اهداف توسعه هزاره

اهداف توسعه هزاره در واقع هشت هدف مشترک هستند که در سال ۲۰۰۰ در سازمان ملل بر سر آن‌ها توافق شد. این اهداف باید تا سال ۲۰۱۵ تأمین شوند.

اهداف توسعه هزاره (به صورت مخفف: MDGs)(به انگلیسی: Millennium Development Goals)، هشت آرمان است که باید به آن‌ها تا سال ۲۰۱۵ دست یافته شود تا آن‌ها به چالش‌های اصلی توسعهٔ جهان پاسخ دهند. اهداف توسعهٔ هزاره از اقدامات و اهدافی که در بیانیهٔ هزاره آمده تصویری ترسیم می‌کند. بیانیهٔ هزاره در ماه سپتامبر سال ۲۰۰۰، توسط ۱۸۹ کشور پذیرفته شده و ۱۴۷ نفر از سران سیاسی آن را امضا کرده‌اند.

این هشت آرمان به ۲۱ هدف که با ۶۰ شاخص قابل سنجش اند، تجزیه می‌شود.

آرمان ۱: از بین بردن فقر شدید و گرسنگی

آرمان ۲: دست یافتن به آموزش ابتدایی همگانی

آرمان ۳: گسترش و ترویج برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان

آرمان ۴: کم کردن مرگ کودکان

آرمان ۵: بهبود سلامت مادران

آرمان ۶: مبارزه با ایدز، مالاریا،توبر کلوز و دیگر بیماری‌ها

آرمان ۷: تضمین پایداری محیط زیست.

آرمان ۸: گسترش مشارکت جهانی برای توسعه

آرمان ۱: از بین بردن فقر شدید و گرسنگی

هدف ۱a: نصف شدن نسبت جمعیت مردمی که با کمتر از یک دلار در روز زندگی می‌کنند.

۱٫۱: نسبت جمعیتی که با کمتر از یک دلار در روز زندگی می‌کنند.

۱٫۲: ضریب شکاف فقر

۱٫۳: سهم درآمد دو دهک پایین (فقیرترین) از درآمد ملی

هدف ۱b: دست یافتن کامل و پرحاصل به اشتغال و کار سالم برای همه، شامل زنان و جوانان

۱٫۴: نرخ رشد بهره‌وری نیروی کار (نرخ رشد تولید ملی به ازای هر فرد شاغل)

۱٫۵: ضریب اشتغال جمعیت

۱٫۶: نسبت جمعیت شاغلی که با کمتر از یک دلار در روز زندگی می‌کنند.

۱٫۷: نسبت حساب و مشارکت شاغلان فامیلی در کل مشاغل.

هدف ۱c: نصف شدن نسبت جمعیتی که از گرسنگی رنج می‌برند.

۱٫۸: رواج کسر وزن کودکان زیر ۵ سال

۱٫۹: نسبت جمعیتی که کمتر از حداقل سطح مجاز، مصرف انرژی در برنامهٔ غذایی خود دارند.

آرمان ۲: دست یافتن به آموزش ابتدایی همگانی

هدف ۲a: تأمین و تضمین کردن اینکه تمام پسران و دختران بتوانند تمام پایه‌های مقطع ابتدایی را بگذرانند.

۲٫۱: ضریب خالص ثبت نام در آموزش ابتدایی

۲٫۲: نسبت دانش آموزانی که پایهٔ اول ابتدایی را شروع می‌کنند، به کسانی که توانایی و دسترسی برای گذراندن آخرین پایه از مقطع ابتدایی را دارند.

۲٫۳: نرخ باسوادی سنین ۱۵ تا ۲۴ سال، مردان و زنان

آرمان ۳: گسترش و ترویج برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان

هدف ۳a: از بین بردن اختلاف جنسیتی در آموزش ابتدایی و متوسطه، بهتر از سال ۲۰۰۵، و رسیدن به تمام مراحل تا سال ۲۰۱۵

۳٫۱: نسبت دختران به پسران در آموزش ابتدایی، متوسطه و عالی

۳٫۲: سهم زنان در درآمدهای حاصل از اشتغال، در بخش‌هایی به جز کشاورزی

۳٫۳: نسبت صندلی‌های زنان در مجلس ملی

آرمان ۴: کم کردن مرگ کودکان

هدف ۴a: کم کردن دو سوم از نرخ مرگ و میر میان کودکان زیر پنج سال

۴٫۱: نرخ مرگ و میر زیر پنج سال

۴٫۲: نرخ مرگ و میر نوزادان

۴٫۳: نسبت کودکان یک ساله‌ای که در برابر سرخک ایمنی دارند.

آرمان ۵: بهبود سلامت مادران

هدف ۵a: کم کردن سه چهارم نرخ مرگ و میر مادران

۵٫۱: نرخ مرگ و میر مادران

۵٫۲: نسبت زایمان‌هایی که با مراقبت و توسط کارکنان متخصص سلامت انجام می‌گیرند.

هدف ۵b: دست یافتن (تا سال ۲۰۱۵) به، دسترسی همگانی به سلامت تناسلی

۵٫۳: نرخ رواج و استفاده از وسایل جلوگیری از بارداری

۵٫۴: نرخ باروری نوجوانان

۵٫۵: میزان پوشش و رواج مراقبت‌های قبل از تولد (دست کم یک معاینه و دست بالا چهار معاینه)

۵٫۶: برآورده نشدن نیاز کسانی که به تنظیم خانواده احتیاج دارند.

آرمان ۶: مبارزه با ایدز، مالاریا و دیگر بیماری‌ها

هدف ۶a: متوقف کردن روند رو به رشد انتشار ایدز و آغاز روند معکوس آن

۶٫۱: میزان شیوع ایدز در میان جمعیت ۱۵ تا ۲۴ سال

۶٫۲: استفاده از کاندوم در روابط جنسی خطرناک

۶٫۳: نسبتی از جمعیت ۱۵ تا ۲۴ سال که اطلاعات درست و جامعی از ایدز دارند.

۶٫۴: نسبت مراقبت مدارس از یتیمان به مراقبت مدارس از غیر یتیمان در سنین ۱۰ تا ۱۴ سال

هدف ۶b: رسیدن (تا سال ۲۰۱۰) به، دسترسی همگانی به درمان ایدز، برای تمام کسانی که به آن نیاز دارند.

۶٫۵: قسمتی از مردم که آلودگی پیشرفتهٔ ایدز دارند و همچنین به داروهای ضد برگشت دسترسی دارند.

هدف ۶c: متوقف کردن روند انتشار مالاریا و دیگر بیماری‌های مهم، و آغاز روند معکوس آن

۶٫۶: نرخ شیوع و مرگ ناشی از مالاریا

۶٫۷: نسبت کودکان زیر پنج سالی که زیر پوشش داروی حشره کش می‌خوابند.

۶٫۸: نسبت کودکان زیر پنج سالی که تب مالاریا دارند، کسانی که با داروهای مناسب ضد مالاریا پوشش داده شده‌اند.

۶٫۹: نرخ وقوع، شیوع و مرگ ناشی از مرض سل

۶٫۱۰: نسبت بیماران سل ای که شناسایی و درمان شدند، کسانی که مستقیماً معاینه شده‌اند و توسط کوتاه‌ترین مسیر درمان شده‌اند.

آرمان ۷: تضمین پایداری محیط زیست

هدف ۷a: گنجاندن اصول توسعه ی پایدار در بین سیاست‌ها و برنامه‌های کشورها، و آغاز روند معکوس اتلاف منابع محیط زیست.

هدف ۷b: کم کردن روند کاهش تنوع زیستی، یک کاهش معنی دار در نرخ تلفات تا سال ۲۰۱۰.

۷٫۱: قسمتی از سطح سرزمین که با بیشه و جنگل پوشیده شده.

۷٫۲: مجموع نشر CO۲، سرانه و نیز به ازای هر یک دلار (ppp) تولید ملی

۷٫۳: میزان مصرف موادی که از ازون می‌کاهند.

۷٫۴: قسمتی از ذخایر ماهیان که در منطقه حفاظت شده زیستی قرار دارند.

۷٫۵: قسمتی از تمام آب‌ها که ذخایرشان استفاده شده

۷٫۶: قسمتی از سطح زمین و دریا که حفاظت شده‌است.

۷٫۷: قسمتی از گونه‌ها که در خطر انقراض هستند.

هدف ۷c: نصف شدن قسمتی از مردم که دسترسی پایدار به آب سالم آشامیدنی و تأسیسات بهداشتی اولیه ندارند.

۷٫۸: قسمتی از مردم که آب آشامیدنی تصفیه شده‌استفاده می‌کنند.

۷٫۹: قسمتی از مردم که از تأسیسات بهداشتی مناسب استفاده می‌کنند.

هدف ۷d: دست یافتن به، بهبود معنی دار و قابل توجه در زندگی حداقل ۱۰۰ میلیون زاغه‌نشین

۷٫۱۰: نسبتی از جمعیت شهری که در محلات زاغه‌نشین زندگی می‌کنند.

آرمان ۸: گسترش مشارکت جهانی برای توسعه

هدف ۸a: توسعهٔ بیشتر بازرگانی و سیستم مالی باز، قانون مند، قابل پیش‌بینی و بدون تبعیض.

- شامل تعهد نسبت به، طریقهٔ حکومت درست، توسعه، و کاهش فقر؛ هم به صورت ملی و هم به صورت بین‌المللی

هدف ۸b: بیان و رسیدگی به نیازهای ویژه و خاص کشورهایی با کمترین میزان توسعه

- شامل: تعرفه و سهمیهٔ دسترسی آزاد گمرکی، برای کالاهای صادراتی کشورهایی با کمترین میزان توسعه؛ برنامهٔ تسهیل‌کنندهٔ بدهی‌ها، برای رهایی کشورهای فقیر با بدهی‌های سنگین و نیز حذف رسمی بدهی‌های دوجانبه؛ و در آخر، بخشش بیشتر ODA برای کشورهایی که در جهت کاهش فقر تلاش کردند.

هدف ۸c: بیان و رسیدگی به نیازهای ویژهٔ کشورهای در حال توسعه ی محصور در خشکی و نیز جزایر کوچک (از طریق برنامه‌ای عملی برای توسعه پایدار جزایر کوچک درحال توسعه؛ و نتایج آن در بیست و دومین جلسهٔ ویژه مجمع عمومی سازمان ملل بررسی می‌شود).

هدف ۸d: درگیر شدن با مشکلات بدهی کشورهای در حال توسعه به‌طور فراگیر از به صورت ملی و بین‌المللی؛ به منظور معقول کردن بدهی‌ها در دراز مدت

- برخی از شاخص‌هایی که در فهرست زیر آمده، به صورت جداگانه تحت نظارت هستند برای کشورهایی با کمترین میزان توسعه، آفریقا، کشورهای در حال توسعهٔ محصور در خشکی و جزایر کوچک.

کمک‌های رسمی به توسعه (ODA)

8.1: ODA خالص؛ در کل و نیز به کشورهای کمتر توسعه یافته، بر حسب درصد از درآمد ناخالص ملی اهداکنندگان کمیته همیاری توسعه (DAC)

۸٫۲: نسبتی از کل دوجانبه، بخشی از ODA اهداکنندگان DAC که به خدمات اجتماعی پایه اختصاص یافته (آموزش پایه، مراقبت‌های بهداشتی اولیه، تغذیه، آب سالم و بهداشت مناسب)

۸٫۳: نسبتی از کمک‌های رسمی دوجانبه به توسعه، از اهداکنندگان DAC در صورتی که او متحد باشد.

۸٫۴: ODA دریافت شده در کشورهای در حال توسعه محصور در خشکی، بر حسب نسبتی از درآمد ناخالص ملی شان.

۸٫۵: ODA دریافت شده در دولت‌های جزایر کوچک در حال توسعه، بر حسب نسبتی از درآمد ناخالص ملی شان.

دسترسی به بازار

۸٫۶: نسبتی از تمام کالاهای وارداتی کشورهای توسعه یافته (بر اساس ارزش و بدون احتساب نیرو و جنگ‌افزار) از کشورهای در حال توسعه و کشورهایی با کمترین میزان توسعه، که معاف از عوارض گمرکی پذیرفته شده.

۸٫۷: میانگین تعرفه‌های اعمال شده توسط کشورهای توسعه یافته بر محصولات کشاورزی و منسوجات و پوشاک کشورهای در حال توسعه

۸٫۸: تخمین میزان حمایت‌ها و یارانه‌های بخش کشاورزی برای کشورهای OECD بر حسب درصد از تولید ناخالص داخلی شان

۸٫۹: نسبت ODA یی که برای کمک به ظرفیت سازی در تجارت ارائه شده.

معقول کردن بدهی‌ها

۸٫۱۰: تعداد کل کشورهایی که به نقاط تصمیم‌گیری HIPC شان رسیده‌اند و تعداد کشورهایی که به نقاط اتمام HIPC شان رسیده‌اند.

۸٫۱۱: بدهی‌هایی که به واسطهٔ HIPC و ابتکارات MDRI بخشیده شده.

۸٫۱۲: پرداخت اصل و فرع بدهی‌ها بر حسب یک درصد از صادرات کالاها و خدمات

هدف ۸e: همکاری با شرکت‌های داروسازی، و تدارک دسترسی به داروهای حیاتی مقرون به صرفه در کشورهای درحال توسعه.

۸٫۱۳: نسبتی از جمعیت که به داروهای حیاتی مقرون به صرفه دسترسی پایدار و مداوم دارند

هدف ۸f: همکاری با بخش خصوصی، برای در دسترس قرار دادن مزایای فناوری‌های نو، به خصوص فناوری اطلاعات و ارتباطات

۸٫۱۴: خطوط تلفن به ازای هر ۱۰۰ نفر

۸٫۱۵: تعداد مشترکین تلفن همراه به ازای هر ۱۰۰ نفر

۸٫۱۶: تعداد کاربران اینترنت به ازای هر ۱۰۰ نفر[1]

اهداف توسعه هزاره در ایران

سند MDGs که سند ماقبل بیانیه اهداف توسعه پایا بود توسط دولت نهم و دهم اجرا شده و گزارش موفقیت آن توسط وزیر وقت آموزش و پرورش اعلام و در خبرگزاری‌ها اطلاع‌رسانی شد.[2][3][4] این درحالی است که اجرای مشروط بیانیه اهداف توسعه پایدار در روزهای انتخاباتی دوازدهمین دوره ریاست جمهوری اسلامی ایران حاشیه ساز شد.[5]

منابع
  1. "Millennium Development Goals (MDGs)". unmillenniumproject.
  2. "ایران یکی از 6 کشور موفق جهان در اجرای برنامه آموزشی برابری جنسیتی". isna.
  3. "ایران در رده 6 کشور برتر دنیا در اجرای برنامه آموزشی برابری جنسیتی". mehrnews.
  4. "وزیر آموزش و پرورش در پاریس". farsnews.
  5. "حاشیه‌های سند 2030 در روزهای منتهی به انتخابات". isna.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.