بحران ۲۰۲۱ اسرائیل و فلسطین
در ۱۰ مهٔ ۲۰۲۱، در ادامه منازعات بین اسرائیل و فلسطین، درگیریهای خشونت باری بین معترضان فلسطینی و پلیس اسرائیل بر سر حکمی برنامهریزیشده از طرف دادگاه عالی اسرائیل در خصوص بیرون راندن فلسطینیان از شیخ جراح، بیتالمقدس شرقی درگرفت. البته این ناآرامی ها از ۶ مهٔ همان ماه آغاز گردیده بود و ۴ روز بعد به یک جنگ تمام عیار تبدیل شد که به مدت ۱۱ روز تا تاریخ ۲۱ مهٔ همان ماه ادامه یافت و با آتشبس پایان یافت. این درگیریها، که با شب قدر و روز اورشلیم همزمان شدند، به زخمی شدن بیش از ۳۰۰ نفر، که اکثر آنان غیرنظامیان فلسطینی هستند، منجر شدهاند.[14] خشونتها با محکومیت بینالمللی همراه بوده و برای کاهش تنشها، تاریخ اعلام حکم دادگاه عالی به مدت سی روز به تعویق افتادهاست.[19] در ۹ مهٔ و پس از آن که فلسطینیان مستقر در حرم شریف به جمعآوری سنگ و ابزار آتشبازی پرداختند، پلیس اسرائیل پیش از برگزاری یک راهپیمایی از سوی یهودیان ملیگرا که بعدتر لغو شد، به مسجدالاقصی یورش برد. حماس؛ گردانهای قسام و جهاد اسلامی با موشک شهرهای حساس اسرائیل از جمله تل آویو؛ حیفا؛ اشدود و… را مورد هدف قرار دادند که موجب آسیبهای مالی و جانی به شهروندان و حکومت اسرائیل شد.[20][21]
بحران ۲۰۲۱ اسرائیل–فلسطین | |||
---|---|---|---|
بخشی از منازعه فلسطین-اسرائیل | |||
مکان | اسرائیل، سرزمینهای فلسطینی | ||
علتها |
| ||
روشها | حملات موشکی بمباران هوایی حملات راکتی شورشهای خیابانی درگیریهای مسلحانه تخریب حملات توپخانهای | ||
نتیجه | آتشبس | ||
طرفهای درگیری مدنی | |||
| |||
چهرههای شاخص | |||
| |||
تلفات | |||
سابقه این دور از تنشها
در میانه اردیبهشت، تلاش اسرائیل برای اخراج شماری از خانوادههای فلسطینی از خانههایشان در منطقه شیخ جراح موجب اعتراض فلسطینیها در اورشلیم شرقی و افزایش تنشها شد.
بعد از این تنشها حماس از غزه به سوی شهرهای اسرائیل صدها راکت پرتاب کرد که چند کشته برجای گذاشت. اسرائیل هم در مقابل، حملات موشکی به غزه را آغاز کرد که بیش از ۸۰ کشته برجای گذاشت.
اسرائیل میگوید که به مواضع حماس حمله میکند و حماس در مناطق غیرنظامی مستقر شدهاست. اما عملیات نظامی اسرائیل با افزایش تلفات غیرنظامیان در غزه، مخالفتهایی را در کنگره آمریکا برانگیخته است.[22]
روز شمار نبرد
روز اول درگیریها (دوشنبه ۱۱ می)
تنش میان اسرائیل و فلسطینیان در روزهای اخیر به طرز خطرناکی بالا گرفتهاست. دوشنبه شب ۱۹ مه (۲۰ اردیبهشت) شبهنظامیان فلسطینی در نوار غزه موشکی به اسرائیل را آغاز کردند. اسرائیل نیز به تلافی اهدافی در نوار ساحلی غزه را که توسط حماس کنترل میشود، مورد حمله هوایی قرار داد.
وزارت بهداشت در غزه از کشته شدن ۲۲ نفر خبر داده که ۹ نفرشان کودک بودهاند. گفته میشود که یکی از فرماندهان حماس نیز جزو کشتهشدگان است. این شدیدترین حمله اسرائیل به نوار غزه از سال ۲۰۱۹ بودهاست.
به گزارش ارتش اسرائیل، شبهنظامیان فلسطینی بیش از ۲۰۰ موشک از نوار غزه به سوی اسرائیل شلیک کردند. سخنگوی ارتش اسرائیل اما تصریح کرد که سیستم دفاعی گنبد آهنین این کشور ۹۰ درصد این موشکها را پیش از اصابت به هدف خنثی کردهاست.
حدود یک سوم این موشکها احتمالاً به نوار غزه بازگشته و در آنجا خسارات جانی به بار آوردهاند. شلیک این تعداد موشک از نوار غزه به سوی اسرائیل غیرعادی و تقریباً بیسابقه است.
آنگونه که ارتش اسرائیل گزارش داده، یک ساختمان مسکونی در شهر اشکلون واقع در شمال نوار غزه مورد اصابت یکی از این موشکهای بازگرداندهشده از سوی اسرائیل قرار گرفتهاست. به گفته نیروهای امدادی شش نفر در این حمله زخمی شدهاند.[23]
روز دوم درگیریها (سه شنبه ۱۲ می)
با آغاز دومین شب از حملات متقابل اسرائیل و فلسطینیان در نوار غزه، بر ابعاد و شدت حملات راکتی و بمبارانهای طرفین به میزان چشمگیری افزوده شدهاست.
ارتش اسرائیل شامگاه سهشنبه یک ساختمان ۱۳ طبقه را در نوار غزه منهدم کرد. ساعتی بعد، اسرائیل برجهای مرتفع «الجوهره»، «السعده» و «الظفار» را نیز هدف قرار داد. خبرنگاران نظامی اسرائیلی گفتهاند این نوع حملات در ساعات آتی ادامه خواهد یافت.
بمبارانهای سنگین اسرائیل پس از آن وسعت گرفت که حماس و جهاد اسلامی فلسطین حملات شدید راکتی خود را در ابعاد و تعدادی که این کشور در ۷۳ سال موجودیت خود تجربه نکردهاست، افزایش دادند.
حملات وسیع راکتی سازمانهای شبهنظامی فلسطینی، حتی دقایقی پیش از پایان ضربالاجل آنها به اسرائیل، که ساعت ۹ شب به وقت محلی بود، آغاز شد.
برای نخستین بار، فلسطینیان به «بنگوریون»، فرودگاه اصلی و بینالمللی اسرائیل، حمله راکتی کردند. تمامی پروازهای ورودی و خروجی به و از فرودگاه کاملاً متوقف شد و هر هواپیمایی که در آستانه نشستن بود، به سمت قبرس هدایت شد. مسئولان فرودگاه میگویند که این امر «موقتی» است.
«سرایا القدس»، شاخه نظامی سازمان جهاد اسلامی فلسطین و «»، شاخه نظامی حماس، دوشادوش یکدیگر، دهها فروند راکت به سوی تلآویو، «رامات هشارون»، «جافا» (یا «یافو») و سایر مناطق موسوم به «گوش دان» در مرکز اسرائیل شلیک کردند. رسانههای اسرائیل میگویند شهر «گیوعاتاییم» نیز مورد اصابت قرار گرفتهاست.
در شبکههای اجتماعی اسرائیلی ادعا شده که خط لوله نفتی «اشکلون- ایلات» (که در زمان پادشاهی پهلوی در چارچوب همکاری نفتی ایرانی- اسرائیلی احداث شده بود)، به احتمال زیاد هدف این راکت بودهاست.
زبانههای آتش از این مکان سر به آسمان کشیده و مخازن نفتی در حال سوخت، سایر رویدادهای دیگر را تحت تأثیر قرار دادهاست.
این ظاهراً سنگینترین حمله راکتی به اسرائیل طی دهههای گذشته بودهاست. [24]
همچنین مسئولین حماس از جمهوری اسلامی ایران بابت ارسال موشک بدر ۳ قدردانی کردند.
روز سوم درگیریها (چهارشنبه ۱۳ می)
فرماندهی اتاق عملیات مشترک گروههای مقاومت فلسطین در بیانیهای اعلام کرد که نام «شمشیر قدس» را بر عملیات خود علیه اسرائیل و در حمایت از ساکنان قدس برگزید.
در این بیانیه آمده که گروههای مقاومت فلسطین در چارچوب عملیات شمشیر قدس، ضربات کاری به اسرائیل وارد کرد که سرآغاز این حملات از قدس صورت گرفت و سپس یک خودروی نظامی اسرائیل در شمال غزه سرنگون شد و پس از آن نیز حملات راکتی گسترده به حومه تل آویو و دیگر مناطق و شهرکهای مجاور نوار غزه انجام شدهاست.[25]
همزمان عملیاتی موسوم به عملیات محافظ دیوارها در اسرائیل منجر به کشته شدن ۶ فرمانده ارشد گروههای فلسطینی از جمله ابو عماد (رئیس گردانهای عز الدین قسام) از جمله این افراد بود. همچنین ۸ برج مهم توسط جنگندههای اسرائیل نابود شدند که بانک اسلامی غزه نمونه ای از آنهاست.
روز چهارم درگیریها (پنجشنبه ۱۴ می)
۳ راکت که از لبنان به اسرائیل شلیک شده که در دریای مدیترانه فرود آمد. فلسطینیها برای نخستین بار از موشک عیاش با برد ۲۵۰ کیلومتر رونمایی کردند. تاکنون ۱۷۰۰ راکت به سمت اسرائیل شلیک شده که ۳۰۰ فروند در غزه فرود آمده و بیش از ۴۰۰ فروند در اسرائیل منجر به خسارات جانی و مالی شده.
شمار قربانیان حملات هوایی اسرائیل نیز به ۱۰۹ نفر رسیده.
ارتش اسرائیل در ادامه عملیات محافظ دیوارها ۷۰۰۰ نیروی ذخیره خود را فراخواند. با تجمع تانکها و توپها در نزدیکی نوار غزه نگرانیها از حمله زمینی اسرائیل به غزه افزایش یافته.
ارتش اسرائیل تاکنون به ۷ واحد حماس از جمله مرکز اطلاعاتی و رئیس مرکز پهپادی و ۴ آپارتمان فرمانده ارشد حماس حمله کردهاست.
آتشبس
خبرگزاری آسوشیتدپرس بامداد جمعه ۳۱ اردیبهشت به وقت ایران نوشت کابینه امنیتی اسراییل با آتشبس موافقت کرد. رویترز گزارش داده بود که کابینه امنیتی اسرائیل قصد دارد روز پنجشنبه دربارهٔ پیشنهاد آتشبس یکجانبه در غزه رایگیری کند. ساعاتی پیش از اعلام آتشبس، اسرائیل یک حمله هوایی دیگر به غزه داشت که دستکم یک نفر کشته شد.
ساعاتی بعد خبرگزاریها به نقل از مقامات حماس از پذیرش آتشبس خبر داد. به این ترتیب چهارمین درگیری نظامی بین اسرائیل و حماس بعد از ۱۱ روز متوقف شد.[26]
به گزارش رسانههای اسرائیلی تمام اعضای کابینه امنیتی توصیه مشاوران امنیتی یعنی رئیس کل نیروهای مسلح، مدیر امنیت داخلی (شین بث) مدیر امنیت خارجی (موساد) و رئیس شورای امنیت ملی مبنی بر پذیرش بدون قید و شرط آتشبس پیشنهادی مصر را قبول کردند.
دفتر نخستوزیر اسرائیل ساعتی بعد از اعلام آتشبس گفت که این کشور پیشنهاد مصر برای آتشبس را پذیرفته و حملات نظامی علیه نیروهای حماس را در غزه متوقف میکند.[27]
گروهی از فلسطینیان ساکن باریکه غزه همزمان با آغاز آتشبس پایان جنگ ۱۱ روزه را در خیابانهای شهر غزه جشن گرفتند.[28]
جستارهای وابسته
منابع
- "Hamas' military wing launches strikes the enemy in response to its aggression on Al Aqsa Mosque, Sheikh Jarrah". Hamas. 10 May 2021.
- "Magen David Adom: 12 killed in Israel in rocket attacks, 312 injured". The Times of Israel. 18 May 2021. Retrieved 18 May 2021.
- Al-mughrabi, Nidal; Heller, Jeffrey (12 May 2021). "Senior Hamas commander killed as Israel strikes Gaza, Palestinians fire rockets". رویترز. Retrieved 12 May 2021.
- Sherwood, Harriet (12 May 2021). "Israeli city of Lod descends into 'civil war' as violence escalates". The Guardian. Retrieved 12 May 2021.
- "Struck by rocket strike during video call with husband, Kerala woman dies in Israel". Press Trust of India. India Today. 2021-05-12. Retrieved 2021-05-12.
- 2 Thai workers killed in Israel. bangkokpost.com
- "Two Israelis dead, over 90 injured after Gaza rockets strike Ashkelon". The Jerusalem Post. 11 May 2021. Retrieved 12 May 2021.
- "Israel: Nationalist march re-routed in Jerusalem following clashes that saw more than 300 hurt". Sky News.
- "Gaza attacks: Fear, finality, and farewells as bombs rained down". Aljazeera. May 23, 2021. Retrieved May 31, 2021.
- "Gaza attacks: Fear, finality, and farewells as bombs rained down". Aljazeera. May 23, 2021. Retrieved May 31, 2021.
- To cite a news article with no credited author "Gaza-Israel conflict in pictures: 11 days of destruction". BBC. May 21, 2021. Retrieved May 31, 2021.
- "33-year-old man killed in Lod amid violent riots across Israel". تایمز اسرائیل. 11 May 2021. Retrieved 11 May 2021.
- Ben Zion, Ilan (10 May 2021). "More than 300 Palestinians hurt in Jerusalem holy site clash". Associated Press. Retrieved 10 May 2021.
- Boxerman, Aaron (10 May 2021). "25 wounded, 23 arrested in Arab protests in Jerusalem and across Israel". The Times of Israel. Retrieved 10 May 2021.
- "Palestinians shot at Tapuah Junction in 'foiled attack' were unarmed — report". The Times of Israel. 12 May 2021. Retrieved 12 May 2021.
- Joffre, Tzvi (12 May 2021). "Clashes break out on the Temple Mount, throughout West Bank". Jerusalem Post. Retrieved 12 May 2021.
- "Two Palestinians killed by Israeli troops after alleged attack". الجزیره (شبکه خبری). 12 May 2021. Retrieved 12 May 2021.
- Kingsley, Patrick (2021-05-09). "Israeli Court Delays Expulsion of Palestinian Families in East Jerusalem". The New York Times. ISSN 0362-4331. Retrieved 2021-05-10.
- "Tensions over Jerusalem Day march, Temple Mount clashes culminate in rocket fire from Gaza". Haaretz.com. Retrieved 2021-05-10.
- "TV: Palestinians stocked rocks for Temple Mount riots, police caught unawares". www.timesofisrael.com. 8 May 2021. Retrieved 2021-05-10.
- «پس از ۱۱ روز نبرد، اسرائیل و حماس با آتشبس موافقت کردند».
- Welle (www.dw.com)، Deutsche. «ادامه درگیریها؛ شلیک ۲۰۰ موشک از نوار غزه به سوی اسرائیل | DW | 11.05.2021». DW.COM. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۶.
- «بالا گرفتن درگیری اسرائیل و فلسطینیها؛ ۳۵ نفر در غزه و پنج نفر در اسرائیل کشته شدند». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۶.
- «عملیات «شمشیر قدس» در حمایت از قدسیها». مشرق نیوز. ۲۰۲۱-۰۵-۱۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۶.
- «پس از ۱۱ روز نبرد، اسرائیل و حماس با آتشبس موافقت کردند».
- «اسرائیل و حماس با برقراری آتشبس پس از ۱۱ روز جنگ موافقت کردند».
- «شادی ساکنان غزه از برقراری آتشبس».