ایرینوتکان

ایرینوتکان (انگلیسی: Irinotecan‎؛ تلفظ انگلیسی: ایرینوتیکَن) که با نام تجاری کَمپتوسار (Camptosar) هم شناخته می‌شود، یک داروی شیمی‌درمانی است که در درمان سرطان روده بزرگ و سرطان ریه نوعِ سلول کوچک (SCLC) کاربرد دارد.[1] برای درمان سرطان روده بزرگ این دارو به‌تنهایی یا در ترکیب با فلوروراسیل[1] و برای درمان سرطان ریه نوع سلول کوچک در ترکیب با سیس‌پلاتین بکار می‌رود.[1] این دارو به صورت تزریق وریدی تجویز می‌شود.[1]

ایرینوتکان
سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
(S)-4,11-diethyl-3,4,12,14-tetrahydro-4-hydroxy-
3,14-dioxo1H-pyrano[۳’,۴’:6,7]-indolizino[1,2-b]quinolin-
9-yl-[۱٬۴’bipiperidine]-1’-carboxylate
داده‌های بالینی
نام تجاری Camptosar (US), Campto (EU), Onivyde (liposomal)
AHFS/دانشنامه دراگز monograph
مدلاین پلاس a608043
رده بارداری D(US)
تجویز داخل‌وریدی
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی NA
متابولیسم گلوکوریداسیون در کبد
نیمه‌عمر ۶ تا ۱۲ ساعت
دفع صفراوی و کلیوی
شناسه
شماره سی‌ای‌اس 97682-44-5 N
کد ATC L01XX19
پاب‌کم CID 60838
IUPHAR ligand ۶۸۲۳
بانک‌دارو DB00762
کم‌اسپایدر 54825 Y
UNII ۷۶۷۳۳۲۶۰۴۲ Y
KEGG D08086 Y
ChEBI CHEBI:۸۰۶۳۰ N
ChEMBL CHEMBL481 Y
داده‌های شیمی
فرمول C33H38N4O۶ 
وزن مولکولی 586.678 g/mol (irinotecan)
623.139 g/mol (irinotecan hydrochloride)
677.185 g/mol (irinotecan hydrochloride trihydrate)
 N(what is this?)  (verify)

شایع‌ترین عوارض جانبی این دارو عبارتند از: اسهال، استفراغ، نارسایی مغز استخوان، ریزش مو، تنگی نفس و تب.[1] عوارض جانبی شدید آن هم شامل ترومبوز، التهاب روده بزرگ واکنش‌های حساسیتی است.[1] افرادی که دارای هر دو نسخهٔ واریانِ ژنیِ UGT1A1*28 هستند، بیشتر از سایرین در معرض عوارض جانبی این دارو هستند. مصرف این دارو در دوران بارداری ممکن است به جنین صدمه بزند.[1]

ایرینوتکان یکی از اعضای خانوادهٔ دارویی «بازدارنده‌های توپوایزومراز» است[2] که کارش را از طریق مهار توپوایزومراز نوع ۱ انجام می‌دهد که منجر به آسیب دی‌ان‌ای و مرگ سلولی می‌شود.[1] ایرینوتکان از مادهٔ طبیعی کمپتوتسین بدست می‌آید.[1]

این دارو در سال ۱۹۹۶ میلادی توسط سازمان غذا و دارو آمریکا پذیرفته شد[1] و هم‌اکنون جزءِ داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت است که مجموعه‌ای از مؤثرترین و بی‌خطرترین داروها در سیستم سلامت هستند.[3]

ایرینوتکان در انگلستان به صورت ژنریک در دسترس است و ۱۱۴٫۰۰ پوند استرلینگ به‌ازای هر ۱۰۰ میلی‌گرم، برای سرویس سلامت همگانی (ان‌اچ‌اس) هزینه دارد.[2]

منابع
  1. "Irinotecan Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 22 December 2016. Retrieved 8 December 2016.
  2. British national formulary: BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. p. 624. ISBN 978-0-85711-156-2.
  3. "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Archived (PDF) from the original on 13 December 2016. Retrieved 8 December 2016.

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ایرینوتکان موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.