بویر احمدی
بویر احمدی نام یکی از بزرگترین ایلات لر از ایلات شش گانه ساکن کهگیلویه و بویراحمد است، این ایل از ایلات لر جنوبی هستند.سکونت گاه این ایل منطقهای حدود ۲۵۰۰ مایل مربع، از بهبهان تا کوه پایههای دنا را در بر میگیرد.[2]
مناطق با جمعیت چشمگیر | |
---|---|
![]() | |
زبانها | |
لری بویراحمدی | |
دین | |
شیعه | |
قومیتهای وابسته | |
دیگر اقوام ایرانیتبار |
خاستگاه
در میان بویراحمدیها یکی از گمانها این است که ایشان بازماندگان ایرانیان اولیه ساکن در فارس باشند، گمان دیگر این است که ریشه در جاکیهایی که از سوریه به این سرزمین آمدهاند دارند، به نقل از حمدالله مستوفی ایل بویر احمدی و چند طایفه دیگر از لر بزرگ را مهاجرانی از جبل السماق شام معرفی نمودهاست.[3] براساس نظر مینورسکی، شرقشناس مشهور، این طوایف احتمالاً همان طوایف لری بودهاند که شهاب الدین العمری آنها را ذکر کردهاست. به گفته شهاب الدین العمری طوایفی از لرها در سوریه و مصر زندگی میکردند ،اما صلاح الدین ایوبی از چالاکی و زبردستی آنها در بالا رفتن از صخرههای سرسخت به وحشت افتاد و دستور قتلعام آنها را صادر کرد. این روایت شاید علل برگشت این طوایف لر را به لرستان تا حدی روشن کند.[4] سکندر امان الهی نیز ضمن تأیید نظر مینورسکی دلایل دیگری را نیز برای اشتباه بودن گفته حمدالله مستوفی ذکر کردهاست. به گفته او زمان مهاجرتی که حمدالله مستوفی ذکر کرده با تاریخی که شهاب الدین العمری برای قتلعام لرها در سوریه و مصر آورده یکی است و طوایف مهاجر از سوریه احتمالاً همان لرهایی هستند که صلاح الدین ایوبی آنان را وادار به برگشت به لر بزرگ کرد.[5]
تقسیمات
ایل بویراحمدی شامل هفده طایفهاست، در گذشته ایل بویراحمد شامل دو بخش سیاسی بویراحمد گرمسیر و بویر احمد سردسیر بودند که بویراحمد سردسیر به دو بخش بویراحمد علیا و بویراحمد سفلی تقسیم میشوند. هر قسمت توسط یک خان و طوایف توسط کدخدایان که مقامی موروثی بود اداره میشد. مهم ترین طایفههای بویر احمدی بر اساس جمعیت و اثر سیاسی شان در گذشته عبارتند از: تامرادی، قاید گیوی، گودرزی، عباسی،دشمن زیاری (نوئی)، طایفه آقایی شامل نرمابی، زنگوایی و بابکانی، دیلگونی و فارسی؛ طایفه عبداللهی،مشایخ، دشتموری شامل طایفه بر آفتابی، اولاد میرزاعلی، اولاد علی مؤمن جلیلی و تاس احمدی؛ و پانزده طایفه سید شامل سادات امام زاده علی، سادات محمودی و سادات رضا توفیق؛ غیر از اینها جلالی، و چهل طایفه کوچک دیگر نیز وجود دارند که دو سوم ایشان نامشان بر پایه مکان سکونتشان است مانند طایفه چیتابی که در روستای چیتاب زندگی میکنند و طایفه شرونی که در بندر گناوه استان بوشهر و در سیسخت منطقه شرونی سکونت دارند. هر طایفه بویراحمدی به چند تیره یا تَش تقسیم میشود، که بیشتر بر روابط قوم و خویشی استوارند.[6]
پینوشت
- http://www.joshuaproject.net/people-profile.php
- Reinhold Loeffler, Gernot L. Windfuhr، دانشنامه ایرانیکا.
- https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/8119
- مینورسکی، ولادمیر (۱۳۶۲). رساله لرها و لرستان. ترجمهٔ سکندر اماناللهی بهاروند و لیلی بختیاری. تهران. ص. صفحه ۲۳.
- امان الهی بهاروند، سکندر (۱۳۷۰). قوم لر. تهران: انتشارات آگاه. ص. صفحه ۳۵.
- Reinhold Loeffler, Gernot L. Windfuhr، دانشنامه ایرانیکا.
منابع
- Reinhold Loeffler, Gernot L. Windfuhr (December 15, 1989). "BOIR AḤMADĪ". [[دانشنامه ایرانیکا|Encyclopædia Iranica]]. IV. Bibliotheca Persica Press. ISBN 0710091109. Retrieved December 15, 1989. Check date values in:
|تاریخ بازبینی=
(help); URL–wikilink conflict (help)