الوافی

الوافی اولین[1] جامع حدیثی در دورهٔ متأخران،[1] اثر ملا محسن فیض کاشانی[2] است. وافی مهم‌ترین اثر حدیثی فیض، یکی از بزرگ‌ترین، مهم‌ترین و جامع‌ترین آثار حدیثی شیعه از دورهٔ صفویان است که در آن اخبار و احادیث مربوط به اصول، فروع، سنن و احکام اسلامی منقول در کتب اربعه امامیه گرد آمده است.

الوافی را همراه با وسائل‌الشیعه و بحارالانوار، جوامع حدیثی (ثانویه) می‌نامند.[3]

نویسنده

ملا محسن فیض کاشانی که به فیض کاشانی معروف بود، از متخصصان و محققان در حوزه های فقه و اصول و فلسفه اخلاق و کلام و حدیث و تفسیر قرآن و مکاشفات بود.[4] او از شاگردان شیخ بهایی و میرداماد و شاگرد و داماد بزرگ ملاصدرا بود.[5] او بیش از یکصد و شانزده جلد کتاب به زبان عربی و فارسی نوشت.[6] البته برخی از این آثار، مربوط به فلسفه، تصوف، فقه، اصول، کلام و … می‌باشد و فیض از آنچه در این زمینه خوانده و نوشته، اظهار پشیمانی و برائت نموده و آن را بر سبیل تمرین و صرفاً نقل مطلب معرفی نموده است.[7]

مقدمه

او در مقدمه کتاب خود دلیل نگارش این اثر را عدم الگوی منحصر به فرد برای جمع آوری حدیث و احکام در کتب اربعه که در زمان های مختلف و روش های مختلف جمع آوری شده اند بیان مینماید.بنابراین او در کتاب الوافی روایات را در دسته های مشخص قرار داد و موارد تکراری را حذف کرد. همچنین همچنین او روایاتی که از لحاظ مفهوم یا لغات دارای ابهام بودند را توضیح داد.[8]

محتوا

این کتاب، مشتمل بر تمام احادیث موجود در کتب اربعه شیعه می باشد.او در این کتاب، علاوه بر جمع آوری این روایات، سعی کرده است تا متون روایات را شرح و مشکلات موجود در آنها را برطرف سازد.[5] کتاب الوافی، دارای یک مقدمه و چهارده کتاب و یک خاتمه است.این 14 جلد شامل موارد زیر می باشد:[9]

  • کتاب عقل و علم و توحید
  • کتاب حجت
  • کتاب ایمان و کفر
  • کتاب طهارت و زینت
  • کتاب نماز و دعا و قرآن
  • کتاب زکات و خمس و مبرات
  • کتاب روزه و اعتکاف و معاهدات
  • کتاب حج و عمره و زیارات
  • کتاب حِسبه و احکام و شهادات
  • کتاب مَعایش و مکاسب و معاملات
  • کتاب مَطاعِم و مَشارب و تجملات
  • تاب نکاح و طلاق و ولادات
  • کتاب جنایز و فرایض و وصیات
  • کتاب روضة که شامل احادیث متفرقه است

    پانویس
    1. مجله علوم حدیث - شمارهٔ ۳۳ - کتابشناسی کتاب‌های الوافی، وسائل الشیعة و بحارالأنوار
    2. راسخون- موضوع مقالات - روش فیض کاشانی در شرح احادیث غیر فقهی بر اساس کتاب الوافی
    3. پایگاه اطلاع‌رسانی حدیث شیعه.www.hadith.net
    4. Takim, Professor Liyakat. "The Concepts of the Absolute and Perfect Man in Mulla Fayd al-Kashani" (PDF).
    5. Algar, Hamid. "FAYŻ-E KĀŠĀNĪ, MOLLĀ MOḤSEN-MOḤAMMAD". iranicaonline.
    6. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی. ده رساله. اصفهان: مرکز تحقیقات علمی و دینی امیرالمؤمنین (ع). صص. ۱۸–۲۸.
    7. ناجی نصرآبادی، محسن. فیض‌نامه. کنگره فیض کاشانی. صص. ۲۴–۲۵.
    8. الدكتور, سردار دميرل. "علوم الحديث بين أهل السنة والجماعة والشيعة الإمامية الاثني عشرية". دار الكتب العلمية; 1 edition (June 4, 2013).
    9. الطهراني, آقا بزرك. "الذّريعة إلى تصانيف الشّيعة". p. 14.
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.