلطنت | ۷۴۱ ۷۴۳ |
پیشین | کنستانتین پنجم |
جانشین | کنستانتین پنجم |
درگذشته | ۷۴۳ |
همسر |
|
دودمان | - |
زندگینامه
آرتاباسدوس ژنرالی ارمنی[1] و فرماندار شهر نظامی آرمنیاکون بود.[2] او در ۷۱۵ با آنا، دختر لئوی ایسوریایی، فرماندهٔ لشکریان آناتولی نامزد شد و لئو را در شورش علیه تئودوسیوس سوم، امپراتور وقت بیزانس یاری نمود. لئو در ۷۱۷ تئودوسیوس را از قدرت برکنار و خودش باعنوان لئوی سوم بر تخت نشست.[1] آرتاباسدوس در همان سال با آنا ازدواج نمود[1] و مقام کُنتِ اوپسیکیون، بزرگترین شهر نظامی بیزانس در شمالشرقی آسیای صغیر در نزدیکی قسطنطنیه و با اهمیت نظامی بالا به او اعطا شد.[2]
پس از آنکه لئوی سوم در ۷۴۰ درگذشت، پسرش کنستانتین پنجم که بهمدت ۲۰ سال عنوان امپراتور مشترک با پدرش را داشت جانشین او شد.[2] با این حال هنگامی که کنستانتین برای مقابه با تهدیدات مسلمانان به مرزهای شرقی رفته بود آرتاباسدوس علیه او سر به شورش برداشت.[3] کنستانتین به آموریوم[3] در شهر نظامی آناتولیکون، جایی که پدرش پیشتر فرماندار آن بود گریخت[2] و در قسطنطنیه اعلام شد که او کشته شده است.[3] این خبر مورد استقبال اهالی قرار گرفت و آرتاباسدوس که از حمایت روحانیون و مردم عادی طرفدار استفاده از شمایلهای مذهبی قرار داشت در ۷۴۱ بهعنوان امپراتور جدید بیزانس بر تخت نشست.[4]
اما کنستانتین پنجم که از حمایت لشکریان موافق شمایلشکنی در آسیای صغیر برخوردار بود[4] و در این مدت توانسته بود پایگاهی برای خود در آموریوم برپا سازد، در ۷۴۳ به سوی قسطنطنیه لشکر کشید و در سپتامبر همانسال شهر را محاصره نمود.[2] دیری نپایید که او توانست وارد شهر شده و قدرت را در دست گیرد.[2] کنستانتین سپس فرمان به کور کردن چشمان آرتاباسدوس و پسرانش داد و برخی از حامیانشان را نیز اعدام نمود و خود بار دیگر با عنوان کنستانتین پنجم بر تخت امپراتوری بیزانس نشست.[2]
منابع
- Jennifer Lawler (۲۰۰۴)، Encyclopedia of the Byzantine Empire، McFarland & Co. (Original from the University of California)، شابک ۰۷۸۶۴۱۵۲۰۷
- Andrew Louth. Greek East and Latin West: the church, AD 681-1071. St Vladimir's Seminary Press, 2007, شابک ۰−۸۸۱۴۱−۳۲۰−۸ . Google Books, (بازبینی به تاریخ ۱۰ فوریه ۲۰۱۱).
- Saint Nicephorus (Patriarch of Constantinople). Short history. Dumbarton Oaks, 1990, شابک ۰−۸۸۴۰۲−۱۸۴-X . Google Books, (بازبینی به تاریخ ۱۰ فوریه ۲۰۱۱).
- Inc Icon Group International. Byzantine: Webster's Quotations, Facts and Phrases. ICON Group International, 2008, شابک ۰−۵۴۶−۶۵۷۰۰−۱ . Google Books, (بازبینی به تاریخ ۱۰ فوریه ۲۰۱۱).