اوناسمنوژن آبپارووک

اوناسِـمنوژن آبـِپاروُوِک (انگلیسی: Onasemnogene abeparvovec‎؛ تلفظ انگلیسی: آناسِـمنوجین اِیب‌پاروُوِک) که با نام تجاری زولجنسما (Zolgensma) فروخته می‌شود، یک داروی ژن‌درمانی است که برای درمان آتروفی عضلانی نخاعی (SMA) به‌کار می‌رود.[3] این دارو در سال ۲۰۱۹ برای کودکان کمتر از ۲ سال، مورد تأیید واقع شد.[5][3] این دارو فقط یکبار و به‌صورت تزریق وریدی تجویز می‌شود و به‌دنبال آن ۲ ماه باید کورتیکواستروئید مصرف شود.[3]

Onasemnogene abeparvovec
اطلاعات درمانی
نام تجاریZolgensma
AHFS/دراگز
اطلاعات مجوزUS Daily Med:پیوند
ردهٔ بارداری
  • US: N (هنوز رده‌بندی نشده) [1]
    وضعیت قانونی
    روش مصرف داروتزریق عروقی
    اطلاعات فارماکوکینتیک
    فارماکودینامیکنامشخص
    شناسه‌ها
    سی‌ای‌اس1922968-73-7
    ای‌تی‌سیNone
    پاب‌کمCID: 381128165
    دراگ‌بنکDB15528
    UNIIMLU3LU3EVV Y
    KEGGD11559
    مترادفsAVXS-101, onasemnogene abeparvovec-xioi

    عوارض جانبی شایع شامل استفراغ و افزایش سطح آنزیم‌های کبدی است.[3][4] نحوهٔ اثر این دارو، ارائه نسخهٔ جدیدی از ژنی است که پروتئین SMN1 را در انسان می‌سازد.[3]

    اوناسمنوژن در سال ۲۰۱۹ در ایالات متحده آمریکا و در سال ۲۰۲۰ در ژاپن و اتحادیه اروپا مورد پذیرش واقع شد.[3][5][4][6]

    این دارو توسط شرکت نوپایِ زیست‌فناوری «اَوِکسیس» (AveXis) ساخته شده که در سال ۲۰۱۸ به مالکیت شرکت دارویی نوارتیس درآمد.[7]

    مصارف پزشکی

    این دارو جهت درمان آتروفی عضلانی نخاعی ساخته شده که در اثر جهش در ژن SMN1 واقع بر بازوی بلندِ کروموزوم ۵ ایجاد می‌شود[8] و از سنین خردسالی سبب ضعف پیشرونده و از دست رفتن عملکرد ماهیچه‌ها می‌شود و در صورت عدم درمان مؤثر به مرگ می‌انجامد.

    اوناسمنوژن در ایالات متحده آمریکا و برخی کشورهای دیگر، جهت استفاده در کودکان مبتلا به آتروفی عضلانی نخاعی در کمتر از ۲ سالگی و آنهایی که هنوز علامت‌دار نشده‌اند، مورد تأیید قرار گرفته‌است.[5]

    در اتحادیهٔ اروپا، مصرف این دارو برای آنهایی که تشخیص بالینی «آتروفی عضلانی نخاعی نوع ۱» را دارند (بیماری علامت‌دار) یا آنهایی که دست‌کم ۳ نسخه از ژن SMN2 را در بدن دارند، مورد پذیرش واقع شده‌است.[4]

    تجویز کورتیکواستروئید جهت جلوگیری از بروز آسیب کبدی ناشی از این دارو صورت می‌پذیرد.[3]

    با آنکه این دارو فقط یکبار تجویز می‌شود، اما هنوز معلوم نیست ترانس‌ژن‌های انتقال‌یافته، تا چه مدت در بدن باقی می‌مانند. چون نورون‌های حرکتی تقسیم میتوزی ندارند، انتظار بر آن است که این ترانس‌ژن‌ها پایداری درازمدتی داشته باشند.

    عوارض جانبی

    عوارض جانبی شایع شامل استفراغ و افزایش سطح آنزیم‌های کبدی است.[3] عوارض جانبی جدی‌تر ممکن است شامل بیماری‌های کبدی و کاهش پلاکت‌های خون باشد.[3] در کارآزمایی‌های بالینی افزایش موقت آنزیم تروپونین ۱ مشاهده شد، اما اهمیت بالینی آن هنوز مشخص نیست.[3] با این وجود، مسمومیت قلبی در مدل‌های حیوانی دیده شده‌است.[3]

    از آنجایی که این دارو ممکن است سبب کاهش پلاکت‌های خون شود، باید سطح پلاکت‌ها را پیش از آغاز درمان سنجید و سپس در ماه اول درمان، هر هفته یک‌بار، و طی دو ماه بعدی، هر دو هفته یکبار سطح پلاکت‌ها سنجیده شود تا آنکه سطح پلاکت به حالت عادی برگردد.[3] آزمون عملکرد کبد باید به مدت سه ماه پس از تجویز سنجیده و بررسی شود.[9]

    نحوه عملکرد

    آتروفی عضلانی نخاعی یک بیماری عصبی-عضلانی است که به سبب جهش در ژن SMN1 ایجاد می‌شود که در اثر آن، میزان تولید پروتئین SMN - که برای زنده‌ماندن نورون‌های حرکتی ضروری است - کاهش می‌یابد. اوناسمنوژن یک زیست‌دارو است که در خود، کپسیدِ یک نوعِ خاص از ویروس را موسوم به «AAV9» دارد. در درون این ویروس، ترانس‌ژن SMN1 و یک پروموتر ساختگی، جاسازی شده‌است.[2] پس از تزریق دارو، ویروس به سلول‌های عصبیِ معیوب رفته و ترانس‌ژن SMN1 را به آنها انتقال می‌دهد و در نتیجه تولید پروتئین SMN افزایش می‌یابد.

    هزینه

    هزینهٔ درمان با این دارو ۲٫۱۲۵ میلیون دلار آمریکا (هر آمپول) است که بدین ترتیب گران‌ترین داروی جهان محسوب می‌شود.[10] (سال ۲۰۱۹) در یک چهارم ابتدایی سالِ فروش، حدود ۱۶۰ میلیون دلار آمریکا از این دارو فروخته شد.[11]

    در ژاپن این دارو از ۲۰ مه ۲۰۲۰ تحت پوشش بیمهٔ همگانی است که در واقع گران‌ترین دارویی است که در ژاپن تحت پوشش بیمه است.[12] شورای مرکزی پزشکی بیمهٔ اجتماعی که مسئولیت تعیین نرخ سراسری دارو در ژاپن را به عهده دارد، از طریق مذاکره و چانه‌زنی، موفق شده تا هزینهٔ دارو را تا حدود ¥۱۶۷,۰۷۷,۲۲۲ ین ژاپن (در حدود ۱۵۰۰۰۰۰ دلار آمریکا) برای هر بیمار پائین بیاورد.[13][14]

    مطالب مورد مناقشه و بحث

    در ماه‌های منتهی به پذیرش دارو از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، یک افشاگر به شرکت نوارتیس اطلاع داد که داده‌های به‌کار رفته در برخی از پژوهش‌های این دارو، دستکاری شده‌اند.[15] شرکت نوارتیس دو تن از مدیران اجرایی شرکت زیست‌فناوری «اَوِکسیس» را اخراج کرد و موضوع را به سازمان غذا و داروی آمریکا اطلاع داد، اما این کار را در ژوئن ۲۰۱۹ میلادی، یعنی یک ماه پس از پذیرفته شدن دارو توسط FDA انجام داد.[15] این تأخیر در گزارش‌دهی، به‌شدت از سوی FDA محکوم شد.[16] در اکتبر ۲۰۱۹ میلادی، این شرکت همچنین پذیرفت که اثرات سمی ناشی از ترکیبات به‌کار رفته در دارو را بر روی حیوانات آزمایشگاهی، به سازمان غذا و داروی آمریکا و آژانس دارویی اروپا اطلاع نداده‌است.[17] با سبب دستکاریِ داده‌های پژوهشی، آژانس دارویی اروپا تصمیم خود را برای پذیرشِ فوریِ دارو لغو کرد.[18]

    در دسامبر ۲۰۱۹ شرکت نوارتیس اعلام کرد که سالیانه ۱۰۰ دوز داروی مجانی را به کودکان بیمار در خارج ایالات متحده آمریکا از طریق یک سیستم قرعه‌کشی جهانی اهدا خواهد کرد. این تصمیم که بنا بر گفته این شرکت دارویی، بر پایهٔ توصیه‌های یک کمیتهٔ بی‌نام اخلاق زیستی گرفته شده بود،[19] با موج گسترده‌ای از انتقادها از سوی کمیسیون اروپا،[20] برخی ناظران بهداشت و سلامت در اروپا[21] و گروه‌های حمایت از بیماران مواجه شد که معتقد بودند این کار، «افزایندهٔ بار عاطفی-روانی»، «نه‌چندان رضایت‌بخش» و «سؤال‌برانگیز به‌لحاظ اخلاقی» است.[22] شرکت نوارتیس بدون مشورت با پزشکان و خانواده‌های بیماران چنین تصمیم را گرفته بود.[23][24] از طرفی آلن روزنبرگ که یک متخصص اخلاق زیستی در «مؤسسهٔ اخلاق زیستی برمن» در دانشگاه جانز هاپکینز است، معتقد است که چنین برنامه‌ای، بهترین انتخاب موجود بود؛ چرا که نمی‌توان با دقت زیاد، پیش‌آگهی این بیماری را در کودکان کمتر از ۲ سال، پیش‌بینی کرد.[19]

    جستارهای وابسته

    منابع
    1. "Onasemnogene abeparvovec (Zolgensma) Use During Pregnancy". Drugs.com. 13 March 2020. Retrieved 15 August 2020.
    2. "Zolgensma 2 x 1013 vector genomes/mL solution for infusion - Summary of Product Characteristics (SmPC)". (emc). 30 June 2020. Retrieved 30 July 2020.
    3. "Zolgensma- onasemnogene abeparvovec-xioi kit full prescribing information". DailyMed. May 24, 2019. Retrieved 18 November 2019.
    4. "Zolgensma EPAR". European Medicines Agency (EMA). 24 March 2020. Retrieved 30 July 2020. Text was copied from this source which is © European Medicines Agency. Reproduction is authorized provided the source is acknowledged.
    5. "FDA approves innovative gene therapy to treat pediatric patients with spinal muscular atrophy, a rare disease and leading genetic cause of infant mortality". U.S. Food and Drug Administration (FDA). 24 May 2019. Retrieved 18 November 2019.  This article incorporates text from this source, which is in the مالکیت عمومی.
    6. "Novartis receives approval from Japanese Ministry of Health, Labour and Welfare for Zolgensma the only gene therapy for patients with spinal muscular atrophy (SMA)". Novartis (Press release). Retrieved 2020-03-29.
    7. "Novartis successfully completes acquisition of AveXis, Inc" (Press release). Novartis. Retrieved 2018-10-06.
    8. "Zolgensma". U.S. Food and Drug Administration (FDA). 6 August 2019. Retrieved 1 November 2019.  This article incorporates text from this source, which is in the مالکیت عمومی.
    9. "FDA approves innovative gene therapy to treat pediatric patients with spinal muscular atrophy, a rare disease and leading genetic cause of infant mortality". U.S. Food and Drug Administration (FDA) (Press release). 11 September 2019. Retrieved 18 November 2019.  This article incorporates text from this source, which is in the مالکیت عمومی.
    10. "$2.1m Novartis gene therapy to become world's most expensive drug". The Guardian. London. Reuters. 2019-05-25. ISSN 0261-3077. Retrieved 2019-05-25.
    11. Miller, John (30 October 2019). "Novartis' Zolgensma study halted by FDA amid safety questions". Reuters. Retrieved 30 October 2019.
    12. 初の「億超え新薬」ゾルゲンスマの薬価はどう決まったか (Japanese). AnswersNews.
    13. 厚生労働省告示第二百十四号 (Japanese). Ministry of Health, Labour and Welfare, Japan.
    14. 脊髄性筋萎縮症に対する遺伝子治療用製品「ゾルゲンスマ®点滴静注」薬価基準収載のお知らせ (Japanese). Novartis Pharma.
    15. Erman, Michael (24 September 2019). "Novartis blames former AveXis executives for Zolgensma data manipulation". Reuters. Retrieved 26 September 2019.
    16. "Statement on data accuracy issues with recently approved gene therapy". U.S. Food and Drug Administration (FDA) (Press release). 19 November 2019. Archived from the original on 19 November 2019. Retrieved 1 December 2019.  This article incorporates text from this source, which is in the مالکیت عمومی.
    17. "Novartis says delayed telling FDA of Zolgensma concern due to 'mistake'". Reuters. 2019-11-01. Retrieved 2019-11-11.
    18. "Zolgensma°: the drug of extremes". April 2020. p. 107. Retrieved 22 May 2020.
    19. "Novartis in talks with patients upset about lottery-like gene therapy giveaway". Reuters. 20 December 2019.
    20. Kyriakides, Stella (2020-02-19). "Answer given by Ms Kyriakides on behalf of the European Commission". European Parliament. Retrieved 2020-04-21.
    21. "No "lottery for life" - Statement by Beneluxa Health Ministers addressing the global managed access program designed by Novartis and Avexis". Beneluxa. 2020-01-30. Retrieved 2020-04-21.
    22. "AVXS-101 (Zolgensma) to be made available globally through a controversial programme". SMA Europe. Retrieved 2020-04-21.
    23. "Dismay at lottery for $2.1m drug to treat children with muscle-wasting disease". The Guardian. 20 December 2019.
    24. "Novartis to Offer World's Most Expensive Drug for Free Via Lottery". The Wall Street Journal. 19 December 2019.
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.