برادران اردلان

برادران اردلان، سه تن از رجال سیاسی اواخر دوره قاجار و دوران پهلوی بودند که هر یک نقش مهمی در تاریخ معاصر ایران بازی کرده‌اند. اسامی آنان امان‌الله اردلان (حاج عزالممالک)، ناصرقلی اردلان و علیقلی اردلان (یا رضاقلی) بوده‌است. هر سه فرزندان حاج فخرالملک اردلان (ابوالحسن خان اردلان نوهٔ امان‌الله خان اردلان حاکم قدرتمند کردستان)خاندان اردلان، از کردهای شیعه مذهب بوده‌اند. نسب پدری آنان از حاکمان کردستان و نسب مادریشان از شاهزادگان قاجار بودند.[1]

امان‌الله اردلان
وزیر فواید عامه دولت مهاجرین
نخست‌وزیررضاقلی نظام‌السلطنهٔ مافی
وزارت کشور
سفیر ایران در عراق
مشغول به کار
۱۳۳۷ – ۱۳۳۹
پس ازنادر باتمانقلیچ
پیش ازیدالله عضدی
نماینده دوره دوم و پنجم
مجلس شورای ملی
اطلاعات شخصی
ملیت ایران
پیشهسیاستمدار
لقب(ها)حاج عزالممالک
ناصرقلی
استاندار آذربایجان شرقی
پادشاهمحمدرضا شاه پهلوی
نماینده مجلس شورای ملی
اطلاعات شخصی
ملیت ایران
پیشهسیاستمدار

عزالممالک
نوشتار اصلی: امان‌الله اردلان

چندین دوره نمایندگی مجلس، بارها وزارت کشور و معاونت مجلس شورای ملی، کارنامه سیاسی وی را تشکیل می‌دهد. او مدت‌ها با دکتر میلسپو همکاری داشت و نطق بسیار معروفی در مذمت رفتار مورگان شوستر در مجلس ایراد کرده‌است. او در کابینه دولت مهاجرین در کرمانشاه به ریاست رضاقلی خان نظام‌السلطنه مافی، وزیر فواید عامه بود. او بیش از یکصد و پنج سال عمر کرد و پس از دو برادر کوچکش بدرود حیات گفت. دوستانش به طنز در مورد او گفته‌اند: «کل شیئ هالک، الا حاج عزالممالک».[1]

ناصرقلی

ناصرقلی خان بارها به نمایندگی مجلس رسید. او در چند دوره عضو هیئت مدیره مجلس بود و در هنگام خلع ید از شرکت نفت ایران و انگلیس، از سوی مجلس مأموریت همکاری با هیئت ایرانی را داشت. در اواخر دوران پهلوی به استانداری آذربایجان منصوب بود.[1]

علیقلی
نوشتار اصلی: علیقلی اردلان

در سال ۱۲۸۰ در تهران متولد شد. در سال ۱۳۰۲ به استخدام در وزارت امور خارجه درآمد. در ۱۳۳۴ در کابینه حسین علاء به سمت وزارت مشاور و سپس وزیر صنایع و معادن و وزیر امور خارجه منسوب گردید. در سال ۱۳۳۷ به سمت سفیر کبیری ایران در آمریکا تعیین شد. پس از مدتی به سفارت ایران در شوروی و پس از آن به سفارت ایران در آلمان منصوب گردید. وی پس از انجام مأموریت اخیر بازنشسته شد. در مهر ۱۳۵۷ به جای امیرعباس هویدا به سمت وزیر دربار منسوب شد. اردلان در ۲۳ دی ماه ۱۳۵۷ مقارن با خروج شاه از کشور با حفظ سمت به عضویت شورای سلطنت منصوب شد و تا سقوط رژیم سلطنتی در آن سمت باقی ماند. بدین ترتیب علیقلی اردلان آخرین وزیر دربار ایران است. با پیروزی انقلاب توسط حکومت جمهوری اسلامی بازداشت شد. پس از پیروزی انقلاب به زندان افتاد و پس از آزادی به امر مطالعه و تحقیق پرداخت و نهایتاً در تاریخ ۱۲ مرداد ۱۳۶۵ در تهران چشم از جهان فرو بست و در آرامگاه ابن بابویه به خاک سپرده شد. نتیجه تحقیق سال های آخر عمر تکمیل کتاب های "ابرقدرتی دیگر" و "کمربند فقر" بود. موضوع کتاب "ابرقدرتی دیگر" شکل گیری اروپای متحد بعنوان ابرقدرت جدید بود.

منابع
  1. بازیگران سیاسی عصر رضاشاهی و محمدرضاشاهی. ناصر نجمی. ۱۳۷۳ تهران. انتشارات انیشتین
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.